Թբիլիսիի բազմազանությունը – მრავალფეროვანი თბილისი

Երկարաժամկետ նպատակ

Միջանկյալ ուսումնական նպատակ N1

Նպատակային

հասկացություն

მრავალფეროვნება (შედეგი 5)

Բազմազանություն ( Արդյունք 5)

საზოგადოება (შედეგი 4)

Հասարակություն (Արդյունք 4)

ქვეცნება  – კულტურული მრავალფეროვნება; ეთნიკური ჯგუფები; ყოფა-ცხოვრება, ტრადიციები;

Ենթահասկացություն․

Մշակութային բազմազանություն, էթնիկ խմբեր, կենցաղ, ավանդույթներ։

Հարց․  Թբիլիսիի  բազմազանությունը

ქვესაკითხი –თბილისის მოსახლეობის ეთნიკური შემადგენლობა;

თბილისის მოსახლეობის რელიგიური შემადგენლობა;

„თბილისური ეზო“.

Ենթահարցեր․ Թբիլիսիի բնակչության էթնիկ կազմը, Թբիլիսիի բնակչության կրոնական  կազմը , ,,Թբիլիսյան բակը,, ։

საკვანძო შეკითხვა -როგორ წარმოვაჩინოთ სტატიაში თბილისის მოსახლეობის ეთნიკური, რელიგიური მრავალფეროვნება და მათი ყოფა-ცხოვრება?

Հանգուցային  հարց․

Հոդվածում   ինչպե՞ս  ներկայացնենք   Թբիլիսիի բնակչության էթնիկ կազմը, կրոնական  բազմազանությունը   և   կենսակերպը։

კომპლექსური დავალების  ინსტრუქცია– Համալիր

առաջադրանքի  պայմանը։

წარმოიდგინეთ, რომ ხართ ჟურნალისტი და საბავშო შემეცნებითი ჟურნალისთვის უნდა მოამზადოთ სტატია საკითხზე – „მრავალფეროვანი თბილისი“, რომელშიც წარმოაჩენთ თბილისის მოსახლეობის რელიგიურ, ეთნიკურ მრავალფეროვნებას და მათ ყოფა-ცხოვრებას.

Պատկերացրե՝ք, որ լրագրող եք և  պետք է պատրաստեք մանկական ճանաչողական ամսագրի համար մի հոդված՝ ,, Բազմազան Թբիլիսի ” թեմայով, որտեղ ներկայացված կլինի Թբիլիսիի բնակչության կրոնական, էթնիկ բազմազանությունը և  կենցաղը:

Նպատակային հասկացության կայուն պատկերացումներ

მრავალფეროვნება (შედეგი 5)

Բազմազանություն( Արդյունք 5)

1.   საქართველოში მცხოვრებ ადამიანებს ბევრი რამ აქვთ საერთო, ბევრითაც ისინი ერთმანეთისაგან განსხვავდებიან; ეს საერთო და განმასხვავებელი ნიშნები ქვეყნის კულტურული მრავალფეროვნების საფუძველია

1.Վրաստանում ապրող մարդիկ շատ ընդհանրություններ ու տարբերություններ ունեն, և այդ ընդհանուր և տարբերակիչ հատկանիշները երկրի մշակութային բազմազանության  հիմքն են։

2.   კულტურული მრავალფეროვნება ქვეყნის სიმდიდრეა, რითაც ის მიმზიდველია არა მხოლოდ ადგილობრივი მცხოვრებლებისთვის, არამედ უცხოელი ტურისტებისთვისაც.

2․Մշակութային բազազանությունը երկրի հարստությունն է , ինչով էլ այն գրավիչ է ոչ միայն տեղի բնակչության, այլ նաև օտարերկրյա  զբոսաշրջիկների համար։

საზოგადოება (შედეგი 4)

Հասարակություն ( Արդյունք 4)

1.   საზოგადოების წევრებს აქვთ ერთიანობის განცდა („ჩვენ“) და საერთო ინტერესი და საზრუნავი

1.Հասարակության անդամներն ունեն միասնականության զգացում (մենք), ընդհանուր շահեր և մտահոգություններ։

2.   საზოგადოების წევრები თანხმდებიან ქცევის წესებსა და ღირებულებებზე; ტრადიციები ამ საზოგადოებისთვის ღირებულ მოვლენას ასახავს

2.Հասարակության անդամները համաաձայնության   են   գալիս վարքագծի կանոնների  և արժեqների հետ․ ավանդույթները արտացոլում են հասարակության  համար արժեքավոր  իրադարձություններ։

3.   საზოგადოების წევრებს ერთმანეთის მიმართ უფლება-მოვალეობები და პასუხისმგებლობები გააჩნიათ

3.Հասարակության անդամներն ունեն իրավունքներ, պարտականություններ և պատասխանատվություն միմյանց նկատմամբ։

4.   საზოგადო საქმეებში ადამიანთა აქტიური მონაწილეობა ამაღლებს საერთო კეთილდღეობას.

4.Հասարակական գործում մարդկանց ակտիվ մասնակցությունը նպաստում է ընդհանուր բարեկեցության բարձրացմանը։

Հոդվածի շնորհանդեսի ժամանակ նշեք․

• როგორია თბილისის მოსახლეობის ეთნიკური შემადგენლობა და რატომ იყო თბილისი სხვადასხვა ეროვნებისა და განსხვავებული რელიგიის ადამიანის თავშეყრის ადგილი; (მრავალფეროვნება მ.წ. 1; საზოგადოება მ.წ. 1)

• Ինչպիսի՞ն  է  Թբիլիսիի  բնակչության էթնիկ կազմը, և ինչու՞  է Թբիլիսին  համարվում  տարբեր ազգությունների և կրոնների մարդկանց  հավաքատեղի։ (Բազմազանություն  Կ․Պ․ 1 , Հասարակություն  Կ․Պ․  1)

• რატომაა თბილისის ეთნიკური, რელიგიური მრავალფეროვნება მისი სიმდიდრის წყარო და ხელს უწყობს თუ არა ყოველივე ეს ტურისტული პოტენციალის გაზრდას. (მრავალფეროვნება მ. წ. 2)

• Ինչու՞  է  Թբիլիսիի  էթնիկ և կրոնական բազմազանությունը հանդիսանում  նրա հարստության  աղբյուրը։ Նպաստու՞մ   է  արդյոք այդ ամենը  նրա  զբոսաշրջային  ներուժի ընդլայնմանը։ (Բազմազանություն Կ․Պ․ 2)

• რა საერთო ღირებულებები, ტრადიციები, საზრუნავი და პასუხისმგებლობები აერთიანებთთბილისში მცხოვრებ სხვადასხვა ეროვნების, აღმსარებლობის ადამიანებსდა როგორ ხდება საზოგადო საქმეებში მათი აქტიური მონაწილეობა საერთო კეთილდღეობისთვის.  (საზოგადოება მ. წ. 2, 3, 4)

• Ի՞նչ  ընդհանուր  արժեքներ, ավանդույթներ, հոգսեր և պարտականություններ են միավորում Թբիլիսիում բնակվող տարբեր ազգությունների և դավանանքների մարդկանց, և ինչպիսի՞ն է նրանց  ակտիվ  մասնակցությունը  ընդհանուր հասարակական գործերին։ (Հասարակությու Կ․Պ․ 2,3,4)

Համալիր  առաջադրանքի  իրականացման   փուլերը  (Ակտիվություններ, ռեսուրսներ, հարցեր):

ეტაპი I – კომპლექსური დავალების პირობის გაცნობა

Փուլ․1Համալիր առաջադրանքի պայմանի ծանոթացում։

რესურსი 1. – როგორ დავწეროთ სტატია;

რესურსი 1. – Ինչպե՞ս  գրել  հոդված։

როგორ დავწეროთ კარგი სტატია

Ինչպե՞ս  գրել    հոդված

იმისათვის, რომ დაწეროთ კარგი სტატია, საჭიროა შეარჩიოთ მკითხველთათვის საინტერესო და აქტუალური თემა. სტატიის მომზადებისას  გაითვალისწინეთ შემდეგი რეკომენდაციები:

Հոդված գրելու համար անհրաժեշտ է ընտրել  ընթերցողի համար հետաքրքիր  և արդիական թեմա։ Հոդված  գրելիս՝ անհրաժեշտ է   հաշվի առնել  հետևյալ   հրահանգները։

• სათაური: უნდა იყოს ლაკონური და გასაგები; სტატიისათვის ძალიან მნიშვნელოვანია კარგი სათაური. ის უნდა ასახავდეს მთელი ტექსტის შინაარს და ამავდროულად იპყრობდეს მკითხველის ყურადღებას.

•Վերնագիրը՝  պետք  է լինի հակիրճ ու հասկանալի։ Հոդվածի  համար  կարևոր  է  ընտրել այնպիսի  վերնագիր , որը   կարտահայտի  տեքստի ամբողջ բովանդակությունը  և  կհետաքրքրի  ընթերցողին։

• შეადგინეთ სტატიის გეგმა: ის  უნდა მოიცავდეს შესავალს (რას ეხება სტატია), ძირითად ნაწილს (შინაარსი) და დასკვნა (შეჯამება).

• Կազմել  հոդվածի պլան․ այն պետք է  ունենա նախաբան (ինչի մասին  է  հոդվածը), հիմնական մաս ( բովանդակություն),  և  եզրահանգում ( ամփոփում)։

• ქვესათაურები: გამოყოფს „თავებს“, მკითხველისათვის უკეთ აღსაქმელად;

• Ենթավերնագրեր՝   մասերը   հասկանալու  համար։

• სურათი: სურათი, რომელიც შეესაბამება სტატიის ტექსტს და რომელსაც დართული აქვს მცირე განმარტება.

•Նկարներ՝  որոնք  կհամապատասխանեն  հոդվածի տեքստին և  որոնց միացված կլինեն փոքրիկ բացատրություններ։

• ავტორები: მიუთითეთ ვინაობა თუ ვინ არის სტატიის ავტორი.

• Հեղինակներ՝   նշել   հոդվածի  հեղինակին։

Այն բանից  հետո երբ աշակերտնեը կծանոթանան ռեսուրսին, թե ինչպես պատրաստել հոդված, նրանք կպատասխանեն գիտելիքի վրա հիմնված հետևյալ հարցերին․

• Ի՞նչ   է  հոդվածը։

• Ի՞նչ է պետք հաշվի առնել հոդվածի վրա  աշխատելիս։

• Երբևէ   կարդացե՞լ  եք  հոդված , և  գրավե՞լ  է արդյոք  ձեր  ուշադրությունը  հոդվածի վերնագիրը։

• Ինչու ՞   պետք  է հոդվածը  գրավի  ընթերցողի ուշադրությունը ։

• Ինչպե՞ս պատրաստել հոդված, և ի՞նչ  քայլեր են անհրաժեշտ  այն   պատրաստելու համար։ (վերնագրի  ընտրություն, պլանի կազմում, նկարների ընտրություն և այլն)։

 Փուլ II–Աշխատանք համալիր առաջադրանքի վրա։

• Քայլ 1. Ինչպիսի՞ն  է  Թբիլիսիի  բնակչության էթնիկ կազմը, և ինչու՞  է Թբիլիսին հանդիսանում տարբեր ազգությունների և կրոնների մարդկանց  հավաքատեղի։ (Բազմազանություն  Կ․Պ․ 1 , Հասարակություն  Կ․Պ․  1)։

Ակտիվություն 1․Նախնական գիտելիքի ակտիվացում։ Ուսուցիչը  գրատախտակին գրում է բազմազանություն բառը և  աշակերտների պատասխանների համաձայն լրացնում  ასოციაციურ  քարտեզը։

 Ռեսուրս 1.Դասագրքից ենթավերնագիր 7.3. Թբիլիսիի բնակչության էթնիկ կազմը։

• Ո՞ր  էթնիկ խմբերն են այսօր ապրում Թբիլիսիում։

•  Ունեցե՞լ են արդյոք  վրացիներն այլ ժողովուրդների հետ համակեցության ավանդույթ, և ինչքանով են խաղաղ գոյակցել նրանք։

• Ինչպե՞ս եք հասկանում  պարոն  Ջոն Օլիվեր Ուորդրոպի խոսքերը Թբիլիսիի մասին․ “Թբիլիսին քաղաք է, որտեղ մարդիկ կարող են ապրել՝  չտառապելով մելանխոլիայից”:

• Ուշադիր հետևե՛ք 1,3 աղբյուրի լուսանկարներին և որոշե՛ք, թե որն էր հայերի և պարսիկների հիմնական գործունեությունը Թբիլիսիում:

•  Ինչո՞ւ    տեղափոխվեցին գերմանացիները Թբիլիսի, և  ի՞նչ հետևանքներ թողեց այդ  Թբիլիսիի վրա։

• Ինչո՞ւ են Թբիլիսիում ապրել  և մինչ օրս ապրում տարբեր ծագման և կրոնի մարդիկ:

 Ռեսուրս 2. Բազմազան Թբիլիսի

(Հայերեն. Ենթագրերով  სუბტიტრებით);

• Տեսառեսուրսի համաձայն՝ ո՞ր ազգերի ներկայացուցիչներն են իրենց ներդրումը ունեցել Թբիլիսիի կառուցմանը։

• Ի՞նչ  առանձնահատկություններ  ունի Թբիլիսին , և  ի՞նչ  է մեզ պատմում  Թբիլիսիի  բազմազան ճարտարապետությունը։

Հոդվածում    ինչպե՞ս   ներկայացնել ,  թե  ինչու  է Թբիլիսին  հանդիսանում  տարբեր ազգությունների  և  կրոնների  մարդկանց  հավաքատեղի:

Ակտիվություն 2 : Զույգերով աշխատանք ։ Ուշադիր   նայե’ք  ֆոտոշարքին  և  պատասխանե՛ք,   թե ո՞ր  էթնիկ խմբին են պատկանում   հետևյալ  մարդիկ ( գերմանացիներ, ադրբեջանցիներ, հրեաներ, օսեր, հայեր, վրացիներ):

• Քայլ 2. Ինչու՞  է  Թբիլիսիի  էթնիկ և կրոնական բազմազանությունը համարվում նրա հարստության աղբյուրը, և  նպաստու՞մ   է  արդյոք այդ ամենը  նրա  զբոսաշրջային  ներուժի ընդլայնմանը։ (Բազմազանություն Կ․Պ․ 2)

Ռեսուրս 1.Դասագրքից ենթավերնագիր 7.4. Թբիլիսիի  բնակչության էթնիկ կազմը։

რესურსი 2. პრეზენტაცია – მრავალფეროვანი თბილისი; Ռեսուրս 2․ ՇնորհանդեսԲազմազան Թբիլիսի.pptx

• Ի՞նչ  կրոնական խմբեր  են հանդիպում  Թբիլիսիում։

• Ինչպե՞ս է կոչվում պարսիկների հնագույն սրբավայրը, որը գտնվում Է Թբիլիսիի Կլդե փողոցում: Ինչպիսի՞ն է այդ հուշարձանը ներկայումս  և դարերի ընթացքում ենթակվե՞լ է արդյոք փոփոխության։

•  Ի՞նչ  երկու  հիմնական  ուղղությունների է բաժանվում  իսլամը, և ինչո՞վ   կարող  եք  բացատրել այն փաստը, որ միայն  Թբիլիսիի մզկիթում  են սունիներն ու շիաները միասին խաղաղ աղոթում, իսկ ուրիշ երկրներում դիմակայում են իրար։

• Ե՞րբ  է կառուցվել  Սուրբ Գևորգ  հայկական եկեղեցին և  ենթարկվել է արդյոք փոփոխության դարերի ընթացքում ։

• Արդյոք Թբիլիսիում կա՞ հրեական աղոթատեղի, և ինչո՞ւ են համաշխարհային գիտնականները “Լայլաշի  Թորա” – ն անվանում յուրահատուկ գանձ:

• Ի՞նչ  եք  հասկանում՝  կրոնական ազատություն ասելով։  Ձեր կարծիքով Վրաստանում յուրաքանչուրը  կարո՞ղ  է  դավանել  այն կրոնը, որը  ինքն  է  ցանկանում։

• Ի՞նչ  եզրակացություն կարող եք անել ծագումով  հայ,  թբիլիսեցի  Սերգո Փարաջանովի  բառերից․  ,,Այս  քաղաքում   նույ ն  հրապարակում  են գտնվում ռուսական, հայկական  և վրացական եկեղեցիները,  հրեական սինագոգը և մահմեդական մզկիթը․․․․Սա  հրաշք է, որը միշտ իմ սրտում է,,։

• Ինչպե՞ս  կարող են  տարբեր դավանանքների կրոնական կառույցները հետաքրքրել  զբոսաշրջիկներին:

• Հոդվածում ինչպե՞ս ներկայացնել, թե ինչու է Թբիլիսիի մշակութային բազմազանությունը համարվում նրա հարստության և գրավչության աղբյուր, ինչպես տեղի բնակիչների, այնպես էլ օտարերկրյա զբոսաշրջիկների համար:

Ակտիվություն 1. Ուշադիր դիտե՛ք հետևյալ նկարները և   գուշակե՛ք, թե ո՞ր  կրոնի և էթնիկ խմբի պաշտամունքային, կրոնական վայրերն են պատկերված։

• Քայլ 3․ Ի՞նչ  ընդհանուր  արժեքներ, ավանդույթներ  և հոգսեր են միավորում Թբիլիսիում բնակվող տարբեր ազգությունների և դավանանքների մարդկանց, և ինչպիսի՞ն է նրանց  ակտիվ  մասնակցությունը  ընդհանուր հասարակական գործերին։ (Հասարակությու Կ․Պ․ 2,3,4)

Ակտիվություն 1.Ծանոթացե՛ք դասագրքում տրված տարբեր էթնիկ  խմբերի պատկանող  հասարակական  գործիչների   (Հովհաննես Թումանյան , Սայաթ Նովա, Միրզա Ֆաթալի Ախունդով) մասին տեղեկությանը, համեմատեք նրանց  գործունեությունները, նշեք  նմանություններն ու տարբերությունները և գնահատեք նրանց գործունեության կարևորությունը հասարակության համար ։

Հոդվածում ինչպե՞ս նկարագրել տարբեր էթնիկ խմբերի պատկանող հասարակական գործիչների գործունեությունը եւ նրանց ակտիվ մասնակցությունը հանուն հասարակության ընդհանուր բարեկեցության:

რესურსი 1. პრეზენტაცია – თბილისური ეზო;  Ռեսուրս  1․ Շնորհանդես․ ,, Թբիլիսյան բակ.pptx

• Ո՞րն  է “Թբիլիսյան  բակի” գլխավոր բնութագիրը։

• Ո՞ր  ընդհանուր գործն  ու ավանդույթն  է համախմբել տարբեր ազգությունների մարդկանց “Թբիլիսիի բակերում”:

• Ինչպե՞ս  կբացատրեիք և կներկայացնեիք Թբիլիսիի հյուրերին  տեղի  բազմազան  բնակիչների ավանդույթները։

• Ձեր կարծիքով, ինչո՞ւ չենք կարող այսօր Թբիլիսիում հանդիպել նման բակի, հարևանության և հարաբերությունների:

• Հոդվածում ինչպե՞ս ներկայացնենք հին Թբիլսիյան բակի մշակութային և ավանդական  համախմբվածությունը։

 Համալիր առաջադրանքի շնորհանդեսի շամանակ  ուսուցչի կողմից  տրված հարցերը աշակերտին։

• Բնութագրի՛ր , թե  ինչպես է ընթացել առաջդրանքի  պրոցեսը։

• Նկարագրի՛ր, թե արդյունքում  ինչ ես ստացել։

• Ո՞ր  հարցին է վերաբերվում  քո կողմից  պատրաստած  հոդվածը։

• Բացատրի՛ր, թե ինչու ես  պատրաստել հոդված ,ի՞նչ էիր ուզում ասել հոդվածի  միջոցով։

• Ինչ՞ու ես մտածում, որ քո պատրաստածը  իրականում հոդված է։

• Քո  կարծիքով  ո՞վ պետք է հետաքրքրվի քո կողմից կատարած  համալիր առաջադրանքով  և ինչու՞։

• Ի՞նչ  խոչընդոտների ես հանդիպել առաջադրանքը կատարելու ընթացքում։

• Ի՞նչ փոփոխություն կանեիր ,եթե հիմա սկսեիր աշխատել առաջադրանքի վրա։

• Նմանատիպ աշխատանք կատարե՞լ  էիր ,թե ոչ։