ნაზიბროლა თოდუა
სსიპ ზუგდიდის №10 საჯარო სკოლის დაწყებითი კლასების
მასწავლებელი
„ეუდაიმონია“ ესაა მდგომარეობა, რომელშიც ადამიანი მუდმივ პროგრესს განიცდის და მუშაობს საკუთარი თავის გაუმჯობესებისთვის. „ეუდაიმონიის“ ერთ-ერთი მთავარი ნიშანი ოქროს შუალედია. არისტოტელე ამბობს, რომ ადამიანის დანიშნულებაა, იცოდეს სწორ მომენტში სწორი მოტივით, სწორი გადაწყვეტილების მიღება. ამასთან, იგი არ გამორიცხავს, რომ უამრავი განსხვავებული ვითარება არსებობს, რომელსაც სხვადასხვა მიდგომა შეეფერება, ამიტომაც ყოველი ვითარების დროს მან სწორად უნდა განსაზღვროს, რა იქნება მართებული გადაწყვეტილება. ამით არისტოტელე ზომიერებას აძლევს დიდ მნიშვნელობას. რა განცდაც უნდა გააჩნდეს ადამიანს (შიში, სირცხვილი, გულისწყრომა), ოქროს შუალედში მოქცეული ქმედებებისკენ უნდა იყოს მიმართული. მაგალითად, შიშის დასაძლევად სიმამაცეს მივმართავთ, თუმცა ეს არ გულისხმობს უგუნურ და წინდაუხედავ ქმედებას. იმის განსაზღვრაა საჭირო, მოცემულ ვითარებაში სიმამაცე რას მოიაზრებს.
ადამიანისთვის ნამდვილი ბედნიერება სიამოვნებას მოაქვს. მისი მთავარი მიზანია, იპოვოს, რა ანიჭებს სიამოვნებას და ცხოვრების ბოლომდე საკუთარ სიამოვნებაზე იზრუნოს. მაგალითად, მევიოლინემ, პირველ რიგში, ის უნდა დაუკრას, რაც მოესურვება და სიამოვნებას ანიჭებს. პროფესიული წინსვლა კი არ არის მისი პრიორიტეტული საზრუნავი.
ადამიანს, შესაძლოა, განათლების მიღების პროცესი სიამოვნებდეს, რითიც ის, ამავდროულად, თავად ვითარდება და არისტოტელეს მიერ მინიჭებულ ფუნქციასაც ასრულებს. იმავე მევიოლინეს, შესაძლოა, მუსიკალური წინსვლა და პირადი განვითარება ანიჭებდეს სიამოვნებას.
არისტოტელეს აზრით, მიზანი მთავარ მამოძრავებელ ძალად გადაიქცევა ხოლმე ადამიანთათვის. არისტოტელე ადამიანებს სხვა ცოცხალ არსებებზე მაღლა აყენებს, მხოლოდ ერთი მიზეზით – ისინი მოქმედებენ არა მხოლოდ ინსტინქტებით, არამედ გააზრებულად. ეს იმდენად დიდ განსხვავებას გვანახვებს ადამიანებსა და სხვა არსებებს შორის, რომ თამამად შეგვიძლია ვთქვათ: ადამიანებს ცუდისა და კარგის განსხვავების უნარი შესწევთ. რა არის კარგი და რა – ცუდი, ამის გარჩევას ადამიანები მთელი ცხოვრება ცდილობენ და სწავლობენ. ცდილობენ გაიგონ, არის თუ არა მათ მორალურ თუ ამორალურ საქციელსა და მიზნამდე მისასვლელ გზას შორის კავშირი. ამ ცუდისა და კარგის გამიჯვნის უნარი გვეხმარება იმაშიც, რომ განსხვავება დავინახოთ კარგსა და უკეთესს შორის.
ადამიანის ბუნება მიდრეკილია განვითარებისკენ. ადამიანები ცდილობენ აკეთონ რაღაც საქმე კარგად, მაგრამ, შესაძლოა, ეს საკმარისი არ იყოს მიზნის მისაღწევად. ბედნიერების, ანუ, მიზნის მიღწევისთვის ამ საქმის სრულყოფაა საჭირო.
მიზნის მისაღწევად, ხშირად, ადამიანებისთვის არ აქვს მნიშვნელობა, მისი მიზეზი კარგია თუ ცუდი. მაგრამ, ხშირ შემთხვევაში კარგმა საქციელმა შეიძლება გადამწყვეტი როლი შეასრულა მიზნისკენ მიმავალ გზაზე.
რაც უფრო ადრეულ ასაკში იწყებს ადამიანი იმის გააზრებას რა არის კარგი და რა ცუდი, მით უფრო მიზანდასახული და ორიენტირებული ხდება საბოლოო მიზანზე.
გადავწყვიტეთ გაგვეკეთებინა საკლასო პროექტი – კარლო კოლოდის „პინოქიოს თავგადასავალი (ხის თოჯინას ამბავი)“, რომლის მთავარი გმირი – პინოქიო, ხის თოჯინა, ცდილობს, ნამდვილ ბიჭუნად გადაიქცეს. ეს არის მთავარი მიზანი, რომელსაც პინოქიო დაისახავს.
მას ყველაფერი აქვს იმისთვის, რომ ხის თოჯინადაც ბედნიერი იყოს (სიგიჟემდე უყვარს მამა ჯეპეტოს, მისთვის წიგნის შესაძენად ერთადერთ ქურთუკს გაყიდის და სიცივეს არც კი დაგიდევთ). ბიჭად გახდომისთვის მხოლოდ რამდენიმე პირობის შესრულებაა საჭირო: მან არ უნდა იცრუოს, უნდა იყოს მამაცი და უანგარო. წინააღმდეგ შემთხვევაში, მისი ნამდვილ ბიჭად გახდომის ოცნება მხოლოდ ოცნებად დარჩება.
სწორედ ამიტომ, პინოქიო იწყებს კარგსა და ცუდზე ფიქრს, მათ გამიჯვნას და თავისი საქციელის სწორედ ამ ორი ცნებით განსაზღვრას. მისი სურვილი იმდენად დიდია, რომ, დიდი შრომის შედეგად, სასურველ მიზანს მიაღწევს და ნამდვილ ბიჭად იქცევა.
პინოქიო ხვდება, რომ მისი ამგვარი ცხოვრება ცუდი სულაც არ არის, ის ყველას უყვარს, ცხოვრობს, როგორც ნამდვილი ბიჭი, თუმცა კარგი ცხოვრება სრულყოფილს სულაც არ ნიშნავს. სრულყოფისთვის პინოქიოს ნამდვილ ბიჭად გახდომა სჭირდებოდა, რაც მისი ცხოვრების მთავარ მიზნად იქცა. ამ გზაზე კი მან კარგისა და ცუდის განსხვავება, კომპრომისებზე წასვლა ისწავლა, რაც მთავარი მიზეზი გამოდგა ბიჭად გახდომის საქმეში.
ვცდილობდი, დამენახვებინა მოსწავლეებისთვის განსხვავება წუთიერ ბედნიერებასა (სიამოვნებას) და საბოლოო მიზანს (ნამდვილ ბიჭად გადაქცევა) შორის. ამ მიზანზე იყო გათვლილი ყველა აქტივობა. როგორც ხედავთ, კარგად გაკეთებული საქმე საუკეთესოს არ ნიშნავს, ხოლო ადამიანი სრულყოფილებას მხოლოდ მაშინ განიცდის, როცა კონკრეტულ საქმეში უმაღლეს ნიშნულს მიაღწევს.
