როგორც ცნობილია, შეფასებისა და გამოცდების ეროვნული ცენტრი მუშაობს ახალ პროექტზე „შეფასება განვითარებისთვის“, რომელიც სასკოლო შეფასების ელექტრონულ სისტემაზე გადასვლით სრულიად ახალ მოდელს დანერგავს. მსოფლიო ბანკის მიერ დაფინანსებული ხუთწლიანი პროექტი ქართულ საგანმანათლებლო სისტემაში პირველად დაამკვიდრებს შეფასების ახალ სტანდარტს, რომელიც მთლიანად დაფუძნებული იქნება არა განმსაზღვრელ, არამედ დიაგნოსტიკურ შეფასებებზე, რომელმაც ერთგვარი დიაგნოსტირება უნდა მოახდინოს, რა მდგომარეობა გვაქვს მეოთხე, მეექვსე და მეათეკლასელების წიგნიერებისა და რაოდენობრივი წიგნიერების მიმართულებით.
2020 წელს პროექტი, მე-4 და მე-6 კლასების მოსწავლეებს, საპილოტე რეჟიმში, ქართულ ენასა და ლიტერატურაში (წიგნიერებაში) და მათემატიკაში (რაოდენობრივ წიგნიერებაში) შეაფასებს. მოსწავლეთა რეგისტრაცია და ტესტირება სასკოლო შეფასების ელექტრონული პლატფორმით განხორციელდება.
რა შესაძლებლობებს აძლევს პროექტი მოსწავლეებს, მშობლებს, მასწავლებლებსა და სკოლას, საერთოდ, რას გულისხმობს შეფასების ამგვარი სისტემა, დეტალებზე გვესაუბრება პროექტის „სასკოლო შეფასების ელექტრონული სისტემა – შეფასება განვითარებისთვის“ მენეჯერი ეკა ჯელაძე.
√ ახალი ტიპის შეფასების დანერგვის წინაპირობა
ამ ტიპის შეფასების საჭიროება იმიტომ გაჩნდა, რომ, პირველ რიგში, საქართველოში, ამ ტიპის შეფასება არ გვაქვს. გაუქმდა არსებული გამოცდებიც, ე.წ. CAT-ის გამოცდები, რომელიც სკოლის მოსწავლეს, 12 წლის სწავლის შემდეგ, სკოლის დამთავრებისას ამოწმებდა. ამ შეფასებით ჩვენ მოსწავლეს ვეუბნებოდით, რომ მან ან იცის, ან არ იცის ესა თუ ის საგანი. იმავდროულად, სკოლაში სწავლის პერიოდში, არც ერთ საფეხურზე, არც ერთ ეტაპზე, სახელმწიფო დონეზე, მოსწავლეს არ ვაფასებდით და არ ვაკეთებდით დიაგნოსტიკას – რა შეეძლო, სად უჭირდა, სად ჰქონდა კარგი მიღწევა იმისთვის, რომ სკოლასაც და მასწავლებელსაც ჰქონოდა რეალური სურათი, რომლის მიხედვითაც მის განვითარებაზე იზრუნებდნენ – შესაბამისად დაგეგმავდნენ საჭირო ინტერვენციებს. ახლა, ამ შეფასებით, დაბალ საფეხურებზე ჩამოვედით. მოსწავლეს საფეხურების დასრულების შემდგომ ვაფასებთ, თუმცა, დაწყებითი საფეხური გაყოფილია ორ ნაწილად – მეოთხე და მეექვსე კლასებად, თითოეულის დასრულებისას, შევაფასებთ და ვეტყვით მოსწავლესაც, სკოლასაც და მასწავლებელსაც, თუ რა ეტაპზეა თითოეული მოსწავლე, რომ მიეცეს სკოლას და მასწავლებელს შესაძლებლობა, მოსწავლის შემდგომი განვითარება ამ შეფასების საფუძველზე დაგეგმოს. ასეთივე შეფასებას გავაკეთებთ მეექვსე კლასში და კიდევ ერთხელ ვეტყვით მასწავლებელს, რომ კონკრეტული მოსწავლე ამაში კარგია, ამაში უფრო უჭირს…
შემდეგ უკვე ამავე მოსწავლეებს შევაფასებთ მეათე კლასში, ვნახავთ როგორ წარიმართა მათი განვითარება. მეათე კლასი იმიტომ გადაწყდა, რომ, მოგეხსენებათ, საბაზო საფეხური ათწლიან სწავლებაზე უნდა გადავიდეს, ნაცვლად ცხრა კლასისა (საშუალო საფეხური კი, ამ პროექტის ფარგლებში, ჯერჯერობით, არ განიხილება). ამიტომ, გვინდა, საბაზო საფეხურის დასრულებისას, ზუსტად ვიცოდეთ, რომელი მოსწავლე რა შედეგით ასრულებს საფეხურს. ამ შეფასებით საფეხურების ერთგვარ შეჯამებას ვაკეთებთ და ვქმნით, ასე ვთქვათ, თითოეული მოსწავლის რუკას, რაც პროექტის მთავარ მიზანს წარმოადგენს.
ეს არის ამ ტიპის შეფასების დანერგვის პირველი მიზეზი. მეორე მიზეზი ასეთი ტიპის შეფასებების დანერგვისა არის სკოლის და მოსწავლის ინდივიდუალური მონაცემებით უზრუნველყოფა. როგორც ცნობილია, ვმონაწილეობთ PIRLS-ში და TIMSS-ში, რაშიც დიდი რესურსი იხარჯება. ამ შემთხვევაში, შენ ეროვნულ დონეზე აძლევ შეფასებას, მაგალითად, წიგნერებისა თუ საბუნებისმეტყველო საგნების მიხედვით.
საერთაშორისო შეფასებების დროს, სკოლა, რომელიც უშუალოდ არ მონაწილეობს კვლევაში, ხშირ შემთხვევაში, არც ითვალისწინებს შედეგებს. ფიქრობს, რომ მის გვერდით მდებარე სკოლა შეფასდა, ის კი არა და მას მსგავსი პრობლემები არ აქვს, ეს პრობლემები მხოლოდ იმ სკოლას ეხება, რომელიც შეფასებაშია ჩართული. შესაბამისად, ეს ცუდი მონაცემიც მხოლოდ მას დაუწერეს.
ვერც საერთაშორისო კვლევებში ჩართული/მონაწილე სკოლა იღებს კონკრეტულად თავის მონაცემს, მან კი მიიღო მონაწილეობა, მაგრამ ხედავს საერთო მონაცემებს. ამიტომ, ბუნებრივად გაჩნდა მსგავსი შეფასების საჭიროებაც – ერთი, როგორც გითხარით, აუცილებელი იყო, დაბალ კლასებში გადმოგვეტანა და საფეხურებრივად სცოდნოდა თითოეულ მოსწავლეს თავისი შეფასება და მეორე — სკოლებისთვის მიგვეცა მონაცემები, რაზე ემუშავათ მომავალში თითოეულ მოსწავლესთან და კლასთან, მდგომარეობის გასაუმჯობესებლად. ვახდენთ დიანგოსტირებას — რეალურ სურათს ვქმნით სად რა პრობლემა აქვთ აღნიშნული საფეხურის მოსწავლეებს, რომ შემდეგში, ამ შეფასებაზე დაყრდნობით, სკოლები მის გამოსწორებას ეცადონ.
√ შეფასების სპეციფიკა CAT-ის შემთხვევაში და განმავითარებელი შეფასებისას
ეროვნულ სასწავლო გეგმაში ძალიან გარკვევითაა ხაზგასმული, რომ მოსწავლეს უნდა ჰქონდეს მსჯელობისა და დასაბუთების უნარი, ესგ გეუბნება, რომ ეს უნარები უნდა განუვითარო მოსწავლეს, ასევე მას უნდა შეეძლოს ტექსტის გამთლიანება, მისი ანალიზი და ა.შ. არჩევითპასუხიანი დავალებებით კი, მსგავსი უნარების შემოწმება შეუძლებელია.
ახალი შეფასების სპეციფიკის შემუშავებისას, ბუნებრივია, გავითვალსიწინეთ TIMSS-ის, PIRLS-ის და PIZA-ს გამოცდილება. სწორედ ამ საერთაშორისო შეფასებების შედეგებს ეფუძნება/ემყარება განმავითარებელი შეფასება. პირველი, რასაც ვამბობთ, ის არის, რომ ამ ტიპის შეფასებებით, ჩვენ ეროვნულ სასწავლო გეგმასთან მიმართებაში ვაფასებთ მოსწავლის შედეგებს, ბუნებრივია, მისი ასაკობრივი ჯგუფიდან გამომდინარე.
პროექტის ერთ-ერთი მთავარი მიზანიც სწორედ ეს არის – შევაფასოთ მოსწავლის უნარები ეროვნულ სასწავლო გეგმასთან მიმართებაში და მეორე, ასევე მთავარი მიზანია ის, რომ სკოლას და მოსწავლეს დავანახოთ საკუთარი მონაცემების შეფასებები, რომ ზუსტად იცოდნენ კონკრეტული ჩავარდნები თუ მიღწევები – სად უჭირთ და სად არა, რომ სკოლამ, მასწავლებელმა და მოსწავლემ შეძლონ მონაცემებზე დაფუძნებული გადაწყვეტილების მიღება.
√ პროექტის მნიშვნელოვანი ხაზი
ბუნებრივია, პროექტში ტექნოლოგიები ძალიან მნიშვნელოვანია და ამიტომ ეს კომპონენტი ძლიერად შემოდის. წარმოუდგენელია, ამდენი მოსწავლის ტესტის ფურცელზე მომზადება, ყველაფერს რომ თავი დავანებოთ, კოლოსალურ თანხებზე გადის მისი ლოჯისტიკა — ჯერ მარტო 2000 სკოლის მოსწავლისთვის ამდენი ტესტის დაბეჭდვა და შემდეგ ადგილზე ჩატანა/შენახვა სახელმწიფოს ერთიან ეროვნულ გამოცდებზე სამჯერ მეტი დაუჯდება. ბუნებრივიცაა, რადგან 2000 სკოლაში ბევრი მეოთხე, მეექვსე და მეათე კლასია, საერთო ჯამში, ათასობით მოსწავლეა. ფინანსური ხარჯების დაზოგვას რომ თავი დავანებოთ, ტექნოლოგიები გვაძლევს იმის შესაძლებლობას, მოსწავლეებში ისეთი უნარები შევაფასოთ, რის შეფასებასაც ფურცელზე, უბრალოდ, ვერ შევძლებთ.
ამიტომ ამ შეფასების ერთ-ერთი მნიშვნელოვანი მიმართულება ესეც არის — ყველაფერი ელექტრონულ ფორმატში წარიმართება, რამაც ბევრი კითხვა გააჩინა — შეძლებენ თუ არა ბავშვები კომპიუტერთან მუშაობას და ა.შ. პასუხი ასეთია: ჯერ ერთი, ჩვენ არ ვამბობთ, რომ წელსვე უნდა დაჯდეს ყველა მოსწავლე კომპიუტერთან და გაიაროს ტესტირება, სკოლებს ამისთვის მოსამზადებელი პერიოდი ეძლევათ. შეფასების პროცესი ეტაპობრივად განხორციელდება — მომავალ წელს უნდა დავფაროთ რაღაც ეტაპი, შემდეგ წელს კიდევ მომდევნო ეტაპი, ორ-სამწლიან პერიოდში კი, სკოლებს შეფასებისთვის მომზადების საშუალება ეძლევათ.
ტესტირებას, პირველ ჯერზე, მეოთხე და მეექვსე კლასებში ჩავატარებთ. როგორც ვიცით, სახელმწიფოს მხრიდან, საკმაოდ დიდი თანხა იხარჯება ბუკების შეძენა-დარიგებაზე. რადგან ბუკების სისტემა წლებია შემოსულია, ვფიქრობთ, არასწორია მუდმივად იმაზე ლაპარაკი, რომ მოსწავლეს კომპიუტერთან ელემენტარული რამის გაკეთება არ შეუძლია.
ამის გარდა, ვეყრდნობით რეალურ ფაქტებსაც – შარშან, როცა TIMSS-ის შეფასება ჩატარდა, დავალებების ნაწილი ფურცელზე შეასრულეს, ნაწილი კი – ელექტრონულად. ბუნებრივია, მოხდა შედარება – ძალიან დიდი განსხვავება ხომ არ იყო ელექტრონულად შესრულებულ ტესტებსა და ფურცლებზე დაწერილს შორის, გვინდოდა გაგვეგო, ჩვენს მოსწავლეებს ისტ-ის ძალიან დაბალი უნარები ხომ არ აქვთ. აღმოჩნდა, რომ განსხვავება მცირეა – მართალია, ფურცელზე უკეთესი შედეგები აქვთ, მაგრამ სხვაობა მცირეა. ყურადსაღებია ისიც, რომ ePIRLS შეფასება მხოლოდ თბილისში არ ჩატარებულა და მასში ჩართული იყვნენ სოფლის სკოლებიც, მცირეკონტიგენტიანებიც და ა.შ. ასე რომ, ეს გვაძლევს იმის თქმის საშუალებას, რომ ელექტრონულ ფორმატში ტესტირების ჩატარება პრობლემა არ უნდა იყოს. დაბოლოს, იმაზეც ხომ უნდა ვიფიქროთ, რომ ტექნოლოგიების ეპოქაში ვცხოვრობთ. მუდმივად იმით მანიპულირება, რომ ტექნოლოგიების გამოყენების უნარები არ გვაქვს, უხერხულია. წარმოუდგენელია რაღაც პროდუქტი არ შექმნა იმ არგუმენტით, რომ მეოთხეკლასელმა რაღაც არ იცის. სკოლის ვალდებულება სწორედ ეს არის — ასწავლოს ის, რაც არ იცის. აბსოლუტურად წარმოუდგენელია, რომ წლების შემდეგ, როცა ეს მოსწავლე სკოლას დაამთავრებს, რამე ღირებულის გაკეთება შეძლოს ცხოვრებაში, თუკი ეს უნარები არ ჩამოუყალიბდა. ამიტომ გადაწყდა, შეფასება მთლიანად ტექნოლოგიურ პლატფორმაზე იყოს დაფუძნებული.
√ რაში ფასდება მოსწავლე
განმავითარებელი შეფასება, რაზეც ახლა ვსაუბრობთ, განკუთვნილია მეოთხე, მეექვსე და მეათე კლასებისთვის. ამ ეტაპზე კი, როგორც გითხარით, გათვლილია ორი მიმართულება – წიგნიერება და რაოდენობრივი წიგნიერება. რატომ? იმიტომ, რომ განათლების ექსპერტები თანხმდებიან, რომ თუ მოსწავლეს ეს ორი უნარი – წიგნიერება და რაოდენობრივი წიგნიერება – განვითარებული აქვს, ის ნებისმიერი საგნის შესწავლას შეძლებს იოლად და მარტივად.
მსოფლიო ბანკის მიერ დაფინანსებული ხუთწლიანი პროექტის შემდგომი ეტაპი იმაზეა დამოკიდებული, თუ როგორ განვითარდება, რა ინტერესები გაჩნდება და როგორ ჩაჯდება განათლების სამინისტროს საერთო ხედვასა და სტრატეგიაში. როცა პროექტი საბოლოოდ ჩამოყალიბდება და კარგად დაინერგება, შეიძლება ბევრი რამ შეიცვალოს.
დაფარვის გრაფიკი
ბუნებრივია, შეფასებებს პილოტირების რეჟიმში ვიწყებთ. თებერვალში ჩატარდება აპრობაციები. პირველ რიგში, თვითონ დავალებები უნდა გამოიცადოს, უნდა ვიცოდეთ ზუსტად ზომავს თუ არა ტესტი იმას, რისი გაზომვაც გვინდა ამ შეფასებებით. მეორე მხრივ, სისტემა, რაც ახლა ავაწყვეთ, ბუნებრივია, ჯერ მცირე რაოდენობაზე უნდა დაიტესტოს, დავინახოთ, როგორ იმუშავებს და მერე ჩავუშვათ მასშტაბურად. ძალიან ბევრი ფაქტორია გასათვალისწინებელი, თუნდაც ის, რომ შეიძლება ძალიან კარგად იმუშაოს პატარა ჯგუფზე, მაგრამ ვერ იმუშაოს დიდზე, მაგალითად, სისტემამ გაჭედოს და ა.შ. ამიტომ, თებერვალში, გვექნება აპრობაცია, მაისში უკვე პროექტის პილოტირებას ვგეგმავთ, ქვეყნის მასშტაბით, 300-მდე სკოლა ჩაერთვება. ერთწლიანი გეგმა ასეთია. ბუნებრივია, ამის შემდეგ გადაიხედება შედეგები და კიდევ უფრო დაიხვეწება პროცესი, დავალებები, ზოგადად პროექტი. თუმცა, რა მასშტაბზე გავალთ 2021 წელს, ამას ჯერჯერობით ვერ ვამბობთ, რადგან, პირველ რიგში, უნდა ვნახოთ პილოტის შედეგები. ჩვენ მთლიანად დამოკიდებული ვართ ტექნოლოგიებზე, იმ სკოლაში, სადაც გამართული იქნება ტექნოლოგია, შეგვიძლია ბავშვი დავსვათ კომპიუტერთან და გავაკეთებინოთ ტესტები, ბუნებრივია, ასეთ სკოლებს დავამატებთ. პროექტის პირველი რიგის ამოცანაც სწორედ სისტემის გამართვაა, ამიტომ ვამბობთ, რომ შემდეგი ეტაპი მთლიანად დამოკიდებული იქნება ტექნოლოგიებზე. შესაბამისად, 2021-2022 წლებში, მოსწავლეთა რამდენ პროცენტს დავფარავთ, ეს ჯერ კიდევ მოკვლევის პროცესშია.
წელს პილოტი ჩატარდება მხოლოდ მეოთხე და მეექვსე კლასებში, ხოლო მეათე კლასის მოსწავლეთა შეფასებების დაწყებას 2021 წლიდან ვაპირებთ. ეს, გარკვეულწილად, ახალი ეროვნული სასწავლო გეგმის დანერგვასაც უკავშირდება, მოგეხსენებათ, შეცვლილი ესგ კლასების მიხედვით ემატება, ამიტომ, ბუნებრივიცაა, ჯერ შეცვლილი ეროვნული სასწავლო გეგმა გაიმართოს და შემდეგ, მასზე დაყრდნობით, მოვამზადოთ ტესტირებისთვის დავალებები.
ტესტის სპეციფიკა
პროექტისთვის ავირჩიეთ TAO Testing-ის პლატფორმა, რომელსაც, მაგალითად, PIZA იყენებს ტესტების შესაქმნელად. ამ პლატფორმით, მსგავსი დავალებების შესაქმნელად, სარგებლობენ მთელი რიგი ქვეყნების განათლების სისტემები — საფრანგეთის, იტალიის, პორტუგალიის და ბევრი სხვა. პლატფორმას გარკვეული ფუნქციონალი აქვს, რომელსაც შენს საჭიროებებს მოარგებ, დაუმატებ ან მოაკლებ რამეს და ა.შ. რაც მთავარია, ღია წვდომის პროგრამაა, რაშიც ფულს არ ვიხდით, შეგვიძლია წამოვიღოთ და დავაყენოთ ჩვენს სერვერებზე (განათლების სამინისტროს სერვერებზე), მერე უკვე პროგრამისტებმა იმუშაონ ჩვენს საჭიროებებზე, ძირითადი პლატფორმა კი, როგორც გითხარით, უფასოა.
რაც შეეხება ტესტების სპეციფიკას, პლატფორმაშივეა ჩაშენებული სხვადასხვა ტიპის დავალებების შექმნის შესაძლებლობა, იქნება ეს არჩევითპასუხიანი დავალებები, ღია ტიპის, სადაც მოსწავლემ უნდა ჩაწეროს დასაბუთება და ა.შ., ან დავალებების თანმიმდევრულად დალაგება, ქრონოლოგიურად დაჯგუფება თუ ინტერაქციური დავალებები… მოკლედ, პლატფორმა ყველანაირი დავალების შექმნის საშუალებას გვაძლევს. რეალურად, ყველაფერი უკვე არსებობს პლატფორმაში, შესაბამისად, ჩვენ გვექნება სხვადასხვა ტიპის დავალებები – როგორც დახურული, ისე ღია ტიპის. დახურულში შედის არჩევითპასუხიანი, თანმიმდევრულად დასალაგებელი, შესაბამისობის ამომცნობი, გამოტოვებულ ადგილებში სწორი სიტყვების ჩასმა – რის გასწორებაშიც უკვე ფულიც აღარ დაიხარჯება, გამსწორებელი ამ ტიპის დავალებებს აღარ სჭირდება, რადგან თვითონ სისტემა აღიქვამს სწორ პასუხს. თუმცა, როგორც განათლების ექსპერტები ამბობენ, მხოლოდ დახურული ტიპის დავალებებით ვერ შეაფასებ მოსწავლეს (ამაზე უკვე ვისაუბრეთ), ამიტომ, მან უნდა შეძლოს დაწერა, დასაბუთება, მსჯელობა. მოსწავლემ მხოლოდ ამოცანის პასუხი კი არ უნდა დაწეროს, არგუმენტირებული მსჯელობით უნდა ახსნას სწორ პასუხამდე მისვლის გზები, ამისთვის კი, საჭიროა ღია ტიპის დავალებები. პროგრამა იძლევა იმის შესაძლებლობას, რომ მოსწავლემ ჩაწეროს სიტყვიერი მსჯელობა თუ ესსე. ამ ტიპის დავალებას სპეციალური პროგრამა შეამოწმებს, გამსწორებელთან ერთად.
როგორი თანაფარდობით იქნება ღია და დახურული ტიპის დავალებები, ეს საგანზეა დამოკიდებული. აქაც TIMSS-ისა და PIZA-ს გამოცდილებას ვეყრდნობით, რადგან იქაც, დაახლოებით, ასეთი თანაფარდობაა.
შეფასების კრიტერიუმები – ბარიერები თუ ქულები
ბარიერები და ქულები არ გვაქვს, რადგან მეოთხე და და მეექვსეკლასელებზე ვსაუბრობთ (ვიცით, რომ მეოთხე კლასში ქულით შეფასება საერთოდ არ შეიძლება). ამ შეფასებით ჩვენ დიაგნოსტიკას ვახდენთ. მაგალითად, ეროვნულ სასწავლო გეგმაში მათემატიკა ოთხ მიმართულებადაა ჩაშლილი (ალგებრა, გეომეტრია, რიცხვები, სტატისტიკა), შეფასებით მოსწავლეს ვეუბნებით, რომ მას, ამ მიმართულებების მიხედვით, მაგალითად, ალგებრაში ამდენი დავალება ჰქონდა მიცემული, აქედან ამდენი შეასრულა, ამდენი ვერ შეასრულა. ამასთან ერთად, თითოეული დავალების შინაარსს ვაძლევთ, რომ მშობლისთვის უფრო გასაგები გავხადოთ, მის შვილს რა უნდა გაეკეთებინა და რას ვერ გაართვა თავი ან პირიქით. მაგალითად, უნდა შეეკრიბა ათწილადები და ეს ვერ მოახერხა — გვინდა, მშობლისთვის გასაგები გავხადოთ, რა შეუძლია ან არ შეუძლია მის შვილს კონკრეტული მიმართულებით. მშობელსაც და მასწავლებელსაც ვაძლევთ ამ ტიპის ინფორმაციას, მაგრამ ამ შეფასებით არ ვეუბნებით.
ამ შეფასებაში არ იქნება ქულები, რადგან ჩვენ ქულებით არ ვაფასებთ, ვახდენთ დიაგნოსტირებას, რა იცის და რა არ იცის. თავისთავად, ეს შეფასება არც სკოლის შემაჯამებელ ქულებზე აისახება. ამ შეფასებით, სკოლას ვაძლევთ ინსტრუმენტს, უნიფიცირებული ტესტით შეაფასოს რა არის მოსწავლის ძლიერი ან სუსტი მხარე და შემდეგ, ამ შეფასებაზე დაყრდნობით, იმუშაოს.
დიგნოსტიკის სურათზე წვდომა
სისტემაში ცალკე მოდულია გათვალისწინებული – რეპორტი/ანგარიშგებისთვის.
მშობელი /მოსწავლე
რეპორტის სისტემაში ბავშვი შედის თავისი ექაუნთით/ანგარშით და ძალიან იოლად აღსაქმელად, მისთვის გასაგებად ხვდება ინფორმაცია – ხედავს თავის ინდივიდუალურ მონაცემებს, მიმართულებების მიხედვით ჩაშლილს. მაგალითად, ამდენი ამოვხსენი და ამდენი ვერა, ამ დავალების პირობა ეს იყო, ეს უნდა გამეკეთებინა და გავაკეთე ან ვერ გავაკეთე. ამას ხედავს მშობელიც.
მასწავლებელი
მასწავლებელს ცალკე რეპორტი ექნება გენერირებული, რომლითაც დაინახავს, ინდივიდუალურად, რომელ მოსწავლეს სად უჭირს, ასევე შედეგები გენერირებულია მთლიანად კლასის მასშტაბით. მაგალითად, კლასში ბავშვების ამ ჯგუფმა ეს ვერ გააკეთა, ამ ჯგუფმა ეს გააკეთა, ამის შესაბამისად, ის გეგმავს რა ტიპის ინტერვენცია, მეთოდოლოგიური ჩარევა მოახდინოს პრობლემის დასაძლევად. მაგალითად, კლასის უმეტეს ნაწილს თუ შეკრება-გამოკლება უჭირს, თავისთავად, საგაკვეთილო პროცესში, შემდგომში, სწორედ ამ მიმართლებით იმუშავებს.
სკოლა
სკოლა ცალკე რეპორტს მიიღებს, სადაც არა ინდივიდუალური მოსწავლის, არამედ გაერთიანებულ შედეგებს მივაწოდებთ კლასებისა და საფეხურების მიხედვით. სკოლა დაინახავს, თუ რა სიტუაციაა კონკრეტულ მეოთხე კლასში, ასევე, მეოთხე კლასის დონეზე არსებულ პრობლემებსაც. ეს დაეხმარება დაინახოს სად უჭირს მასწავლებელს, რომ შემდეგ მისი პროფესიული გაძლიერებისთვის დაგეგმოს აქტივობები – მაგალითად, მიაკითხოს მასწავლებლის სახლს, რომ მისმა პედაგოგმა გაიაროს ტრენინგი და ა.შ.
რეალურად, ჩვენ სკოლას ვაძლევთ შეფასების ინსტრუმენტს, რომელიც შემდგომ მან აუცილებლად უნდა გამოიყენოს. გვეკითხებიან ხოლმე, თუ არ გაითვალისიწინა, ასეთ შემთხვევაში რა მოხდება? სკოლა დამოუკიდებელი ერთეულია და თვითონ უნდა მოახდინოს რეაგირება არა მხოლოდ ამ შეფასებაზე, არამედ ნებისმიერ რამეზე, რაც მის მოსწავლეს და მასწავლებელს ეხება. ბუნებრივია, ჩვენ ვერ მივუთითებთ, რა უნდა გააკეთოს, ეს არც პროექტის ფარგლებში მოიაზრება. ჩვენ ვაძლევთ სრულ სურათს, თავისი მიღწევებითა და პრობლემებით — ვეუბნებით რა უჭირს კონკრეტულ მოსწავლეს, კონკრეტულ კლასს და რა პრობლემა დგას სკოლის დონეზე, შემდეგ მისი გადასაწყვეტია, როგორ გამოიყენებს ამ მონაცემებს
შეფასების ჩატარების დრო
საპილოტე შეფასების ჩატარება დაგეგმილია სასწავლო წლის ბოლოს, თუმცა, შემდგომში შეფასებების ჩატარების დროდ სასწავლო წლის დასაწყისიც განიხილება. შეხვედრები გვქონდა სკოლის დირექტორებთანაც და მასწავლებლებთანაც, მათ შორისაც გაიყო აზრი, ნაწილი ამობს, რომ შეფასება უმჯობესია წლის ბოლოს ჩატარდეს, ნაწილი კი მიიჩნევს – წლის დასაწყისში. საბოლოო გადაწყვეტილება ამ საკითხზე ჯერ არ მიგვიღია. შეიძლება ისე მოხდეს, როცა პროექტის საბოლოო დიზაინი ჩამოყალიბდება, სკოლამ თვითონ შეძლოს არჩევანის გაკეთება – როდის ურჩევნია შეფასების ჩატარება, სასწავლო წლის დასაწყისში თუ დასასრულს.
სკოლების შერჩევა
საპილოტე შეფასებისთვის სკოლები მთელი ქვეყნის მასშტაბით შეირჩევიან. რადგან პილოტია, ჩვენ გვაინტერესებს, პროექტის ყველა დეტალი ყველა ტიპის სკოლაში გამოიცადოს. თუნდაც, დავტესტოთ ტექნიკური სახის პრობლემები, რომლებიც შესაძლოა შეფასების პროცესის დროს წარმოიშვას. ამ კუთხით, ძალიან ვართ დაინტერესებული და, აქედან გამომდინარე, მივყვებით ინფრასტრუქტურას და არა ისეთი სკოლების არჩევას, რომლებმაც უკეთესი ან უარესი შედეგი უნდა აჩვენონ. თავისთავად, პილოტის პროცესში მოხვდებიან „ახალი სკოლის მოდელში“ ჩართული სკოლებიც, რადგან იქ ინფრასტრუქტურა უკვე მოწესრიგებულია, თუმცა, რასაკვირველია, არა ყველა.
ლალი ჯელაძე
