Քաղաքացի և պետություն

  Միջանկյալ ուսումնականն նպատակ N1

Ժողովրդավարություն

Քաղաքացիական մասնակցություն

Ենթահասկացություն –

Մարդու և քաղաքացու հիմնական իրավունքներն ու ազատություններ (Կյանքի, ազատ տեղաշարժվելու, խոսքի, դավանանքի, սեփականության․․․), միջազգային կազմակերպություններ, իրավական փաստաթղթեր։

 Ենթահարց:

Մարդու  և  քաղաքացու հիմնական իրավունքներն ու ազատությունները

 Հանգուցային հարց   –  Հանրային  ելույթում  ինչպե՞ս  ներկայացնենք մարդու և քաղաքացու հիմնական իրավունքները և ազատությունները  և  դրանց  պաշտպանության անհրաժեշտությունը։

Համալիր  առաջադրանքի  պայմանը։

Պատկերացրեք, որ դուք ոչ ոչ կառավարական կազմակերպության  ներկայացուցիչ   եք և հաղորդագրություն եք ստացել աղաքացուց, ով վստահ է, որ խախտվել է իր իրավունքները և ունի խորհրդատվության կարիք։Իրավիճակին ծանոթանալուց հետո որոշում եք իսկապես օգնել նրան, թեև գտնում եք,որ միայն իրավաբանական խորհրդատվությունը բավական չէ, և հարցի կարևորությունից ելնելով անհրաժեշտ է սևեռել հասարակության ուշադրությունը։Քաղաքացու թույլտվությամբ որոշում եք կայացնում նշանակել մամուլի ասուլիս և հանդես գալ հանրային հայտարարությամբ և ստեղծել տեղեկատվական գրքույկ։ 

Ժողովրդավարություն

1.Բոլոր մարիկ ծնվում են ազատ և հավասար, սեփական արժեքով և իրավունքներով։

2. Մարդն ունի  քաղաքացիական-քաղաքական,սոցիալ-տնտեսական  իրավունքներ, Վրաստանի Սահմանադրությունն և միջազգային փաստաթղթերը (դեկլարացիները, կոնվենցիաները) ապահովում են այս իրավունքների պաշտպանումը:

3.​ Ժողովրդավարական հասարակությունում /պետությունում մարդու իրավունքները գերագույն  արժեքներն են:

4.​ Ժողովրդավարությունը հիմնվում է  հիմնական սկզբունքների  վրա (հավասարություն, օրենքի գերակայություն, թափանցիկություն, իշխանության բաշխում, արդար ընտրություններ, պատասխանատվություն, ընդգրկավծություն (ինկլուզիա), ոչ բռնի մեթոդներով գործողություններով գործել, հանդուրժողականություն), առանց որոնց  պաշտպանությամբ ժողովրդավարական պետությունը չի կարող գործել: ​

Քաղաքացիական մասնակցություն

1.Ժողովրդավարական  հասարակությունը  քաղաքացիական  հասարակություն է, որը ակտիվ քաղաքացիներից է կազմված:

2. Քաղաքացիական մասնակցությունը  հասարակական կարիքների/երկրի մասին հոգ տանելու հնարավորություն է:

3. Ակտիվ քաղաքացիները տարբեր ճանապարհներով (սոցիալական նախագծերի պլանավորում-իրականացում, կամավորական գործունեություն, շահերի պաշտպանություն, լոբբինգ) հոգ են  տանում  հասարակական հիմնախնդիրները լուծելու մասին: Այդ ժամանակ նրանք  համագործակցում են  միմյանց հետ, հասարակական ինստիտուտների, ոչ կառավարական կազմակերպությունների, պետական կառույցների հետ:

​4. Քաղաքացիական մասնակցության ժամանակ կարևոր է  հաշվի առնել այլ մարդկանց  շահերը:

5. ​Քաղաքացիական մասնակցությունը բացառում է  բռնի արարքները:

​

·         Ինչո՞ւ է  կարևոր, որ հասարակությունը իրազեկված լինի այս դեպքի և առհասարակ մարդեւ իրավունքների մասին։

·         Խախտված իրավունքները և այդ իրավունքները երաշխավորող իրավական փաստաթղթերը։

·         Քայլեր , որոնք պատրաստվում եք ձեռնարկելլ քաղաքացուն օգնելու  համար։

 Համալիր  առաջադրանքի  իրականացման   փուլերը  (Ակտիվություններ, ռեսուրսներ, հարցեր):

 Փուլ․1Համալիր առաջադրանքի պայմանի ծանոթացում։

Ռեսուրս 1. – Ինչպե՞ս  գրել  հանրայի հայտարարություն։

 Ինչպե՞ս  գրել  հանրայի հայտարարություն։

Հանրային  հայտարարություն գրելու համար անհրաժեշտ է ընտրել  ընթերցողի համար հետաքրքիր  և արդիական թեմա։ Հանրային  հայտարարություն գրելիս՝ անհրաժեշտ է   հաշվի առնել  հետևյալ   հրահանգները։

·         Վերնագիրը՝  պետք  է լինի հակիրճ ու հասկանալի։ Կարևոր  է  ընտրել այնպիսի  վերնագիր , որը   կարտահայտի հայտարարության  բովանդակությունը  և  կհետաքրքրի  լսողին։

·         Այն  պետք է ունենա նախաբան  (ինչի մասին է հայտարարությունը), հիմնական մաս (բովանդակություն), և եզրահանգում (ամփոփում)։

·         Այն պետք է լինի ազդեցիկ, համոզիչ  ու  հետաքրքիր։

Ինչպե՞ս  ստեղծել տեղեկատվական գրքույկ

Տեղեկատվական գրքույկ պատրաստելիս անհրաժեշ է հաշվի առնել հետևյալ հրահանգները:

Նպատակը՝ մտածե՛ք, թե ինչ  նպատակ է  հետապնդում ձեր պատրաստած  տեղեկատվական գրքույկը. դա կօգնի ձեզ գրքույկի  տեղեկատվությունն ու նկարները  համապատասխանեցնել  թեմային և  ընթացիկ հարցերին։

Վերնագիրը՝  պետք է լինի հակիրճ ու հասկանալի։

Ներածությունը՝  պետք է համառոտ  նկարագրի հարցի մասին տեղեկությունը և պետք է լինի  կոնկրետ։

Ներածությունը՝  պետք է համառոտ  նկարագրի հարցի մասինտեղեկությունը և պետք է լինի  կոնկրետ։

Նկարները՝  պետք է համապատասխանեն  գրքույկին կցված տեքստին, ինչպես նաև պետք էլինի նրանց հետ կապված  բացատրություն։Մ՛ի ծանրաբեռնեք գրքույկը,ընտրե՛ք մի քանի  տպավորիչ նկարներ։

Գրքույկի ձևավորումը ՝  տրված նկարներից ընտրե՛ք և  որոշե՛ք,  թե ինչպիսի ձևավորում կունենա ձեր  գրքույկը։Նախքան վերջնական տեսք ստանալը,  որոշե՛ք  թե որտեղ եք տեղադրելու վերնագիրը, նկարները և տեքստը։

Այն բանից  հետո երբ աշակերտնեը կծանոթանան ռեսուրսին, թե ինչպես պատրաստել հանրային հայտարարություն  և տեղեկատվական գրքույկ նրանք կպատասխանեն գիտելիքի վրա հիմնված հետևյալ հարցերին։

 ·         Ի՞նչ   է  հանրային հայտարարությունը։

·         Ի՞նչ է պետք հաշվի առնել հանրային հայտարարությունը վրա  աշխատելիս։

·         Երբևէ   լսե՞լ  եք հանրային հայտարարություն, և  գրավե՞լ  է արդյոք  ձեր  ուշադրությունը  հանրային հայտարարության թեման։

·         Ինչու ՞   պետք  է հանրային հայտարարությունը   գրավի  ընթերցողի ուշադրությունը ։

·         Ինչպե՞ս պատրաստել հանրային հայտարարություն , և ի՞նչ  քայլեր են անհրաժեշտ  այն   պատրաստելու համար։

·         Ի՞նչ  է տեղեկատվական գրքույկը։

·         Ի՞նչ նպատակով ենք պատրաստում տեղեկատվական գրքույկ։

·         Ի՞նչ է պետք հաշվի առնել տեղեկատվական գրքույկ պատրաստելիս։

·         Ինչպե՞ս պատրաստել տեղեկատվական գրքույկ, և ի՞նչ  քայլեր են անհրաժեշտ  այն   պատրաստելու համար։(դիզայնի ընտրություն,վերնագիր,ենթավերնագրեր, տեքստ,նկարների ընտրություն)։

 Փուլ II–Աշխատանք համալիր առաջադրանքի վրա։

·         Քայլ  1.    Ինչո՞ւ է  կարևոր, որ հասարակությունը իրազեկված լինի այս դեպքի և առհասարակ մարդեւ իրավունքների մասին։

 Ակտիվություն 1․ Նախնական գիտելիքի ակտիվացում։ Ուսուցիչը  գրատախտակին գրում է պետություն, քաղաքացի և իրավունք բառերը և  աշակերտների պատասխանների համաձայն լրացնում զուգորդությունների  քարտեզը։

Ռեսուրս 1. Դասագրքից  վարժություն # 3։  Աղբյուրին  ծանոթանալուց հետո, աշակերտները բանավիճում են, թե ինչու՞ են մարդու և քաղաքացու  իրավունքները համարվում մադկության հիմնարար արժեքներ։

·         Ի՞նչ  է իրավունքը։

·         Ի՞նչ է  պետությունը  և ինչո՞վ է պայմանավորված պետություն և քաղաքացի կապը։

·         Ի՞նչ  տարբերություն կա մարդու և քաղաքացու միջև։

·         Որոնք են մարդու և քաղաքացու հիմնական իրավունք, ազատությունները։

·         Ինչու՞  են մարդու և քաղաքացու հիմնական իրավունք, ազաատությունները համարվում մարկության հիմնարար արժեքներ։

Քայլ 2. Խախտված իրավունքները և այդ իրավունքները երաշխավորող իրավական փաստաթղթերը։

Ռեսուրս 1.  Մարդու իրավունքների համընդհանուր հռչակագիրը և այդ իրավունքների ճանաչումը միջազգային մակարդակով։

Ակտիվություն 1.  Բանավեճ

·         Ո՞ր իրավունքներն են ամենից հաճախ խախտվում։

·         Մարդու իրավունքների պաշտպանության ինչպիսի՞ մեխանիզմներ են գործում։

·         Ի՞նչ կարևոր նշանակություն ունի Մարդու և քաղաքացու իրավունքների հռչակագիրը, իրավունքների պաշտպանության ոլորտում։

·         Ինչ գիտեք մարդու իրավունքների պաշտպանության Միջազգային դատարանի մասին։

     Քայլ 3. Քայլեր , որոնք պատրաստվում եք ձեռնարկելլ քաղաքացուն օգնելու  համար:

Ռեսուրս 1․ Դասագրքից վարժություն N 10,  էջ 38

 Ակտիվություն 1. Դիտել  ,, Մարդու իրավունքների  պաշտպանության մեխանիզմներ,, տեսանյութը դատողությու արեք դրանց շուրջ։

·         Ինչու՞ է անհրաժեշտ պաշտպանել  յուրաքանչյուր մարդու իրավունքները։

·         Ինչպե՞ս են պաշտպանում այս մեխանիզմները մեզանից յուրաքանչյուրին։

Համալիր առաջադրանքի շնորհանդեսի շամանակ  ուսուցչի կողմից  տրված հարցերը աշակերտին.

·         Բնութագրի՛ր , թե  ինչպես է ընթացել առաջդրանքի  պրոցեսը:

·         Նկարագրի՛ր, թե արդյունքում  ինչ ես ստացել։

·         Ո՞ր  հարցին է վերաբերվում  քո կողմից  պատրաստած  տեղեկատվական գրքույկը։

·         Բացատրի՛ր, թե ինչու ես  պատրաստել տեղեկատվական գրքույկ ,ի՞նչ  էիր ուզում ասել տեղեկատվական գրքույկի  միջոցով։

·         Ինչ՞ու ես մտածում, որ քո պատրաստածը  իրականում տեղեկատվական գրքույկ  է։

·         Քո  կարծիքով  ո՞վ պետք է հետաքրքրվի քո կողմից կատարած  համալիր առաջադրանքով  և ինչու՞։

·         Ի՞նչ  խոչընդոտների ես հանդիպել առաջադրանքը կատարելու ընթացքում։

·         Ի՞նչ փոփոխություն կանեիր ,եթե հիմա սկսեիր աշխատել առաջադրանքի վրա։

·         Նմանատիպ աշխատանք կատարե՞լ  էիր ,թե ոչ։

·         Քո կարծիքով ,  ի՞նչ   նմանություն  և  տարբերություն  կա  քո և քո համադասարանցիների  աշխատանքների միջև։