ფონდი „სოხუმის“ ინიციატივთ, ZOOM პლატფორმაზე, მრგვალი მაგიდის ფორმატში, ონლაინ შეხვედრა გაიმართა თემაზე: „უსაფრთხო სკოლა, არაძალადობრივი გარემო მოზარდებისთვის — არსებული ინსტრუმენტები, რესურსები და მათი ეფექტიანობის გაძლიერების საშუალებები“, რომელიც მიეძღვნა: მანდატურების, უსაფრთხოების საკითხებზე პასუხისმგებელი პირების როლის და ფუნქციების განხილვას სკოლებში; გენდერული სტერეოტიპების მსხვრევის, ბულინგის, ოჯახში ძალადობის პრევენციისა და ძალადობის შემთხვევების მართვის მიმართულებას; ასევე აღნიშნული ფუნქციების შესრულების გზაზე მიღწეული პროგრესის, არსებული ბარიერებისა და გამოწვევების დაძლევის შესაძლო გზებს.
შეხვედრას ესწრებოდნენ მანდატურები, სკოლაში უსაფრთხოებაზე პასუხისმგებელი პირები, სსსპ საგანმანათლებლო დაწესებულების მანდატურის სამსახურის წარმომადგენელი, სკოლის დირექტორები და პედაგოგები.
ფონდი „სოხუმის“ თბილისის წარმომადგენლობის ხელმძღვანელმა, ეკატერინე გამახარიამ შეხვედრის მონაწილეებს გააცნო ფონდი „სოხუმის“ საქმიანობა, გენდერული თანასწორობის დამკვიდრებისა და ოჯახში ძალადობის წინააღმდეგ ბრძოლის მიმართულებით.
ემა კამკიამ, ფონდი „სოხუმის“ მონიტორინგის და ადვოკატირების ჯგუფის წარმომადგენელმა ორგანიზაციის მიერ ჩატარებული კვლევის — „სკოლები გენდერული თანასწორობის, გენდერული სტერეოტიპების, ოჯახში ძალადობის გამოწვევების პირისპირ“ მიგნებები წარმოადგინა. ფონდის წარმომადგენლებმა ყურადღება გაამახვილეს სკოლებში უსაფრთხო გარემოს შექმნის საქმეში მანდატურებისა და უსაფრთხოებაზე პასუხისმგებელი პირების როლის მნიშვნელობაზე.
მანდატურების საქმიანობაზე, მიღწევებსა და სამომავლო გეგმებზე ისაუბრა მანდატურის სამსახურის წარმომადგენელმა, ნინო ებრალიძემ. მან შეხვედრის მონაწილეებს გააცნო ინფორმაცია, 2019 წლიდან, თბილისის, გორის, ბათუმის, რუსთავისა და ქუთაისის 11 საჯარო სკოლაში განხორციელებული საპილოტე პროგრამის შესახებ, რომლის ფარგლებშიც, მიმდინარეობს აღნიშნული სკოლების ადმინისტრაციის წარმომადგენლების, პედაგოგების, მოსწავლეებისა და მათი მშობლების გადამზადება ისეთ საკთხებში, როგორიცაა: სასკოლო ასაკის ბავშვებისთვის დამახასიათებელი ქცევითი და ემოციური პრობლემები და მათზე რეაგირების ეფექტური სტრატეგიები, ძალადობრივი ქცევის ამოცნობა, რეაგირება და პრევენცია. მან ასევე ისაუბრა, მანდატურის სამსახურის მიერ, მომზადებული ძალადობის პრევენციისა და დესტრუქციული ქცევის ამოცნობის მოდულსა და მასწავლებლებისა და სოციალური მუშაკებისათვის ონლაინ სივრცეში ძალადობის ამოცნობის გზამკვლევებზე. მანდატურის სამსახური მჭიდროდ თანამშრომლობს ევროპის საბჭოსთან, რომელმაც სპეციალურად მათთვის შეიმუშავა ადამიანის უფლებების სასწავლო პროგრამა და სწორედ ევროპის საბჭოს მიერ დაქირავებულმა ექსპერტებმა გადაამზადეს მანდატურის სამსახურის 20 თანამშრომელი.
მრავალი ინვოციური პროგრამის დანერგვისა და გარკვეული მიღწევების მიუხედავად, ისევ გამოწვევად რჩება მანდატურის სამსახურის აღნიშნული პროგრამების დაფარვის შეზღუდული არეალი. საქართველოს სკოლების უმრავლესობისთვის კვლავ მიუწვდომელია ის სატრენინგო მოდულები და გადამზადების სახელმძღვანელოები, როლმებითაც მხოლოდ საპილოტე სკოლებია უზრუნველყოფილი და ეს არათანაბარ სასტარტო პირობებში ამყოფებს დანარჩენ საჯარო სკოლებს.
ერთ-ერთ მთავარ გამოწვევად რჩება კოორდინაციის მექანიზმის სისუსტე მშობლებს, მანდატურსა და სკოლას შორის. სწორედ სკოლისა და მანდატურის კოორდინირებული მოქმედებების უზრუნველყოფის მიზნით, უსაფრთხოებისა და საზოგადოებრივი წესრიგის დაცვის საკითხებთან ერთად, 2019 წელს, საქართველოს ყველა საჯარო სკოლაში, შეიქმნა მრჩეველთა საბჭოები, რომელთა საქმიანობა პანდემიის შედეგად მნიშვნელოვნად შეფერხდა.
როგორც სკოლის მანდატურები აცხადებენ, გაცნობიერებული აქვთ საკუთარი როლის მნიშვნელობა ძალადობის პრევენციის საქმეში. შეხვედრაზე მათ ხაზი გაუსვეს მანდატურის სამსახურის მხარდაჭერის მნიშვნელობას, ასევე გამოკვეთეს გარკვეული გამოწვევებიც.
აღსანიშნავია, რომ ჯერ კიდევ არის მანდატურის შესახებ ცნობიერების ამაღლების საჭიროება. ერთ-ერთმა მანდატურმა, დისკუსიისას, გაიხსენა შემთხვევა, როცა თავიდან სკოლის დირექტორთან ჰქონდა გარკვეული პრობლემა: „თუ დირექტორს სურს თანამშრომლობა, ჩვენ ვმუშაობთ იდეალურად. წარსულში იყო შემთხვევები, როდესაც ცალკე, განყენებულად ვიყავით წარმოჩენილები და თანამშრომლობის ხარისხიც ძალიან სუსტი იყო. დღესდღეობით, უკვე მეტ-ნაკლებად გააცნობიერეს ჩვენი დამოკიდებულება როგორც მოსწავლეების მიმართ, ასევე ჩვენი სამსახურის მიმართ, რომ ცუდი არავისთვის გვინდა, ვემსახურებით უსაფრთხოებას და უჩვენოდ არაფერი კეთდება,“ — განაცხადა მანდატურმა.
დისკუსიისას, ფსიქოსოციალური ცენტრის შესახებ საუბრისას, აღინიშნა მშობლებსა და მოსწავლეებში არასაკმარისი ინფორმაციის არსებობა; მანდატურის სამსახურისა და აღნიშნული ცენტრების ცხელი ხაზის შესახებ დაბალი ცნობიერება. ასევე, დაფიქსირდა შემთხვევა, როდესაც მასწავლებელთა დიდმა ნაწილმა არც კი იცოდა მანდატურის სამსახურის ფსიქოსოციალური მომსახურების შესახებ.
ფსიქოლოგის მომსახურების ერთგვარ (საკუთარ პრაქტიკაში არსებულ) სტიგმატიზებაზე გაამახვილა ყურადღება ერთ-ერთმა მანდატურმა: „გადამისამართების დროს, როდესაც მშობლებს ვეუბნები, რომ ფსიქოლოგის ჩართვაა საჭირო, ეს ერთგვარ სტიგმად აღიქმება მათი მხრიდან — „რას ლაპარაკობ, რა ფსიქოლოგთან?! გიჟი კი არ არის ჩემი შვილი!“
დისკუსიის ნაწილში დაისვა საკითხი იმ გამოწვევაზე, რომელიც, საჭიროების შემთხვევაში, თან ახლავს, ფსიქოსოციალური მომსახურების მისაღებად, მოსწავლის, მაგალითად, სოფლიდან ცენტრალურ ქალაქში ტრანსპორტირებისათვის ხარჯებს (ფსიქოსოციალური მომსახურების ცენტრები ლოკალიზებულია მხოლოდ ცენტრალურ ქალაქებში). თუმცა, მანდატურის სამსახურის წარმომადგენელმა აღნიშნა, რომ საჭიროებისას, კრიზისული შემთხვევების დროს, არსებობს ფსიქოლოგების ადგილზე ჩასვლისა და შესაბამისი ფსიქოლოგიური დახმარების აღმოჩენის ან ონლაინ კონსულტირების პრაქტიკა.
ერთ-ერთი საჯარო სკოლის დირექტორმა გულისტკივილით ისაუბრა უსაფრთხოებაზე პასუხისმგებელი პირის შეთავსებითი სამუშოს მთავარ გამოწვევებზე. დღესდღეობით არსებული პირობების ფარგლებში, ისინი არ არიან მზად ბოლომდე შეასრულონ ის მისია, რასაც უსაფრთხო სკოლის კონცეფცია აკისრებს სკოლას და თავად უსაფრთხოებაზე პასუხისმგებელ პირს: „როდესაც ცალკე შტატი არსებობს უსაფრთხოებაზე პასუხისმგებელი პირის, მისი ანაზღაურებაც მეტი უნდა იყოს. ახლა 100 ლარია, რაც მხოლოდ იმის საშუალებას იძლევა, რომ რომელიმე პედაგოგმა შეითავსოს. რა თქმა უნდა, უკეთესი იქნებოდა, მეტი ანაზღაურება და ამ შემთხვევაში, შესაძლებელია ფიქრი იმაზე, რომ ის იყოს თავისუფალი პირი, რომელიც სრულად, მთელი სამუშაო დღის მანძილზე გასწევს თავის სამსახურებრივ უფლება-მოვალეობას, გაცილებით უკეთესი ხარისხით“.
ფონდი „სოხუმი“ აგრძელებს სკოლებთან და მანდატურის სამსახურის წარმომადგენლებთან თანამშრომლობას, სკოლებში უსაფრთხო და არაძალადობრივი გარემოს შექმნის მიზნით.
