Աբխազիա

Թեմա:  Աբխազիա

hասկացություն-

ժամանակ (փոփոխություն),(Արդյունք 3,5),

Տնտեսություն

(Արդյունք 2, 4, 5)

 Ենթահասկացություն․

Պատմական փաստ, իրադարձություն,

ավանդույթ, լեգենդ, առասպել։

ქვეცნებები – ისტორიული ფაქტი, მოვლენა, ლეგენდა, თქმულება, ტურიზმი;

 Ենթահարցեր:

Բնական հուշարձանները Աբխազիայում։

Մշակութային հուշարձանները Աբղազիայում։

 ·         Հանգուցային հարց.

 Տեղեկատվական գրքույկում ինչպե՞ս ներկայացնենք Աբխազիայի բնական և  մշակութային ժառանգության հուշարձանների յուրահատկությունները և  դրանց  դերը զբոսաշրջության զարգացման գործում։

 Համալիր  առաջադրանքի  պայմանը։

Պատկերացրե՛ք, որ տուրիստական գործակալության ներկայացուցիչ  եք և զբոսաշրջիկներին հետաքրքրելու համար բացում եք զբոսաշրջային երթուղի Աբղազիայի  համար։ Տեղեկատվական գրքույկում ներառե’ք զբոսաշրջիկներին  հետաքրքրող երթուղին՝ դեպի Աբխազիայի մշակութային(Բեդիի տաճարը, Բեսլեթիի կամուրջը և այլն),  և բնական հուշարձաններ (օրինակ Նոր Աթոնի քարանձավը, Ռիծա լիճը, Կրուբերի քարանձավը, Ռեպուրա գետը, Գեգի ջրվեժը այլն), որոնք կապված են բազմաթիվ պատմական փաստերի, լեգենդների և իրադարձությունների հետ։

Ժամանակ (փոփոխություն)

Արդյունք (3, 5)

1.Փոփոխությունը առօրյա կյանքի մի մասն է։ Ամեն ինչ փոխվում է․ անցյալը, ներկան և ապագան փոխկապակցված են։

2. Իրադարձությունները տեղի են ունենում որոշակի հաջորդականությամբ։Դրանում մեզ օգնում են թվագրությունը և օրացույցը։

Տնտեսություն  Արդյունք (2, 4, 5)

1. Վրաստանի տարածաշրջաններում, գյուղերում և քաղաքներում կախված նրանց տարածքից, տնտեսության համապատասխան ճյուղերն են զարգացած:

2.Վրաստանի կոնկրետ տարածաշրջանի համար բնութագրող  բնական ռեսուրսները պատճառ են   հանդիասանում տեղի բնակչության գործունեության և մանագիտության համար։

3.Մեր  երկրի բնական ռեսուրսները  սահմանափակ  են, այդ իսկ պատճառով  անհրաժեշտ է զգուշանալ։

Տեղեկատվական  գրքույկի շնորհանդեսի ժամանակ նշեք․

• Ինչո՞վ են  հայտնի  Աբխազիայի բնական և մշակութային հուշարձանները, ո՞րն է դրանց դերը զբոսաշրջության զարգացման գործում և ինչո՞ւ պետք է պահպանենք այս հուշարձանը ։(Կ․Պ 1, 2, 3 Տնտեսություն )
• Ինչպե՞ս են մնացել մարդկանց հիշողության մեջ Աբխազիայի բնական և մշակութային հուշարձանների հետ կապված լեգենդները և  ի՞նչ տեղեկություն ունենք այսօր դրանց մասին։։(Կ․Պ 1, 2, 3 Ժամանակ )

Փուլ․1Համալիր առաջադրանքի պայմանի ծանոթացում․

ეტაპი I – კომპლექსური დავალების პირობის გაცნობა 

Ռեսուրս 1.Ինչպե՞ս  պատրաստել տեղեկատվական գրքույկ։ 

Ինչպե՞ս  պատրաստել տեղեկատվական գրքույկ։ 

Տեղեկատվական  գրքույկի միջոցով   տեղեկություն ենք ստանում այս կամ այն  հարցի, ինչպես նաև  զբոսաշրջային և տեսարժան վայրերի մասին։ Այն  բաղկացած է մի քանի մասերից և նրանում  ներկայացված է հակիրճ  տեղեկություն։

Տե՛ս  գրքույկի պատրաստման տարբեր նմուշներ։

Տեղեկատվական գրքույկ պատրաստելիս անհրաժեշ է հաշվի առնել հետևյալ հրահանգները։

Նպատակը՝ մտածե՛ք, թե ինչ  նպատակ է  հետապնդում ձեր պատրաստած  տեղեկատվական գրքույկը. դա կօգնի ձեզ գրքույկի  տեղեկատվությունն ու նկարները  համապատասխանեցնել  թեմային և  ընթացիկ հարցերին։

Վերնագիրը՝  պետք է լինի հակիրճ ու հասկանալի։

Ներածությունը՝  պետք է համառոտ  նկարագրի հարցի մասինտեղեկությունը և պետք է լինի  կոնկրետ։

Տեքստը՝ պետք է լինի հեշտ հասկանալի, քերականորեն պարզ  և  հաճելի։

Նկարները՝  պետք է համապատասխանեն  գրքույկին կցված տեքստին, ինչպես նաև պետք էլինի նրանց հետ կապված  բացատրություն։ Մ՛ի ծանրաբեռնեք գրքույկը, ընտրե՛ք մի քանի  տպավորիչ նկարներ։

Գրքույկի ձևավորումը ՝  տրված նկարներից ընտրե՛ք և  որոշե՛ք,  թե ինչպիսի ձևավորում կունենա ձեր  գրքույկը։ Նախքան վերջնական տեսք ստանալը,  որոշե՛ք  թե որտեղ եք տեղադրելու վերնագիրը, նկարները և տեքստը։

Տեղեկատվական  գրքույկի նմուշ․

Այն բանից  հետո երբ աշակերտնեը կծանոթանան ռեսուրսին, թե ինչպես պատրաստել տեղեկատվական գրքույկ, նրանք կպատասխանեն գիտելիքի վրա հիմնված հետևյալ հարցերին․

·  Ի՞նչ  է տեղեկատվական գրքույկը։

·  Ի՞նչ նպատակով ենք պատրաստում տեղեկատվական գրքույկ։

· Ի՞նչ է պետք հաշվի  առնել տեղեկատվական գրքույկ պատրաստելիս։

· Ինչպե՞ս կօգնի  տեղեկատվական գրքույկը՝  Աջարիայի մշակութային հուշարձանները ներկայացնելու համար։

· Ինչպե՞ս պատրաստել տեղեկատվական գրքույկ, և ի՞նչ  քայլեր են անհրաժեշտ  այն   պատրաստելու համար։(դիզայնի ընտրություն, վերնագիր, ենթավերնագրեր, տեքստ, նկարների ընտրություն)։

Փուլ II–Աշխատանք համալիր առաջադրանքի վրա 

• Քայլ 1. Ինչո՞վ են  հայտնի  Աբխազիայի բնական և մշակութային հուշարձանները, ո՞րն է դրանց դերը զբոսաշրջության զարգացման գործում և ինչո՞ւ պետք է պահպանենք այս հուշարձանը ։(Կ․Պ 1, 2, 3 Տնտեսություն)
• Ինչպե՞ս են մնացել մարդկանց հիշողության մեջ Աբխազիայի բնական և մշակութային հուշարձանների հետ կապված լեգենդները և  ի՞նչ տեղեկություն ունենք այսօր դրանց մասին։(Կ․Պ 1, 2, 3 Ժամանակ) 

Ռեսուրս 1.Դասագրքից ենթավերնագրեր 6.1. Աբխազիայի աշխարհագրական դիրքը և բնական պայմանները,  6.2. Տնտեսության բնագավառները Աբխազիայում,  6.5. Մշակութային հուշարձանները Աբխազիայում։

• როგორია აფხაზეთის გეოგრაფიული მდებარეობა და ბუნებრივი პირობები?
• რა გავლენას ახდენს გეოგრაფიული ობიექტები აფხაზეთის კლიმატის ჩამოყალიბებაზე?
• როგორი ჰავაა დამახასიათებელი აფხაზეთისთვის?
• რომელი ობიექტები ქმნიან ჰიდროგრაფიულ ქსელს აფხაზეთში?
• ბუნების რა საოცრებების ნახვაა შესაძლებელი აფხაზეთის მხარეში და რაში მდგომარეობს მათი უნიკალურობა?
• რატომ შეიძლება დაინტერესდნენ ტურისტები აფხაზეთის ბუნების ძეგლებით?
• რა გავლენა აქვს აფხაზეთის გეოგრაფიულ მდებარეობას მეურნეობის სხვადასხვა დარგის განვითარებაზე?
• რა მსგავსება-განსხვავებაა აფხაზეთსა და დასავლეთ საქართველოს სხვა ისტორიულ-ეთნოგრაფიულ მხარეებში მეურნეობის დარგების განვითარებას შორის?
• იმსჯელეთ კლასში, მეურნეობის რომელი დარგი შეიძლება იყოს წამყვანი აფხაზეთის მხარეში და რატომ?
• რომელი საკურორტო ზონებია აფხაზეთში და რით არის ის მიმზიდველი ტურისტებისთვის?
• რომელი კულტურული მემკვიდრეობის ძეგლებია აფხაზეთში და რით არის თითოეული ძეგლი აღსანიშნავი?
• გამოთქვი ვარაუდი, რატომ აგებდნენ ჩვენი წინაპრები აფხაზეთის ტერიტორიაზე აღმოჩენილ დოლმენებს?
• რით არის გამორჩეული თაღოვანი ხიდი მდინარე ბესლეთზე? კიდევ სად არის ასეთი ხიდები საქართველოში და რომელი მეფის სახელს უკავშირდება? დღეს როგორია ამ ხიდის მდგომარეობა?
• დაასახელეთ აფხაზეთის ქრისტიანულ კულტურასთან დაკავშირეული ძეგლები, როგორია მათი თანამედროვე მდგომარეობა?
• რომელი ისტორიული პიროვნებები უკავშირდებიან ბედიის ტაძარს, რას გვამცნობს ბედიის ტაძრის ფრესკა?
• რატომ ვერ ახერხებს საქართველოს კულტურული მემკვიდრეობის ეროვნული სააგენტო აფხაზეთის ტერიტორიაზე არსებული ძეგლების დაცვას? რა როლი აქვს მათ დაცვაში მოსახლეობას?
• იმსჯელეთ, თქვენ და თქვენს თანატოლებს რისი გაკეთება შეგიძლიათ, რომ აფხაზეთის ტერიტორიაზე არსებული ძეგლების მდომარეობის შესახებ ფართო საზოგადოებას ამცნოთ?
• როგორ წარმოვაჩინოთ საინფორმაციო ბუკლეტში, რით არის გამორჩეული აფხაზეთის ბუნებისა და კულტურის ძეგლები, როგორია მათი როლი ტურიზმის განვითარებაში და რატომ უნდა გავურთხილდეთ და ვიზრუნოთ ამ ძეგლეზე?

 აქტივობა 1. მუშაობა დროის ხაზზე. დროის ხაზი დაჰყავით ათასწლეულებად და დაიტანეთ მასზე პარაგრაფი 6.5-ში მოხსენიებული აფხაზეთში ქრისტიანობამდელი და ქრისტიანული კულტურის ძეგლების შექმნის თარიღები.

 აქტივობა 2. რუკაზე მუშაობა. ყურადღებით დააკვირდით აფხაზეთის ბუნებისა და კულტურული ძეგლების რუკას და რუკის ლეგენდის (პირობითი აღნიშვნები) დახმარებით შეავსეთ ქვემოთ მოცემული ცხრილი.

აქტივობა 2. წყვეტილი ხაზით კონტურულ რუკაზე დაიტანეთ ის ტურისტული მარშრუტი, რომელშიცწარმოაჩენთ აფხაზეთის თქვენთვის გამორჩეულ ბუნებისა და კულტურის ძეგლებს.

რესურსი 2. შემორჩენილი ლეგენდები: რიწის ტბა, მდინარე რეპრუა.

· როგორ დარჩა აფხაზეთის ბუნების ძეგლებთან დაკავშირებული ლეგენდები ხალხის მეხსიერებაში?

· თქვენი აზრით, რა არის მართალი და მოგონილი ლეგენდაში?

· ლეგენდის მიხედვით როგორ წარმოიშვა რიწის ტბა?

· ლეგენდაზე დაყრდნობით საიდან მოდის მდინარე რეპრუას სახელი?

· რომელ ისტორიულ პიროვნებებს, მეფეებს უკავშირდება აფხაზეთის კულტურის ძეგლები, მაგ., ბედიის ტაძარი, ბესლეთის ხიდი…? რა ინფორმაციას გვაწვდის მათ შესახებ?

· იმსჯელეთ კლასში, დააინტერესებთ თუ არა ტურისტებს აფხაზეთის ბუნებისა და კულტურის ძეგლებთან დაკავშირებული ლეგენდები, ისტორიული ფაქტები…?

· როგორ წარმოვაჩინოთ საინფორმაციო ბუკლეტში, როგორ დარჩა აფხაზეთის ბუნებისა და კულტურულ ძეგლებთან დაკავშირებული ლეგენდები, ისტორიული მოვლენები  ხალხის მეხსიერებაში, რა ინფორმაცია გვაქვს დღეს მათ შესახებ?

Ակտիվություն 4․ Դասարանում կազմակերպե՛ք բանավեճ, քննարկե՛ք ստորև տրված իրավիճակը և պատասխանե՛ք հարցերին։

 Գիան և ընկերը որոշեցին խաղալ։Նրանք տան նկուղում կապույտ ներկ գտան,որով սկսեցին խզբզել պատմական հուշարձանը , այնուհետև ներկեցին հայտնի քաղաքական գործչի արձանը։

· Ի՞նչ եք կարծում՝  Գիան ու ընկերը ճիշտ վարվեցին՝  թե ոչ։

· Դուք կընտրեի՞ք,  թե ոչ  զբաղմունքի այս տարբերակը։ Հիմնավորե՛քպատասխանը։

· Ձեր կարծիքով, մշակութային և բնական ժառանգության հուշարձանների վնասումը համարվու՞մ է արդյոք հանցանք և պատժվու՞մ է օրենքով թե՝  ոչ։

· Ինչո՞ւ  պետք է պահպանենք ու պաշտպանենք մշակութային ժառանգության հուշարձանները։

· Ձեր կարծիքով, հուշարձան այցելելիս ինչպե՞ս պետք է վարվի տեղի բնակիչը կամ զբոսաշրջիկը, որպեսզի չվնասի և չվտանգի։

· Ձեր տարածաշրջանում,քաղաքում կամ գյուղում կա՞ն մշակութային ժառանգության հուշարձաններ։ Ինչպե՞ս եք  պահպանումայդ հուշարձանները և դրանց  շրջակա միջավայրը։

  Համալիր առաջադրանքի շնորհանդեսի շամանակ  ուսուցչի կողմից  տրված հարցերը աշակերտին.

·  Բնութագրի՛ր, թե  ինչպես է ընթացել առաջդրանքի  պրոցեսը:

· Նկարագրի՛ր, թե արդյունքում  ինչ ես ստացել։

· Ո՞ր  հարցին է վերաբերվում  քո կողմից  պատրաստած  տեղեկատվական գրքույկը։

· Բացատրի՛ր, թե ինչու ես  պատրաստել տեղեկատվական գրքույկ, ի՞նչ էիր ուզում ասել գրքույկի  միջոցով։

·         Ինչ՞ու ես մտածում, որ քո պատրաստածը  իրականում տեղեկատվական գրքույկ  է։

· Քո  կարծիքով  ո՞վ պետք է հետաքրքրվի քո կողմից կատարած  համալիր առաջադրանքով  և ինչու՞։

· Ի՞նչ  խոչընդոտների ես հանդիպել առաջադրանքը կատարելու ընթացքում։

· Ի՞նչ փոփոխություն կանեիր ,եթե հիմա սկսեիր աշխատել առաջադրանքի վրա։

· Նմանատիպ աշխատանք կատարե՞լ  էիր, թե ոչ։

· Քո կարծիքով   ինչ   նմանություն  և տարբերություն  կա  քո և քո համադասարանցիների  աշխատանքների միջև։