თეონა სარალიძე
სსიპ ილია ჭავჭავაძის სახ. ფოთის №5 საჯარო სკოლის ინგლისური ენის მასწავლებელი
„არიან ქალები კლდის ყვავილები – ნებისმიერ
კლდეს გახეთქავენ და მაინც აყვავდებიან.“
თეა მუსხელიშვილი
XXI საუკუნეში უამრავი ქვეყანა იბრძვის ქალთა უფლებების გასაუმჯობესებლად. სამწუხაროდ, პრობლემა დღესაც ძალიან აქტუალურია და საჭირბოროტო.
მოსწავლეებს განსაკუთრებით მოსწონთ აღნიშნულ თემაზე სხვადასხვა სახის აქტივობაზე მუშაობა, მით უმეტეს, თუ ის ლოკალურ საზღვრებს სცდება და საერთაშორისო მასშტაბებს იძენს. ასე მოხდა ახლაც.
ვინაიდან ბოლო წლებში აქტიურად ვარ ჩართული საერთაშორისო პროექტების განხორციელაბაში, ჩემი საქმიანობით დაინტერესდა და სოციალური ქსელის საშუალებით დამიკავშირდა პაკისტანელი პოეტი, ქალთა უფლებების დამცველი აქტივისტი, „მშვიდობის ჯარისკაცი“, ანილა ბუხარი. ის ცნობილია მსოფლიოს ორმოცდაათ ქვეყანაში თავისი აქტივობით. საკუთარი ხელით ამზადებს თოჯინებს ობოლთა თავშესაფარში მყოფი ბავშვებისთვის და ზრუნავს მათზე, ცდილობს გააფერადოს ჩაგრული ქალების ცხოვრება და იბრძვის მათი უფლებებისთვის. ამჯერად ჩვენმა პროექტმა მისცა ძალა, ახალი შემართებით და ენერგიით შესდგომოდა თავის საქმეს.
ანილა ბუხარიმ შემომთავაზა რამდენიმე აქტივობა პროექტის განსახორციელებლად. მან გამომიგზავნა სამი ემოციური ლექსი უმწეო მდგომარეობაში მყოფი გოგონების შესახებ: „გოგონები ანათებენ“, „ცოდნის ფრთები“, „ტალახიდან ვარსკვლავებამდე“.
ყოველივე ამის შემდეგ გადავწყვიტე, შემეტანა ცვლილებები, დამემატებინა აქტივობები, რომლებიც პაკისტანელი ქალების ცხოვრების ფაქტების გაცნობის შემდეგ გაგვიჩნდა მე და ჩემს მოსწავლეებს.
პროექტს სახელწოდება შევურჩიე პოეტის ერთ-ერთი ლექსის მიხედვით „გოგონები ანათებენ“. აღნიშნულმა აქტივობებმა დიდი მოწონება დაიმსახურა ჩემს მოსწავლე გოგონებში და მათი აქტიური ჩართულობის სურვილიც გამოიწვია.
გიზიარებთ პროექტის ფარგლებში განხორციელებულ აქტივობებს.
პროექტის სახელწოდება: „გოგონები ანათებენ“
თემა: ქალთა უფლებების დაცვა.
პროექტის აქტუალობა: ქალთა უფლებები ის ხელშეუხებელი და განუყოფელი უფლებებია, რომლითაც ყველა ქვეყნის წარმომადგენლები სარგებლობენ.ყველა ქალს აქვს უფლება იცხოვროს უსაფრთხო გარემოში, მიიღოს სრულფასოვანი განათლება და იყოს თავისუფალი.
პროექტის მიზნები:
♦ ქალთა უფლებების დაცვა მსოფლიოს მასშტაბით.
♦ პაკისტანელი პოეტის და ქალთა უფლებების დამცველი აქტივისტის ანილა ბუხარის შემოქმედების გაცნობა და რეალობასთან დაკავშირება.
აქტივობა 1. მოსწავლეები კითხულობენ პაკისტანელი პოეტის და ქალთა უფლებების დამცველი აქტივისტის, ანილა ბუხარის სამ ლექსს: „გოგონები ანათებენ“, „ცოდნის ფრთები“, „ტალახიდან ვარსკვლავებამდე“.
აქტივობა 2. მოსწავლეები აკეთებენ ჩანახატებს ამ ლექსების მიხედვით და მხატვრულად კითხულობენ მათ.
აქტივობა 3. მოსწავლეები ქმნიან ვიდეორგოლს პოეტის ბიოგრაფიული ფაქტებისა და მისი ფოტოების გამოყენებით.
აქტივობა 4. მოსწავლეები ქმნიან ვიდეორგოლს საინტერესო ფაქტებზე პაკისტანელი ქალების ცხოვრებიდან.
აქტივობა 5. მოსწავლეები ამოწერენ მათთვის ემოციურ და საინტერესო სტრიქონებს პოეტის ლექსებიდან და კითხულობენ მათ.
აქტივობა 6. პოეტი წერს ვიდეოს, რომელშიც პასუხს სცემს მოსწავლეთა მიერ გაგზავნილ კითხვებს.
პროექტის ვიდეორგოლებმა, ჩანაწერებმა და ფოტოებმა გამოიწვიეს ახალგაზრდა ლიდერ ქალთა გლობალური ორგანიზაციის დაინტერესება და შემოგვთავაზეს სხვადასხვა აქტივობის განხორციელება ლიდერ და წარმატებულ ქალებზე.
ვფიქრობ, იმ დღეს, ორივე მხარე ბედნიერები ვიყავით – ჩვენ იმით, რომ საკუთარი ხმა გავაგონეთ, გავიცანით, თავუსუფლების სიყვარული კიდევ ერთხელ დავაფიქსირეთ; ის იმიტომ, რომ აქ, პატარა ქვეყნის ზღვისპირა ქალაქში, ერთგული მეგობრები და თანამოაზრეები შეიძინა. იმ დღეს ყველას გულში ხმიანობდა ფრაზა: არა, ქალთა ძალადობას!
გთავაზობთ ჩემი მოსწავლეების მიერ ანილა ბუხარის ლექსების მიხედვით დაწერილ ჩანახატებს:
„ცოდნის ფრთები“
კიდევ ერთი დღე გათენდა თავშესაფარში და მინდა დღეს ჩემს გავლილ ცხოვრებაზე გესაუბროთ. პატარა ვიყავი, როდესაც მთელი ოჯახი ავტოკატასტროფაში მოვყევით, სამწუხაროდ, ამ ტრაგედიამ იმსხვერპლა ჩემი მშობლები და მე, იმ დღიდან, მარტო დავრჩი. ახლა ობოლთა თავშესაფარში ვარ, უკვე გავიზარდე, ცხოვრებაზე და მომავალზე ფიქრი დავიწყე. დააფასეთ მშობლები, მხოლოდ მათ შეუძლიათ მოგგვარონ ყველასგან განსხვავებული სითბო, სიყვარული და ერთგულება. მხოლოდ მათგან იგრძნობ მუდმივ გვერდში დგომას და ბედნიერებას შენს ყველა წინ გადადგმულ ნაბიჯზე. მართალია, მეგობრები აქაც მყავს, მაგრამ მათგან მიღებული გრძნობები თითქოს იმდენად წრფელი არ არის, როგორც მშობლებისგან. მარტო ყოფნისას ხშირად მახსენდებიან ისინი, განსაკუთრებით ღამე, როდესაც ჩემი ფანჯრიდან ვარსკვლავებს შევცქერი. ვინ იცის, რამდენჯერ მიტირია ჩუმად, ისე, რომ არავის გაუგია. მათ გვერდით ყოფნას სულ ვგრძნობ, თითქოს ყველაზე რთული გადაწყვეტილების მიღებისას მეხმარებიან უკეთესი გზის არჩევაში. მშობლები ბავშვობაში ხშირად მეუბნებოდნენ, რომ სწავლა ადამიანის ცხოვრებაში უმნიშვნელოვანესი კაპიტალია, რომელსაც ბევრ რამეში დააბანდებ. გავიზარდე, ჩემი აზროვნება ჩამომიყალიბდა და მეც მივხვდი, რომ ყველა ადამიანის ცხოვრებაში მომავალი დამოკიდებულია მის განათლებაზე, რადგანაც განათლება არის მომავლის ნათელი წერტილი შენს ცხოვრებაში კარგი რევოლუციებისთვის. არავის აქვს უფლება, ადამიანს შეუზღუდოს განათლების მიღების უფლება, ეს არის ადამიანის კეთილი ნება-სურვილის მატარებელი მიზანი, რომლისკენაც უნდა ისწრაფოდეს ყველა, განურჩევლად სქესისა. თუ ჩვენ გვაქვს რაიმე სურვილი, ვაქციოთ ეს სურვილი მიზნად და ვიბრძოლოთ მის მისაღწევად ყველას და ყველაფრის წინაშე, მაშინ ის არავინ და არაფერმა არ უნდა შეაჩეროს დედამიწაზე.
ქ. რ.
„გოგონები ანათებენ“
ღრუბლიანი ამინდია, მალე იწვიმებს, ფანჯარასთან ვზივარ და ვხედავ ქუჩაში მოსეირნე ბიჭებს. გულში ტკივილს ვგრძობ მათ მიმართ, რადგან დარწმუნებული ვარ, ჩვენში ეჭვი ეპარებათ, თვლიან, რომ სუსტები ვართ, ისინი ვერ ხვდებიან, რომ მათზე ბევრად მეტი შეგვიძლია. თუმცა, მხოლოდ ისინი არ არიან, ვინც ასე ფიქრობს… ქალებს შეგვიძლია ერთ დღეს უდიდესი ტკივილი გადავიტანოთ და მომდევნო დღეს თავაწეულებმა გავაგრძელოთ ცხოვრება. ეს ნიჭია, რომელიც ღმერთმა ჩვენ გვარგუნა. მინდა მსოფლიომ გაიგოს, რომ ქალები მხოლოდ ოჯახის შესაქმნელად და ბავშვების გასაჩენად არ ევლინებიან ამ ქვეყანას, მათი მიზნები და შესაძლებლობები უდიდესი და უსაზღვროა. ნუ დაგვავიწყდება ისიც, რომ ყველა წარჩინებული, შემდგარი მამაკაცის უკან ძლიერი ქალი დგას, რომ არა ის, მამაკაცი ვერასოდეს გახდებოდა ასეთი.
დღითი დღე ვითარდება მსოფლიო და შესაბამისად, ქალს შეუძლია ნებისმიერი პროფესია აირჩიოს და იმუშაოს. კაცების უმეტესობას არ აქვს გამბედაობა, რომ აღიაროს, რაოდენ მნიშვნელოვან როლს თამაშობენ ქალბატონები მათ ცხოვრებაში. თუმცა, ჩემს გონებაში ცხადად დარჩა ერთი მამაკაცის სიტყვები: „ჩემი ცოლი ჩემი ხერხემალიაო. იმ წამსვე ჩამებეჭდა ეს სიტყვბი თავში და უფრო მეტად შემაგრძნობინა ჩვენი ძალა. ნურავის ნუ მივცემთ საშუალებას, საკუთარ თავში ეჭვი შეგვატანინოს, იმიტომ რომ ქალების გარეშე სიცოცხლე არ იარსებებს. ჩვენ შეგვიძლია გვქონდეს კარგი სამსახური, ვიფრინოთ სხვადასხვა მოლაპარაკებებზე და, პარალელურად, დედებიც ვიყოთ, რაც ყველა პროფესიაზე მაღლა დგას, რადგან მომავალ მოქალაქეს, პიროვნებას და ადამიანს ვზრდით. ჩვენ, ქართველები, პირველები ვიყავით, რომელთაც ქალი მეფე გვყავდა და სწორედ მისი მმართველობის ხანაა მიჩნეული „ოქროს ხანად“ საქართველოს ისტორიაში.
სულის სიღრმეში იმდენად დიდი ძალა ვიგრძენი, მეგონა გავფრინდებოდი, სწრაფად ჩავიცვი ქურთუკი და წვიმაში გავვარდი, წვეთების ქვეშ ვცეკვავდი და ისეთ თავისუფლებას ვგრძნობდი, როგორიც არასდროს მიგრძვნია. პატარა გოგონა, რომელსაც დედის ხელი მაგრად ეჭირა, გაღიმებული მიყურებდა, უცებ ჩემსკენ გამოიქცა და ერთად დავიწყეთ ცეკვა, თითქოს ყველა პრობლემა წაიშალა ირგვლივ, მომავლის იმედი კი ჩვენ ორის თვალებში ნათლად ასხივებდა. აი, ამ ნაცრისფერი ცის გაფერადება მხოლოდ ჩვენ შეგვიძლია, სამყაროს უკეთესს გავხდით… ქალები ატრიალებენ მსოფლიოს, ჩვენ გადავლახავთ ბარიერებს და ყველას დავუმტკიცებთ, რომ ყველაფერი შეგვიძლია.
ჰაერს ღრმად ვისუნთქავ და ვამაყობ, რომ ქალი ვარ.
მ. პ.
„ტალახიდან ვარსკვლავებამდე“
რთულია იზრდებოდე გარემოში, სადაც ჩიტების ჭიკჭიკის ნაცვლად, კამათის ხმები გესმის… ლოცულობ, რომ შენთვის ეს დღე საბოლოო არ აღმოჩნდეს და ერთ-ერთი იმ იღბლიანთაგანი იყო, რომელთაც ბედმა გაუღიმა და კვლავ შეძლეს მზის სხივის ხილვა. ყოველთვის ვფიქრობდი, რომ ჩემი ცხოვრება უბრალოდ სიზმარი იყო, ყველაფერი მალე დამთავრდებოდა, მალე, როდესაც უთანხმოებების ცეცხლი მიყუჩდებოდა, მალე, როდესაც სამართალი კვლავ ჩვენს მხარეს იბრძოლებდა. ბავშვური მიამიტობით გონებადაბინდული, სიამაყით შევცქეროდი ხოლმე სამხედროებს. მართლა მჯეროდა, რომ სამუდამოდ დამიცავდნენ როგორც მე, ასევე ჩემთვის ძვირფას ადამიანებს, შემდეგ კი ჩვენი გმირის, მალალას შესახებ შევიტყვე და რეალობის ობიექტურად აღქმა შევძელი.
ნათქვამია, ბავშვები სამყაროს ვარდისფერ სათვალეებში ხედავენო. მეც მჯეროდა, რომ ჩემი ცხოვრება არაფრით განსხვავბდებოდა სხვებისგან, მაგრამ ახლა ვხვდები, რომ ყოველწლიურად ათასობით ქალის დახოცვა გამართლებული ვერასდროს ვერსად იქნება, განათლების მიღების სურვილი კი ადამიანის უფლებაა და არა დანაშაული, რის გამოც მალალასავით უნდა დაგჭრან…
როგორღაც გადავურჩი მსრველი ცელით ყველაფრის გამანადგურებელ დროს და დღემდე ვიბრძვი, ჩემი სიცოცხლის ერთადერთ არსთან ერთად, რომელიც იმ ულამაზეს და უწმინდეს პეპელას ჰგავს, რომელსაც წლებია ეძებს. იმ დაუნდობელ სამყაროში ერთადერთია, რომელიც სასოს მაძლევს. მიუხედავად იმისა, რომ ხედავს თუ როგორ არ შეუძლიათ მას და მის თანატოლებს განათლების მიღება, არასდროს ნებდება და მეც იმავესკენ მომიწოდებს, ის პატარა ნაპერწკალია, რომელიც იმედის ცეცხლს აღვივებს და აძლიერებს არა მხოლოდ ჩემთვის, არამედ პაკისტანელი ადამიანებისთვისაც, რომლებიც დღემდე განაგრძობენ ბედთან ჭიდილს არსებობისათვის.
ნ. კ.
„ცოდნის ფრთები“
სამყარო, სადაც ჩვენ ვცხოვრობთ და ცხოვრების სტილი, რომელიც გვინდა რომ გვქონდეს, გულისხმობს ერთ-ერთ მნიშვნელოვან მორალს, ერთმანეთისთვის დახმარების ხელის გაწვდენას , მხარდაჭერას უნარებისა და შესაძლებლობების გამოყენების, გაძლიერებისა და შეძენის მიზნით, შესაბამისად, სირცხვილის ექვივალენტი იქნება თუ მე და სხვა გოგონები, რომლებიც ჩემს რეალობას იზიარებენ, არ ვიგრძნობთ მხარდაჭერას კარიერაში და წარმატების გზაზე.
განათლების მნიშვნელობა განუსაზღვრელად დიდია ჩემთვის, მე არ შემიძლია საკუთარი თავის წარმოდგენა ცოდნის მიღებისგან გამოწვეული სიხარულის გარეშე, ჩემი სურვილია რომ ვიგრძნო თავისუფლება და მხოლოდ განათლებას შეუძლია მაგრძნობინოს იგი, ცოდნის მიღება დამეხმარება ავფრინდე ცაში, უფრო და უფრო მაღლა, ყოველგვარი საზღვრების გარეშე. თავისუფლება უდიდესი საჩუქარია მსოფლიოსგან, ამასთან სურვილიც, რომ გამოვცადო მისი სრული არსი. ეს ამბოხება არასოდეს ჩაქრება ჩემში, არაფერს შეუძლია შთამაგონოს ბრძოლის შეწყვეტა, ვინაიდან ყველაფერს გავაკეთებ, იმისთვის რომ განათლების მიღება შევძლო, შევინარჩუნო ბალანსი ცაში და არასოდეს ჩამოვვარდე. ფეხსაცმელების რეცხვა ან ძაღლების დაბანა არ არის მარცხი, არამედ გამოწვევებია, რომლებიც არასოდეს გახდებიან უკან დახევის მიზეზი, შეუპოვარი სულები ყოველთვის აღწევენ მიზნებს, ეს რწმენა მაძლევს მოტივაციას.
განათლება ჩემი ოცნებების საფუძველია, ცოდნა არის ბილიკი ამაღლებისკენ, ზრდისკენ, ბავშვობა კი ცხოვრების ის ეტაპია, რომელიც ცოდნის შეძენას უნდა დავუთმო, ზრდასრულებმა არ უნდა შემზღუდონ. ჩემი აზრით ყველა ბავშვი მშობლების ქმედებებში ამჩნევს მომავლის მნიშვნელობას, ამიტომაა რომ უფროსებს დიდი გავლენა აქვთ არასრულწლოვნებზე, რაც არ უნდა იყოს, ცოდნის შეძენისთვის, მნიშველოვანია ღია აზროვნება, მხოლოდ სურვილი არ წყვეტს ყველაფერს, ხასიათი და სიმშვიდის შეგრძნება უფრო მიზანდასახულს ხდის პიროვნებას, მიზანდასახულობა და სულიერი სიმშვიდე არის იმ ადამიანთა თავისებურებანი, რომლებსაც აქვთ მომავლის ჭეშმარიტი იმედი. მატერიალური სიღარიბე არ უშლის ხელს თუნდაც საზოგადოების მოწყვლადი ჯგუფების გაერთიანებას განათლების მისაღებად, რომელიც სასიცოცხლოდ მნიშვნელოვანია ჩემთვის და დიდი იმედი მაქვს, არამარტო ჩემთვის – თანამოაზრე ადამიანების პოვნა არის ორმაგად საჭირო, რადგან, როგორც ვიცით ჭეშმარიტება მსჯელობაში იბადება.
ნუ მაქცევთ უფრთო ჩიტად, ფართოდ გაშლილი ფრთები არის განათლება, განათლება კი – ფრენის მოუშლელი სურვილი.
ლ.კ.
