არაქართულენოვანი სკოლების/სექტორების პრაქტიკოს მასწავლებელთა კარიერული წინსვლის პირობები

⇑⇓ Qeyri-gürcü dilli məktəblərin/sektorların təcrübəçi müəllimlərinin karyera irəliləyişi şərtləri

Müəllimlərin peşəkar inkişafı və karyera irəliləyişi sxemində dəyişiklik edilib. Gürcüstan hökumətinin 97 saylı qərarına əsasən, qeyri-gürcü dilli məktəblərin/sektorların təcrübəçi müəllimləri (etnik azlıqların dilləri – Azərbaycan və erməni dilləri üzrə müəllimləri istisna olmaqla) 2022-2023-cü tədris ilinin sonuna qədər təcrübəçi müəllim statusunu saxlayacaqlar.

2023-cü il ərzində Milli Qiymətləndirmə və İmtahan Mərkəzinin təşkil etdiyi fənn imtahanında yalnız etnik azlıqların dilləri – Azərbaycan və erməni dilləri üzrə təcrübəçi müəllim statusuna malik müəllimlər təcrübəçi müəllim statusu ilə qeydiyyatdan keçmək hüququna malikdirlər.

Dəyişikliyə əsasən, 2023-cü ilə qədər qeyri-gürcü dilli məktəblərin/sektorların təcrübəçi müəllimi (etnik azlıqların dilləri – Azərbaycan və erməni dilləri üzrə müəllimləri istisna olmaqla) aşağıdakı şərtlərdən birinə cavab verdiyi halda, baş müəllim statusu alacaq:

“a) 2020-2021-ci dərs ilinin II  semestrinin əvvəlinə qədər 10-10 kredit bal üzrə fənn və peşə səriştəsini təsdiq edəcəyi və ya təsdiq etdiyi və hər iki imtahanın ( həm fənn, həm də peşə səriştəsi)  ən azı qismən (1, 4, 7 kredit balı)  təsdiqi olduğu və digər fəallıqlar əsasında 14 kredit balı topladığı halda, qalan kredit ballarını təlimlə/təlimlərlə tamamlamaq və 19 kredit balı toplamaq hüququna malik olacaq;

1. b) Müəllimlərin Peşəkar İnkişafı Milli Mərkəzinin və ya Zurab Jvaniya adına Dövlət İdarəetmə Məktəbinin və ya ali təhsil müəssisəsinin təşkil etdiyi gürcü dili kursunu keçdiyində (və ya keçib bitirdiyində) və ya gürcü dilini bildiyini təsdiq edən sənəd təqdim etdiyində və qismən fənn səriştəsini (1, 4, 7 və ya 10 kredit balı üzrə) təsdiq etdiyində, ona peşəkar bacarıqların uzunmüddətli təlim kursunu keçmək hüququ veriləcək və bunu nailiyyətlə başa vurduğu halda, ona baş müəllim statusu veriləcək”.

2022-2023-ci dərs ilinin sonuna qədər təcrübəçi müəllim statusunu dəyişə bilməyən  təcrübəçi müəllimlərə gəlincə (etnik azlıqların dil – Azərbaycan və erməni dilləri müəllimləri istisna olmaqla), ümumtəhsil müəssisəsinin müdiriyyəti 2023-2024-cü dərs ili başlayana bir ay qalmış müsabiqə elan edəcək. “Vakant müəllim mövqeyi tutulmadıqda, ümumi təhsil müəssisəsi tələbatdan irəli gələrək, həmin təcrübəçi müəllimi vakant yer tutulanadək statussuz həmin vəzifədə işlə təmin etmək səlahiyyətindədir”, – qərarda yazılır.

Qeyri-gürcüdilli məktəblərin/sektorların etnik azlıqların dil (Azərbaycan və erməni dillərinin) təcrübəçi müəllimlərinin karyera irəliləyişi şərtləri isə dəyişikliyə əsasən belə formalaşıb:

41-ci maddədən sonra növbəti məzmunda  41¹ maddə əlavə edilsin:

1. Qeyri-gürcüdilli məktəblərin/sektorların etnik azlıqlarının dil (Azərbaycan və erməni dillərinin) təcrübəçi müəllimi 2025-2026-cı dərs ilinin sonuna qədər təcrübəçi müəllim statusunu saxlayır.
2. 2026-cı ilə qədər qeyri-gürcüdilli məktəblərin/sektorların etnik azlıqlarının dil (Azərbaycan və erməni dillərinin) təcrübəçi müəllimi baş müəllim statusunu Peşəkar İnkişafı Milli Mərkəzinin və ya İHHŞ Zurab Jvaniya adına Dövlət İdarəetmə Məktəbinin və ya ali təhsil müəssisəsinin təşkil etdiyi gürcü dili kursunu keçdiyində (və ya keçib bitirdiyində) və ya gürcü dilini bildiyini təsdiq edən sənəd təqdim etdiyində və qismən fənn səriştəsini (1, 4, 7 və ya 10 kredit balı üzrə) təsdiq etdiyində əldə edəcək, ona peşəkar bacarıqların uzunmüddətli təlim kursunu keçmək hüququ veriləcək və bunu nailiyyətlə başa vurduğu halda, ona baş müəllim statusu veriləcək”.
3. 2022-ci ilin 31 dekabr vəziyyəti ilə qeyri-gürcüdilli məktəblərin/sektorların etnik azlıqlarının dil (Azərbaycan və erməni dillərinin) təcrübəçi müəlliminin ən azı 1 kredit bal üzrə (minimal bal toplayıb) fənn və peşəkar bacarığı təsdiq edildiyində, ona baş müəllim statusu veriləcək.
4. 31 dekabr 2022-ci il vəziyyəti ilə, 10 kredit balı üzrə fənn üzrə səriştəsini təsdiq edən qeyri-gürcü dilli məktəblərin/sektorların etnik azlıqların dil (Azərbaycan və erməni dilləri) təcrübəçi müəllimlərinə baş müəllim statusu veriləcək.

Bu maddənin birinci bəndində nəzərdə tutulmuş qeyri-gürcü dilli məktəblərin/sektorların etnik azlıqların dilləri (Azərbaycan və erməni dilləri) üzrə təcrübəçi müəllim 2025-2026-cı tədris ilinin sonuna qədər ümumi təhsil müəssisəsində etnik azlıqların dillərini (Azərbaycan və erməni dillərini) öyrətmirsə, adıçəkilən ümumi təhsil müəssisəsi bu faktla bağlı Müəllimlərin Peşəkar İnkişafı Milli Mərkəzi ilə əlaqə saxlamalıdır. Bu açıqlamaya əsasən, Müəllimlərin Peşəkar İnkişafı Milli Mərkəzi Təhsilin İdarə Edilməsi İnformasiya Sistemini yazılı şəkildə məlumatlandırır.

⇑⇓ Ոչ վրացալեզու դպրոցների/բաժինների «գործող ուսուցիչ» կարգավիճակով ուսուցիչների կարիերային առաջընթացի պայմանները

Փոփոխություն է կատարվել Ուսուցիչների մասնագիտական ​​զարգացման և կարիերային առաջընթացի  սխեմայում։ Վրաստանի կառավարության № 97 որոշման համաձայն՝ ոչ վրացալեզու դպրոցների/բաժինների «գործող ուսուցիչ» կարգավիճակով ուսուցիչները (բացառությամբ էթնիկ փոքրամասնությունների լեզուների՝ հայերենի և ադրբեջաներենի ուսուցիչների) «գործող ուսուցիչ»  կարգավիճակը կպահպանեն մինչև   2022-2023 ուսումնական տարվա վերջ։

2023 թվականի ընթացքում Գնահատման և քննությունների ազգային կենտրոնի կողմից կազմակերպված առարկայի  քննությանը   «գործող ուսուցչի» կարգավիճակով գրանցման իրավունք ունեն   միայն էթնիկ փոքրամասնությունների լեզուների՝ հայերենի և ադրբեջաներենի «գործող ուսուցչի» կարգավիճակ ունեցող ուսուցիչները։

Փոփոխության համաձայն՝ մինչև 2023 թվականը ոչ վրացալեզու դպրոցների/բաժինների «գործող ուսուցչի» կարգավիճակ ունեցող անձը (բացառությամբ էթնիկ փոքրամասնությունների լեզուների՝ հայերենի և ադրբեջաներենի ուսուցչի) ավագ ուսուցչի կարգավիճակ կստանա, եթե բավարարի հետևյալ պայմաններից մեկը․

«ա) Մինչև 2020-2021 ուսումնական տարվա II  կիսամյակի սկիզբը  կհավաստի կամ հավաստել է  առարկայական իրավասությունը և մասնագիտական իրավասությունը  10-10 կրեդիտ-միավորով,  իսկ այն դեպքում,   եթե առնվազն երկու քննությունների (ինչպես առարկայական, այնպես էլ մասնագիտական իրավասության) մասնակի հավաստման    (1, 4, 7 կրեդիտ- միավոր) և այլ ակտիվությունների հիման վրա կուտակել է 14 կրեդիտ- միավոր, իրավունք կունենա մնացած կրեդիտ-միավորները լրացնել թրեյնինգով/թրեյնինգներով և կուտակել 19 կրեդիտ-միավոր։

բ) Անցնի (կամ անցել է) Ուսուցիչների մասնագիտական զարգացման ազգային կենտրոնի կամ ՀԻԻԱ   Զուրաբ Ժվանիայի անվան պետական կառավարման դպրոցի կամ բարձրագույն ուսումնական հաստատության կողմից կազմակերպված վրաց լեզվի դասընթաց կամ   կներկայացնի վրացերենի իմացությունը հաստատող փաստաթուղթ և մասամբ կհաստատի առարկայական իրավասությունը (1, 4, 7 կամ 10 կրեդիտ-միավորով): Ուսուցչին իրավունք  կտրվի  անցնել մասնագիտական կարողությունների   երկարաժամկետ թրեյնինգ-դասընթաց, որը հաջողությամբ ավարտելուց հետո նրան կտրվի ավագ ուսուցչի կարգավիճակ»։  

Ինչ վերաբերում է «գործող ուսուցիչ» կարգավիճակով այն ուսուցիչներին (բացառությամբ էթնիկ փոքրամասնությունների լեզուների՝ հայերենի և ադրբեջաներենի   ուսուցիչների), ովքեր 2022-2023 ուսումնական տարվա վերջի դրությամբ չեն կարող փոխել իրենց «գործող ուսուցիչ» կարգավիճակը, հանրակրթական հաստատության ղեկավարությունը 2023-2024 ուսումնական տարվա մեկնարկից մեկ ամիս առաջ կհայտարարի մրցույթ. «Ուսուցչի թափուր հաստիքը չհամալրվելու դեպքում հանրակրթական հաստատությունը, ըստ անհրաժեշտության, իրավասու է սույն «գործող» ուսուցչին առանց կարգավիճակի ընդունել աշխատանքի տվյալ պաշտոնում՝ մինչև թափուր պաշտոնը լրանալը»,– ասված է որոշման մեջ։

Փոփոխության համաձայն՝ ոչ վրացալեզու դպրոցների/բաժինների ազգային փոքրամասնությունների լեզուների (ադրբեջաներեն և հայերեն)  «գործող ուսուցիչ» կարգավիճակով ուսուցիչների կարիերային առաջընթացի պայմանները ձևավորվել են հետևյալ կերպ.

41-րդ հոդվածից հետո ավելացնել  հետևյալ բովանդակությամբ 41¹ հոդվածը.

1. Ոչ վրացալեզու դպրոցների/բաժինների էթնիկ փոքրամասնությունների լեզուների (հայերեն և ադրբեջաներեն) «գործող» ուսուցիչը կպահպանի «գործող ուսուցչի» կարգավիճակը մինչև 2025-2026 ուսումնական տարվա ավարտը։

2․ Մինչև 2026 թվականը ոչ վրացալեզու դպրոցների/բաժինների էթնիկ փոքրամասնությունների լեզուների (հայերեն և ադրբեջաներեն) ուսուցիչն ավագ ուսուցչի կարգավիճակ կստանա այն դեպքում, եթե անցնի (կամ անցել է) վրաց լեզվի դասընթաց, որը կազմակերպվել է Ուսուցիչների մասնագիտական զարգացման ազգային կենտրոնի կամ ՀԻԻԱ Զուրաբ Ժվանիայի անվան պետական կառավարման դպրոցի կամ բարձրագույն ուսումնական հաստատության կողմից, կամ կներկայացնի վրացերենի իմացությունը հաստատող փաստաթուղթ և մասամբ կհաստատի առարկայական իրավասությունը (1, 4, 7 կամ 10 կրեդիտ-միավորով): Ուսուցչին իրավունք կտրվի  անցնել մասնագիտական կարողությունների   երկարաժամկետ թրեյնինգ-դասընթաց, որը հաջողությամբ ավարտելու դեպքում նրան կշնորհվի ավագ ուսուցչի կարգավիճակ։

3․ Ոչ վրացալեզու դպրոցների/բաժինների  ազգային փոքրամասնությունների լեզուների (հայերեն և ադրբեջաներեն) «գործող ուսուցիչ» կարգավիճակով ուսուցչին, որը 2022 թվականի դեկտեմբերի 31-ի դրությամբ առարկայական և մասնագիտական կարողությունը հաստատել է առնվազն   1 կրեդիտ-միավորով (հավաքել է նվազագույն միավոր), կշնորհվի ավագ ուսուցչի կարգավիճակ:

4․ Ոչ վրացալեզու դպրոցների/բաժինների էթնիկ փոքրամասնությունների լեզուների (հայերեն և ադրբեջաներեն)   «գործող ուսուցիչ» կարգավիճակով ուսուցիչները, որոնք 2022 թվականի դեկտեմբերի 31-ի դրությամբ առարկայական իրավասությունը հաստատել են 10 կրեդիտ-միավորով, կստանան ավագ ուսուցչի կարգավիճակ։

Այն դեպքում, երբ սույն հոդվածի առաջին կետով նախատեսված ոչ վրացալեզու դպրոցների/բաժինների ազգային փոքրամասնությունների լեզուների (հայերենի և ադրբեջաներենի) «գործող ուսուցիչ» կարգավիճակով ուսուցիչը մինչև 2025-2026 ուսումնական տարվա ավարտը հանրակրթական հաստատությունում այլևս չի դասավանդում    ազգային փոքրամասնությունների լեզուներ (հայերեն և ադրբեջաներեն), նշված հանրակրթական հաստատությունը պարտավոր է այդ փաստի հետ կապված դիմել Ուսուցիչների մասնագիտական ​​զարգացման ազգային կենտրոն։ Տվյալ դիմումի  հիման վրա Ուսուցիչների մասնագիտական ​​զարգացման ազգային կենտրոնը գրավոր կտեղեկացնի Կրթության կառավարման տեղեկատվական համակարգին։