ბავშვის ტრანზიცია საწოვარა ბოთლიდან ჭიქაზე ერთ-ერთი საყურადღებო საკითხია ბავშვის განვითარების პროცესში. 6 თვიდან, როდესაც ბავშვები იწყებენ ნახევრად მყარი ან მყარი საკვების გასინჯვას, ასევე იწყებენ წყლის დალევას. 6 თვიდან წყლის დალევა, ძირითადად, კვების შემდეგ ხორციელდება ხოლმე, მომდევნო თვეებში კი, დღის განმავლობაში, წყლის მიღების დოზა იზრდება.
წყლის მიღების პროცესში მონაწილეობს ბავშვის ნატიფ-მოტორული უნარები და ასევე ორალ-მოტორული უნარები. მნიშვნელოვანია ვიცოდეთ, რომელი წყლის ჭურჭელი გამოვიყენოთ, რომ არ დავაზიანოთ ბავშვის ორალ-მოტორული განვითარება, არ გამოიმუშავოს ბავშვმა არაასაკობრივი კვებითი ჩვევები და წყლის მიღების პროცესი მისთვის სასიამოვნო და უსაფრთხო იყოს.
ამერიკის პედიატრთა ასოციაციის მიხედვით, 1 წლის ასაკისთვის, სასურველია, ბავშვის ყოველდღიურობაში ნელ-ნელა შემცირდეს საწოვარა ბოთლი, ხოლო 18 თვის ასაკისთვის მთლიანად ამოღებულ იქნეს. ასევე, მეტყველების სპეციალისტების შეფასებით, ბოთლიდან კვება ხელს უშლის ბავშვის ყლაპვის უნარების და ორალ-მოტორული კუნთების განვითარებას.
მოდი, განვიხილოთ საბავშვო წყლის ჭურჭელი ასაკის მიხედვით, რომელიც რეკომენდებულია ბავშვის უსაფრთხო ტრანზიციისთვის ბოთლიდან ჭიქაზე. რჩევები განკუთვნილია ყველასთვის, თუმცა თუ თქვენს პატარას აქვს ორალ-მოტორული სირთულეები, მოტორული გადაადგილების სირთულე ან ნატიფ-მოტორული სირთულე, პირველ რიგში, აუცილებლად უნდა გაიაროთ კონსულტაცია ოკუპაციურ თერაპევტთან და კომუნიკაცია, ენა, მეტყველების სპეციალისტთან.
6 თვიდან მყარი საკვების გაცნობის პროცესში შეგიძლიათ გამოიყენოთ რამდენიმე სახის წყლის ჭურჭელი ბავშვის უნარების მიხედვით:
- პატარა საბავშვო ჭიქა (ezpz tiny cups), რომელიც დამზადებულია სილიკონისგან, არ სრიალებს და კომფორტულია ხელში დასაჭერად.
- ცხვირიანი ჭიქა (nosey cup) ეხმარება ბავშვს, გაივარჯიშოს სითხის მიღებაში ისე, რომ არ მოუწიოს თავის უკან გადაწევა, რის გამოც შესაძლებელია სითხის გადაცდენა. ჭიქის ერთ მხარეს ამოჭრილია ზედაპირი, რაც საშუალებას გაძლევს ისე მოათავსო ცხვირი ჭიქაში, რომ არ გადასწიო თავი უკან სითხის მისაღებად.
- 360 ჭიქა (360 cup) – ეს ჭიქა დაეხმარება ბავშვს, ისწავლოს ჭიქიდან დალევა ისე, რომ არ გადასცდეს სითხე. ჭიქიდან წყლის მიღების დროს ბავშვი აჭერს ტუჩებს ჭიქის ზედაპირს და წყალი იღვრება. სხვადასხვა ასაკისთვის განსხვავებული 360 ჭიქებია სითხის მოცულობის გადმოღვრის მიხედვით.
9 თვიდან შეგიძლიათ გამოიყენოთ საწრუპიანი წყლის ჭურჭელი. გაგაცნობთ რამდენიმე მათგანს:
- დათუნიას ჭიქა (Honey Bear Cup) დაეხმარება თქვენს შვილს, ისწავლოს საწრუპის გამოყენება. ჭიქას აქვს ფუნქცია, რომ თუ ბავშვი დათუნიას ბოთლს დააწვება, სითხე თვითონ ამოდის საწრუპში.
- ნუმნუმის საწრუპიანი ჭიქა (NumNum Weighted Straw Cup) მოსახერხებელია ხელში დასაჭერად, აქვს მოკლე, სენსორული ზედაპირის მქონე საწრუპი, რომელიც ეხმარება ბავშვს, ენისა და ტუჩების სწორ პოზიციაში დალიოს სითხე.
მნიშვნელოვანია, არ დაგავიწყდეთ, რომ საწრუპიანი ჭიქაც გარკვეული დროით გამოიყენოთ ბავშვთან და 15-18 თვიდან მისცეთ მას ჭიქის დამოუკიდებლად გამოყენების საშუალება. შესაძლოა, თავიდან თქვენი დახმარება დასჭირდეს და დაეღვაროს კიდეც სითხე.
⇒ რეკომენდაციები მშობლებს ⇓ ⇓ ⇓
- დღის მანძილზე მიეცით ბავშვს საშუალება, მიიღოს სითხე საყვარელი წყლის ჭურჭლით, განსაკუთრებით, აქტიური ფიზიკური დატვირთვის შემდეგ, როგორიცაა: სირბილი, ხტუნაობა, ეზოში თამაში და ა.შ.
- ითამაშეთ საბავშვო ჭურჭლით, წარმოიდგინეთ ვითომ ჩაის სვამთ, ხან თქვენ სთხოვეთ წყალი დაგალევინოთ. აქტიურად გამოიყენეთ სხვადასხვა ფერის, ფორმის და ზომის სათამაშო ჭიქები საყვარელ თოჯინებთან და სათამაშოებთან.
- გაუმახვილეთ ყურადღება სითხის დალევის პროცესზე, აიღეთ დემონსტრაციულად ჭიქა, მიიდეთ ტუჩებთან, გამოეცით ყლაპვის ხმა და შემდეგ დადგით მაგიდაზე. სთხოვეთ, ახლა მან გაიმეოროს.
- შეგიძლიათ გამოიყენოთ გამჭვირვალე წყლის ჭურჭელი, რათა ბავშვი დააკვირდეს საკუთარ შედეგებს, რამდენი წვენი დალია, რამდენი დარჩა ჭიქაში და ა.შ.
სტატია მოამზადა ადრეული განვითარების პროგრამის სუპერვიზორმა, განათლების ფსიქოლოგმა
სოფიო მელაძემ