მე ვარ ანა მეტრეველი, დაბადებული და გაზრდილი ქალაქ თბილისში. დავამთავრე თბილისის 167-ე საშუალო სკოლა და, იმავე წელს, ჩავაბარე სულხან-საბა ორბელიანის სახელობის პედაგოგიურ უნივერსიტეტში, ფილოლოგია-ხელოვნებათმცოდნეობის ფაკულტეტზე. უნივერსიტეტი წითელ დიპლომზე დავამთავრე და მას შემდეგ სულ ვმუშაობ და ვმუშაობ.
ჯერ თბილისის 167-ე საშუალო სკოლაში ვმუშაობდი ქართული ენის მასწავლებლად, მერე – ხელოვნების კოლეჯში, შემდეგ 136-ე საშუალო სკოლასთან არსებულ გიმნაზიაში ვასწავლიდი ქართულ ენას და რამდენიმე წელი – ხელოვნების საგანსაც. ეს იყო პერიოდი 1998 წლიდან 2011 წლამდე.
√ როგორ მოვხვდი ჯავახეთში?
2011 წელი იყო, ჩემთან მოვიდა მეზობლის გოგო, ირინა, რომელმაც მთხოვა, სამოტივაციო წერილის დაწერაში დავხმარებოდი. საუბარში გავარკვიე, რომ პროგრამა „ქართული ენა მომავალი წარმატებისთვის“ აცხადებდა კონკურსს მსურველებისთვის. ირინას, რა თქმა უნდა, დავეხმარე, გავეცანი კონკურსის პირობებს და გამიჩნდა სურვილი, ასეთ მნიშვნელოვან და სახელმწიფოსთვის საჭირო საქმეში, ჩემი მცირედი წვლილიც შემეტანა, თან საინტერესო გამოცდილებასაც შევიძენდი.
კონკურსის ყველა ეტაპი წარმატებით გავიარე და 2011 წლის 3 ნოემბერს სამუშაოდ ჯავახეთში გამიშვეს, სოფელ ფარავნის საჯარო სკოლაში, ქართულის მასწავლებლად. სულ ერთი წელი ვიმუშავე ამ პატარა სოფლის სკოლაში, სადაც დამხვდა 40-მდე მოსწავლე, კლას-კომპლექტები და 20-იოდე მასწავლებელი. ეს იყო სომხური სკოლა, რადგან იქ ამჟამად მხოლოდ ეთნიკურად სომხები ცხოვრობენ.
აღფრთოვანებული და ბედნიერი შევყურებდი ფარავნის ტბის ულამაზეს პეიზაჟს, რომელსაც მზის კაშკაშა სხივები აბრჭყვიალებდა. თავი ზღაპარში მეგონა, მაგრამ ეს რომანტიკა მალევე დასრულდა. 7 ნოემბერს პირველი თოვლი მოვიდა და ისე აცივდა, რომ სარკესავით გადაეკრა ყინული ფარავნის ტბას. თანდათან უმატა სიცივემ, სუსხმა, ვნახე ქარიშხალი, ქარბუქი, 40 გრადუსამდე ყინვა… გზა ჩაიკეტა თვეობით, ლამის ზაფხულამდე. სოფლიდან ფეხსაც ვერსად გაადგამდი. ფარავნის ტბაზე, ზამთარში, ყინულის ფენა 1,5 მეტრი იყო.
ძალიან მიჭირდა ასეთ პირობებში ყოფნა. მთელი ბავშვობა თბილისში თოვლს ვნატრობდი და ახლა მომბეზრდა, ვეღარ ვძლებდი. ზამთარი ძალიან ცივი და მრისხანე იყო, მაგრამ ფარავნის ხალხი მზესავით მათბობდა. მეპატიჟებოდნენ სტუმრად, ენის კურსზე ბავშვებიც დადიოდნენ და მასწავლებლებიც. 19 მაისს, თბილისში მოვაწყვეთ ექსკურსია, ძალიან ლამაზი დღე იყო, დასამახსოვრებელი.
მინდა, მადლიერებით გავიხსენო თითოეული მათგანი, განსაკუთრებით ის ადამიანები, ვის ოჯახებშიც ვცხოვრობდი ჯავახეთში, ფარავნისა და მამწვარის სოფლებში მუშაობის დროს. სოფელ ფარავანში, ჩემი მასპინძლის ოჯახში, ვცხოვრობდით: დიდი შუშანიკა — კარენის დედა, კარენი და მანუშაკი, მათი პატარა გოგონა შუშანიკა და მე. მანუშაკი ქართულის მასწავლებელი იყო და ერთად დავდიოდით სკოლაში, ერთად ვწერდით გაკვეთილის გეგმებს, ვსაუბრობდით, ვოცნებობდით… 3 წლის პატარა შუშანიკასთან დიდ დროს ვატარებდი. ქართული ანბანის ყველა ასო ვასწავლე და სიტყვების ამოკითხვაც შეეძლო. ა – ანა, კ – კარენ, შ – შუშანიკ, – ტიკტიკებდა. ერთ საღამოს, ამ ამბის პრეზენტაცია მოვაწყვეთ ოჯახში. გახარებულმა კარენმა წამოიძახა: ანაჯან, მოდი შაშკინს დაურეკე და უთხარი, რომ შუშანიკამ ქართული ანბანის ყველა ასო იცის და სიტყვებსაც კითხულობს, ერთი კომპიუტერი აჩუქოსო. ამაზე ბევრი ვიცინეთ…
დაუსრულებლად შემიძლია ვისაუბრო ფარავანზე, მაგრამ თავს არ შეგაწყენთ.
დიდი ამბით, გამოტირებით, გაცილების მოწყობით, ცრემლებით, ემოციებით, ჩახუტებით და სამახსოვრო საჩუქრებით, ზაფხულში, ფარავნის სკოლას დავემშვიდობე.
მაშინდელმა მთავრობამ, მართლაც, ღირსეულად დაგვიფასა შრომა თითოეულ პროგრამელს: მოგვიწყვეს გრანდიოზული შეხვედრა, საჩუქრად გადმოგვცეს სერტიფიკატები, აიპადები. თავს დაფასებულად და ამაყად ვგრძნობდი, მაგრამ უკან დაბრუნებას აღარ ვფიქრობდი. ის ჩაკეტილი გზა და სიცივე არ მავიწყდებოდა. ვთქვი – ფეხი მომტყდეს, თუ აქეთ კიდევ წამოვიდე სამუშაოდ-მეთქი. მართლა ასე ვთქვი, რადგან ჩემი ჯანმრთელობა ამ კლიმატმა საგრძნობლად შეარყია, ფეხის თითიც კი მომეყინა.
მერე რა მოხდა?
ფეხიც მომტყდა, სერტიფიცირებული მასწავლებელიც გავხდი, გავთხოვდი, ორსულადაც ვიყავი, მაგრამ მაინც ჯავახეთში წამომიყვანა განგებამ.
2012 წელს, უკვე კონსულტანტ-მასწავლებლად, კვლავ ჯავახეთში, ამჯერად ნინოწმინდის რაიონის სოფელ მამწვარას საჯარო სკოლაში გამომიშვეს, სადაც 2 წელი ვიმუშავე. აქ შედარებით უკეთესი პირობები იყო და გზაც იშვიათად, 2-3 დღე თუ ჩაიკეტებოდა. სკოლაც დიდი იყო, ორსართულიანი. იქ ქართველი დამხმარე მასწავლებლებიც დამხვდნენ, პროგრამიდან დასაქმებულები. ძალიან ბევრს ვმუშაობდით, სულ ერთად ვიყავით. სახლში ჯდომას სკოლაში მუშაობა გვერჩივნა. ბავშვებიც ხელს გვიწყობდნენ, უხაროდათ ჩვენთან ყოფნა.
ერთხელ, დაწყებითი კლასის მოსწავლეები რაბათში წავიყვანეთ ექსკურსიაზე. მძღოლი ვერ იჯერებდა, რომ ქართველი ბავშვები არ იყვნენ, იმდენი ლექსი თქვეს და იმღერეს ქართულად. დაუზარებლად ურთავდნენ შეკვეთილ სიმღერებს.
იქ მუშაობის ბოლო წელი უმძიმესი იყო, რადგან ორსულად ვიყავი და წნევის ცვალებადობა მტანჯავდა, სახლიდან შორს ყოფნაც… ისევ ბავშვები იყვნენ ჩემი მოტივაციის წყაროც და მიზეზიც. სოფლის ბავშვებთან ერთად დავდიოდი სკოლაში და ისინიც ერთმანეთს ასწრებდნენ, რომ ჩემთვის გზა გაეკვალათ, ან ყინულიანი მონაკვეთები მშვიდობიანად გადამევლო. გზაში ხან რას ვლაპარაკობდით და ხან – რას, ვიცინოდით. მეუბნებოდნენ, ბავშვს რომ გავაჩენდი, ხომ ისევ იქ ვივლიდი სამუშაოდ და ჩემს პატარასაც იქ წავიყვანდი. ჩვენ დაგეხმარებით და აქ იცხოვრეთო – ამას ისეთი გულწრფელობით და სიყვარულით მეუბნებოდნენ, რომ თვალებზე ცრემლები მადგებოდა. შეიძლება ყველას ვერ ვასწავლე კარგად ქართული, ან ზოგმა იზარმაცა და არ ისწავლა, მაგრამ ეს ურთიერთობები და ერთობა ყველაზე მთავარი იყო.
სასწავლო წელი კი ჩავამთავრე მამწვარის სკოლაში, 15 ივნისს, მაგრამ ისე მოხდა, რომ ჩემი შვილი ნაადრევად დაიბადა, ივნისის ბოლოს, 7 თვის. იძულებული გავხდი, პროექტიდან წამოვსულიყავი. ეს იყო 2014 წელი.
შემდეგ მაინც ვერ მოვისვენე, მენატრებოდა სკოლა, ჩემი საქმე, თან ფულიც ძალიან მჭირდებოდა, უკვე ბავშვიც ცოტა წამოვზარდე. ისევ გამოცხადდა კონკურსი. კვლავ თავიდან გავიარე ყველა ეტაპი, წარმატებით, დამასაქმეს. 2016 წლის 22 თებერვლიდან დღემდე, სსიპ მარნეულის მუნიციპალიტეტის სოფელ ქვემო ყულარის საჯარო სკოლაში ვმუშაობ კონსულტანტ-მასწავლებლად და ქართულს ვასწავლი.
ეს აზერბაიჯანული სკოლაა, რადგან აქ ეთნიკურად აზერბაიჯანელები არიან დასახლებულები. მიყვარს ჩემი სკოლა, ჩემი კოლეგები და მოსწავლეები. ისეთი თბილები არიან, მზრუნველები… ძველი სკოლა გვაქვს, რემონტსაც კი აღარ ექვემდებარება და გვპირდებიან, რომ ახალ სკოლას მალე აგვიშენებენ. ახლა სკოლაში ქართულის 4 მასწავლებელი ვართ, ისინი მეზობელ სოფელ მარადისში ცხოვრობენ და ქართველები არიან, მე — თბილისიდან დავდივარ.
ძალიან მეგობრული და კეთილგანწყობილი გარემო გვაქვს. ყველა ერთად ვართ, ჭირშიც და ლხინშიც. ვცდილობთ, რითაც შეგვიძლია, დავეხმაროთ ერთმანეთს. სკოლის თითქმის ყველა მასწავლებელმა ჩააბარა საგნის გამოცდა, ენის კურსებიც გაიარეს, უფროსი მასწავლებლებიც გახდნენ.
ვცდილობთ, სწავლის ახალ მეთოდებს და ტენდენციებს ავუწყოთ ფეხი, მაგრამ ცოტა რთულია, რადგან საკლასო ოთახები და საჭირო ინვენტარი მწირია. თითოეული ჩვენგანის სურვილია, მალე აგვიშენონ ახალი სკოლა და გვქონდეს 21-ე საუკუნის შესაფერისი პირობები.
ბევრი ნიჭიერი და კარგი მოსწავლე გვყავს, ბევრი გახდა თბილისის უნივერსიტეტის წარმატებული სტუდენტი. პროფესიები შეისწავლეს, დასაქმდნენ, წარმატებულები არიან. ვხარობთ ასეთი ამბების გაგებით და შედეგებით, სულ პატარა წვლილი ხომ ჩვენც მიგვიძღვის ამაში.
არაფერი გამოვა თუ საქმეში, დიდ შრომასთან ერთად, არ ჩადებ გულს, სულს, სიყვარულს, ნებისყოფას… ჩვენც და ისინიც საქართველოს მოქალაქეები ვართ, ამიტომ ბევრი გვაქვს საერთო, უკეთ უნდა ვიცნობდეთ ერთმანეთს და ვიცოდეთ ერთმანეთის სატკივარიც და სიხარულიც. აუცილებელი და მნიშვნელოვანია, რომ სახელმწიფომ მეტად შეუწყოს ხელი ასეთი პროგრამებისა და პროექტების დაფინანსებას, იყოს ბანაკები, კონკურსები, ექსკურსიები, შეხვედრები, კონფერენციები… კონსულტანტ-მასწავლებლობა მხოლოდ იმას არ ნიშნავს, რომ ქართული ასწავლო, ან კოლეგებს პროფესიულ წინსვლასა და განვითარებაში დაეხმარო. ეს დიდი მისიაა, პატივი, რომ უკეთ გააცნო მათ ქართველი და საქართველო, შეაყვარო შენი ადამიანობით, მეგობრობით, პატივისცემით, კულტურით.
