ნანა ჯაბურია
სსიპ წალენჯიხის №2 საჯარო სკოლის გეოგრაფიის მენტორი მასწავლებელი
ბოლო პერიოდისათვის მოსწავლეთა ყურადღება მიიპყრო სამაგიდო თამაშმა „მაფია“. რადგან მოსწავლეთა ინტერესი დიდი იყო, გადავწყვიტე, თამაში საგანმანათლებლო გარემოში გამომეყენებინა, როგორც სახალისო და ეფექტური გზა სწავლის გამოცდილებისა და კრიტიკული უნარების გასაუმჯობესებლად, პოზიტიური და მიმზიდველი სასწავლო გარემოს შესაქმნელად.
სამაგიდო თამაშებს უამრავი სარგებელი მოაქვს მოსწავლეებისთვის, ღირებული ინსტრუმენტია, რომელიც ხელს უწყობს მათ ინტელექტუალურ, სოციალურ და ემოციურ განვითარებას.
რამდენიმე მიზეზი, რის გამოც სამაგიდო თამაშები მნიშვნელოვანია მოსწავლეებისთვის და როგორ ეხმარება მათ ცოდნის ჩამოყალიბებაში:
1. კოგნიტური უნარების განვითარება
კრიტიკული აზროვნება: ბევრი სამაგიდო თამაში მოიცავს სტრატეგიული გადაწყვეტილებების მიღების პროცესს, წაახალისებს მოსწავლეებს კრიტიკულად იფიქრონ თავიანთ მოქმედებაზე და წინასწარ განსაზღვრონ შედეგები.
პრობლემის გადაჭრა: სამაგიდო თამაშები ხშირად წარმოაჩენს გამოწვევებს, რომლებიც მოთამაშეებისგან მოითხოვს გადაწყვეტილებების მოძიებას, პრობლემის გადაჭრის უნარის ხელშეწყობას.
2. აკადემიური კონცეფციების განმტკიცება
მათემატიკა: თამაშები ხშირად მოიცავს თვლას, მიმატებას, გამოკლებას და სტრატეგიულ აზროვნებას, მათემატიკური ცნებების განმტკიცებას საინტერესო გზით.
ენობრივი ხელოვნება: სიტყვაზე დაფუძნებული თამაშები აუმჯობესებს ლექსიკას, მართლწერასა და ენობრივ უნარებს, ხელს უწყობს წიგნიერების განვითარებას.
3. მეხსიერების გაძლიერება
გახსენება და დამახსოვრება: სამაგიდო თამაშები ხშირად მოიცავს წესების, თანმიმდევრობის ან კონკრეტული დეტალების დამახსოვრებას, რაც ხელს უწყობს მეხსიერების გაუმჯობესებას.
4. სოციალური უნარების განვითარება
კომუნიკაცია: ბევრი სამაგიდო თამაში მოითხოვს მოთამაშეებს შორის ინტერაქციას და კომუნიკაციას, ხელს უწყობს ვერბალური გამოხატვისა და ეფექტური კომუნიკაციის უნარებს.
თანამშრომლობა: კოოპერატიული სამაგიდო თამაშები ხელს უწყობს გუნდურ მუშაობას, თანამშრომლობას და საერთო მიზნის მისაღწევად ერთად მუშაობის უნარს.
5. ემოციური რეგულირება
სპორტული უნარები: მოგება და წაგება სამაგიდო თამაშების განუყოფელი ნაწილია, რომელიც ასწავლის მოსწავლეებს, როგორ გაუმკლავდნენ წარმატებას და წარუმატებლობას მოხდენილად, ხელს უწყობს სპორტულ განწყობას.
მოთმინება: მორიგეობით დაფუძნებული თამაშები ასწავლის მოთმინებას, როდესაც მოსწავლეები ელოდებიან თავიანთ რიგს, რაც ხელს უწყობს ემოციურ რეგულაციას.
6. კრეატიულობა და წარმოსახვა
მოთხრობა: ზოგიერთი სამაგიდო თამაში მოიცავს ნარატივების ან სცენარების შექმნას, კრეატიულობისა და წარმოსახვითი აზროვნების წახალისებას.
7. მულტიდისციპლინური სწავლება
ბევრი სამაგიდო თამაში აერთიანებს სხვადასხვა საგანს, ხელს უწყობს ინტერდისციპლინურ სწავლებას მათემატიკის, ენის, ისტორიის, გეოგრაფიის და სხვა ელემენტების გაერთიანებით.
8. ინტერესი და მოტივაცია
ჩართულობა: სამაგიდო თამაშები, არსებითად, სასიამოვნოა და შეიძლება გამოიწვიოს ინტერესი, რაც სწავლას უფრო სასიამოვნო და მოტივირებულ გამოცდილებად აქცევს მოსწავლეებისთვის.
9. თემატური მრავალფეროვნება
საგანმანათლებლო თამაშები: სამაგიდო თამაშები, რომელიც შექმნილია სპეციალურად საგანმანათლებლო მიზნებისთვის და მოიცავს თემების ფართო სპექტრს, როგორიცაა — მეცნიერება, გეოგრაფია, ისტორია და სხვა.
10. ოჯახი და სოციალური კავშირი
ოჯახის ჩართულობა: სამაგიდო თამაშები საშუალებას აძლევს ოჯახს ან სოციალურ ჯგუფებს, ჩაერთონ საერთო აქტივობებში, გააძლიერონ კავშირები და შექმნან პოზიტიური სასწავლო გარემო.
თამაშის მიმდინარეობა: მოთამაშეთა რაოდენობა შეზღუდული არ არის. მოთამაშეებში არიან „ადგილობრივები“ და „Spy, ანუ ჯაშუშები“.
ისინი წრეში სხდებიან და ჩამოატარებენ ბარათებს, რომლებზეც წერია:
1 – „შენ ხარ Spy, შეეცადე მიხვდე, რა ლოკაციაზე საუბრობენ ადგილობრივები“.
2 – „შენ ადგილობრივი ხარ. ყველა მოთამაშემ, ჯაშუშის გარდა, იცის ეს ლოკაცია. დაუსვი კითხვები სხვა მოთამაშეებს, რათა დაადგინო, რომელი მათგანია ჯაშუში“.
მოთამაშეები თანმიმდევრობით უსვამენ ერთმანეთს შეკითხვებს, თან აკვირდებიან კითხვის დასმას და პასუხის სისწორეს, რომ გაარკვიონ ვინ არის ადგილობრივი და ვინ – Spy, ანუ ჯაშუში.
ადგილობრივები არ იტყუებიან, ხოლო Spy, ანუ ჯაშუში ცდილობს, ადგილობრივები ვერ მიხვდნენ, რომ Spy, ანუ ჯაშუშია, მან არ იცის თუ რა ლოკაციაზე საუბრობენ. წრეზე შეკითხვების დასმის მერე ყველა იწყებს მსჯელობას კითხვებისა და პასუხების სისწორეზე. ადგილობრივები ცდილობენ, გამოავლინონ Spy, ანუ ჯაშუში, ხოლო Spy, ანუ ჯაშუში ცდილობს, ადგილობრივებმა არ გამოიცნონ. მსჯელობის შემდეგ ასახელებენ Spy-ს, ანუ ჯაშუშს, ვინც სწორად დაასახელებს, ეწერება ერთი ქულა; ხოლო Spy-მ, ანუ ჯაშუშმა თუ სწორად გამოიცნო ლოკაცია, აგრძელებს თამაშს და ეწერება ერთი ქულა, თუ ვერ გამოიცნო ლოკაცია, ტოვებს თამაშს და ემატება ახალი მოთამაშე.
ამრიგად, თამაშისას, მოსწავლე ნასწავლ მასალას კი არ იზეპირებს, არამედ იაზრებს, რაც მომავალში ცოდნის უკეთ და გააზრებულად აღქმაში ეხმარება.