„განახლებული ელექტრონული ჟურნალი მარტივად ხელმისაწვდომია მასწავლებლებისთვის, რადგან: სისტემაში შესვლა შეიძლება როგორც პერსონალური კომპიუტერით, ასევე მობილური ტელეფონით, წვდომა შეზღუდული არ არის ადგილმდებარეობით, საჭიროა მხოლოდ შესაბამისი მოწყობილობა და ინტერნეტი. სისტემა ხელმისაწვდომია ნებისმიერ დროს; განახლებული ელექტრონული ჟურნალი TEAMS-ის პროგრამაში ინტეგრირდა“. მიუხედავად იმისა, რომ განათლების მართვის საინფორმაციო სისტემა ელექტრონული ჟურნალის წარმოებას რთულად არ მიიჩნევს, სკოლების, მასწავლებლებისა და მშობლების ნაწილი, დანერგვის პროცესში სირთულეებს მაინც აწყდება. ძირითადი პრობლემები კი, მაინც დისტანციურ სწავლებაზე გადასვლითაა განპირობებული. მაგალითად, ელექტრონული ჟურნალის წარმოების მხარდასაჭერ ფეისბუქჯგუფებში ასეთი ტიპის განმარტებებსაც წაიკითხავთ:
?? „ჟურნალში დაემატა ონლაინ ცხრილი, რომლითაც ონლაინ მიმდინარეობს სწავლა. ჟურნალში ასევე დაემატა ონლაინის კლასები, საგნების ჩამონათვალში შეგხვდებათ ორი, ერთი და იმავე დასახელების, საგანი, მაგ: ქართული და ქართული (დისტანციური), რაც იმას ნიშნავს, რომ ერთი არის ოფლაინი (ანუ სკოლაში ჩატარებულის), ხოლო მეორე დისტანციური.
თქვენი აქამდე ჩანიშნული შემაჯამებლები იყო საკლასოში, თუ მის ჩატარებას გეგმავთ დისტანციური სწავლების დროს, მაშინ უნდა ჩანიშნოთ ახლიდან იმ საგანში, რომელსაც დისტანციური ახლავს და გააუქმოთ ძველი, საკლასოში ჩანიშნული. ხოლო ნიშნები შეიტანეთ იმ რიცხვებით, რომელ რიცხვშიც გადაიტანთ დისტანციური სწავლების დროს შემაჯამებელს.
თუ გინდათ ნიშნების, ან სხვა ღონისძიებების ნახვა, უნდა აირჩიოთ ან ოფლაინის, ან დისტანციურის საგანი, რომ ნახოთ. ის, რაც დისტანციურშია ჩანიშნული, დაგხვდებათ დისტანციურში, ხოლო ის, რაც საკლასოშია (ანუ ოფლაინში), დაგხვდებათ საკლასოში.
გაითვალისწინეთ, როდესაც სწავლა მიმდინარეობს დისტანციურად, უნდა იხელმძღვანელოთ დისტანციურის აღმნიშვნელით.“
? როგორ მიმდინარეობს ელექტრონული ჟურნალის დანერგვა და რეალურად რა ტიპის პრობლემებთან უწევთ გამკლავება მასწავლებლებსა და მშობლებს – ელექტრონული ჟურნალის საპილოტე რეჟიმში წარმოებიდან მესამე თვის შეჯამება ვთხოვეთ საგანმანათლებლო ინოვაციებისა და ტექნოლოგიების სამსახურის უფროსს, ნინო ეფხოშვილს.
☑️ როგორ მუშაობს ელექტრონული ჟურნალი, რა პრობლემებს აწყდებიან პედაგოგები და მშობლები დანერგვის პროცესში და რა სიახლეები დაემატა, ცოტა ხნის წინ, ელექტრონული ჟურნალის ფუნქციებს?
– ელექტრონული ჟურნალის დანერგვა ორი წლის წინ, „ახალი სკოლის მოდელის“ ფარგლებში, დაიწყო – საქართველოს მასშტაბით, დაწყებით საფეხურზე, 166 სკოლაში ინერგებოდა. შესაბამისად, მათგან გარკვეული უკუკავშირი მიღებული გვქონდა და ამის მიხედვით, შეიძლება ითქვას, ბევრად გაგვიმარტივდა ჟურნალის დანერგვის პროცესი, ონლაინ სწავლებიდან გამომდინარე კი, კიდევ უფრო აქტუალური გახდა ჟურნალის ელექტრონულად წარმოება. წელს ჟურნალის წარმოების წესშიც შევიდა ცვლილება, რომლის შესაბამისად, ყველა სკოლა გახდა ვალდებული, აწარმოოს ელექტრონული ჟურნალი. რაც შეეხება დანერგვას, სხვადასხვა მიმართულებით ვმუშაობთ. ვებინარები და ტრენინგები, ელექტრონული ჟურნალის შესახებ, განთავსებულია პორტალზე el.ge და ვებინარების ჩანაწერები ყველასთვის ხელმისაწვდომია. ამის გარდა, აქტიურად მუშაობს ცხელი ხაზი, ასევე სოციალურ ქსელებში, კონკრეტულად ფეისბუქზე, შეიქმნა ჯგუფები, სადაც მასწავლებლები სვამენ კითხვებს და ჩვენი თანამშრომლები აქტიურად პასუხობენ. გვაქვს სხვადასხვა გაიდები/სახელმძღვანელოები როგორც ვიდეოების სახით, ისე pdf გაიდები. ამ სახელმძღვანელოების ნახვაც დაინტერებულ მასწავლებლებს el.ge -ზე შუძლიათ. მათ მხარდაჭერას ამ სახით ვახორციელებთ.
რაც შეეხება სიახლეებს, ეს არ არის ახალი ფუნქციონალი. უბრალოდ, რადგან ონლაინ გაკვეთლების გამოცდილება აქამდე არ გვქონდა, მასწავლებლებს ამ კუთხით დასჭირდათ გარკვეული დახმარება. სწავლის ჰიბრიდული სწავლების მეთოდით დაწყების შემდეგ, როგორც იცით, ზოგიერთი კლასი ონლაინ სწავლობს, ნაწილი – ოფლაინ, ამიტომ, ასე ვთქვათ, ფუნქციონალი შეიცვალა და ონლაინ გაკვეთილების ასახვას, პირველ რიგში, ისქულში ახდენენ სკოლები, ავტომატურად, სინქრონიზაციის შედეგად კი, შემდეგ ეს ყველაფერი ელექტრონულ ჟურნალში აისახება.
☑️ თუ ელექტრონულ ჟურნალში მასწავლებლებს ცხრილი და მოსწავლეების სია სრულად არ უჩანთ, პირველ ეტაპზე, მონაცემები სკოლის ადმინისტრაციასთან უნდა გადაამოწმონ, თანხვედრაში უნდა იყოს ონლაინ და ოფლაინ ბაზები… რეალურად, მასწავლებლები ამ კუთხით აწყდებიან პრობლემებს…
– პირველ რიგში, ეს მონაცემები ჟურნალში ისქულიდან მოდის, აქედან გამომდინარე, ყველა ბაზა და ინფორმაცია როგორც მასწავლებლების, ისე მოსწავლეებისა და მშობლების შესახებ, ზუსტად/სწორად უნდა იყოს ასახული ისქულში. იყო შემთხვევები, როცა სკოლებს ჟურნალში ეს ზუსტი მონაცემები შეტანილი არ ჰქონდათ. ძირითადად, ასეთი პრობლემები მშობლების არასწორ მონაცემებთან დაკავშირებით ჩნდება, მსგავსი პრობლემები მასწავლებელს ან მოსწავლეს არ ექმნება. მაგალითად, მონაცემთა ბაზაში შეტანილია მშობლის ძველი ტელეფონის ნომერი, ანუ მშობელმა შეცვალა საკონტაქტო ნომერი, რაც, შესაბამისად, არ აისახა ისქულში. ჩვენ, უსაფრთხოების ნორმებიდან გამომდინარე, ყველა შემთხვევაში უნდა გადავამოწმოთ არის თუ არა მშობელი ნამდვილად დარეგისტრირებული ისქულში, რომ სხვა ბავშვის მონაცემებზე არ მივცეთ მას წვდომა და ა.შ. რადგან პანდემიამ ეს პროცესი დააჩქარა, არ მოგვეცა იმის შესაძლებლობა, რომ, თუნდაც 100 სკოლაში, დაგვეტესტა ელექტრონული ჟურნალის სრული ფუნქციონალი, პირდაპირ მოგვიწია მასობრივად დანერგვა და, შესაბამისად, გარკვეული ხარვეზები თუ კითხვებიც აქედან მომდინარეობს. რასაკვირველია, ამ ნაწილზეც ვმუშაობთ და ვცდილობთ, დამხმარე ხელსაწყოებით თუ საკომუნიკაციო არხებით (რომელიც ვახსენე), მასწავლებლებსა და მშობლებს პრობლემების დაძლევაში დავეხმაროთ. თავისთავად, ორივე მხარისთვის სიახლეა, რომელსაც აუცილებლად სჭირდება გარკვეული დროც და სწორი მიდგომებიც, რომ პროცესი შედეგიანად წარიმართოს. მშობლების ნაწილში, უფრო მეტად, ავტორიზაციის პროცესთან დაკავშირებული პრობლემები იჩენს თავს და როგორც გითხარით, ძირითადად, ისქულში მონაცემების ასახვას ეხება. ამ ეტაპზე კი, რასაც ვხედავთ, ბევრად უკეთესი მდგომარეობაა. რაც მთავარია, პრინციპი სწორად დაინახეს და ისქულში მონაცემებს ასწორებენ.
☑️ თუმცა, მაინც ბევრი მასწავლებელი და მშობელი ჩივის, რომ გარკვეული პრობლემები აქვთ ელექტრონული ჟურნალის წარმოებისას, მაგალითად, პლატფორმაზე მხოლოდ გაკვეთილების ცხრილსა და მოსწავლის დასწრების აღრიცხვას ხედავენ მშობლები, სხვა დანარჩენ ფუნქციონალს ვერ პოულობენ და ა.შ….
– „ვერ პოულობენ“ – ასე ვერ მოხდება, რადგან ფუნქციონალი ერთია. მაგალითად, როდესაც რომელიმე საიტზე შედიხართ, მენიუში, მხოლოდ ერთი კონკრეტული გრაფა ვერ გამოჩნდება და მეორე ვერ დაიმალება, ასე არ ხდება. ჩვენთან მსგავსი პრობლემით არ მოუმართავთ. ძირითადად, ონლაინ გაკვეთილებთან დაკავშირებული პრობლემები აქვთ, თუმცა, ამას პრობლემასაც ვერ დავარქმევ, რადგან ახლა ეჩვევიან როგორ უნდა ასახონ ეს გაკვეთილები თუ სხვ. ჯერ ისქულში ხდება ზუსტი თარიღის მითითება, მაგალითად, როდიდან როდემდე გაგრძელდება ონლაინ გაკვეთილი, ოფლაინ გაკვეთლებზე განხორციელებული აქტივობები, თავისთავად, ონლაინ გაკვეთილებზე არ უჩანათ. ეს სულაც არ ნიშნავს იმას, რომ პირისპირ სწავლებისას კლასში დაწერილი ნიშნები არ უჩანთ. ეს იმიტომ ხდება, რომ სხვა კლასში შედიან — ონლაინ კლასში ეძებენ ოფლაინ გაკვეთილის ნიშნებს, რაც, ცხადია, არ გამოჩნდება. ასეთ შემთხვევაში, მათ უნდა შეცვალონ კლასი. ამის ინსტრუქციებიც დაგზავნილი გვაქვს მასწავლებლებისთვის. ასე რომ, სკოლები ინფორმირებული არიან.
☑️ ელექტრონულ ჟურნალში პედაგოგებს, შემაჯამებელ სამუშაოებთან დაკავშირებითაც, ცვლილებები დახვდათ. ამ შემთხვევაში, რას ურჩევთ მასწავლებლებს, როგორ დაარეგულირონ შემაჯამებელი დავალების პროცესი ონლაინ და ოფლაინ გაკვეთილებზე?
– ეს მასწავლებელმა იმ კუთხით უნდა დაარეგულიროს, რომ თუ შემაჯამებელი წერა ოფლაინ გაკვეთილში იყო ჩანიშნული და მოსწავლეებს კლასში დააწერინა, შესაბამისად, ონლაინში ის არ გამოუჩნდება, ამიტომ, იმავე ოფლაინ კლასში უნდა მოძებნოს. ასეთი შემთხვევებიც იყო, ვინც შემაჯამებელი გააცდინა ოფლაინში, მათი აღდგენა მასწავლებლებს უკვე ონლაინ გაკვეთილზე უწევდათ. ჩვენ ეს პრობლემა მოვაგვარეთ და ახლა ეს შეფასება შეუძლიათ ოფლაინის ნაწილშიც დაწერონ. პანდემიის დროს, ალბათ, ამაში მასწავლებლებიც დამეთანხმებიან, ძალიან რთულად პროგნოზირებადია, რისი გაკეთება მოგვიწევს ხვალ. ახლა კიდევ უფრო მშვიდი სიტუაციაა ამ კუთხით. ცოტა ხნის წინ, ყოველდღიურად იცვლებოდა სწავლების რეჟიმი და სკოლებს სასწრაფოდ უწევდათ ონლაინ რეჟიმზე გადასვლა, ეს მასწავლებლებისთვისაც და ჩვენთვისაც დიდი გამოწვევა იყო, რადგან ამის სისტემატიზირება ძალიან რთული პროცესია. რეალურად, ფორსმაჟორში მოგვიწია მუშაობა და სწორედ ეს გახდა იმ გაურკვევლობის მიზეზი, რაც ელექტრონული ჟურნალის დანერგვის პროცესში წარმოიქმნა. წარმოიდგინეთ, მასწავლებლები ფიქრობდნენ, რომ მეორე დღეს ოფლაინში მოუწევდათ გაკვეთილის დაგეგმვა და ჩატარება, უცებ რომელიმე მოსწავლეს ან მასწავლებელს კოვიდი თუ დაუდგინდებოდა, სასწრაფოდ გადადიოდნენ დისტანციურ რეჟიმზე, სრულად იცვლებოდა გეგმა, რომელიც მათ სამომავლოდ ჰქონდათ მომზადებული. ბუნებრივია, ჩვენ ვმუშაობთ ამ ტიპის პროცესებზეც და, რაც მთავარია, ახლა, ამ ნაწილში, როგორც უკვე აღვნიშნე, ყველაფერი გამოსწორებულია.
☑️ რეალურად როგორი სურათია – ყველა სკოლამ შეძლო ელექტრონული ჟურნალის დანერგვა?
– შემიძლია გითხრათ, რომ ყველა სკოლა იყენებს ელექტრონულ ჟურნალს, მეტიც, ვალდებულები არიან, გამოიყენონ. მაგრამ, რა თქმა უნდა, კონკრეტული კლასის და მასწავლებლის დონეზე თუ ჩავუღრმავდებით, ასე აქტიურად ყველა ვერ იყენებს. თუმცა, ეს ჩვეულებრივი პროცესია და არ მიგვაჩნია, რომ პრობლემაა, მით უფრო, თუ გავითვალისწინებთ, რომ პირველი წელია და და ელექტრონული ჟურნალი საპილოტე რეჟიმში ინერგება. ელექტრონულ ჟურნალთან ერთად, მათ შეუძლიათ, ქაღალდის ჟურნალიც აწარმოონ, მხოლოდ აუცილებლად უნდა იყოს მონაცემების თანხვედრა. ფორსმაჟორული სიტუაციიდან გამომდინარე, იმის თქმაც შეიძლება, რომ პროცესი ნორმალურად მიდის და, საპილოტე წლის მიუხედავად, ყველა მასწავლებელი გარკვეულ დონემდე მაინც არის მისული. შეიძლება დავალებებს არ ტვირთავენ ელექტრონულ ჟურნალში, მაგრამ გაცდენებს აღრიცხავენ და შეფასებებს წერენ.
☑️ რადგან ელექტრონული ჟურნალის წარმოება სავალდებულო გახდა, რა რეაგირება მოყვება, თუ წლის ბოლოს აღმოჩნდება, რომ კონკრეტულმა სკოლამ ან მასწავლებელმა ვერ აწარმოვა ჟურნალი? რა მოხდება ამ შემთხვევაში?
– რა მოხდება, ეს რთული სათქმელია, ვალდებული არიან, აწარმოონ. რა მოხდება იმ შემთხვევაში, თუ ქაღალდის ჟურნალს არ აწარმოებენ? ზუსტად იგივე მოხდება ამ შემთხვევაშიც. ერთადერთი, რისი თქმაც შემიძლია, არის ის, რომ სკოლებს, ამ ეტაპზე, ჟურნალში მონაცემების შეტანის ხანგრძლივობა გაეზარდათ, ანუ დღეს რომ მასწავლებელი გაკვეთილს ჩაატარებს, 8 დღის განმავლობაში შეუძლია, ელექტრონულ ჟურნალში მისი მონაცემების ასახვა. შესაბამისად, ვფიქრობთ, ეს ის ვადაა, რომლის განმავლობაშიც შესაძლებელია მონაცემების უპრობლემოდ შეტანა ელექტრონულ ჟურნალში. გარდა ამისა, ჩვენ მათ 24 საათის განმავლობაში ვეხმარებით ფეისბუქჯგუფებში ყველა წარმოქმნილი პრობლემის დაძლევაში. ყველას შეუძლია ნახოს, როგორი აქტივობაა ჯუფებში და თუკი რაიმე კითხვა გაუჩნდებათ ან ტექნიკურად ვერ აკეთებენ რამეს, როგორ ეხმარებიან ჩვენი თანამშრომლები ონლაინ.
☑️ ქალბატონო ნინო, რეალურად, რა გააადვილა ან, პირიქით, რა გაართულა ელექტრონულმა ჟურნალმა, ან რა დამატებითი შესაძლებლობები გააჩინა ელექტრონულად წარმოებამ მასწავლებლებისთვის, მშობლებისთვის და მოსწავლეებისთვის?
– პირველ რიგში, მასწავლებლისთვის გაამარტივა როგორც მშობელთან კომუნიკაციის ნაწილი, ისე წლის ბოლოს ნიშნის გამოყვანა. აქამდე მათ თვითონ უწევდათ საბოლოო ნიშნების გამოთვლა და წერა, ახლა ელექტრონული ჟურნალი ითვლის ავტომატრად. ასევე მნიშვნელოვანია ისიც, რომ თუ მოსწავლე გაკვეთილებს აცდენს და ექსტერნის ჩაბარება უწევს, მშობელსაც და მასწავლებელსაც ეს შეტყობინების სახით უჩანს – ამ კონკრეტულ მოსწავლეს ძალიან ბევრი გაცდენა აქვს და ექსტერნატის დაძლევა მოუწევს. მშობელთა ნაწილში კი, უფრო ბევრი და მკაფიო ბენეფიტებია, რადგან მათთვის ახლა ბევრად მარტივია, მოსწავლის (შვილის), ასე ვთქვათ, საგაკვეთილო პროცესზე დასწრების გაკონტროლება. ასევე, იმ სკოლებში, სადაც მანდატურები არიან შესული, თუკი რაიმე ოქმი, რეფერალი იქნება მოსწავლეებზე შედგენილი, მშობელს ამის შესახებ შეტყობინება დაუყოვნებლივ ეგზავნება. შესაბამისად, ის, ონლაინ რეჟიმში, სკოლაში მისვლის გარეშე, საკუთარი შვილის მოსწრების, დასწრებისა და ყოფაქცევის შესახებ საქმის კურსშია.
☑️ წლის ბოლოს გეგმავთ თუ არა გარკვეული მონიტორინგის წარმოებას და იმის შეფასებას, როგორ წარიმართა ელექტრონული ჟურნალის წარმოება და გასწორდა თუ არა გამოკვეთილი ხარვეზები ? ზოგადად, უნდა ველოდოთ თუ არა სიახლეეებს ან ცვლილებებს ელექტრონულ ჟურნალში?
– დიახ, რა თქმა უნდა, ვგეგმავთ. როგორც საუბრის დასაწყისში ვახსენე, უკუკავშირი უკვე მივიღეთ იმ მასწავლებლებისგან, ვინც რეფორმაში იყო ჩართული და შესაბამისად, შეძლებისდაგვარად, გავითვალისწინეთ კიდეც მათი საჭიროებები და შენიშვნები. ასევე გაგრძელდება მომავალშიც, რადგან ეს პროდუქტი მუდმივად განვითარებადია და ეროვნულ სასწავლო გეგმას მიჰყვება. აქედან გამომდინარე, რასაკვირველია, პერიოდულად, გარკვეული ცვლილებებიც მოგვიწევს. თავისთავად, ასეთი მასშტაბის ახალი პროდუქტის დანერგვის დროს, შესაძლებელია, რომ გარკვეული ფუქნციები დასაწყისში ვერ გავითვალისწინეთ და მომავალში გავაკეთებთ ან უბრალოდ, კეთების/წარმოების პროცესში გამოჩნდეს საკითხები, რომლებიც ძალიან მნიშვნელოვანია. ამიტომ, რა თქმა უნდა, იგეგმება ფუნქციონალის განვითარება და შესაბამისად, ამაში ის მასწავლებლები, მოსწავლეები და მშობლები მიიღებენ მონაწილეობას, რომლებიც უკვე აქტიურად იყენებენ ელექტრონულ ჟურნალს და გვაძლევენ უკუკავშირს.
ესაუბრა ლალი ჯელაძე
