21 თებერვალს ცნობილი გახდა წლევანდელი „მასწავლებლის გლობალური ჯილდოს“ ფინალისტთა ვინაობა. მსოფლიოს ათ საუკეთესო მასწავლებელს შორის ქართველი ლადო აფხაზავა დასახელდა.
მასწავლებლის გლობალური ჯილდოს დამაარსებელი Varkey-ს ფონდი, ყოველწლიურად, ერთ გამარჯვებულს, ჯილდოს მფლობელს, პრიზად 1 მლნ დოლარს გადასცემს. მასწავლებლის პროფესიის პოპულარიზებისთვის 2015 წელს დაარსებული ჯილდო უკვე ხუთმა მასწავლებელმა მიიღო: პირველი ჯილდოს მფლობელი ნენსი ეტველი გახდა აშშ-ს შტატ მენიდან, ინგლისური ენის ნოვატორული სწავლებისათვის; 2016 წელს ჯილდო ჰანან ალ ჰრუბს გადაეცა, მასწავლებელს პალესტინიდან, რომელიც ბავშვობაში ძალადობის მსხვერპლი იყო და ახლა, სწავლებისას, მისი ლოზუნგია — „არა ძალადობას“; 2017 წელს ჯილდო კანადელ მასწავლებელს, მეგი მაკდონელს გადაეცა, 2018 წელს კი — ანდრია ზაფირაკუსს, მასწავლებელს დიდი ბრიტანეთიდან, რომელიც ბრენტის სკოლაში ასწავლის მოსწავლეებს სხვადასხვა ეთნიკური ჯგუფიდან.
„ერთი სული მაქვს, როდის გავიცნობ ლადო აფხაზავას და მოვისმენ მისი სწავლების სტილის შესახებ, — განაცხადა „გლობალ თიჩერ ფრაიზის“ დამფუძნებელმა, „ვარკეის ფონდის“ თავმჯდომარე ვიკას პოტამ.
მისი თქმით, ლადო აფხაზავას გამარჯვების დიდი შანსი აქვს, რაც ძალიან მნიშვნელოვანი წარმატება იქნება.
„ალბათ ნანახი გაქვთ ლადოს ვიდეო. პირადად მე, შეყვარებული ვარ ამ ადამიანში. ერთი სული მაქვს, როდის გავიცნობ და მოვისმენ მისგან მისი სწავლების სტილის შესახებ, როდის გამიზიარებს შეხედულებებს განათლებაზე. ის ძალიან მნიშვნელოვან საკითხებს შეეჭიდა — დემოკრატია, ბავშვთა შრომა, უცხო ენის წიგნები. ჩემი აზრით, ლადო არის არაორდინარული ადამიანი. მას მოგების ძალიან დიდი შანსი აქვს. ის ათეულშია. ჩემი აზრით, თუკი მოიგებს, ეს მთელი მსოფლიოსთვის კარგი იქნება“, — განაცხადა ვიკას პოტამ.
წლევანდელ დაჯილდოებას ქართული საზოგადოება განსაკუთრებულად ელოდება, გამარჯვებულის დასახელებამდე კი გაეცანით ინფორმაციას წლევანდელი ფინალისტების შესახებ, რა მიღწევებისთვის აირჩია გლობალური ჯილდოს ჟიურომ ისინი და ვინ არიან მსოფლიოს საუკეთესო მასწავლებლები, რომლებიც კონკურენციას გაუწევენ ქართველ ლადო აფხაზავას.
ენდრიუ მოფატი
პარკფილდის საზოგადოებრივი
სკოლა, ბირმინგემი,
გაერთიანებული სამეფო
ენდრიუ ასწავლის პარკფილდის საზოგადოებრივ სკოლაში, ბირმინგემის ერთ-ერთ ღარიბულ დასახლებაში, სადაც ცხოვრობენ სხვადასხვა ეთნიკური ჯგუფები. ყოველი 10 მოსწავლიდან 9-ისთვის ინგლისური არამშობლიური ენაა.
ენდრიუს სასწავლო პროგრამა „No Outsiders“ მიზნად ისახავს მოსწავლეების სულიერ, მორალურ, სოციალურ და კულტურულ განვითარებას. ის ასევე აწყობს ვორქშოფებს მშობლებისა და ბავშვების ერთობლივი ჩართულობით. მისი პროგრამის გამოყენება გაერთიანებული სამეფოს არაერთ ქალაქში დაიწყეს. თავის პროგრამას იგი, ასევე, იყენებს რადიკალიზმთან ბრძოლის ინსტრუმენტად.
ენდრიუ სკოლის შემდეგ ჩართულია „პარკფილდის ელჩების კლუბში“, სადაც მისი სკოლის მოსწავლეებს, რომელთა 99% ისლამის მიმდევარია, აქვთ შესაძლებლობა შეხვდნენ და გაეცნონ სხვა რელიგიის, რასისა და კულტურის წარმომადგენელ ბავშვებს.
2016 წელს პარკფილდის სკოლა დაჯილდოვდა Ofsted-ის მიერ და აღინიშნა, რომ ამ სკოლაში ზეიმობს მრავალფეროვნება, რაშიც დიდი წვლილი მიუძღვის ენდრიუს სასწავლო პროგრამას. 2017 წლის ნოემბერში ენდრიუ დაჯილდოვდა ინგლისის დედოფლის მიერ დაწესებული MBE-ის ჯილდოთი განათლების სისტემის თანასწორობისა და მრავალფეროვნებისთვის შეტანილი წვლილისთვის.
„მასწავლებლობა მსოფლიოში საუკეთესო პროფესიაა, ვინაიდან მაქვს შესაძლებლობა ყოველდღიურად ვიყო ბავშვების გარემოში და ბევრი ვისწავლო მათთან ერთად. განსაკუთრებით მომწონს, როცა მათ ვაკვირდები, სწავლის დასაწყისში — 4 წლის ასაკში და შემდეგ —11 წლის ასაკში. ჩემთვის დიდი პატივია, რომ მათი ცხოვრებისეული გამოცდილების და ამ მოგზაურობის ნაწილი ვარ“.
დეიზი მერტენს
ჰელმონდი, ნიდერლანდები
2016 წლის ნიდერლანდების ნაციონალურ კონკურსში გამარჯვებული. დეიზი წარმოშობით ნიდერლანდების ერთი პატარა სოფლიდან, სამხრეთ ნაწილიდანაა. მხოლოდ ერთმა მშობელმა გაზარდა და ამიტომ მის ცხოვრებაში იყო ბევრი სირთულე, მაგრამ სკოლაში თავს ყოველთვის დაცულად და თავისუფლად გრძნობდა. მასწავლებლების დახმარებით, მოსწავლეობის პერიოდშივე, ირწმუნა საკუთარი შესაძლებლობები, რაც შემდეგ დაეხმარა განესაზღვრა თავისი ცხოვრების მიმართულება: „როცა პატარა ვიყავი მასწავლებლები ძალიან ბევრს შთამაგონებდნენ, მაძლევდნენ მოტივაციას, რის გამოც მსიამოვნებდა სკოლაში სიარული. იგივე მინდა მივცე ჩემს მოსწავლეებს“.
როგორც კი კვალიფიციური მასწავლებელი გახდა, არჩევანი ღარიბ დასახლებაში არსებულ ერთ-ერთ სკოლაზე გააკეთა. ის ამჟამად დიდ სკოლაში მუშაობს, სადაც 30-ზე მეტი ეროვნების 440 მოსწავლე სწავლობს.
დეიზის სწავლების მეთოდი ეფუძნება ბავშვების თანაბარ მონაწილეობას მის დაგეგმვაში. ეს საშუალებას აძლევთ, მოახდინონ საკუთარი შინაგანი მოტივაცია და რეფლექსიურად ჩამოაყალიბონ მოკლევადიანი და გრძელვადიანი მიზნები, პიროვნული ზრდის თვითრეგულირების გზით მიღწეული პროგრესი. მოსწავლეებთან ერთად, კვლევით პროექტებს ანხორციელებს მნიშვნელოვან თემებზე, მაგალითად, მდგრადი გასართობი პარკის შექმნა; კულტურისა და რელიგიის შესახებ განხორციელებულმა პროექტებმა დიდი გავლენა მოახდინა მოსწავლეების ცოდნის გაფართოებაზე. როდესაც მათ სთხოვა, შეექმნათ ერთი სახლი, რომელიც ექვს ძირითად მსოფლიო რელიგიის მლოცველებს გააერთიანებდა, აღმოჩნდა, რომ უმეტესობას შიგნიდან ნანახიც არ ჰქონდა ეკლესია. ამიტომ შეთანხმდნენ, რომ ადგილობრივ პასტორს სწვეოდნენ, რათა ბავშვებს მისგან მოესმინათ პასუხები სასურველ კითხვებზე.
მას შემდე, რაც დეიზიმ წლის საუკეთესო მასწავლებლის წოდება მოიპოვა, სხვა მასწავლებლებს უტარებდა ტრენინგებს, კითხულობდა ლექციებს და ასწავლიდა National Teacher Congress (მასწავლებელთა ეროვნული კონგრესი). ასევე ის გახდა განათლების, კულტურისა და მეცნიერების სამინისტროს სწავლის განვითარების ფონდის რეციპიენტი.
მისი უმთავრესი მიზანია, მოსწავლეები გახდნენ უფრო ბედნიერები, განათლებულები, ბრძოლისუნარიანები, ასწავლის თუ როგორ უნდა ჩამოყალიბდნენ დამოუკიდებელ პიროვნებებად და როგორ გახდნენ იმაზე კარგები, ვიდრე არიან.
ერთ-ერთ ტრენინგზე დენიზს ჰკითხეს, რა არის ყველაზე ღირებული მისი სწავლების მეთოდში? მან უპასუხა, რომ მისთვის ყველაზე მნიშვნელოვანია დაეხმაროს ბავშვებს, გახდნენ დამოუკიდებლები, საკუთარ თავში დაჯერებულები და ჰქონდეთ ერთმანეთის ნდობაზე დამყარებული ურთიერთობა.
„მე მომწონს სწავლების პროცესი, ამით მეძლევა შესაძლებლობა ვესაუბრო ბავშვებს და დავეხმარო მათ ცხოვრებისეული მიმართულების განსაზღვრაში, თავიანთი ხედვების განვითარებაში. ვცდილობ დავარწმუნო ისინი, რომ მეტი შესაძლებლობა აქვთ, უფრო შორს წავიდნენ და მიაღწიონ ახალ მწვერვალებს, უფრო მაღლა იფრინონ“.
დებორა გაროფალო
EMEF Almirante Ary Parreiras
ბრაზილია, სან პაულო
თავდაპირველად, როდესაც დებორამ სან პაულოს სკოლაში დაიწყო მუშაობა, ბავშვებს არ ჰქონდათ სათანადო პირობები იმისთვის, რომ სრულყოფილი განათლება მიეღოთ ტექნოლოგიაში, რადგან სკოლას ამისთვის საჭირო რესურსები არ ჰქონდა. მოსწავლეები ცხოვრობდნენ გარემოში, სადაც იყო ანტისანიტარია, ძალადობა და სიღარიბე. სან პაულოში არსებული მძიმე რეალობა გახდა დებორასთვის ინსპირაცია, მოსწავლეებთან ერთად ფოტოფირზე აღებეჭდა ადგილობრივი ტერიტორიის პრობლემები — ნაგვით დაბინძურებული გარემო. დებორამ მოსწავლეებთან ერთად, მიზნად დაისახა ამ პრობლემის მოგვარება და მოიფიქრა პროექტი — Junk Robotics, რომელიც გულისხმობდა მათ მიერ ნაგვის შეგროვებას და ბოთლების, თუნუქის ქილების, სხვა მსგავსი გამოუყენებელი ნივთების გადამუშავების შედეგად რობოტების შექმნას. დებორამ ახალი ჰორიზონტი გახსნა და მოსწავლეების მსოფლმხედველობა გააფართოვა.
„როდესაც პირველად ჩემს მოსწავლეებს გავაცანი იდეა, მითხრეს, რომ რობოტექნიკის შესწავლა მხოლოდ კერძო სკოლებში ხდებოდა და ამისთვის ისინი საკმარისად მომზადებულები არ იყვნენ. — ამბობს დებორა, — ჩვენ არ ვართ საკმარისად ჭკვიანები, რომ შევისწავლოთ რობოტექნიკა — ძალიან გულსატკენია, როცა ამას ისმენ მოსწავლეებისგან, რომლებსაც არ სჯერათ საკუთარი შესაძლებლობების“. მან მოსწავლეებს თანდათან გააცნო ელექტრონიკის საფუძვლები და გადავიდა რთული რობოტებისა და მიკროსქემების შექმნაზე. 2 ათასზე მეტი მოსწავლე ჩაერთო პროექტში და 700 კილოგრამი ნაგვის გადამუშავების შედეგად შეიქმნა სრულიად ახალი ნივთები — რობოტების, თვითმფრინავების, ნავების პროტოტიპები. პროექტის გავლენა მოსწავლეებზე დიდი იყო. მათ ცოდნა გაიღრმავეს ელექტრონიკასა და ფიზიკაში, ასევე, მიეჩვივნენ ჯგუფურ მუშაობას, დაიწყეს გლობალურ პრობლემებზე ზრუნვა. საბოლოო შედეგებით პროექტში მონაწილე მოსწავლეების სწავლის ხარისხი 4,2-დან 5,2-მდე გაიზარდა, მინიმუმ 28 კი სკოლიდან გარიცხვას გადაურჩა.
სან პაულოს მუნიციპალურმა სკოლებმაც დაიწყეს ახალი ტექნოლოგიების სასწავლო გეგმის განხორციელება, მათ შორის პროგრამირებისა და რობოტების სწავლების ჩათვლით.
„მასწვლებლის პროფესია ეს არის ერთ-ერთი ამაღელვებელი და ღირებული რამ, რაც გაგვაჩნია. მე მიყვარს სწავლება, რადგან მაქვს შესაძლებლობა დავეხმარო მოსწავლეებს, მსოფლიო უკეთესობისკენ შეცვალონ, რისთვისაც აუცილებელი პირობა ხარისხიანი განათლებაა, რასაც მე მათ ვაძლევ“.
ჰიდეკაზუ შოტო
იაპონია, კიოტო
ინგლისურის მხოლოდ სახელმძღვანელოთი სწავლება საკმარისი არ არის. ბავშვებს თამაში აკავშირებს გარე სამყაროსთან, ჰიდეკაზუს მეთოდით ისეთ უნარ-ჩვევებს ეუფლებიან, როგორიცაა კომუნიკაცია, გუნდური მუშაობა, ლოგიკური აზროვნება.
მისი ინოვაციური სწავლების მეთოდით მოსწავლეები, საზღვარგარეთ წასვლის გარეშე, სრულყოფილად ეუფლებიან ინგლისურ ენას. სწავლებისას აქტიურად იყენებს Skype-სა და Minecraft-ს, რაც საშუალებას აძლევს მოსწავლეებს, ინგლისურ ენაზე ჰქონდეთ ურთიერთობა სხვა ქვეყნების მოსწავლეებთან. დაახლოებით 10-ზე მეტი ქვეყნიდან ხდება კომუნიკაცია. ამ აქტივობის წყალობით მოსწავლეები სწავლობენ, იძენენ უნარებს, გამოიმუშავებენ კომუნიკაციის, ჯგუფური მუშაობის, წარმოსახვისა და ლოგიკური აზროვნების უნარებს. ჰიდეკაზუ თუ მასწავლებლის გლობალურ ჯილდოს მოიპოვებს, აპირებს შექმნას ორგანიზაცია, რომელიც იაპონიაში, მასწავლებლებსა და მოსწავლეებს დაეხმარება უცხოეთში ინფორმაციის გაცვლაში. ასევე, გეგმავს შექმნას სისტემა, რომელიც სოფლის სკოლებს ტექნიკურად აღჭურავს.
„მე მომწონს ჩემი პროფესია, რადგან მიყვარს მოსწავლეები. ისინი ხანდახან ნერვიულობენ საკუთარ ცხოვრებაზე, ხშირად სკოლაში თავიანთი პრობლემებით მოდიან, მაგრამ მათ ამ პრობლემას ვავიწყებთ და შეუძლიათ, საკუთარ მასწავლებლებთან და მეგობრებთან ერთად, ხშირად გაიღიმონ. ვამაყობ, რომ მასწავლებელი ვარ“.
მარტინ სალვეტი
მე-5 ტექნიკური საშუალო სკოლა,
ბუენოს აირესი, არგენტინა
მარტინ სალვეტი არასოდეს გეგმავდა მასწავლებლობას, მაგრამ როდესაც დაიწყო პედაგოგობა უნივერსიტეტის ხარჯების დასაფარად, აღმოაჩინა, რომ ეს არის პროფესია, რომელიც მოსწონს. მას შეეძლო მოსწავლეების გრძნობების გაზიარება და, შესაბამისად, კარგად ხვდებოდა, როგორ შეეძლო დახმარებოდა განათლების გაუმჯობესებაში.
თავდაპირველად მან საფეხბურთო კლუბი დააფუძნა, რომელშიც სტუდენტები და სკოლის პერსონალი გააერთიანა. აღმოაჩინა, რომ სტუდენტები გაცილებით ეფექტურად სწავლობდნენ, როცა აქტიურად იყვნენ ჩართული რაღაც საქმიანობაში. სწორედ ეს გახდა საფუძველი მისი შემდგომი სწავლებისთვის.
სალვეტის სწავლის მეთოდის სარგებლიანობა დადასტურებულია მისი მიღწევებით, სკოლა ჩაერთო ხელოვნების პროგრამაში, რომელიც ორგანიზებულია საქველმოქმედო ჯგუფის მიერ. ამ გზით მათ მოიპოვეს დაფინანსება რადიო, კინოპროექტისთვის და ბენდისთვის. მიუხედავად ბევრი სირთულისა, რადიოპროექტით, 2007 წელს, სალვეტმა და მისმა სტუდენტებმა ეროვნული შეჯიბრი მოიგეს და მიეცათ შესაძლებლობა, შეეძინათ სამაუწყებლო აღჭურვილობა. პირველი ეთერი 2008 წელს ჰქონდათ.
ამის შემდეგ რადიომაუწყებლობა გაიზარდა — ახლა კვირაში შვიდი დღე, 24 საათი მაუწყებლობს. სალვეტის სკოლას სხვადასხვა რეგიონების სკოლებიდან სტუმრობენ და სწავლობენ მისი მოსწავლეებისგან. მაუწყებლობის თემები არჩეულია სტუდენტების მიერ და მოიცავს, მაგალითად, საგზაო უსაფრთოებას, სექსუალურ განათლებას და ბულინგს.
ეს რადიოსადგური არის პლატფორმა, რომელიც ხელს უწყობს პოზიტიურ ცვლილებებს. სტუდენტები ახორციელებენ მრავალფეროვან პროგრამებს, საუბრობენ რელიგიებზე, ბავშვთა უფლებებზე, იმაღლებენ ცნობიერებას გარემოსდაცვითი საკითხების, ასევე წყლის ეფექტური გამოყენების შესახებ და ა.შ.
აქ გაერთიანდნენ სხვადასხვა მიმართულების სტუდენტები და შეიქმნა პროექტი „ერთი მანქანა ერთი ცხენისთვის“. ისინი მუშაობენ მოტოციკლეტებისა და მანქანების შეკეთებაზე და ცვლიან მათ ცხენებში, რომლებიც მძიმე შრომისთვის გამოიყენება ან რომლებიც სასტიკ მოპყრობას განიცდიან.
სალვეტი სწავლებას გლობალურ საკითხებს უკავშირებს, ამიტომაც მისი პრაქტიკული გაკვეთილები ფართო ცოდნას აძლევს სტუდენტებს და აგრძნობინებს, რომ ისინი თავად არიან ფართო საზოგადოების ნაწილი.
სტუდენტებმა, რომლებიც სკოლიდან გარიცხვის კანდიდატები იყვნენ, ინსპირაცია მანქანების შესაკეთებელ სახელოსნოში, რადიოსადგურში, მუსიკაში ან თეატრში იპოვეს.
„მე მიყვარს სწავლება, რადგან აღმოვაჩინე, რომ ეს არის ის, რაც ვიცი როგორ უნდა ვაკეთო და ამიტომაც მსიამოვნებს ამის კეთება. სწავლება მაძლევს საშუალებას, ვიყო ადამიანების ინტელექტუალური და ემოციური განვითარების ნაწილი. ეს არის ის, რაც მიყვარს ჩემს პროფესიაში.“
მელისა სალგუერო
ჯოზეფ რ. დრეიკის 48-ე საჯარო სკოლა, ბრონქსი, აშშ
მუსიკის სწავლების სურვილი მეხუთე კლასში გაუჩნდა. ის ებრძოდა დაბალ თვითშეფასებას, რომელიც დისლექსიის შედეგი იყო. მან თავისი მასწავლებლისგან იგრძნო უდიდესი მხარდაჭერა — როგორც მენტორი, ეხმარებოდა ქულების გაუმჯობესებასა და ლიდერის თვისებების გამომუშავებაში.
ცხოვრებისეული გაკვეთილების მიღებისას, მელისას მუსიკა მიუძღვებოდა ცხოვრების გზაზე. როდესაც ის ბენდს შეუერთდა, ჯერ კიდევ სკოლის მოსწავლე, ძალიან რთულად მოეჩვენა და სურდა მიეტოვებინა. თუმცა, მალე აღმოაჩინა, რომ რაც უფრო მეტს აკეთებ, უფრო უკეთ გამოგდის და მალე ბენდის ლიდერი გახდა. ამ გამოცდილებამ ასწავლა, რომ არასოდეს არ უნდა დანებდე, უნდა ეცადო მსოფლიო საცხოვრებლად უკეთესი გახადო და დაეხმარო სხვებს.
როცა მასწავლებელი გახდა, მიზნად დაისახა ამგვარად დახმარებოდა მოსწავლეებს. მელისამ სწავლება ჯოზეფ რ. დრეიკის 48-ე საჯარო დაწყებით სკოლაში დაიწყო. სკოლას, 30 წლის განმავლობაში, არ ჰქონდა მუსიკის პროგრამა, არ იყო ინსტრუმენტები და სხვა ინვენტარი. ნიუ-იორკის ყველაზე დიდი რისკის მქონე ტერიტორიაზე მდებარე სკოლის ბავშვების 59% სიღარიბეში ცხოვრობდა. მელისამ მონაწილეობა მიიღო საგრანტო კონკურსში და მიიღო საკმარისი თანხა ინსტრუმენტებისთვის, რომ შეექმნა სკოლის პირველი ბენდის პროგრამა, რაც უდიდესი წარმატება იყო.
2013 წელს მელისა სალგუერო Big Apple Awards & Lincoln Center Arts Teacher-ის წლის მასწავლებლად დასახელდა.
2014 წლის გაზაფხულზე, დაიკარგა 30,000$ ღირებულების აღჭურვილობა (ნაწილი მოიპარეს, ნაწილი დააზიანეს). მელისამ იგრძნო, რომ მას უნდა ეჩვენებინა მოსწავლეებისთვის მხნეობის მაგალითი. მათ დაწერეს სიმღერა, რომელმაც გააერთიანა და გააძლიერა ისინი. შექმნეს მუსიკალური ვიდეორგოლი და სხვებს გაუზიარეს თავიანთი ამბავი.
ვიდეორგოლს დიდი გამოხმაურება მოჰყვა, ამერიკელი ტელეწამყვანის, ელენ დეჯენერესის ყურადღებაც მიიქცია. მან მელისა, მოსწავლეებთან ერთად, თავის ცნობილ შოუში — The Ellen DeGeneres Show მიიწვია და საჩუქრად ახალი ინსტრუმენტები და 50,000 დოლარი გადასცა! 4 წლის შემდეგ მელისამ მოიგო 2018 წლის GRAMMY Music Educator Award მუსიკის სფეროში შეტანილი წვლილისთვის. შეირჩა სამი ათასი ნომინანტისგან.
„ის, რაც ყველაზე მეტად მომწონს სწავლებაში, ჩემი სტუდენტების ზრდის დანახვაა. მიყვარს მათი ანთებული თვალები მაშინ, როდესაც ისინი გააცნობიერებენ, რომ შეძლეს ის, რაც წარმოუდგენელი ეგონათ. მუსიკალური განათლება გვასწავლის, რომ სწორ ჩანაწერებზე უფრო მნიშვნელოვანია შევქმნათ რაღაც ახალი და გამოვხატოთ ჩვენი გრძნობები. ეს გვაკავშირებს ერთმანეთთან.“
პიტერ ტაბიჩი
კერიკოს საშუალო სკოლა, კენია, ნაკურუ
პიტერ ტაბიჩი მათემატიკის და ფიზიკის მასწავლებელია კერიკოს საჯარო სკოლაში. მოსწავლეების 95 პროცენტი ძალიან ღარიბი ოჯახებიდანაა. მათი მესამედი ობოლია ან მხოლოდ ერთი მშობელი ჰყავს. ამ რეგიონში ძირითად პრობლემებს წარმოადგენს გვალვა, შიმშილობა, არასრულწლოვანთა ნარკოტიკებზე დამოკიდებულება, ორსულობა თინეიჯერებში, ნაადრევი ქორწინება, სუიციდი და მოსწავლეების სკოლიდან გარიცხვა. პიტერი შემოსავლის 80% -ით გაჭირვებულებს ეხმარება.
სკოლის პირობები ძალიან რთულია. აქვთ მხოლოდ ერთი კომპიუტერი და ნელი ინტერნეტი. 58 მოსწავლეზე მხოლოდ ერთი მასწავლებელი მოდის. მოსწავლეებს სკოლამდე 7 კილომეტრის გავლა უწევთ, გზა კი წვიმაში გაუვალი ხდება. პიტერმა შექმნა სკოლის სამეცნიერო კლუბი, რომელიც მოსწავლეებს კვლევითი პროექტების შექმნაში ეხმარებოდა. კენიის სამეცნიერო-ტექნიკურ ბაზრობაზე პიტერის მოსწავლეებმა წარადგინეს მათ მიერ შექმნილი მოწყობილობა, რომლის საშუალებითაც სმენა და მხედველობადაქვეითებულ ადამიანებს საშუალება ეძლევათ გაზომონ საგნები. პიტერის მოსწავლეებმა ქიმიკოსთა სამეფო საზოგადოების ჯილდო მიიღეს მას შემდეგ, რაც გამოიყენეს ადგილობრივი მცენარე ელექტროენერგიის მისაღებად. ამჟამად პიტერის სკოლის მათემატიკოსთა გუნდი საერთაშორისო სამეცნიერო-ტექნიკური გამოფენისთვის ემზადება, რომელიც წელს, არიზონაში, აშშ-ში გაიმართება.
პიტერმა და მისმა ოთხმა კოლეგამ, მეცადინეობისთვის დამატებითი საათები შაბათ-კვირას გამოყვეს იმ მოსწავლეებისთვის, რომლებსაც სწავლა უჭირდათ. პიტერი ხშირად სტუმრობს თავისი მოსწავლეების ოჯახებს, რადგან საკუთარი თვალით ნახოს ის პრობლემები და საჭიროებები, რომლის წინაშეც მისი მოსწავლეები არიან.
„როცა ჩემი მოსწავლეების ცოდნის, უნარ-ჩვევებისა და თავდაჯერებულობის ზრდას ვხედავ, ჩემთვის უდიდესი სიხარულია. ძალიან კმაყოფილი ვარ, როდესაც მათ საზოგადოებაში პროდუქტიულებს, სტაბილურებს და კრეატიულებს ვხედავ, რადგან განსაკუთრებულია ჩემი წვლილი მათი ცხოვრების გზაზე.“
სვარუპ რავალი
ლავადის დაწყებითი სკოლა, გუჯარათის და სხვა სკოლები,
ინდოეთი
სვარუპი არასოდეს აპირებდა მასწავლებლობას, თუმცა მას შემდეგ, რაც დედა გახდა და სწავლას დაუბრუნდა 37 წლის ასაკში, გააანალიზა, რომ ჰქონდა რაღაც უნიკალური, რისი შეთავაზებაც სხვებისთვის შეეძლო. მიხვდა, რომ სწავლების ზოგიერთ მეთოდს შეუძლია ბავშვებს სტრესი შეუქმნას. ამიტომ მიზნად დაისახა ორი რამ: დახმარებოდა ბავშვებს გამხდარიყვნენ უფრო მოქნილები ცხოვრების უნარების სწავლების მეშვეობით და შემოეღო ახალი სწავლების მეთოდები, რაც მოსწავლეებს და მათ მასწავლებლებს დაეხმარებოდა, ჰქონოდათ პიროვნული ღირსების შეგრძნება.
იმისათვის, რომ ეს განეხორციელებინა, გაიარა დოქტორანტურა, იკვლევდა ცხოვრებისეული უნარების გაუმჯობესების საკითხს მენტალური კეთილდღეობისთვის, მასწავლებლის განათლებას და ხელოვნებას, როგორც განათლების ინსტრუმენტს.
სვარუპი მიყვება სწავლების ეკლექტიკურ მეთოდს, რომელიც საშუალებას აძლევს მიწვდეს ბავშვებს ქუჩებში, სოფლის თემებში, მომუშავე ბავშვებს, ეკონომიკურად და სოციალურად დაუცველებს და ასევე ბავშვებს ელიტური სკოლებიდან. თითოეულ ჯგუფს ინდივიდუალური გამოწვევები აქვს. ის იყენებს ჯგუფურ დისკუსიებს, დებატებს, თამაშებს, სიმღერებს, ხატვას სწავლებისთვის, იბრძვის ადრეული ქორწინებისა და ბავშვთა შრომითი ექსპლუატაციის წინააღმდეგ.
2016 წელს ის დაჯილდოვდა წლის Most Committed Person-ის წოდებით Early Childhood Association-ის მიერ. მან ასევე მიიღო Global Teacher Prize-ის ჯილდო.
„ჩემთვის სწავლება არის დუმილზე უარის თქმა. განათლება არის ჩემი გზა, რომ გავხადო ბავშვების ცხოვრება უკეთესი. მე სრულვყოფ ჩემს პრაქტიკას. ასე რომ, შემიძლია გავაუმჯობესო სწავლა ბავშვებისთვის. მე აღმოვაჩინე სწავლების ახალი გზები და შემიძლია ვასწავლო მათ, როგორ ისწავლონ უკეთესად; ინოვაციური და განვითარებული ტექნიკა, ეფექტური განრიგი, ღირებული კვლევა უფრო უსაფრთხო და მშვენიერი მსოფლიოსთვის.“
ლადო აფხაზავა
გურია, ჩიბათიის საჯარო სკოლა
საქართველო
„ჩემს მოსწავლეებს ვეუბნები, რომ თავისუფლება ყველაზე მნიშვნელოვანი რამაა ადამიანის ცხოვრებაში და ზოგჯერ თავისუფლებისთვის უნდა იბრძოლონ კიდეც“.
ლადო აფხაზავა საქართველოს ძალიან ღარიბ რეგიონში ასწავლის, სადაც ეკონომიკური პრობლემებია, რის გამოც ბევრი მოსწავლის მშობლები საზღვარგარეთის ქვეყნებში სამუშაოდ არიან წასული, რათა ფინანსური მხარდაჭერა აღმოუჩინონ ოჯახებს. მოსწავლეების უმეტესობა და-ძმებთან ან ბებია-ბაბუებთან ერთად ისე ცხოვრობს, რომ მშობლები წლების განმავლობაში არ უნახავთ. ოჯახური პირობებიდან გამომდინარე, ხანდახან, ბევრი მოსწავლე სკოლაში დილის საუზმის გარეშე მოდის, არის შემთხვევები, როცა სკოლაში სასწრაფოს გამოძახებაც უწევთ, რადგან მოსწავლეები შიმშილის გამო ცუდად ხდებიან. ბევრი თავს ანებებს სწავლას და სამუშაოდ საზღვარგარეთ მიდის.
რეგიონში ბევრი სხვა პრობლემაცაა, მათ შორის ბავშვთა შრომა. ლადომ მიზნად დაისახა ამ პრობლემის მოგვარება. თავდაპირველად, მას საზოგადოებრივი მხარდაჭერა არ ჰქონია, თუმცა, აქტუალური საკითხების წინ წამოწევით, სხვადასხვა ტელევიზიის ჟურნალისტების ჩართვით, საზოგადოების ყურადღება მიიქცია. 2017 წელს ლადო საქართველოს ეროვნული მასწავლებლის ჯილდოს ღირსეული გამარჯვებული გახდა.
„ჩვენი სკოლა ერთ-ერთი ნათელი წერტილია სოფელში. განახლებული შენობაა, ამიტომ მოსწავლეებს ძალიან უყვართ აქ მოსვლა. ჩვენ ვცდილობთ, რომ ბავშვებმა ოჯახური პრობლემები დაივიწყონ, ეს არის მიზეზი, თუ რატომ ვიწყებ ჩემს გაკვეთილებს ასე მხიარულად. სკოლა ძალიან პატარაა, მაგრამ პროექტებზე დაფუძნებულმა სწავლებამ, ხელი შეუწყო მოსწავლეთა რაოდენობის ზრდას. სწავლების ეს მეთოდი, მოსწავლეების თვითგამოხატვისკენაა მიმართული, „დემოკრატიული რევოლუციის“ გზით. ჩვენ გავაძლიერეთ მოსწავლეთა თვითმმართველობა, როგორც პარლამენტი, რომელიც მოსწავლეებსა და სკოლის ადმინისტრაციას აერთიანებს. როდესაც მოსწავლეები გადაწყვეტენ ახალი წესის ან ქცევის ნორმის დამკვიდრებას, თავმჯდომარე ვალდებულია ეს აღასრულოს. თუკი ადამიანი აქტიური მოქალაქე ხდება, ის ზრუნავს არა მხოლოდ საკუთარ თავზე, არამედ, საზოგადოებაზე, სკოლასა და მთელ სოფელზე. ბედნიერი ვარ, როდესაც ჩემს მოსწავლეებს თავისუფლებისა და მომავლისთვის ბრძოლაში ვხედავ, რათა მათ თავიანთი ცხოვრების მაგალითი სხვებსაც მისცენ.“
თუ ლადო გლობალური მასწავლებლის პრიზით დაჯილდოვდება, ის საქართველოს სხვა რეგიონებში იმ სკოლებს დაეხმარება, რომლებსაც არ შეუძლიათ შეიძინონ თანამედროვე ტექნოლოგიები ან უცხოენოვანი წიგნები. ამ ფულით ასევე დაეხმარება ღარიბ სტუდენტებს. გარდა ამისა, ლადოს რაიონში არ არსებობს სკოლები კაფეტერიით, რაც, საბოლოო ჯამში, გავლენას ახდენს მოსწავლეების სწავლაზე. შესაბამისი დაფინანსებით, ეს საკითხი შეიძლება გადაწყდეს. საბოლოოდ, ლადო თავისი რეგიონის 26 სკოლას სასათბურე მეურნეობის განვითარებაში დაეხმარება.
„მე მიყვარს სწავლება — ის მაძლევს საშუალებას, რომ გავლენა მოვახდინო და უკეთესობისკენ შევცვალო ცხოვრება. მე ყოველთვის ვცდილობ, რომ სწავლის პროცესი იყოს კომფორტული, სახალისო და სამახსოვრო მოსწავლეებისთვის, ის მეხმარება გავხსნა მრავალსაკეტიანი კარი.“
იასოდაი სელვაკუმარანი
Rooty Hill High School,
ახალი სამხრეთ უელსი,
ავსტრალია
იასოდაი სელვაკუმარანი ავსტრალიაში ცნობილია, როგორც გამორჩეული მასწავლებელი და ლიდერი. დღეისათვის იასოდაი დასავლეთ სიდნეის საჯარო სკოლაში Rooty Hill High School-ში ასწავლის. ეს არის სოციალურ-ეკონომიკურად გაჭირვებული ადამიანებისაგან დასახლებული ტერიტორია, რომელიც გამოირჩევა კულტურული და ენობრივი მრავალფეროვნებით.
ფართო საზოგადოება ხშირად იბრძვის სტერეოტიპების წინააღმდეგ, თითქოს ღარიბ მოსწავლეებს არ შეუძლიათ დიდ წარმატებებს მიაღწიონ. იასოდაის მეშვეობით სკოლამ მაღალ შედეგებს მიაღწია, მანამდე მას საშუალოზე დაბალი მაჩვენებელი ჰქონდა. მხოლოდ რვაწლიანი კარიერის განმავლობაში მან პირდაპირი ზეგავლენა მოახდინა, დაახლოებით, 200 მასწავლებლის კარიერაზე, მოიგო 2014 წლის Australian Council of Educational Leadership Mary Armstrong Award-ის ჯილდო, რომელიც დაწესებულია გამორჩეული ახალგაზრდა განმანათლებელი ლიდერისთვის. მან ასევე მოიპოვა Australian Teaching Fellowship 2018 წელს.
Rooty Hill High School, 2016 და 2017 წლებში, დასახელდა ავსტრალიის 40 ყველაზე ინოვაციურ სკოლას შორის, ხოლო 2017 წელს იასოდაი დასახელდა განათლების სისტემაში 35 წლამდე ასაკის ავსტრალიის 30 ამომავალ ვარსკვლავს შორის The Educator Australia magazine-ის მიერ.
„მე მიყვარს, როდესაც ვხედავ, რომ სიამოვნებით სწავლობენ მოსწავლეები. პრივილეგიაა იმუშაო ამ პროფესიაში, რადგან ეს გაძლევს შესაძლებლობას განავითარო ინდივიდები, ჯგუფები და შესაძლოა, მთლიანი საზოგადოებაც.“
მოამზადეს: მარიამ მხეიძემ, მათე ჯოხაძემ
