Sevda Shahverdieva
Hökumət ölkədəki epidemioloji vəziyyətə əsaslanaraq yeni tədris ilinin başlaması üçün müxtəlif planlar işləyib hazırlayır. Uzaqdan idarəetmə rejimi onlardan biri ola bilər. Psixoloqların tövsiyə etdiyi kimi, xüsusilə birinci sinif şagirdlərinə gəldikdə ,onlara daha çox diqqət yetirmək lazımdır.
Tədris prosesinin bütün iştirakçıları yeni tədris ilinin ənənəvi formatda başlayacağına ümid etsələr də, öyrənmənin uzaqdan həyata keçirilməsi ehtimalı var. Buna görə də belə bir ssenariyə hazırlaşmaq və təhsil sahəsini düzgün təşkil etmək daha yaxşıdır.
Təhsil prosesinin başlanmaq üzrədir… Bu vaxt birinci sinif şagirdi həyatında gələcək yeni dəyişikliklər, məsuliyyətlər, tanışlıqlar və müəyyən problemlərin həlli ilə müşayiət olunacaq dəyişikliklərə kökləmək üçün sərf olunmalıdır.
Buna görə də istər valideynlər,istərdə birinci sinif şagirdləri distant təhsilə əvvəlcədən hazırlanmalıdırlar. Buna görə də valideynlərə və uşaqlara bir neçə məsləhətlər verilməlidir.
Valideynlər üçün məsləhətlər:
⇒ Birinci sinif şagirdinə tədris prosesinin müxtəlif formatlarda başlaya biləcəyi izah edilməlidir. Standart seçim, uşağın yeni tanışlıqlar edəcəyi, məktəbə gündəlik səyahətini təmin edir. Müəyyən bir müddət masada oturmalı və dərsləri aparacaq müəllimi dinləməli olacaqları izah edilməlidir.
⇒ Məsafədən təhsil məktəbə getməyi nəzərdə tutmur. Müəllim yeni materialı videoya çəkəcək və izah edəcək. Bəzən valideynlər tapşırıqlarda kömək edəcəklər. Öyrənmə məktəbdəki kimi olacaq, ancaq evdə.Onlara anlatmaq lazımdır ki,indi onlar telefondan və ya komputerlərdə yalnız oyunlar və ya cizgi filmlərə yox,hərflər və hesablamalarla da tanış olacaqlar.
⇒ Bu cür izahlar uşağa təhsil formaları arasındakı fərqi anlamağa və onlara alışmağa imkan verəcəkdir.
⇒ Valideynlər gündəlik işlərini yazmalıdırlar. Axı məktəbdə hər şey müəyyən bir cədvələ uyğun olaraq baş verir. Evdə bunu valideynlər təşkil etməlidir. Bunu etmək üçün gadjetlərdə afişalardan, təşkilatçı proqramlarından istifadə edə bilərlər.. Bu, uşağın nəinki evdə mütəşəkkil şəkildə işləməsinə, həm də məktəb üçün xarakterik olan cədvələ uyğun olaraq həyata uyğunlaşdırmasına imkan verəcək çox vacib bir məqamdır. Həqiqətən, karantin bitdikdən sonra tələbə ənənəvi rejimdə təhsil alacaq. Bu edilmədikdə, uşağın müəyyən bir müddətə konsentrasiyası və müəyyən qaydalara riaət etməsi çətin olacaq.
⇒ Valideynlər bilməlidirlər ki,distant dərs zamanı şagirdlər yemək yeməməli,onlar yalnız yeməyi və ya su içməyi fasilələr zamanı etməlidirlər. Valideynlər dərs başlamamışdan əvvəl ,masanə hazırlamalı,orada yalnız məktəb ləvazimatları və ya dərsliklər olmalıdır.Masanın üzərində oyuncaq olmamalıdır. Şagirdin diqqətini dağıda biləcək bütün əşyalar masadan qaldırılmalıdır.
⇒ Yeni dərs ili başlamazdan əvvəl birinci sinif şagirdi onun üçün başqa bir səlahiyyət olaraq müəllimə təqdim edilməlidir. Uşaq müəllimdən yeni biliklər alacaq. Tədris prosesində müəllimin vaxtaşırı şagirdlərlə video ünsiyyətdə olması və yalnız müstəqil iş üçün tapşırıqlar göndərməməsi çox vacibdir.
⇒ Həm də yeni dərs ili başlamazdan əvvəl eyni sinifdən olan uşaqlar öz aralarında tanış ola bilərlər, ancaq bu kiçik qruplarda aparılmalıdır. Valideynlər uşağın bir anda hər kəsi xatırlamayacağından narahat olmamalıdırlar. Təlimin ilk ayında hər şey düzəldilə bilər. Uşağın bacarıqlarından, hobbilərindən və uğurlarından bəhs edən maraqlı fotoşəkilləri yapışdırdıqları „Mən kiməm?“ Onlar sinifin Google Diskinə yüklənə bilər. Yeni tanışlıqlarla uşaqların dərslərə köklənməsi daha asan olacaq.
Müəllimlər üçün məsləhətlər
⇒ Valideynlər mütləq müəllimlə tanış olmalı və gələcək əməkdaşlıq üçün bir növ əlaqə qurmalıdırlar. Axı, hələ oxumağı və yazmağı bilməyən birinci sinif şagirdinin uğuru, xüsusi və ya peşə təhsili olmayan valideynlərdən asılı olacaq. Müəllim, öz növbəsində, valideyn iclası keçirməli, burada distant təhsilin necə aparılacağını, hansı proqramlardan istifadə edilməli olduğunu və uşaqlara necə öyrədiləcəyini izah etməlidir. Həm də uşaqların məktəbə gedərkən heç bir münaqişə vəziyyətinin olmaması üçün təlim prosesində valideynlərə tövsiyələr verilməlidir.
⇒ Müəllim sinxron, asenkron və ya hibrid ola biləcək distant təhsil formasını seçməlidir. Sonuncu, ibtidai siniflər üçün ən təsirli olur, müəllim vaxtaşırı uşaqlarla videokonfransda görüşür, burada yeni materialı izah edir və sonra müstəqil olaraq həll edilməli olan ev tapşırıqlarını təyin edir.
⇒ Mühüm məsələ təhsil prosesinin texniki təşkilidir. Yəni müəllimlə şagirdlər arasında onlayn ünsiyyət nə vaxt və necə baş tutacaq. Müəllim, hətta yeni dərs ili başlamazdan əvvəl gündəlik qaydalarla bağlı valideynlərlə danışıqlar aparmalı və razılaşmalıdır. Burada uşağın 10-15 dəqiqə ərzində söhbət və ya video ünsiyyəti vasitəsi ilə ünsiyyət qura biləcəyi nəzərə alınmalıdır.
⇒ Karantin bitdikdən sonra məktəbə getmək vaxtı gəldikdə, müəllimlərə ilk həftəni „Məktəbdə oxumağı öyrənirik“ şüarı altında başlamaları tövsiyə olunur. Axı birinci sinif şagirdlərinin hamısı məktəbə uyğunlaşmayacaq. Uşaqların yeni məkana və formata uyğunlaşmasını təmin etmək üçün tədris prosesi daha az iş yükü ilə təşkil edilməlidir.
⇒ Distant təhsil prosesində, karantin dövründə uşaqların keyfiyyətli və səmərəli tədrisinin açarı olacaq müəllim və valideynlər arasında qarşılıqlı anlaşmaya nail olmaq və əməkdaşlığın qurulması çox vacibdir. Buna görə də müəllim valideynlərlə əlaqə üçün vatçaptda bir qrup yarada bilər və onlarla gün və saat müəyyənləşdirib görüş təşkil edə bilər. Əlbəttə bunların hamısı məktəb direktorunun icazəsi ilə baş tutmalıdır.
Bütün müəllim və şagirdlərə yeni dərs ilində nailiyyətlər arzulayıram.
