რუბრიკის „ქართველი სტუდენტები უცხოეთში“ სტუმარია კატო მგელაძე, ბერლინის ჰუმბოლდტის უნივერსიტეტის სტუდენტი
მოსწავლეობის პერიოდი
თბილისის 57-ე საჯარო სკოლა ოქროს მედალზე დავამთავრე. ჩემს ცხოვრებაში სკოლაში გატარებულ წლებს ძალიან მნიშვნელოვანი ადგილი უჭირავს. ბევრი კარგი პედაგოგი მასწავლიდა. მათგან არა მხოლოდ ცოდნა მივიღე, არამედ მათმა თბილმა დამოკიდებულებამ და სიყვარულმა ჩემი შესაძლებლობებისადმი მტკიცე რწმენა ჩამომიყალიბა. სკოლაში მივეჩვიე ყოველდღიურ შრომას, ვისწავლე სირთულეების გადალახვა. ყველა საგანს თითქმის ერთ დონეზე ვსწავლობდი, თუმცა, განსაკუთრებით ლიტერატურა, მათემატიკა და ბიოლოგია მაინტერესებდა.
პროფესიის არჩევანი
პროფესიის არჩევა საკმაოდ რთული აღმოჩნდა, რადგან ბევრი სფერო მაინტერესებდა. საბოლოოდ, არჩევანი ივანე ჯავახიშვილის თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტის სოციალური და პოლიტიკური მეცნიერებების ფაკულტეტზე შევაჩერე, სადაც 100%-იანი დაფინანსებით ჩავირიცხე. ფსიქოლოგიის შესავლის გავლის შემდეგ, ძალიან დავინტერესდი ფსიქოლოგიით და ამ მიმართულებით გავაგრძელე სწავლა. სწავლის პერიოდში, მაღალი აკადემიური მოსწრების გამო, რამდენჯერმე სტიპენდია მივიღე, რაც ძალიან მეამაყება. 5 სემესტრი ვისწავლე საქართველოში, შემდეგ კი ბერლინში გადავედი საცხოვრებლად, მეუღლესთან ერთად, რის გამოც სწავლა შევწყვიტე.
ამჟამად ბერლინის ჰუმბოლდტის უნივერსიტეტში ვსწავლობ ფსიქოლოგიის ფაკულტეტზე, რაც ჩემთვის უდიდესი პატივია. ეს უნივერსიტეტი ფრიდრიჰ ვილჰელმ მესამემ დააარსა 1809 წელს, 1949 წლიდან მეცნიერების — ალექსანდრე და ვილჰელმ ჰუმბოლდტების სახელს ატარებს. ჰუმბოლდტის უნივერსიტეტი ბერლინში უძველესი და უდიდესია. სხვადასხვა დროს, აქ მოღვაწეობდნენ გამოჩენილი მეცნიერები, რომელთა შორის 29 ნობელის პრემიის მფლობელია, მაგალითად, ალბერტ აინშტაინი, მაქს პლანკი, ემილ ფიშერი, რობერტ კოხი და ა.შ. აქ ასწავლიდნენ: გეორგ ფრიდრიხ ვილჰემ ჰეგელი, ჰერმან ებინგჰაუსი, კურტ ლევინი, ვოლფგანგ კოლერი და სხვანი.
როდესაც პირველად დავინახე უნივერსიტეტის შენობა, უდიდესი შთაბეჭდილების ქვეშ აღმოვჩნდი. მაშინ გერმანულად მხოლოდ რამდენიმე სიტყვა ვიცოდი და რთული წარმოსადგენი იყო, რომ 2 წლის შემდეგ აქ სწავლას შევძლებდი. ჰუმბოლდტში სწავლა ჩემი ახდენილი ოცნებაა. ჩემს მეუღლესა და ოჯახის წევრებს მინდა მადლობა გადავუხადო იმისათვის, რომ მიზნის მიღწევაში ხელი შემიწყვეს.
გზა ჰუმბოლდტის უნივერსიტეტამდე
ჰუმბოლდტის უნივერსიტეტში მოხვედრა, ფსიქოლოგიის ფაკულტეტზე, საკმაოდ რთულია. 2018 წელს, როდესაც ჩავაბარე უნივერსიტეტში, 120 სტუდენტი შეირჩა — 4457 მსურველიდან. კონკურსის მთავარი კრიტერიუმი აბიტურის (ატესტატის) ნიშანია. როგორც წესი, მაღალ აბიტურის ნიშანს ითხოვენ (2018 წელს ყველაზე დაბალი აბიტურის ნიშანი, რომლითაც სტუდენტი ჩაირიცხა ამ უნივერსიტეტში, 1.2 იყო). ასევე უცხოელმა სტუდენტებმა უნდა წარადგინონ გერმანული ენის ცოდნის დამადასტურებელი სერტიფიკატი (TestDaf, DSH ან Goethe-Zertifikat C2,) და ცნობა იმ უნივერსიტეტიდან, სადაც მანამდე სწავლობდნენ (რა საგნები აქვთ გავლილი, რამდენი სემესტრი აქვთ ნასწავლი, ნიშნები და ა.შ).
სწავლა გერმანიაში, ბაკალავრიატის საფეხურზე, უფასოა. სემესტრში ვიხდით, დაახლოებით, 315 ევროს. ეს არ გახლავთ სწავლის საფასური. ამ თანხის დიდი ნაწილით სტუდენტური სამგზავრო ბილეთის ხარჯები იფარება. თუმცა, ბინის დაქირავება ბერლინში საკმაოდ დიდ თანხებთანაა დაკავშირებული. ამიტომ, ბევრი სტუდენტი, სწავლის პარალელურად, მუშაობს.
უცხოელი სტუდენტებისთვის არსებობს DAAD-ის პროგრამა. დამატებით, წარჩინებული სტუდენტებისთვის სტიპენდიებია გამოყოფილი, მაგალითად, Deutschlandsstipendium, Abschlussstipendien fტr Studierende, Abschlussstipendien fტr internationale Studierende, მაგრამ მათი მოპოვება ასეთ კონკურენტულ გარემოში საკმაოდ რთულია.
მსგავსება და განსხვავება ქართულ და გერმანულ უნივერსიტეტებს შორის
სხვა უნივერსიტეტებსა თუ ფაკულტეტებზე ვერ განვზოგადდები. თუმცა, ჰუმბოლდტის მაგალითით შემიძლია გითხრათ, რომ ამ უნივერსიტეტს ძალიან მდიდარი ბიბლიოთეკა აქვს, სადაც სტუდენტს სხვადასხვა ენაზე შეუძლია სასურველი ლიტერატურის მოძიება. გერმანიაში აქცენტი, სწავლის პროცესში, თანამედროვე კვლევებზე კეთდება. ძალიან მაღალ დონეზე ისწავლება სტატისტიკა. ქართულ სასწავლებელთან შედარებით, გაცილებით მეტია სემესტრის განმავლობაში მოსამზადებელი ლიტერატურა. გამოცდებიც უფრო რთული გახლავთ. ჰუმბოლდტის უნივერსიტეტში არ იწერება ლექციასა თუ სემინარზე დასწრების ქულები, არ გვაქვს შუალედური გამოცდები. ჩემი აზრით, ფსიქოლოგიის ფაკულტეტზე სწავლა როგორც თბილისში, ასევე ბერლინში ძალიან საინტერესოა. პროფესორ-მასწავლებლების მხრივაც, ორივე უნივერსიტეტში, ძალიან გამიმართლა და საუკეთესო ლექტორები მასწავლიდნენ და მასწავლიან.
ჰუმბოლდტის უნივერსიტეტის ყველაზე საინტერესო სივრცე
ჩემთვის ყველაზე საინტერესო სივრცე უნივერსიტეტში ბიბლიოთეკაა. აღფრთოვანებას ვერ ვმალავდი, როდესაც პირველად აღმოვჩნდი არაჩვეულებრივ გარემოში, რომლის მსგავსიც მანამდე მხოლოდ ფილმებში თუ მენახა. განსაკუთრებით დამამახსოვრდა იქ მოწყობილი პატარა სივრცე, სადაც სათამაშოები და საბავშვო წიგნებია. ეს ადგილი სპეციალურად იმ სტუდენტებისთვისაა შექმნილი, რომელთაც პატარა ბავშვები ჰყავთ. მათ შესაძლებლობა აქვთ, მშვიდად იმეცადინონ, სანამ ბავშვები მათთვის განკუთვნილ ადგილას თამაშობენ.
დისტანციური სწავლების უპირატესობა
საზოგადოების გარკვეული ნაწილი უპირატესობას პირისპირ სწავლებას (აუდიტორიაში) ანიჭებს. რა თქმა უნდა, პირისპირ სწავლებას ვერაფერი ჩაანაცვლებს. მენატრება ის დრო, როდესაც სალექციო დარბაზში, ჩემს კურსელებთან ერთად, ძალიან საინტერესო ლექციებს ვესწრებოდი და პირდაპირი კონტაქტი გვქონდა ლექტორებთან. თუმცა, მე პირადად, ონლაინ სწავლებითაც ძალიან კმაყოფილი ვარ. იმის გამო, რომ 4 წლის ბავშვი მყავს, მუდმივად დროის დეფიციტს განვიცდიდი. ძალიან დიდი დრო მეხარჯებოდა სასწავლებელში სიარულში. ონლაინ სწავლებამ საშუალება მომცა, დავზოგო დრო და ენერგია.
რჩევები უცხოეთში სწავლის მსურველთათვის
საზღვარგარეთ სასწავლებლად წასულ ახალგაზრდებს მრავალი დაბრკოლების გადალახვა უწევთ. რთულია უცხო გარემოში თავის დამკვიდრება. სირთულეებს უკავშირდება უცხო ენაზე სწავლა, რაც გაცილებით მეტ დროსა და ნებისყოფას მოითხოვს, ვიდრე მშობლიურზე. თუმცა, ამავდროულად, ძალიან საინტერესოა საზღვარგარეთ სწავლა, ახალი კულტურის გაცნობა თუ ახალი კონტაქტების დამყარება. მიმაჩნია, რომ ადამიანი ამ გზაზე სწავლობს ნამდვილ დამოუკიდებლობას. ვურჩევდი, სანამ სასწავლებლად წავიდოდნენ, მაქსიმალურად კარგად დაეუფლონ იმ ენას, რომელზედაც საზღვარგარეთ უნდა ისწავლონ. არ შეეშინდეთ შეცდომების დაშვების და მზად იყვნენ თავდაუზოგავი შრომისთვის.
გერმანული სტუდენტური ცხოვრება
გერმანელი სტუდენტების დიდი ნაწილი დასაქმებულია. ისინი, სწავლის პარალელურად, მუშაობენ, არიან ძალიან დამოუკიდებლები, უმეტესად ცხოვრობენ მშობლებისგან განცალკევებით, შრომისმოყვარეები და აქტიურები არიან. ლექციაზე ცდილობენ, მაქსიმალური ინფორმაცია მიიღონ ლექტორისგან, დიდ დროს ატარებენ ბიბლიოთეკაში. თუმცა, ამ ყველაფერს უთავსებენ წვეულებებს, პარკში მეგობრებთან ერთად დროის სასიამოვნოდ გატარებასა თუ სხვა აქტივობებსაც. ბევრი მათგანი სპორტითაა დაინტერესებული.
მომავლის გეგმები და იმედები
დიდი სურვილი მაქვს გერმანიაში მაგისტრატურაში გავაგრძელო სწავლა. ჩემთვის საინტერესო იქნებოდა, თუ გერმანიაში დასაქმებისა და გამოცდილების შეძენის საშუალება მომეცემოდა. ვიმედოვნებ, რომ ჰუმბოლდტის უნივერსიტეტში მიღებული განათლება საქართველოში დასაქმებაშიც შემიწყობს ხელს. თუმცა, ამ საკითხზე ბევრს არ ვფიქრობ და მთლიანად ორიენტირებული ვარ სწავლაზე, ცოდნის მიღებაზე. ჩემთვის პრიორიტეტულია, მაქსიმალურად გამოვიყენო ის შესაძლებლობები, რომელსაც ჩემი უნივერსიტეტი მაძლევს.
შორიდან დანახული საქართველო
ძალიან მიყვარს ქართული კულტურა. მომწონს ქართველების ხელგაშლილობა, გულიანობა, ტემპერამენტი. თუმცა, გარკვეულ საკითხებს, აქაური გადმოსახედიდან, სხვაგვარად ვუყურებ. მიმაჩნია, რომ საზიანოა ადამიანზე გადამეტებული მზრუნველობა, რაც ქართული აღზრდისთვის დამახასიათებელია; მომწონს, რომ გერმანელები მომავალ თაობას ძალიან დამოუკიდებლად ზრდიან; არ მიყვარს, საქართველოში, დადებით კონტექსტში რომ იციან თქმა, ადამიანის დასახასიათებლად, ნიჭიერია, მაგრამ ზარმაციო. ვისურვებდი, რომ მეტად ვაფასებდეთ დროს, ვიყოთ მეტად შრომისმოყვარეები, ვაცნობიერებდეთ, რომ შეგვიძლია ძალიან დიდ წარმატებებს მივაღწიოთ, თუკი არ დავზოგავთ თავს — ცხოვრებაში ბევრი რამ ჩვენს ძალისხმევაზეა დამოკიდებული.