21 ნოემბერი, ხუთშაბათი, 2024

სამ­ყა­რო ყო­ველ­თ­ვის კარ­გია, რა­კი­ღა ყო­ველ­თ­ვის შე­იძ­ლე­ბა უარე­სი იყოს – ინტერვიუ ბექა ადამაშვილთან

spot_img
ნომ­რის სტუ­მა­რია ახალ­გაზ­რ­და მწე­რა­ლი ბე­ქა ადა­მაშ­ვი­ლი, რო­მელ­საც ლი­ტე­რა­ტუ­რულ წრე­ებ­ში „სიტყ­ვის მო­თა­მა­შე ოს­ტა­ტად“ მო­იხ­სე­ნი­ე­ბენ. მის შე­მოქ­მე­დე­ბით ბი­ოგ­რა­ფი­ა­ში გარ­დამ­ტე­ხი რო­ლი ითა­მა­შა, გა­სულ წელს, ევ­რო­კავ­ში­რის ლი­ტე­რა­ტუ­რულ­მა პრიზ­მა რო­მა­ნის­თ­ვის „ამ რო­მან­ში ყვე­ლა კვდე­ბა“ და ის გახ­და პირ­ვე­ლი ქარ­თ­ვე­ლი, რო­მელ­მაც ეს პრი­ზი მი­ი­ღო. რო­მა­ნი 2018 წელს გა­მო­ი­ცა. მის მთა­ვარ გმირს, მე­მენ­ტო მო­რის, მოგ­ზა­უ­რო­ბის სა­ო­ცა­რი უნა­რი აქვს, მას შე­უძ­ლია წიგ­ნის გმი­რე­ბი სიკ­ვ­დი­ლის­გან იხ­ს­ნას. თუმ­ცა, მთა­ვა­რი პერ­სო­ნა­ჟი, მას შემ­დეგ ყვე­ლა­ფერს ცვლის, რო­ცა შე­იტყობს, რომ რო­მა­ნის ავ­ტო­რი ნა­წარ­მო­ებ­ში ვი­ღა­ცის მოკ­ვ­ლას აპი­რებს. მის­თ­ვის გა­მო­სა­ვა­ლი ხდე­ბა პერ­სო­ნა­ჟე­ბის პოს­ტ­მო­დერ­ნიზ­მი­დან უსაფ­რ­თხო ეპო­ქებ­ში გა­დახ­ვე­წა და ცნო­ბილ ნა­წარ­მო­ე­ბებ­ში მოგ­ზა­უ­რო­ბას იწყებს. ევ­რო­კავ­ში­რის ლი­ტე­რა­ტუ­რუ­ლი პრი­ზის ჟი­უ­რი ახალ­გაზ­რ­და მწერ­ლის შე­სა­ხებ წერს, რომ „მსოფ­ლიო ლი­ტე­რა­ტუ­რის სიღ­რ­მი­სე­უ­ლი ცოდ­ნა და იუმო­რის შე­სა­ნიშ­ნა­ვი გრძნო­ბა შერ­წყ­მუ­ლია მარ­კე­ტინ­გი­სა და რეკ­ლა­მის უნა­რებ­თან, რაც ბე­ქა ადა­მაშ­ვი­ლის შე­მოქ­მე­დე­ბას გან­სა­კუთ­რე­ბუ­ლად სა­ხა­ლი­სოს ხდის“.
ამ აღი­ა­რე­ბამ­დე კი, მი­სი მოთხ­რო­ბე­ბი იბეჭ­დე­ბო­და სხვა­დას­ხ­ვა პე­რი­ო­დულ გა­მო­ცე­მა­ში, ერთ-ერ­თი მოთხ­რო­ბა – „წვი­მის წვე­თი“ ქი­მი­ის სას­კო­ლო სა­ხელ­მ­ძღ­ვა­ნე­ლო­შიც კი შე­ვი­და. მი­სი სა­ტი­რულ-იუმო­რის­ტუ­ლი სტა­ტი­ე­ბი ცხოვ­რე­ბი­სე­ულ და სო­ცი­ა­ლურ თე­მებ­ზე, რო­მელ­საც სა­კუ­თარ ბლოგ­ზე აქ­ვეყ­ნებ­და, ახალ­გაზ­რ­დებ­ში დი­დი პო­პუ­ლა­რო­ბით სარ­გებ­ლობს და, რო­გორც ბლო­გე­რი, არა­ერ­თი კონ­კურ­სის გა­მარ­ჯ­ვე­ბუ­ლიც ხდე­ბა. 2013 წელს ბე­ქა ადა­მაშ­ვი­ლი „შე­მოდ­გო­მის ლე­გენ­დის“ ლი­ტე­რა­ტუ­რულ კონ­კურ­ს­ში იმარ­ჯ­ვებს მოთხ­რო­ბით „XXVIII: წერ­ტი­ლი“. ერ­თი წლის შემ­დეგ კი, ქარ­თუ­ლი ლი­ტე­რა­ტუ­რუ­ლი სა­ზო­გა­დო­ე­ბის ყუ­რადღე­ბას იქ­ცევს რო­მა­ნით „ბეს­ტ­სე­ლე­რი“. ახალ­ბე­და მწე­რა­ლი „სა­ბას“ და „წი­ნან­დ­ლის პრე­მი­ის“ შორ­ტ­ლის­ტ­ში ხვდე­ბა რო­მა­ნით, რო­მე­ლიც „სა­ტი­რულ-პა­რო­დი­ულ-დე­ტექ­ტი­ურ-თავ­სა­ტეხ-ფენ­ტეზ-ფან­ტაზ-და­კი­დევ­რაც­გა­მოგ­ვ­რ­ჩა ჟან­რის ლი­ტე­რა­ტუ­რა­ზე, ლი­ტე­რა­ტუ­რულ კლი­შე­ებ­ზე, ცნო­ბილ მწერ­ლებ­ზე, არა­ნაკ­ლებ ცნო­ბილ პერ­სო­ნა­ჟებ­სა და ყვე­ლა­ფერ იმა­ზეა, რაც წიგ­ნებ­ში სა­სი­ა­მოვ­ნო ემო­ცი­ებს გიშ­ლით, ან უბ­რა­ლოდ – ნერ­ვებს.“

 

 

? ბექა ადამაშვილი 

 

 

 

 

 

✔️ბე­ქა, ჩვე­ნი ინ­ტერ­ვიუ პრო­ფე­სი­ა­ზე სა­უბ­რით მინ­და და­ვიწყოთ, რად­გან თქვენ შე­სა­ხებ ინ­ფორ­მა­ცი­ის მო­პო­ვე­ბი­სას შემ­ხ­ვ­და თქვე­ნი ფრა­ზე­ბი: არ­შემ­დ­გა­რი ჟურ­ნა­ლის­ტი – ცრუფ­სი­ქო­ლო­გი – პო­ტენ­ცი­უ­რი ლი­ტე­რა­ტუ­რათ­მ­ცოდ­ნე (სტა­ტუ­სი არ ასა­ხავს რე­ა­ლო­ბას). ბე­ქა, ვინ ხართ პრო­ფე­სი­ით და რა­ტომ არ შედ­გა თქვე­ნი, რო­გორც ჟურ­ნა­ლის­ტის, ფსი­ქო­ლო­გის და ა.შ. კა­რი­ე­რა?

??მი­ჭირს ხოლ­მე სა­კუ­თა­რი პრო­ფე­სი­ის ზუს­ტად შე­ფა­სე­ბა. დიპ­ლო­მის მი­ხედ­ვით ჟურ­ნა­ლის­ტი ვარ, თუმ­ცა ამ პრო­ფე­სი­ით, ფაქ­ტობ­რი­ვად, არა­სო­დეს მი­მუ­შა­ვია. „აკა­დე­მი­უ­რი ბე­დი“ ვცა­დე ასე­ვე ფსი­ქო­ლო­გი­ი­სა და შე­და­რე­ბი­თი ლი­ტე­რა­ტუ­რათ­მ­ცოდ­ნე­ო­ბის მა­გის­ტ­რა­ტუ­რის კუთხით და სამ-სა­მი სე­მეს­ტ­რიც მო­ვი­ლიე, თუმ­ცა დიპ­ლო­მე­ბი­სად­მი ლტოლ­ვის დე­ფი­ცი­ტის გა­მო, სა­მა­გის­ტ­რო ნაშ­რო­მი აღარ და­მი­წე­რია. შე­სა­ბა­მი­სად, მი­ვი­ღე გარ­კ­ვე­უ­ლი ცოდ­ნა, რო­მე­ლიც ფურ­ც­ლით არ არის გამ­ყა­რე­ბუ­ლი ან რო­მელ­საც ვერ ვი­ყე­ნებ ყო­ველ­დღი­ურ საქ­მი­ა­ნო­ბა­ში და მი­წევს, რომ სა­კუ­თარ თავს მსგავ­სი სტა­ტუ­სე­ბი მი­ვა­ნი­ჭო.

ახ­ლან­დე­ლი ყო­ველ­დღი­უ­რი საქ­მი­ა­ნო­ბა – კრე­ა­ტი­უ­ლი დი­რექ­ტო­რო­ბა – სა­რეკ­ლა­მო სფე­როს უკავ­შირ­დე­ბა. თუ ძი­რის­ძი­რო­ბამ­დე ჩავ­ყ­ვე­ბით ამ ამ­ბავს, ალ­ბათ, ჟურ­ნა­ლის­ტი­კას­თა­ნაც და­ვი­ნა­ხავთ მცი­რე კავ­შირს, ფსი­ქო­ლო­გი­ას­თა­ნაც და შე­საძ­ლოა, ლი­ტე­რა­ტუ­რათ­მ­ცოდ­ნე­ო­ბას­თა­ნაც კი, მაგ­რამ სა­რეკ­ლა­მო სფე­რო­ზე მე­ტად, ყვე­ლა ჩემს წარ­სულ, ახ­ლან­დელ თუ მო­მა­ვალ საქ­მი­ა­ნო­ბას, წე­რის სიყ­ვა­რუ­ლი აერ­თი­ა­ნებს.

✔️თქვე­ნი გა­მო­ხატ­ვის სა­უ­კე­თე­სო სა­შუ­ა­ლე­ბა წე­რაა, მე­ტიც, ხში­რად მო­გიხ­სე­ნი­ე­ბენ  „სიტყ­ვე­ბის მო­თა­მა­შე ოს­ტა­ტად“. პირ­ველ რიგ­ში, თქვენ თვი­თონ რო­გორ აფა­სებთ თქვენს  ნა­წე­რებს?

?? მგო­ნია, რომ ნა­წე­რე­ბის ერთ-ერ­თი ყვე­ლა­ზე კარ­გი შემ­ფა­სე­ბე­ლი სა­კუ­თა­რი­ვე თა­ვია, ოღონდ გარ­კ­ვე­უ­ლი დრო­ი­თი ინ­ტერ­ვა­ლის შემ­დეგ. თუ­კი აღ­მო­ა­ჩენ, რომ რამ­დე­ნი­მე წლის ან თუნ­დაც თვის შემ­დეგ ისე­ვე მოგ­წონს ყვე­ლა­ფე­რი სა­კუ­თარ ნა­წერ­ში, რო­გორც სა­ბო­ლოო და­რე­დაქ­ტი­რე­ბის შემ­დეგ, ე.ი., ან მაგ­ნუმ ოპუ­სი შექ­მე­ნი, ან რა­ღა­ცას არას­წო­რად აკე­თებ. რო­გორც წე­სი, მე­ო­რე შემ­თხ­ვე­ვა უფ­რო ხში­რია ხოლ­მე. ისე კი, სა­კუ­თა­რი ნა­წე­რე­ბის შე­ფა­სე­ბა სა­ჯა­როდ მა­ინ­ც­და­მა­ინც არ მიყ­ვარს.

✔️ რა და­წე­რეთ პირ­ვე­ლად?

?? თა­ვი­დან წიგ­ნებ­ზე წე­რით და­ვიწყე. მი­ზე­ზი ან ფურ­ც­ლის დე­ფი­ცი­ტი იყო, ან იმ შე­გო­ნე­ბის, რომ წიგ­ნის ფურ­ც­ლებ­ზე წე­რა, მთლად კარ­გი საქ­ცი­ე­ლი არ არის. წიგ­ნე­ბის ნა­წი­ლის მა­ინც, ყო­ველ შემ­თხ­ვე­ვა­ში. პირ­ველ „შემ­დ­გარ მოთხ­რო­ბად“ კი (სა­დაც „წ“-ები­სა და „შ“-ების, „ძ“-ები­სა და „ხ“-ების ურ­თი­ერ­თა­რე­უ­ლო­ბა­ში, რა­ღაც აზ­რის გა­მო­ტა­ნა შე­იძ­ლე­ბო­და), ოჯა­ხუ­რი მა­ტი­ა­ნე ცნობს ოთხ­მოც­და­ა­თი­ა­ნი წლე­ბის შუ­ა­გულ­ში და­წე­რილ მოთხ­რო­ბას ოქ­რო­ე­ბის გად­მომ­ყ­რელ იხ­ვ­ზე, რო­მელ­საც სა­ბო­ლო­ოდ დი­დი ქა­ლა­ქი აუშე­ნეს და ისე მო­ე­წო­ნა შიგ­ნით, რომ იმის მე­რე გა­რეთ გა­მო­სუ­ლი აღა­რა­ვის უნა­ხავს. ამ ამ­ბის მო­რა­ლი კი ის იყო, რომ სწო­რედ ამი­ტომ, სა­ქარ­თ­ვე­ლო­ში, ფუ­ლი აღარ არის და ხალ­ხი მათხოვ­რობს.

 ✔️ნა­წარ­მო­ე­ბი, რო­მელ­მაც ყვე­ლა­ზე დი­დი აღი­ა­რე­ბა მო­გი­ტა­ნათ, ალ­ბათ, მა­ინც ევ­რო­კავ­ში­რის ლი­ტე­რა­ტუ­რუ­ლი პრე­მი­ის მფლო­ბე­ლი წიგ­ნია სა­თა­უ­რით „ამ რო­მან­ში ყვე­ლა კვდე­ბა“ („ბა­კურ სუ­ლა­კა­უ­რის გა­მომ­ცემ­ლო­ბა“). რა­ტომ კვდე­ბა რო­მან­ში ყვე­ლა  და რას ამ­ბობთ ამ ნა­წარ­მო­ე­ბით?

?? თა­ვი­დან­ვე მინ­დო­და, რომ სა­თა­უ­რი სპო­ი­ლე­რი ყო­ფი­ლი­ყო, ანუ, და­მეს­წ­რო ყვე­ლა იმ პო­ტენ­ცი­უ­რი მკითხ­ვე­ლის­თ­ვის, ვი­საც, მათ­და­უ­ნე­ბუ­რად, უყ­ვარს ხოლ­მე სხვე­ბის დას­პო­ი­ლე­რე­ბა. თუმ­ცა, მე­რე მივ­ხ­ვ­დი, რომ ამ სა­თა­უ­რის არ­სი იმის გაცხა­დე­ბაა, რომ მო­ცე­მულ რო­მან­ში ფორ­მა უფ­რო მნიშ­ვ­ნე­ლო­ვა­ნია, ვიდ­რე ში­ნა­არ­სი, ანუ, „რო­გორ მოხ­და“ აღე­მა­ტე­ბა „რა მოხ­და“-ს და უფ­რო სა­ინ­ტე­რე­სო იქ­ნე­ბა მათ­თ­ვის, ვი­საც ლი­ტე­რა­ტუ­რუ­ლი ფორ­მე­ბის ძი­ე­ბა­ში მეგ­ზუ­რო­ბა უყ­ვარს. რაც შე­ე­ხე­ბა რო­მა­ნის სათ­ქ­მელს, არ მგო­ნია, ერ­თი ან რამ­დე­ნი­მე კონ­კ­რე­ტუ­ლი სათ­ქ­მე­ლი ჰქონ­დეს. წიგ­ნებ­ში ჩა­დე­ბუ­ლი სათ­ქ­მე­ლის ამოც­ნო­ბა მკითხ­ვე­ლის პრე­რო­გა­ტი­ვა უფ­როა და, ხშირ შემ­თხ­ვე­ვა­ში, ეს ავ­ტორ­ზე უკე­თაც კი გა­მოს­დით.

 ✔️ რა გავ­ლე­ნა იქო­ნია თქვენ­ზე ამ კონ­კურ­ს­მა და რას ფიქ­რობთ, რა­ტომ გა­მო­გარ­ჩი­ათ ჟი­უ­რიმ?

?? ევ­რო­კავ­ში­რის ლი­ტე­რა­ტუ­რუ­ლი პრი­ზი ყო­ველ­წ­ლი­უ­რად გა­ი­ცე­მა ევ­რო­პის არა­ერთ ქვე­ყა­ნა­ში, ანუ თი­თო ქვე­ყა­ნას ჰყავს თი­თო ლა­უ­რე­ა­ტი, რო­მელ­საც ამა­ვე ქვეყ­ნის სპე­ცი­ა­ლუ­რი ჟი­უ­რი ირ­ჩევს. სა­ქარ­თ­ვე­ლო, 2019 წელს, პირ­ვე­ლად ჩა­ერ­თო ამ კონ­კურ­ს­ში და მი­ხა­რია, რომ სა­ჭი­რო დროს და სა­ჭი­რო ად­გი­ლას აღ­მოვ­ჩ­ნ­დი. მი­ზე­ზი, თუ რა­ტომ გავ­ხ­დი ჟი­უ­რის რჩე­უ­ლი მა­ინ­ც­და­მა­ინც მე, არ ვი­ცი. რო­გორც წე­სი, ამა­ზე პა­სუ­ხი უფ­რო ჟუ­რის წევ­რებს აქვთ ხოლ­მე. თუმ­ცა, სტი­ლი და თე­მა­ტი­კის სა­ყო­ველ­თა­ო­ო­ბა, შე­იძ­ლე­ბა, ამის ერთ-ერ­თი მი­ზე­ზი იყოს. რაც შე­ეხე­ბა გავ­ლე­ნას, ფუ­ლა­დი პრი­ზი­სა და თავ­და­ჯე­რე­ბის მა­ტე­ბის გარ­და, სა­შუ­ა­ლე­ბა მეძ­ლე­ვა, რომ არა­ერთ სა­ერ­თა­შო­რი­სო ლი­ტე­რა­ტუ­რულ ღო­ნის­ძი­ე­ბა­ში ჩა­ვერ­თო და ასე­ვე, წიგ­ნის გა­მო­ცე­მა­ზე უფ­ლე­ბე­ბი უკ­ვე ხუთ სხვა­დას­ხ­ვა ქვეყ­ნის გა­მომ­ცემ­ლო­ბას აქვს ნა­ყი­დი.

✔️ „ბეს­ტ­სე­ლე­რი“ – რე­ა­ლუ­რად ქარ­თ­ველ­მა მკითხ­ველ­მა ამ რო­მა­ნით გა­გიც­ნოთ. მო­დი,  „ბეს­ტ­სე­ლერ­ზე“ ვი­სა­უბ­როთ და ამ ნა­წარ­მო­ე­ბის სი­უ­ჟეტს გავ­ყ­ვეთ… რო­გორ მო­უწყ­ვეთ მწერ­ლებს ჯო­ჯო­ხე­თი და მკითხ­ველს – სა­მოთხე? რო­მა­ნის ანო­ტა­ცი­ას მო­ვიშ­ვე­ლი­ებ: „წარ­მო­იდ­გი­ნეთ ლი­ტე­რა­ტუ­რუ­ლი ჯო­ჯო­ხე­თი… ად­გი­ლი, სა­დაც მწერ­ლე­ბი ისე­ვე იტან­ჯე­ბი­ან, რო­გორც მა­თი წიგ­ნე­ბი ტან­ჯავ­დ­ნენ მკითხ­ვე­ლებს; სა­დაც დი­დი ძმის ტე­ლე­ვი­ზი­ას („BBC — Big Brother’s Channel“) ორუ­ე­ლი გა­ნა­გებს და შექ­ს­პი­რის სას­ტუმ­როს („ჰო­ტე­ლო“) — იორი­კის თა­ვის ქა­ლა; სა­დაც ეგ­ზი­უ­პე­რი ანო­ნიმ თვით­მ­კ­ვ­ლელ­თა კლუ­ბის გა­მორ­ჩე­უ­ლი წევ­რია; სა­დაც მთე­ლი გა­რე­მო ლი­ტე­რა­ტუ­რუ­ლი ატ­მოს­ფე­რო­თია გაჟ­ღენ­თი­ლი და სა­დაც… თუმ­ცა, ყვე­ლა­ფერს ანო­ტა­ცი­ა­ში ვერ მოვ­ყ­ვე­ბი. სხვა და­ნარ­ჩე­ნის­თ­ვის არ­სე­ბობს „ბეს­ტ­სე­ლე­რი” — სა­ტი­რულ-პა­რო­დი­ულ-დე­ტექ­ტი­ურ-თავ­სა­ტეხ-ფენ­ტეზ-ფან­ტაზ-და­კი­დევ­რაც­გა­მოგ­ვ­რ­ჩა ჟან­რის რო­მა­ნი ლი­ტე­რა­ტუ­რა­ზე, ლი­ტე­რა­ტუ­რულ კლი­შე­ებ­ზე, ცნო­ბილ მწერ­ლებ­ზე, არა­ნაკ­ლებ ცნო­ბილ პერ­სო­ნა­ჟებ­ზე, და ყვე­ლა­ფერ იმა­ზე, რაც წიგ­ნებ­ში სა­სი­ა­მოვ­ნო ემო­ცი­ებს გიშ­ლით, ან უბ­რა­ლოდ – ნერ­ვებს. სხვა სიტყ­ვე­ბით, ეს არის წიგ­ნი ად­გილ­ზე, რო­მე­ლიც მწერ­ლე­ბი­სათ­ვის ჯო­ჯო­ხე­თია, მაგ­რამ მკითხ­ვე­ლე­ბი­სათ­ვის ნამ­დ­ვი­ლი სა­მოთხე უნ­და აღ­მოჩ­ნ­დეს. და კი­დევ უფ­რო სხვა სიტყ­ვე­ბით, ეს არის წიგ­ნი, რო­მე­ლიც თავს თუ არა, დროს ნამ­დ­ვი­ლად არ და­გა­კარ­გ­ვი­ნებთ.“

?? ალ­ბათ, არ არ­სე­ბობს ერ­თი მკითხ­ვე­ლი მა­ინც, რო­მე­ლიც რო­მე­ლი­მე წიგნს არ და­უ­ტან­ჯავს და არც ისე­თი მკითხ­ვე­ლი იარ­სე­ბებს, რო­მე­ლიც კითხ­ვი­სას კლი­შე­ებს არ გა­დას­წყ­დო­მია. ბეს­ტ­სე­ლერ­ში ვე­ცა­დე, ეს ორი ამ­ბა­ვი გა­მე­ერ­თი­ა­ნე­ბი­ნა და მსოფ­ლიო ლი­ტე­რა­ტუ­რის­თ­ვის უკ­ვე კარ­გად ნაც­ნო­ბი ადა­მი­ა­ნე­ბის გა­პერ­სო­ნა­ჟე­ბით ისე­თი სამ­ყა­რო შე­მექ­მ­ნა, რო­მე­ლიც რო­გორც ქარ­თ­ვე­ლი, ისე უცხო­ე­ლი პო­ტენ­ცი­უ­რი მკითხ­ვე­ლის­თ­ვის ერ­თ­ნა­ი­რად ახ­ლო­ბე­ლი იქ­ნე­ბო­და… ამი­ტომ, მთე­ლი ჩე­მი ბავ­შ­ვო­ბის და თი­ნე­ი­ჯე­რო­ბის ლი­ტე­რა­ტუ­რულ წუ­ხი­ლებს თვა­ლი გა­და­ვავ­ლე, ერ­თად შევ­კ­რი­ბე და უბ­რა­ლოდ რო­მა­ნის ფორ­მა მი­ვე­ცი.

✔️ ყო­ვე­ლი მომ­დევ­ნო ნა­წარ­მო­ე­ბის გა­მო­ჩე­ნი­სას, მკითხ­ვე­ლი მწერ­ლის­გან მეტს ითხოვს, ყო­ველ შემ­თხ­ვე­ვა­ში იმა­ზე ნაკ­ლებს არა, რაც წი­ნა ნა­წარ­მო­ებ­მა შექ­მ­ნა. რო­გორ ფიქ­რობთ,  ამარ­თ­ლებთ მკითხ­ვე­ლის მო­ლო­დინს ყო­ველ შემ­დეგ რო­მან­ში?

?? რო­დე­საც „ამ რო­მან­ში ყვე­ლა კვდე­ბა“ სტამ­ბის­კენ მი­მა­ვალ გზას და­ად­გა, მტკი­ცედ მწამ­და, რომ ბევ­რად უკე­თე­სი იყო, ვიდ­რე  „ბეს­ტ­სე­ლე­რი“. შემ­დ­გომ­მა გა­მოხ­მა­უ­რე­ბამ „მტკი­ცედ“-საც, „მწამ­და“-საც და „ბევ­რად“-საც სიმ­ყა­რე, რწმე­ნა და ოდე­ნო­ბა გა­მო­ა­ცა­ლა. ახ­ლა უბ­რა­ლოდ მგო­ნია, რომ უკე­თე­სია, ვიდ­რე  „ბეს­ტ­სე­ლე­რი“. შე­იძ­ლე­ბა, ცო­ტა ხან­ში ეგეც გა­და­ვი­ფიქ­რო, მაგ­რამ მგო­ნია, რომ მო­ლო­დი­ნე­ბის გაც­რუ­ე­ბა­ში ავ­ტო­რი­ცა და მკითხ­ვე­ლიც თა­ნაბ­რად არი­ან დამ­ნა­შა­ვე­ე­ბი. ერ­თი იმი­ტომ, რომ იმა­ზე მე­ტის მო­ლო­დი­ნი შექ­მ­ნა, ვიდ­რე შეს­რუ­ლე­ბა შე­ეძ­ლო და მე­ო­რე იმი­ტომ, რომ იმა­ზე მე­ტი შე­საძ­ლებ­ლო­ბე­ბი მი­ა­წე­რა ავ­ტორს, ვიდ­რე რე­ა­ლუ­რად ჰქონ­და.

✔️ ბე­ქა, თქვე­ნი ნა­წარ­მო­ე­ბე­ბი გერ­მა­ნულ და ინ­გ­ლი­სურ ენებ­ზე ითარ­გ­მ­ნე­ბა. თქვე­ნი სიტყ­ვე­ბის თა­მა­ში რო­გორ არის გა­და­ტა­ნი­ლი თარ­გ­მა­ნებ­ში?

?? ენებ­ში ჯერ­ჯე­რო­ბით გა­მი­მარ­თ­ლა. ზუს­ტად ის ორი ენა შემ­ხ­ვ­და, რო­მე­ლიც ათა­სო­ბით სხვა ენა­სა და დი­ა­ლექ­ტ­ზე ოდ­ნავ უკეთ ვი­ცი, ამი­ტო­მაც მეც ვარ ხოლ­მე ჩარ­თუ­ლი თარ­გ­მ­ნის პრო­ცეს­ში და მთარ­გ­მ­ნელ­თან ერ­თად ვცდი­ლობ სიტყ­ვა­თა ეს თა­მა­შე­ბი ენის ან ერის კონ­ტექ­ს­ტებს მო­ვარ­გო. არის შემ­თხ­ვე­ვე­ბი, რო­ცა ნა­თარ­გ­მ­ნი ბევ­რად უკე­თე­სი გა­მო­დის, ვიდ­რე ორი­გი­ნა­ლი, რად­გან მთარ­გ­მ­ნე­ლის ფაქ­ტო­რის გარ­და, შენც უფ­რო გაზ­რ­დი­ლი ხარ და რა­ღა­ცებს აუმ­ჯო­ბე­სებ. ამას­თან, უფ­რო მეტ დროს უთ­მობ მცი­რე მო­ნაკ­ვე­თე­ბის სხვა ენა­ზე მორ­გე­ბა­საც, მა­შინ რო­ცა წე­რი­სას ასე ჩა­სა­კირ­კი­ტებ­ლად ნაკ­ლე­ბი დროა ხოლ­მე.

✔️ ძა­ლი­ან მინ­და ჩვე­ნი გა­ზე­თის ახალ­გაზ­რ­და მკითხ­ველ­ზე მო­ვახ­დი­ნოთ შთა­ბეჭ­დი­ლე­ბა და ვი­სა­უბ­როთ იმ თე­მებ­ზე, იმ წუ­ხილ­ზე, რაც თქვენს თა­ო­ბას აქვს. ცხა­დია, ამა­ში მე ნაკ­ლე­ბად და­გეხ­მა­რე­ბით, რად­გან თქვე­ნი თა­ო­ბის ადა­მი­ა­ნი არ ვარ. ახალ­გაზ­რ­დე­ბი ახ­ლა სხვა – თქვე­ნე­ბურ ენა­ზე სა­უბ­რობთ და ახ­ლე­ბუ­რად ხე­დავთ ყვე­ლა­ფერს. ამი­ტომ, მო­დი,  ეს კითხ­ვა თქვენ თვი­თონ წა­იყ­ვა­ნეთ ისე, რომ თქვე­ნი თა­ო­ბის სა­წუ­ხა­რიც და ინ­ტე­რე­სე­ბიც გა­მო­ხა­ტოთ.

?? მთა­ვა­რი წუ­ხი­ლი, ალ­ბათ, ისაა, რომ ამ წუ­ხილ­თა რა­ო­დე­ნო­ბა იმა­ზე ბევ­რად მე­ტია, ვიდ­რე ეს ერ­თი შე­კითხ­ვის პა­სუხ­ში შე­იძ­ლე­ბა ჩა­ე­ტი­ოს. თან მა­ინ­ც­და­მა­ინც არც ადა­მი­ან­თა იმ კა­ტე­გო­რი­ას მი­ვე­კუთ­ვ­ნე­ბი, სა­ზო­გა­დო­ე­ბის სხვა­დას­ხ­ვა ნა­წი­ლის სა­ხე­ლით დას­კ­ვ­ნე­ბის გა­მო­ტა­ნა და სა­კუ­თა­რი აზ­რის დიდ ჯგუ­ფებ­ზე გან­ზო­გა­დე­ბა რომ უყ­ვართ. ერ­თი ის შე­მიძ­ლია ვთქვა, რომ თუ ნაკ­ლე­ბი ნი­ჰი­ლიზ­მი იქ­ნე­ბა და მე­ტი სწრაფ­ვა ცვლი­ლე­ბე­ბი­სად­მი, ალ­ბათ, სხვა დროს, ეს წუ­ხი­ლე­ბი შე­იძ­ლე­ბა ერ­თი შე­კითხ­ვის პა­სუხ­შიც ჩა­ე­ტი­ოს.

✔️ რა კონ­დი­ცი­ა­შია ახ­ლა თა­ნა­მედ­რო­ვე ქარ­თუ­ლი მწერ­ლო­ბა?

?? ვეჭ­ვობ, ამ მდგო­მა­რე­ო­ბას რა­ი­მე სპე­ცი­ფი­კუ­რი ზედ­სარ­თა­ვი შე­ე­სა­ბა­მე­ბო­დეს. ისე­თი­ვე მდგო­მა­რე­ო­ბა­შია, რო­გორც ბევ­რი სხვა ქვეყ­ნის თა­ნა­მედ­რო­ვე მწერ­ლო­ბა, ანუ, კარ­გი წიგ­ნე­ბიც იწე­რე­ბა, არ­ც­თუ კარ­გიც და „ეს რა­ტომ და­ი­წე­რა სა­ერ­თოდ“-აც გა­მო­ე­რე­ვა დრო­დად­რო. „კარ­გი“, „არ­ც­თუ კარ­გი“ და „ეს რა­ტომ და­ი­წე­რა სა­ერ­თოდ“, ამ შემ­თხ­ვე­ვა­ში, ბუ­ნებ­რი­ვია, სუ­ბი­ექ­ტუ­რია, რად­გან წიგ­ნე­ბის უმე­ტე­სო­ბას – სა­კუ­თა­რის ჩათ­ვ­ლით – ყო­ველ­თ­ვის აქვს პო­ტენ­ცი­ა­ლი, კონ­კ­რე­ტუ­ლი მკითხ­ვე­ლის თვალ­ში ამ სა­მი­დან ნე­ბის­მი­ერ კა­ტე­გო­რი­ა­ში მოხ­ვ­დეს.

✔️რას კითხუ­ლობთ ხოლ­მე თქვენ თვი­თონ?

?? ად­რე გა­ნურ­ჩევ­ლად ვკითხუ­ლობ­დი ჟან­რის, მო­ცუ­ლო­ბის, ავ­ტო­რის, მთარ­გ­მ­ნე­ლის და სხვა კრი­ტე­რი­უ­მე­ბის მი­უ­ხე­და­ვად. რა­ღა­ცით იმას ჰგავ­და, შვე­დურ მა­გი­დას­თან მოხ­ვედ­რი­ლი ადა­მი­ა­ნი ცო­ტა-ცო­ტა ყვე­ლაფ­რის გა­სინ­ჯ­ვას რომ ცდი­ლობს და თეფ­შ­ზე იხ­ვა­ვებს. თუმ­ცა, თა­ვი­სუ­ფა­ლი დრო­ის შემ­ცი­რე­ბას­თან ერ­თად, მივ­ხ­ვ­დი, რომ მთლად იმ­დენ ხან­საც არ ვცხოვ­რობთ, რომ ასეთ მიდ­გო­მას დი­დი პერ­ს­პექ­ტი­ვა ჰქონ­დეს. ზო­გა­დად, ვცდი­ლობ, რაც ქარ­თულ ლი­ტე­რა­ტუ­რა­ში ახა­ლი შე­იქ­მ­ნე­ბა, ყვე­ლა­ფერს გა­ვეც­ნო და მსოფ­ლიო ლი­ტე­რა­ტუ­რა­ში ან რე­კო­მენ­და­ცი­ებს ვენ­დო, ან სა­კუ­თარ გა­მოც­დი­ლე­ბას. მომ­წონს სა­რა­მა­გო, ოს­ტე­რი, გე­ი­მა­ნი, ვო­ნე­გუ­ტი, საფ­რან ფო­ე­რი და ქარ­თ­ველ ავ­ტორ­თა ნა­წი­ლი, რო­მელ­თაც „ქარ­თ­ველ ავ­ტორ­თა ნა­წი­ლად“ დავ­ტო­ვებ.

✔️ ბე­ქა, პირ­ვე­ლი­ვე კითხ­ვა პრო­ფე­სი­ას შე­ე­ხო და ამ თე­მას ისევ მინ­და, მი­ვუბ­რუნ­დეთ, რად­გან დღეს ახალ­გაზ­რ­დე­ბის­თ­ვის ძა­ლი­ან რთუ­ლია პრო­ფე­სი­ის არ­ჩე­ვა. ხში­რად,  პრო­ფე­სი­ის არ­ჩე­ვი­დან რამ­დე­ნი­მე წე­ლი­წად­ში, გან­ხიბ­ვ­ლა ხდე­ბა (მგო­ნი, თქვენც ასე და­გე­მარ­თათ) და ერ­თი-ორი წლის ან სუ­ლაც ბა­კა­ლავ­რის დას­რუ­ლე­ბის შემ­დეგ,  აღ­მო­ა­ჩე­ნენ ადა­მი­ა­ნე­ბი, რომ თურ­მე ეს ის არ არის, რი­სი კე­თე­ბაც მათ სი­ა­მოვ­ნე­ბას ანი­ჭებთ. რა­ტომ ხდე­ბა ასე? და რა უნ­და გა­კეთ­დეს იმის­თ­ვის, რომ ახალ­გაზ­რ­დებ­მა პრო­ფე­სია სწო­რად შე­არ­ჩი­ონ? პრობ­ლე­მა სად არის?

?? სულ მა­ში­ნებს ხოლ­მე ისეთ შე­კითხ­ვებ­ზე პა­სუ­ხის გა­ცე­მა, რო­მელ სფე­რო­შიც ჩემ­ზე ბევ­რად კომ­პე­ტენ­ტურ­მა ადა­მი­ა­ნებ­მა მა­ინ­ც­და­მა­ინც სა­სარ­გებ­ლო ვე­რა­ფე­რი მო­ი­ფიქ­რეს. თუ­კი პრო­ფე­სი­ას ახალ­გაზ­რ­და თა­ვად ირ­ჩევს და არა მი­სი მშობ­ლე­ბი ან წარ­სუ­ლი მემ­კ­ვიდ­რე­ო­ბა, მა­შინ პრობ­ლე­მა უფ­რო ცოდ­ნის მი­წო­დე­ბის მე­თო­დებ­ში მგო­ნია. მი­ნა­ხავს ლექ­ტო­რე­ბი, რომ­ლებ­საც შე­უძ­ლი­ათ სა­შინ­ლად უინ­ტე­რე­სო გა­ხა­დონ სა­გა­ნი, რო­მე­ლიც სე­მეს­ტ­რის ნა­თელ წერ­ტი­ლად გეჩ­ვე­ნე­ბო­და და პი­რი­ქით – იმ­დე­ნად სა­ინ­ტე­რე­სოდ მოყ­ვ­ნენ იმა­ზე, რაც და­მა­ტე­ბით საგ­ნად აირ­ჩიე, რომ მთლი­ა­ნად სფე­რო­თი და­გა­ინ­ტე­რე­სონ. პრობ­ლე­მა კი სწო­რედ იმა­შია, რომ, რო­გორც წე­სი, ის კა­ტე­გო­რია ჭარ­ბობს ხოლ­მე, ვი­საც არც მე­თო­დი­კის შეც­ვ­ლა სურს და არც იმის გა­ნახ­ლე­ბა, რა­საც წლე­ბის გან­მავ­ლო­ბა­ში ას­წავ­ლი­და.

✔️ რო­გორ სამ­ყა­რო­ში ვცხოვ­რობთ?

?? პან­დე­მი­ამ აჩ­ვე­ნა, რომ სამ­ყა­რო „ყო­ველ­თ­ვის კარ­გია, რა­კი­ღა ყო­ველ­თ­ვის შე­იძ­ლე­ბა უარე­სი იყოს“.

✔️ ხში­რად ადა­მი­ა­ნე­ბის პრობ­ლე­მა მი­უ­ღებ­ლო­ბაა  არ ვი­ღებთ ადა­მი­ა­ნებს ისეთს,  რო­გო­რე­ბიც არი­ან, არ ვუს­მენთ მათ აზ­რებს იმი­ტომ, რომ ჩვენ­სას არ ემ­თხ­ვე­ვა, არ ვა­ფა­სებთ იმი­ტომ, რომ სა­ზო­გა­დო­ე­ბის მი­ერ დად­გე­ნილ ჩარ­ჩო­ებს სცდე­ბა… რო­გორ ფიქ­რობთ, ეს გა­ნათ­ლე­ბის დე­ფი­ცი­ტია?

?? სა­ქარ­თ­ვე­ლო­ში არ­სე­ბუ­ლი ნე­ბის­მი­ე­რი პრობ­ლე­მა მარ­ტივ მამ­რავ­ლე­ბად რომ დავ­შა­ლოთ, ერთ-ერ­თი აუცი­ლებ­ლად იქ­ნე­ბა „გა­ნათ­ლე­ბის დე­ფი­ცი­ტი“, რაც, ალ­ბათ, სტა­ტის­ტი­კუ­რად ყვე­ლა­ზე პო­პუ­ლა­რუ­ლი პა­სუ­ხია ამ პრობ­ლე­მე­ბის მი­ზე­ზე­ბის ძი­ე­ბი­სას. რაც შე­ე­ხე­ბა ამ შე­კითხ­ვას, ხშირ შემ­თხ­ვე­ვა­ში, ნამ­დ­ვი­ლად გა­ნათ­ლე­ბის დე­ფი­ცი­ტი შე­იძ­ლე­ბა იყოს პრობ­ლე­მა, მაგ­რამ ზოგ­ჯერ — ფსევ­დო­გა­ნათ­ლე­ბის სი­ჭარ­ბე­საც შე­უძ­ლია კო­მუ­ნი­კა­ცი­ის პრობ­ლე­მე­ბი შექ­მ­ნას, რო­ცა კონ­კ­რე­ტუ­ლი ადა­მი­ა­ნი პლა­ტო­ნის, ნიც­შეს, ჰა­ი­დე­გე­რის თუ სხვა­თა მხრებ­ზე მდგა­რი გას­ც­ქე­რის სამ­ყა­როს და ჰგო­ნია, რომ აბ­სო­ლუ­ტურ ჭეშ­მა­რი­ტე­ბას მი­აღ­წია.

✔️ რად­გან გა­ნათ­ლე­ბა­ზე ვსა­უბ­რობთ, აქ­ვე გკითხავთ – დღე­ვან­დე­ლი უმაღ­ლე­სი გა­ნათ­ლე­ბა სა­ქარ­თ­ვე­ლო­ში და­საქ­მე­ბის გა­რან­ტი არის თუ არა?

?? ჩე­მი აზ­რით, დღე­ვან­დე­ლი უმაღ­ლე­სი გა­ნათ­ლე­ბა და­საქ­მე­ბის გა­რან­ტი რომ იყოს,  სტა­ტის­ტი­კის ეროვ­ნულ სამ­სა­ხურს უმუ­შე­ვარ­თა სტა­ტის­ტი­კა­ში გა­ცი­ლე­ბით და­ბა­ლი რიცხ­ვე­ბი ექ­ნე­ბო­და.

✔️ მინ­და გკითხოთ, რა შეგ­რ­ძ­ნე­ბაა პო­პუ­ლა­რო­ბა?

?? გულ­წ­რ­ფე­ლი თუ ვიქ­ნე­ბი, დი­დად წარ­მოდ­გე­ნა არ მაქვს. არ მი­ვიჩ­ნევ თავს იმ დო­ზით პო­პუ­ლა­რუ­ლად, რომ ამ შე­კითხ­ვა­ზე თა­მა­მად (ან თუნ­დაც მორ­ცხ­ვად) ვუ­პა­სუ­ხო. თუმ­ცა, ცნო­ბა­დო­ბის ის დო­ნე, რაც მკითხ­ველ­თა კონ­კ­რე­ტულ სეგ­მენ­ტ­ში არ­სე­ბობს, ძა­ლი­ან სა­სი­ა­მოვ­ნოა. ყო­ველ შემ­თხ­ვე­ვა­ში, იმ ეტაპ­ზე ნამ­დ­ვი­ლად არ ვარ — „წე­რი­ლებს ვერ ავუ­დი­ვარ“, „სულ ეს ინ­ტერ­ვი­უ­ე­ბია და ჩა­წე­რე­ბი, მინ­და, რომ ყვე­ლა­ფერს მოვ­წყ­დე ცო­ტა ხნით“ — ვი­ძა­ხო.

✔️ ახ­ლა რა­ზე მუ­შა­ობთ?

?? ახ­ლა ძი­რი­თა­დად სა­კუ­თარ თავ­ზე ვმუ­შა­ობ, რომ რა­მე­ზე სე­რი­ო­ზუ­ლი მუ­შა­ო­ბა და­ვიწყო და თან ეს „რა­მე“ ისე­თი იყოს, რომ „ამას მე­ო­რე წიგ­ნიც კი ჯობ­დაო“ კო­მენ­ტა­რი არ გა­მო­იწ­ვი­ოს პო­ტენ­ცი­ურ მკითხ­ველ­ში.

✔️ ვინ არის თქვე­ნი საყ­ვა­რე­ლი ლი­ტე­რა­ტუ­რუ­ლი გმი­რი?

??  რამ­დე­ნი­მე ლი­ტე­რა­ტუ­რუ­ლი გმი­რი მომ­წონს. მათ შო­რის: დი­დი კომ­ბი­ნა­ტო­რი ოს­ტაპ-სუ­ლე­ი­მან-ბერ­ტა-მა­რია-ბენ­დერ-ბეი (რომ­ლის სრულ სა­ხელ­საც, მი­სად­მი სიყ­ვა­რუ­ლის მი­უ­ხე­და­ვად, ყო­ველ­თ­ვის ვგუგ­ლავ), პა­ტა­რა პრინ­ცი, კარ­ლ­სო­ნი და ჰეკ­ლ­ბე­რი ფი­ნი. ძი­რი­თა­დად, ბავ­შ­ვო­ბის სიმ­პა­თი­ე­ბი გა­მახ­სენ­და, რად­გან, რო­გორც ჩანს, „დი­დო­ბა­ში“ პერ­სო­ნა­ჟე­ბი ნაკ­ლე­ბად მიყ­ვარ­დე­ბა.

✔️ წე­რის გარ­და, რა არის საქ­მე, რო­მელ­საც აკე­თებთ და აკე­თებთ შე­დე­გი­ა­ნად?

?? ჩე­მი ცხოვ­რე­ბის ამ ეტაპ­ზე უფ­რო პი­რი­ქი­თაა, მეტ დროს ვუთ­მობ სა­რეკ­ლა­მო სფე­როს და დრო­დად­რო ვწერ. თუ ჩე­მი მო­ნა­წი­ლე­ო­ბით შექ­მ­ნილ კამ­პა­ნი­ებ­სა და სა­რეკ­ლა­მო ვი­დე­ო­ებს გა­ვიხ­სე­ნებ, შე­იძ­ლე­ბა ით­ქ­ვას, რომ ეს დათ­მო­ბი­ლი დრო შე­დე­გი­ა­ნია ან უბ­რა­ლოდ, ჩე­მი სამ­სა­ხუ­რის ბუ­ღალ­ტე­რი­ა­ში ძა­ლი­ან კე­თი­ლი თა­ნამ­შ­რო­მე­ლი მუ­შა­ობს.

ესა­უბ­რა ლა­ლი ჯე­ლა­ძე

მკითხველთა კლუბი

ბლოგი

კულტურა

უმაღლესი განათლება

პროფესიული განათლება

მსგავსი სიახლეები