მაია რეხვიაშვილი
ბოლნისის მუნიციპალიტეტის სოფელ მამხუტის საჯარო სკოლის მასწავლებელი
დავამთავრე ივანე ჯავახიშვილის სახელობის თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტის ფილოლოგიის ფაკულტეტი. პროფესიული კარიერა, 1991 წლიდან, უნივერსიტეტის დამთავრებისთანავე, ქალაქ ბოლნისის №1 საჯარო სკოლაში, ქართული ენისა და ლიტერატურის მასწავლებლობით დავიწყე. სხვადასხვა დროს ვმუშაობდი დაბა თამარისისა და სოფელ ჭაპალის საჯარო სკოლებში. 2004 წლიდან, გარკვეული მიზეზების გამო, ჩამოვშორდი სკოლას და ცხრაწლიანი განშორება მქონდა საგანმანათლებლო სივრცესთან.
2012 წელს ჩავაბარე მასწავლებელთა სასერტიფიკაციო გამოცდები და დავუბრუნდი სკოლას. პედაგოგთა კარიერული წინსვლის ახალი სქემის მოთხოვნის შესაბამისად, წელს, წამყვანი მასწავლებლის სტატუსის ასამაღლებელი გამოცდა ჩავაბარე.
უკვე მერვე წელია, კონსულტანტი მასწავლებელი ვარ პროგრამაში „არაქართულენოვანი სკოლების პროფესიული მხარდაჭერა“. 2014 წელს, მეგობრის რჩევით, მასწავლებლის სახლის მიერ გამოცხადებულ კონკურსში მივიღე მონაწილეობა და ჩავერთე პროექტში, რომელმაც სახელმწიფოებრივი მისია იტვირთა და რომლის უმთავრესი მიზანი და დანიშნულებაა არაქართულენოვანი სკოლების მასწავლებელთა პროფესიული განვითარების ხელშეწყობა, სწავლების ხარისხის გაუმჯობესება და სახელმწიფო ენის შესწავლის გაძლიერება. შედეგად, ყოველწლიურად, მატულობს ქართული ენის მცოდნე არაქართულენოვანი მოსახლეობისა და სტუდენტების რიცხვი. ჩვენი პროექტის მასწავლებელთა ჯგუფის ავტორობით, შეიქმნა სასწავლო სახელმძღვანელოები, ტარდება ტრენინგები, ენის კურსი ქართული ენის შესწავლის მსურველთათვის. მეც, ამ წარმატებულ გუნდთან ერთად, ვემსახურები ეთნიკური უმცირესობებისთვის სახელმწიფო ენის შესწავლის უმნიშვნელოვანეს საქმეს. არ გადავაჭარბებ და გულწრფელად ვიტყვი, რომ ვგრძნობ ხელმძღვანელების მხარდაჭერასა და თანადგომას. ყოველთვის მადლიერებით გავიხსენებ თამარ კეკელიძეს, ხოლო დიდი პატივისცემით აღვნიშნავ ამჟამინდელი ხელმძღვანელის, ნინო ბერიკაშვილის დამსახურებასა და ყურადღებას, რომელსაც მუდამ ვგრძნობ და ეს ძალიან მახარებს.
პროექტმა ახალი გამოწვევების წინაშე დამაყენა და უამრავი შესაძლებლობა მომცა. 2014 წელს მოვხვდი ჩემთვის სრულიად უცხო გარემოში, ახალქალაქის მუნიციპალიტეტის სოფელ კარწახში. სომხური ენა, ბუნებრივია, არ ვიცოდი, ენობრივი ბარიერი მაშინებდა და მაფიქრებდა — შევძლებდი ნდობის მოპოვებას? გავხდებოდი შინაური? სკოლაში, დირექციამ და თანამშრომლებმა, თბილად და ახლობლად მიმიღეს, თავი უცხოდ არ მაგრძნობინეს. ოჯახს, სადაც ვცხოვრობდი, საკუთარ წევრად მივაჩნდი. მიუხედავად იმისა, რომ ოჯახის მამა, სერგეი სულ რაღაც შვიდი-რვა წლით იყო ჩემზე უფროსი, ხშირად იტყოდა: „მაია ჩვენი გოგოა“ (ორი ბიჭი ჰყავდა და მესამე შვილად მთვლიდა). დილით ერთად გავდიოდით სახლიდან, ისიც სკოლაში მუშაობდა. გზაში ჯიბიდან შოკოლადს, ხილს ან რაიმე სასუსნავს ამოაძვრენდა და მამობრივი მზრუნველობით მაძლევდა.
ძლიერი ყინვითა და სუსხით განთქმული ჯავახეთური ზამთარი იმ წელს რატომღაც არ იყო მკაცრი. იქაურები ხუმრობდნენ: მაიას საპატივცემულოდ არის თბილი ზამთარიო. ამანაც გამიადვილა შეგუება. ამ ლამაზ სოფელს და იქ მცხოვრებ მოსიყვარულე, მშრომელ ადამიანებს მადლიერებითა და სიყვარულით ვიხსენებ და ასე გავიხსენებ ყოველთვის.
მეშვიდე წელია, ბოლნისში, სოფელ მამხუტში ვმუშაობ. მეგობრული და მოსიყვარულე კოლექტივი მყავს. აქაც დიდი სიყვარული დამხვდა. შრომისმოყვარე, საქმიანი დირექტორის და მისი მოადგილის ძალისხმევით, სკოლაში წესრიგი და სასწავლო ატმოსფეროა.
მამხუტი აზერბაიჯანული სოფელია და აზებაიჯანელი ბავშვების მასწავლებელი ვარ. სახელმწიფო ენას ვასწავლი სკოლის პედაგოგებსაც, განათლების სისტემის სიახლეებს ვაცნობ და სირთულეების დაძლევაში ვეხმარები. მინდა, თითოეულ მათგანს დავეხმარო და მივცე საზოგადოებაში სრულფასოვანი ინტეგრაციის საშუალება. სასიხარულოა, რომ მათგანაც დიდი მზაობა და სურვილია. სკოლაში, ყოველწლიურად, იქმნება ენის შემსწავლელი ჯგუფები და დღეს უკვე არიან მასწავლებლები, რომლებიც ქართულს ა2 და ბ1დონეზე ფლობენ.
ბედნიერად ვგრძნობ თავს, რომ ჩემს მშობლიურ ენას ვასწავლი. ვხედავ, როგორი მონდომებულები არიან ბავშვები. მასწავლებლის პროფესია გაძლევს საშუალებას ახლებური მიდგომებით, ასევე, საკუთარი თავისუფალი შემოქმედებითი ხედვით ასწავლო და მიიღო შედეგი. მინდა, რომ გაკვეთილები იყოს სახალისო, მხიარული და არა — მოსაბეზრებელი. ვქმნი განწყობას და ამისათვის ხშირად ვიყენებ როლურ თამაშებს. ძალიან სახალისოა, მეხუთეკლასელი მიმტანი, მკერავი, პოლიციელი, სტილისტი, ექიმი, მძღოლი თავიანთ სავიზიტო ბარათებს რომ გაწვდიან და მომსახურებას გთავაზობენ. მათთან მეც ვიცვლი პროფესიას რამდენიმე წუთით. ამ დროს იუმორი ძალიან გვეხმარება და გვახალისებს.
ბავშვებთან ურთიერთობა ძალიან სასიამოვნოა, მათი განწყობა და სიხალისე ჩემზეც გადმოდის და მამხიარულებს. კლასებში ახალი, თანამედროვე დაფები ჩამოკიდეს, ვერ წარმოიდგენთ, როგორ გაიხარეს ბავშვებმა. ყველას უნდა, დაწეროს რამე, ერთმანეთს ასწრებენ. მეც მათსავით მიხარია ახალ დაფაზე წერა. ერთმანეთს ვეცილებით ლამაზ დაფაზე ლამაზად წერაში.
მოსწავლეებთან მუშაობა არაფორმალურ გარემოში უფრო თავისუფალი და შემოქმედებითია. ბევრ საინტერესო, გასართობ და შემეცნებით ღონისძიებას ვატარებთ ერთობლივი ძალისხმევით. ამით უფრო ვუახლოვდებით, ვეცნობით ერთმანეთს და ღონისძიებებიც მრავალფეროვანია. წლების მანძილზე ბევრი საინტერესო აქტივობა განვახორციელეთ. პერიოდულად, ვატარებდით შოუს სახელწოდებით „ელნარას შოუ“ (ელნარა გადაცემების წამყვანი მოსწავლის სახელია), თითოეულ გადაცემას განსხვავებულ თემაზე ვამზადებდით; ხშირად ვაწყობდით ვიქტორინებს კლასებს შორის და გამარჯვებულებს სიგელებით ვაჯილდოებდით; თავისუფალი გაკვეთილების პროექტის ფარგლებში, დავდგით სპექტაკლი „იავნანამ რა ჰქმნა“, სცენარს პერსონაჟები დავამატეთ და ვფიქრობ, ბავშვებმა შესანიშნავად გაართვეს თავი; მოვძებნეთ უხმო ანიმაცია, გავახმოვანეთ. პერსონაჟების ფიქრებისა და მიმიკების გასიტყვება საოცრად შესაბამისი, თანაც იუმორით აღსავსე იყო. ყველას ძალიან მოეწონა, ფეისბუქგვერდზეც ავტვირთეთ და დიდი პოპულარობაც ჰპოვა. გვწერდნენ წერილებს, ბევრი გვწერდა, რომ მათთვის გვესწავლებინა გახმოვანების ხელოვნება.
მინდა, პატარებზე ზრუნვას მივაჩვიო უფროსკლასელები, ამიტომაც დაწყებითი კლასის მოსწავლეებისათვის არაერთხელ დავდგით თოჯინების თეატრი, „მსახიობები“ ჩემი ბავშვობის თოჯინები იყვნენ. უმცროსი მეგობრებისათვის მერვეკლასელებმა ზღაპარი „გვრიტი“ დაასურათეს, ვიდეო შექმნეს, გაახმოვანეს და არაჩვეულებრივი, სახალისო და სასწავლო რესურსი გამოვიდა.
ჩვენი სწავლა-სწავლების პროცესი ურთიერთსიყვარულითაა გაჯერებული. ჩემი მოსწავლეებისთვის მხოლოდ ქართული ენის მასწავლებელი არ ვარ, მათი მეგობარი და მესაიდუმლეც ვარ. ბავშვების ნდობის მოპოვებას დიდი სიყვარული და გულწრფელობა სჭირდება. თითქმის ერთ-ერთი პირველი ვარ, ვინც მათ სამომავლო გეგმებს და მიზნებს, ოცნებებს იგებს. ხშირად მიზიარებენ გულის ნადებს. ზოგჯერ ეს გაზიარება სენსიტიურია, პირადული და ჩვენ შორის რჩება, ზოგჯერ კი ერთად და საჯაროდ განვიხილავთ მომავალი პროფესიის არჩევანს. ჩვენი ურთიერთობა სკოლის დამთავრების შემდეგაც გრძელდება.