მარიამ ციცქიშვილი
ბრისტოლის უნივერსიტეტის სტუდენტი
♦ დემოკრატია იწყება შენით
დავამთავრე ჭიათურის პირველი საჯარო სკოლა, თუმცა, მანამდე, გარკვეული გარემოებებიდან გამომდინარე, რამდენჯერმე მომიწია სხვადასხვა სკოლის გამოცვლა. ყველაზე მნიშვნელოვანი, რაც არა მხოლოდ სკოლის პერიოდს, არამედ მთლიანად ჩემს მომავალს და ცხოვრებას უკავშირდება, არის ის, რომ 15 წლის ასაკში გავხდი მომავალ ლიდერთა გაცვლითი პროგრამის (FLEX) ფინალისტი და ერთი წელი ამერიკის შეერთებულ შტატებში, მისურის შტატში, ამერიკულ საჯარო სკოლაში ვისწავლე. სწორედ იქ გატარებულმა დრომ დაუდო საფუძველი ჩემი პროფესიული ინტერესის ჩამოყალიბებას, მაქცია დამოუკიდებელ, გლობალურად და მულტიკულტურულად მოაზროვნე ადამიანად. შრომისმოყვარეობა და სწავლა-განათლების სიყვარული არც მანამდე მაკლდა, თუმცა, შტატებში ამ ყველაფერმა შესაბამისი ჩარჩო და მიმართულება მიიღო. აშშ-დან დაბრუნების შემდეგ, ერთ წელიწადში (ასევე სკოლის პერიოდში), გავხდი კონრად ადენაუერის ფონდის პროექტის — „დემოკრატია იწყება შენით“ ჯერ ადგილობრივი, მალევე ეროვნული შეჯიბრის გამარჯვებული — სამხრეთ კავკასიის ახალგაზრდული პარლამენტის წევრი, ხოლო შემდეგ — სპიკერი. პროექტის ფარგლებში, ვიმოგზაურე რამდენიმე ქვეყანაში და სწორედ ამ პერიოდში განმიმტკიცდა პროფესიული ინტერესი და მომეცა საშუალება, პრაქტიკაში მომესინჯა ძალები.
♦ გზა ქართული უმაღლესი განათლებიდან ბრისტოლის უნივერსიტეტამდე
პროფესიული ინტერესი, როგორც ზემოთ აღვნიშნე, სკოლის პერიოდში — რამდენიმე ქვეყანაში მიღებულმა გამოცდილებამ ჩამომიყალიბა. 2012 წელს ჩავაბარე თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტის საერთაშორისო ურთიერთობების ფაკულტეტზე და აუცილებლად უნდა აღვნიშნო, რომ ძალიან გამიმართლა, რადგან ჩემი იქ სწავლის პერიოდში ფაკულტეტზე ე.წ. აკადემიური „ოლ-სტარი“ შეიკრიბა და კიდევ უფრო მეტად დამარწმუნა როგორც პროფესიული გადაწყვეტილების სისწორეში, ასევე იმაში, რომ სამომავლოდაც, იმავე თუ არა, მონათესავე სფეროში გავაგრძელებდი აკადემიურ თუ პროფესიულ საქმიანობას.
მიმართულების სპეციფიკიდან გამომდინარე, თავიდანვე მქონდა გადაწყვეტილი, უცხოურ უნივერსიტეტებშიც გამეგზავნა აპლიკაციები და სწავლის რომელიმე (ან რამდენიმე) საფეხური მაინც საზღვარგარეთ გამევლო. მესამე კურსზე ავიღე თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტის სტიპენდია და გრანტი. ერთი სემესტრი ბრატისლავას კომენიუსის უნივერსიტეტში გავატარე, სადაც ევროპისმცოდნეობა ვისწავლე.
ბაკალავრიატის დასრულებისთანავე, მივიღე ლიეტუვას სახელმწიფო გრანტი და სტიპენდია, ჩავირიცხე ვილნიუსის უნივერსიტეტის საერთაშორისო ურთიერთობების ინსტიტუტის პოლიტიკის მეცნიერებების ფაკულტეტზე და ჩემი პირველი მაგისტრატურა სწორედ იქ გავიარე. ვილნიუსიდან დაბრუნების შემდეგ, რამდენიმე წელი საჯარო სექტორში ვიმუშავე, ხოლო 2021 წელს მივიღე დიდი ბრიტანეთის მთავრობის — „ჩივნინგის სტიპენდია“. შესაბამისად, დღეს ვსწავლობ ბრისტოლის უნივერსიტეტის საერთაშორისო უსაფრთხოების სამაგისტრო პროგრამაზე. ეს უნივერსიტეტი, კვლევის (research) მიხედვით, ერთ-ერთი წამყვანია როგორც ბრიტანეთის, ასევე მსოფლიო მასშტაბით და აქვს ძალიან კარგად სტრუქტურირებული, უმაღლესი ხარისხის (ვგულისხმობ მოდულების სწორად შერჩევას, მაღალკვალიფიციურ აკადემიურ პერსონალს — ევროპის და მსოფლიო დონის დარგის ექსპერტებს, რელევანტურ, მუდმივად განახლებად სასწავლო მასალებს) აკადემიური სამაგისტრო პროგრამები.
♦ პარალელები ქართულ და უცხოურ უნივერსიტეტებს შორის
გამომდინარე იქიდან, რომ, საბედნიეროდ, კარგი გამოცდილება მაქვს როგორც ქართულ, ასევე ყველა იმ უცხოურ სასწავლებელში, სადაც მისწავლია, მაინც ვიტყოდი, რომ, მაგალითად, კონკრეტულად დიდ ბრიტანეთში სწავლის ხარისხი, ალბათ, მსოფლიო მასშტაბით, ერთ-ერთი ყველაზე მაღალია. აქ საკმაოდ დიდ დროს უთმობენ თეორიების სწავლებას, რაც საუკეთესო ბაზისს გვაძლევს შესაბამის სფეროში. ამასთანავე, ამ ყველაფრის ათვისება ხდება ჭრილში, სადაც გვასწავლიან კრიტიკულ აზროვნებას, რაც ნებისმიერ საკითხზე საკუთარი აზრისა თუ შეხედულების ჩამოყალიბება-ფორმულირების საშუალებას გვაძლევს. ეს, დამეთანხმებით, ძალიან მნიშვნელოვანია არა მხოლოდ სასწავლო გარემოში, არამედ, მის მიღმაც. რაც შეეხება პროფესორებს, აქ შევხვდი ხალხს, რომელთა სახელმძღვანელოებს და სტატიებს წლების განმავლობაში ვკითხულობდი. ეს ადამიანები დამხვდნენ აუდიტორიებში და მათთან ურთიერთობის, აზრების გაცვლის შანსი, ფაქტობრივად, ყოველდღიურ რეჟიმში მაქვს, რაც დიდი ფუფუნებაა.
♦ ყველაზე შთამბეჭდავი სივრცე ბრისტოლის უნივერსიტეტში
პირველი და ალბათ ყველაზე დიდი შთაბეჭდილება იყო, როცა ბრისტოლში ჩამოსულმა გავაანალიზე, რომ ნახევარი ქალაქი (პირდაპირი გაგებით) ბრისტოლის უნივერსიტეტს და მის კამპუსებს ეკუთვნის. ყველა კუთხეში საუნივერსიტეტო შენობა დგას და ყველგან ბრისტოლის უნივერსიტეტის სტუდენტები დადიან. აქვე, უნივერსიტეტის კამპუსებში შესამჩნევი, ძალიან საინტერესო კონტრასტი დამხვდა — ძველებური ბიბლიოთეკებიდან დაწყებული, მულტიფუნქციურ, თანამედროვე ტექნიკით აღჭურვილ სივრცეებამდე. ბრისტოლის უნივერსიტეტის კანცლერი, 1929-1965 წლებში, უინსტონ ჩერჩილი იყო. მისთვის მიძღვნილი სპეციალური სივრცეა გამოყოფილი, რომელიც უნივერსიტეტს დამატებით ისტორიულ ღირებულებას სძენს და ჩემთვისაც განსაკუთრებულად საინტერესო ადგილია.
♦ დაუღალავი ბრძოლა, რომელიც ღირს შედეგისთვის
პირველ რიგში, ახალგაზრდებს ვურჩევ უნივერსიტეტების და შესაბამისი ფაკულტეტების კარგ კვლევას, რათა სწორი მოლოდინი ჩამოუყალიბდეთ იმაზე, თუ რა დახვდებათ იქ ჩასულებს. აქვე, აუცილებლად უნდა გაეცნონ შესაბამისი მასპინძელი ქვეყნისა თუ საქართველოს სახელმწიფო სტიპენდიებს, ასეთის არსებობის შემთხვევაში, ამ სტიპენდიების ყოფილ თუ მოქმედ ბენეფიციარებს დაუკავშირდნენ და სააპლიკაციო პროცედურას კარგად გაეცნონ. ეს პროცესი საკმაოდ შრომატევადი და არც თუ სახალისოა, რადგან თან ახლავს ნერვიულობა, ზოგჯერ იმედგაცრუებაც, თუმცა, მიზანდასახულობამ ეს აუცილებლად უნდა გადაწონოს, რადგან, დამერწმუნეთ, შედეგი ამად ღირს.
რაც შეეხება ქართველი სტუდენტების მიერ საზღვარგარეთ ათვისებულ პროფესიებს, მგონი მიმართულებათა აუზი სწრაფად იზრდება და ღრმავდება. თითქმის ყველანაირი პროფესიის სტუდენტთან მქონია შეხება, რომლებმაც სასწავლებლად (ან სწავლის გასაგრძელებლად) საზღვარგარეთ წასვლა ამჯობინეს. ბევრი მათგანი დაბრუნდა ან აპირებს დაბრუნებას, თუმცა, ბევრია ისეთი, ვისაც დარჩენა აქვს გადაწყვეტილი — ესეც მათი პროფესიების სპეციფიკიდან გამომდინარე. თითოეულ ჩვენგანს განსხვავებული ინტერესი გვაქვს და მომავალსაც სხვადასხვა ადგილს ვუკავშირებთ.
♦ თავისუფალი დრო და სტუდენტური ცხოვრება ბრისტოლში
გამომდინარე იქიდან, რომ სამაგისტრო პროგრამა საკმაოდ ხანმოკლეა და სასწავლი მასალა — საკმაოდ ბევრი, ძირითადად, ბიბლიოთეკასა და სამეცადინო სივრცეში მიპოვით. თუმცა, ბრისტოლი ძალიან სტუდენტური ქალაქია და, განსაკუთრებით კარგ ამინდში (რაც აქ ფუფუნებაა), აქტიურად მიმდინარეობს გარე სივრცეების ათვისება, რასაც, რა თქმა უნდა, არც მე ვაკლდები. მუსიკა, ბუნება, სტუდენტები — აქ ყველაფერია.
♦ უცხო ქვეყნის წეს-ჩვეულებები
აქ ყველას უყვარს სპორტი, განსაკუთრებით ფეხბურთი და რაგბი. თამაშების დროს ქალაქი სულ სხვა ელფერს იძენს და აქვს განსაკუთრებული მუხტი, რასაც მოუთმენლად ველოდი და იმედი არ გამცრუებია. ბრიტანელები ასევე გამოირჩევიან ძალიან კარგი იუმორის გრძნობით, რაც ჩამოსვლის დღიდანვე, უფრო კონკრეტულად, აეროპორტიდანვე იყო შესამჩნევი და დღემდე ჩემთვის მათ ერთ-ერთ საყვარელ და გამორჩეულ ნიშან-თვისებად რჩება.
♦ მომავლის მოლოდინები
საერთოდ ვთვლი, რომ კარგი და ხარისხიანი განათლება, სადაც არ უნდა იყოს მიღებული, აუცილებლად უნდა ფასდებოდეს. საქართველოს (და არა მხოლოდ, ნებისმიერ ქვეყანას) სჭირდება მაღალკვალიფიციური კადრები და სასურველია ის რესურსი, რაც ჩვენს ქვეყანას ნამდვილად უხვად აქვს (კარგ განათლება მიღებულ ახალგაზრდებს ვგულისხმობ) მაქსიმალურად სწორად იქნეს ათვისებული და გამოყენებული.
ვაპირებ საქართველოში დაბრუნებას და მინდა, ის ცოდნა და გამოცდილება, რაც წლების განმავლობაში დამიგროვდა, ქვეყნის სასიკეთოდ გამოვიყენო. ეს არ არის შაბლონური ფრაზა. როცა სწავლობ, გიჩნდება სურვილი, მიღებული ცოდნა კომპიუტერსა და ფურცელს გასცდეს და რეალური წვლილის შეტანა შეგეძლოს. ჩემთვის (პიროვნულად) ეს წვლილი საქართველოსთვის სასარგებლოდ გაკეთებულ საქმეში გამოიხატება.
