4 დეკემბერი, ორშაბათი, 2023

მოს­წავ­ლის სო­ცი­ა­ლურ-ემო­ცი­უ­რი გან­ვი­თა­რე­ბა ლი­ტე­რა­ტუ­რუ­ლი კლუ­ბის მუ­შა­ო­ბის ფარ­გ­ლებ­ში

spot_img

ინა ბი­წა­ძე

სსიპ საჩხე­რის მუ­ნი­ცი­პა­ლი­ტე­ტის სო­ფ. ნიგ­ვ­ზა­რის სა­ჯა­რო სკო­ლის დი­რექ­ტო­რი, ქარ­თუ­ლი ენი­სა და ლი­ტე­რა­ტუ­რის მას­წავ­ლე­ბე­ლი

„თუ ემო­ცი­ებს ყუთ­ში შე­ი­ნა­ხავ, ერთ დღეს რომ გახ­ს­ნი, ნა­ხავ, რომ ისი­ნი აღარ არი­ან“ [მ.დ. არ­ნოლ­დი]

სო­ცი­ა­ლურ-ემო­ცი­უ­რი უნა­რე­ბის დე­ფი­ცი­ტი ინ­დი­ვი­დის და­ბალ თვით­შე­ფა­სე­ბა­სა და ურ­თი­ერ­თო­ბის პრობ­ლე­მებს წარ­მო­შობს. ამ სირ­თუ­ლე­ებ­თან ბრძო­ლა ქარ­თუ­ლი სკო­ლე­ბის ყო­ველ­დღი­უ­რი საზ­რუ­ნა­ვი უნ­და იყოს. თუ სკო­ლა სწო­რად და­გეგ­მავს ამ მი­მარ­თუ­ლე­ბით მუ­შა­ო­ბას, გა­მო­ი­ყე­ნებს ყვე­ლა შე­საძ­ლებ­ლო­ბა­სა და რე­სურსს, რა­თა მოს­წავ­ლე­ებს გა­ნუ­ვი­თარ­დეთ თვით­კონ­ტ­რო­ლის, ჯან­სა­ღი კო­მუ­ნი­კა­ცი­ის, კონ­ფ­ლიქ­ტის მოგ­ვა­რე­ბის უნა­რე­ბი, შე­საძ­ლე­ბე­ლია მო­ზარ­დი გავ­ხა­დოთ ემ­პა­თი­უ­რი, ვას­წავ­ლოთ ემო­ცი­ე­ბის მარ­თ­ვა, ავუ­მაღ­ლოთ სო­ცი­ა­ლუ­რი ცნო­ბი­ე­რე­ბა, პა­სუ­ხის­მ­გებ­ლი­ა­ნი გა­დაწყ­ვე­ტი­ლე­ბის მი­ღე­ბის უნა­რი, ვას­წავ­ლოთ თვით­რე­გუ­ლა­ცია. ეს ის ძი­რი­თა­დი ას­პექ­ტე­ბია, რო­მელ­თა გან­ვი­თა­რე­ბა­ზე სკო­ლამ და ოჯახ­მა შე­თან­ხ­მე­ბუ­ლად უნ­და იზ­რუ­ნონ. ადა­მი­ა­ნის წარ­მა­ტე­ბა ხომ მნიშ­ვ­ნე­ლოვ­ნად არის და­მო­კი­დე­ბუ­ლი ამ უნა­რებ­ზე.

ინ­ტერ­ნეტ სივ­რ­ცე­ზე მი­ჯაჭ­ვუ­ლო­ბა და ეგ­რეთ წო­დე­ბუ­ლი „ემო­ჯით“ გა­მო­ხა­ტუ­ლი ემო­ცია, ფი­ზი­კურ კონ­ტაქტს მოკ­ლე­ბუ­ლი ურ­თი­ერ­თო­ბა, გვაქ­ცევს საბ­რა­ლო ადა­მი­ა­ნე­ბად, რო­მელ­თაც ჰგო­ნი­ათ ცხოვ­რო­ბენ, სი­ნამ­დ­ვი­ლე­ში კი ყვე­ლა­ფე­რი ვირ­ტუ­ა­ლუ­რი ილუ­ზიაა. ტექ­ნო­ლო­გი­ე­ბის სა­უ­კუ­ნე გან­ვი­თა­რე­ბას­თან ასო­ცირ­დე­ბა, თუმ­ცა საფ­რ­თხე­ე­ბი და გა­მოწ­ვე­ვე­ბიც ახ­ლავს თან, რის­თ­ვი­საც მზად უნ­და ვი­ყოთ.

პან­დე­მი­ამ კი­დევ უფ­რო გა­ამ­წ­ვა­ვა ამ მხრივ ქვე­ყა­ნა­ში არ­სე­ბუ­ლი მდგო­მა­რე­ო­ბა, ადა­მი­ა­ნე­ბი სახ­ლებ­ში გა­მო­კე­ტა და იძუ­ლე­ბუ­ლი გა­ხა­და, სა­ზო­გა­დო­ე­ბას დის­ტან­ცი­უ­რი კო­მუ­ნი­კა­ცი­ის გზე­ბი გა­მო­ე­ძებ­ნა. ამ ფაქ­ტორ­მა მნიშ­ვ­ნე­ლოვ­ნად შე­ა­ფერ­ხა მო­ზარ­დის სო­ციო-ემო­ცი­უ­რი გან­ვი­თა­რე­ბა, რაც სა­ზო­გა­დო­ე­ბას­თან ინ­ტე­რაქ­ცი­ის გა­რე­შე შე­უძ­ლე­ბე­ლია. თან­და­თან რთულ­დე­ბა ცხოვ­რე­ბის ჩვე­უ­ლი წე­სე­ბის შეც­ვ­ლა, რა­ი­მე ახ­ლით ჩა­ნაც­ვ­ლე­ბა, ამას პე­და­გო­გე­ბის დი­დი ძა­ლის­ხ­მე­ვა სჭირ­დე­ბა. ცნო­ბი­ლია, რომ „ცვლი­ლე­ბე­ბი მა­შინ იწყე­ბა, რო­დე­საც ჩვენ, სა­კუ­თა­რი ჩვე­ვე­ბის სა­წი­ნა­აღ­მ­დე­გო მი­მარ­თუ­ლე­ბით ვიწყებთ სვლას“ (პა­ო­ლო კო­ე­ლიო).

სო­ცი­ა­ლუ­რი გან­ვი­თა­რე­ბა უყა­ლი­ბებს ბავშვს უნარს, და­ამ­ყა­როს ურ­თი­ერ­თო­ბა გა­რე­მო­სა და გარ­შე­მომ­ყო­ფებ­თან, ხო­ლო ემო­ცი­უ­რი გან­ვი­თა­რე­ბა ეხ­მა­რე­ბა მო­ზარდს, შეძ­ლოს სა­კუ­თა­რი და სხვი­სი გრძნო­ბე­ბის გა­გე­ბა, გა­მო­ხატ­ვა, თა­ნაგ­რ­ძ­ნო­ბა და სა­თა­ნა­დო რე­ა­გი­რე­ბა. აქ­ვე ისიც უნ­და გა­ვი­აზ­როთ, რომ „ჭეშ­მა­რი­ტი თა­ნაგ­რ­ძ­ნო­ბა არ ნიშ­ნავს უბ­რა­ლოდ  სხვა ადა­მი­ა­ნის ტკი­ვი­ლის შეგ­რ­ძ­ნე­ბას, არა­მედ -მი­სი აღ­მოფხ­ვ­რის მო­ტი­ვი­რე­ბას“ (და­ნი­ელ გო­ლე­მა­ნი).

ერთ-ერ­თი გზა პრობ­ლე­მის პრე­ვენ­ცი­ის­თ­ვის არის არა­ფორ­მა­ლუ­რი გა­ნათ­ლე­ბის შე­თა­ვა­ზე­ბა მოს­წავ­ლე­ე­ბის­თ­ვის. კერ­ძოდ, ლი­ტე­რა­ტუ­რუ­ლი კლუ­ბის მუ­შა­ო­ბის ფარ­გ­ლებ­ში, არა­სა­გაკ­ვე­თი­ლო ფორ­მატ­ში, თა­ნამ­შ­რომ­ლო­ბი­თი სწავ­ლე­ბის მე­თო­დე­ბის გა­მო­ყე­ნე­ბა სო­ცი­ა­ლი­ზა­ცი­ის მეტ შე­საძ­ლებ­ლო­ბას იძ­ლე­ვა. ლევ ვი­გოტ­ს­კის სო­ცი­ა­ლურ-კულ­ტუ­რუ­ლი თე­ო­რი­ის თა­ნახ­მად, სო­ცი­ა­ლუ­რი ურ­თი­ერ­თო­ბა, კულ­ტუ­რუ­ლი ინ­ს­ტ­რუ­მენ­ტე­ბი და საქ­მი­ა­ნო­ბა გა­ნა­პი­რო­ბებს ინ­დი­ვი­დუ­ა­ლურ გან­ვი­თა­რე­ბა­სა და სწავ­ლას.

ლი­ტე­რა­ტუ­რუ­ლი კლუ­ბის კუ­რა­ტორ მას­წავ­ლე­ბელს შე­უძ­ლია  შე­ი­მუ­შა­ოს ისე­თი გეგ­მა, რო­მე­ლიც, წარ­მა­ტე­ბით გან­ხორ­ცი­ე­ლე­ბის შემ­თხ­ვე­ვა­ში,  ხელს შე­უწყობს მოს­წავ­ლე­თა სო­ციო-ემო­ცი­ურ გან­ვი­თა­რე­ბას, მათ თვით­შე­მეც­ნე­ბას ყუ­რი მი­უგ­დონ სო­ცი­ა­ლუ­რი სინ­დი­სის ხმას, სხვი­სი აზ­რი­სა და გრძნო­ბე­ბის იდენ­ტი­ფი­ცი­რე­ბა­სა და გა­გე­ბის სწავ­ლას, რა­თა შეძ­ლონ თა­ნაგ­რ­ძ­ნო­ბა, ასერ­ტუ­ლი კო­მუ­ნი­კა­ცია, მო­ნა­ხონ სტრე­სულ-ტრავმუ­ლი მდგო­მა­რე­ო­ბი­დან გა­მოს­ვ­ლის გზე­ბი; გა­მო­ი­ჩი­ნონ შე­უ­პოვ­რო­ბა, რა­თა წი­ნა­აღ­მ­დე­გო­ბე­ბის მი­უ­ხე­და­ვად, შეძ­ლონ მოქ­მე­დე­ბის გაგ­რ­ძე­ლე­ბა გრძელ­ვა­დი­ა­ნი მიზ­ნე­ბის მი­საღ­წე­ვად; თა­ნამ­შ­რომ­ლო­ბა ადა­მი­ან­თა ჯგუ­ფებ­თან სა­ზო­გა­დო­ე­ბის მშვი­დო­ბი­ა­ნი თა­ნაცხოვ­რე­ბი­სათ­ვის; თვით­მარ­თ­ვა— სა­კუ­თა­რი ემო­ცი­ე­ბის ამოც­ნო­ბა, გა­დაწყ­ვე­ტი­ლე­ბი­სა და პა­სუ­ხის­მ­გებ­ლო­ბის აღე­ბის უნა­რი ყვე­ლა შე­სა­ბა­მი­სი ფაქ­ტო­რის გათ­ვა­ლის­წი­ნე­ბით; შე­დე­გე­ბის შე­ფა­სე­ბა; პი­რა­დი ურ­თი­ერ­თო­ბის უნა­რი; მო­ლა­პა­რა­კე­ბა კონ­ფ­ლიქ­ტე­ბის მო­საგ­ვა­რებ­ლად; წი­ნა­აღ­მ­დე­გო­ბის გა­წე­ვის უნა­რი შე­უ­სა­ბა­მო სო­ცი­ა­ლუ­რი ზე­წო­ლის მი­მართ; დახ­მა­რე­ბის თხოვ­ნის უნა­რი სა­ჭი­რო­ე­ბის შემ­თხ­ვე­ვა­ში.

იმი­სათ­ვის, რომ სო­ციო-ემო­ცი­უ­რი სწავ­ლე­ბა ეფექ­ტუ­რი იყოს მკითხ­ველ­თა კლუ­ბის შეხ­ვედ­რებ­ზე,  გთა­ვა­ზობთ რამ­დე­ნი­მე რჩე­ვას. პირ­ველ რიგ­ში, თე­მა­ტუ­რი გეგ­მის გა­წე­რი­სას, კლუ­ბის კუ­რა­ტორ­მა მას­წავ­ლე­ბელ­მა უნ­და გა­ით­ვა­ლის­წი­ნოს  ისე­თი ლი­ტე­რა­ტუ­რუ­ლი ნა­წარ­მო­ე­ბე­ბი,  სა­დაც იქ­ნე­ბა მო­რა­ლურ-ეთი­კუ­რი, ზნე­ობ­რი­ვი პრობ­ლე­მე­ბი, რაც მოგ­ვ­ცემს შე­საძ­ლებ­ლო­ბას გა­მო­ვი­ყე­ნოთ მე­თო­დე­ბი და აქ­ტი­ვო­ბე­ბი, რო­მელ­თა გან­ხორ­ცი­ე­ლე­ბაც და­დე­ბი­თად აისა­ხე­ბა მოს­წავ­ლე­თა სო­ციო-ემო­ცი­ურ გან­ვი­თა­რე­ბა­ზე.

შევ­თა­ვა­ზოთ მოს­წავ­ლე­ებს აწარ­მო­ონ „ემო­ცი­უ­რი ჟურ­ნა­ლი“, სა­დაც გა­ა­კე­თე­ბენ ჩა­ნა­წე­რებს პერ­სო­ნაჟ­თა ემო­ცი­უ­რი მდგო­მა­რე­ო­ბის შე­სა­ხებ, და­ა­ხა­რის­ხე­ბენ და­დე­ბი­თი  და უარ­ყო­ფი­თი ემო­ცი­ე­ბის გა­მომ­წ­ვევ ფაქ­ტო­რებს, ჩა­უღ­რ­მავ­დე­ბი­ან რა იწ­ვევს ემო­ცი­ურ დის­კომ­ფორტს, წე­რი­ლო­ბით იმ­ს­ჯე­ლე­ბენ რო­გორ შე­იძ­ლე­ბა შევ­ც­ვა­ლოთ პერ­სო­ნა­ჟის ქცე­ვა, რა­თა კონ­კ­რე­ტულ სო­ციო-კულ­ტუ­რულ გა­რე­მო­ში თა­ვი­დან ავა­ცი­ლოთ კონ­ფ­ლიქ­ტე­ბი და უარ­ყო­ფი­თი ემო­ცი­ე­ბი.

შე­საძ­ლე­ბე­ლია მოს­წავ­ლე­ებს „ემო­ცი­უ­რი დღი­უ­რის“ წარ­მო­ე­ბაც და­ვა­ვა­ლოთ თა­ვი­ანთ ემო­ცი­ებ­ზე დაკ­ვირ­ვე­ბი­სა და ანა­ლი­ზის მიზ­ნით. დღი­უ­რი და­ეხ­მა­რე­ბა მათ გახ­ს­ნა­ში, მის­ცემს ემო­ცი­ის გან­დო­ბის, გა­მომ­ჟ­ღავ­ნე­ბის, თვით­ჩაღ­რ­მა­ვე­ბის შე­საძ­ლებ­ლო­ბას. რაც უნ­და გახ­დეს სა­კუ­თა­რი ემო­ცი­ის სხვას­თან გა­მო­ხატ­ვის ბიძ­გიც.

„გა­მო­უთ­ქ­მე­ლი ემო­ცი­ე­ბი არა­სო­დეს კვდე­ბი­ან. ისი­ნი ცოცხ­ლად დაკ­რ­ძა­ლეს და მოგ­ვი­ა­ნე­ბით უარე­სი გზე­ბით გა­მო­დი­ან“ (ზიგ­მუნდ ფრო­ი­დი). ჩვენ კი, გვინ­და უკე­თე­სი გზე­ბი ვას­წავ­ლოთ მო­ზარ­დებს, რა­თა ემო­ცი­ე­ბი ცოცხ­ლად არ და­იკ­რ­ძა­ლოს.

ქარ­თუ­ლი ენი­სა და ლი­ტე­რა­ტუ­რის მას­წავ­ლე­ბელს შე­უძ­ლია, საკ­ლუ­ბო მუ­შა­ო­ბის ფარ­გ­ლებ­ში, ლი­ტე­რა­ტუ­რა გა­მო­ი­ყე­ნოს იმის ასახ­ს­ნე­ლად, რომ კონ­ფ­ლიქ­ტე­ბი, და­ძა­ბუ­ლო­ბა, გა­მო­ჯავ­რე­ბა, სხვის­თ­ვის ტკი­ვი­ლის მი­ყე­ნე­ბა, და­ცინ­ვა ყვე­ლა ადა­მი­ა­ნის გან­ვი­თა­რე­ბა­ზე მძი­მედ აისა­ხე­ბა, მო­ზარდს კი გან­სა­კუთ­რე­ბით ანად­გუ­რებს, შე­საძ­ლოა  მის ცხოვ­რე­ბას მძი­მე და­ღად და­ეს­ვას.

ბავ­შ­ვი, რო­მე­ლიც მუდ­მი­ვად იმ­ყო­ფე­ბა სტრეს­ში, რაც ხში­რად გა­მოწ­ვე­უ­ლია თა­ნა­ტოლ­თა  და­ცინ­ვით, ვე­რა­სო­დეს გახ­დე­ბა სა­ზო­გა­დო­ე­ბის სრულ­ფა­სო­ვა­ნი წევ­რი, მი­სი თვით­შე­ფა­სე­ბა და­ე­ცე­მა და თვით­რე­ა­ლი­ზე­ბას ვე­რა­სო­დეს შეძ­ლებს.

რო­ცა მოს­წავ­ლე­ებ­ში არა­სა­სურ­ვე­ლი სო­ცი­ა­ლუ­რი ქცე­ვა აღ­მო­ვა­ჩი­ნე, რაც ერ­თ­მა­ნე­თის გა­რეგ­ნო­ბის არა­ჯან­საღ კრი­ტი­კას შე­ი­ცავ­და, გა­დავ­წყ­ვი­ტე, ლი­ტე­რა­ტუ­რულ კლუბ­ში რ. ჯ. პა­ლა­ცი­ოს „სა­ოც­რე­ბა“ წაგ­ვე­კითხა, სა­დაც მა­თი თა­ნა­ტო­ლის, უჩ­ვე­უ­ლო სა­ხის ბი­ჭის, ავ­გუსტ პულ­მა­ნის, ის­ტო­რიაა მოთხ­რო­ბი­ლი. ჩე­მი მი­ზა­ნი იყო ბი­ჭის ემო­ცი­ე­ბი მა­თი სუ­ლის ფა­ქიზ სი­მებს შე­ხე­ბო­და, რა­თა სა­მუ­და­მოდ და­მახ­სოვ­რე­ბო­დათ რას გრძნო­ბენ რა­ღა­ცით გან­ს­ხ­ვა­ვე­ბუ­ლი ადა­მი­ა­ნე­ბი, რო­ცა მათ ჩვე­უ­ლებ­რი­ვე­ბად არ აღიქ­ვა­მენ. ბედ­ნი­ე­რი ვი­ყა­ვი, რო­ცა მა­თი დის­კუ­სია მო­ვის­მი­ნე, სა­დაც მკა­ფი­ოდ და­ა­ფიქ­სი­რეს აზ­რი, რომ გა­რეგ­ნო­ბა, რაც არ უნ­და უც­ნა­უ­რი იყოს, და­სა­ცი­ნი არ უნ­და გახ­დეს. დი­ახ, მათ შე­იც­ვა­ლეს შე­ხე­დუ­ლე­ბე­ბი, წიგ­ნ­მა უბიძ­გათ გამ­ხ­და­რიყ­ვ­ნენ უკე­თე­სი ადა­მი­ა­ნე­ბი. მა­თი „ემო­ცი­უ­რი ჟურ­ნა­ლი “კი სა­უ­კე­თე­სო ჩა­ნა­წე­რე­ბით შე­ივ­სო.

ძა­ლი­ან კარ­გია, თუ მოს­წავ­ლე­ებს საკ­ლუ­ბო მუ­შა­ო­ბი­სას ვთხოვთ „პო­ზი­ტი­უ­რი მო­გო­ნე­ბე­ბის რვე­უ­ლის“ წარ­მო­ე­ბას, სა­დაც ისი­ნი ჩა­ი­წე­რენ რა გა­მოც­დი­ლე­ბამ გა­მო­იწ­ვია მათ­ში პო­ზი­ტი­უ­რი გან­ც­და, მად­ლი­ე­რე­ბის, სიყ­ვა­რუ­ლის, სი­ხა­რუ­ლის შეგ­რ­ძ­ნე­ბე­ბი. აქ­ვე მი­ე­ცე­მათ შე­საძ­ლებ­ლო­ბა, გა­ა­კე­თონ ჩა­ნა­ხა­ტე­ბი თუ გრა­ფი­კუ­ლი გა­მო­სა­ხუ­ლე­ბე­ბი პო­ზი­ტი­უ­რი გან­წყო­ბის გად­მო­სა­ცე­მად. ასე­თი მო­გო­ნე­ბე­ბი  და­დე­ბი­თი ემო­ცი­ე­ბის გაძ­ლი­ე­რე­ბის შე­საძ­ლებ­ლო­ბას იძ­ლე­ვა. „რო­დე­საც მტკივ­ნე­ულ ემო­ცი­ებს ვგრძნობთ, ვა­ნეს­თე­ზი­რებთ და­დე­ბით ემო­ცი­ებს“. ნე­გა­ტი­უ­რი გან­ც­დე­ბის გა­ჩე­ნის დროს მნიშ­ვ­ნე­ლო­ვა­ნია, მოს­წავ­ლე­ებ­მა შეძ­ლონ გაც­ნო­ბი­ე­რე­ბა და მათ­გან გა­თა­ვი­სუფ­ლე­ბა სო­ცი­ა­ლუ­რად მი­სა­ღე­ბი ფორ­მით, რა­შიც ერთ-ერ­თი დამ­ხ­მა­რე „პო­ზი­ტი­უ­რი მო­გო­ნე­ბე­ბის რვე­უ­ლის“ გა­და­ხედ­ვა იქ­ნე­ბა.

უმ­ნიშ­ვ­ნე­ლო­ვა­ნე­სია მოს­წავ­ლე­ებს ვას­წავ­ლოთ ადაპ­ტა­ცი­უ­რი სო­ცი­ა­ლუ­რი ქცე­ვა, რაც გუ­ლის­ხ­მობს ბავ­შ­ვის უნარს, შე­ე­გუ­ოს იმ ადა­მი­ა­ნებს, რომ­ლებ­თა­ნაც უწევს ურ­თი­ერ­თო­ბა, სი­ტუ­ა­ცი­ებს, რო­მელ­შიც იმ­ყო­ფე­ბა. სა­ჭი­როა ბავ­შ­ვ­მა გა­მო­ამ­ჟ­ღავ­ნოს ნდო­ბა, გა­სა­გე­ბად და თავ­და­ჯე­რე­ბუ­ლად გა­მო­ხა­ტოს თა­ვი­სი სურ­ვი­ლე­ბი და გან­ც­დე­ბი, ამა­ვე დროს, გა­უ­გოს სხვას. ეს ას­პექ­ტი მჭიდ­რო­დაა და­კავ­ში­რე­ბუ­ლი რო­ლუ­რი უნარ-ჩვე­ვე­ბის გან­ვი­თა­რე­ბას­თან, რაც ხელს შე­უწყობს პრობ­ლე­მის სხვა­დას­ხ­ვა პო­ზი­ცი­ი­დან და­ნახ­ვი­სა და შე­ფა­სე­ბის უნარს. სხვი­სი რო­ლის, პო­ზი­ცი­ის გა­თა­ვი­სე­ბის უუნა­რო­ბა მოს­წავ­ლეს ხელს უშ­ლის და­ი­ნა­ხოს მოვ­ლე­ნე­ბი სხვა ადა­მი­ა­ნე­ბის თვალ­თა­ხედ­ვი­დან, იყოს ემ­პა­თი­უ­რი სხვის მი­მართ. ლი­ტე­რა­ტუ­რულ  კლუბ­ში გა­მარ­თუ­ლი იმი­ტი­რე­ბუ­ლი ლი­ტე­რა­ტუ­რუ­ლი სა­სა­მარ­თ­ლო მოს­წავ­ლე­ებს და­ეხ­მა­რე­ბა სო­ცი­ა­ლუ­რი სი­ტუ­ა­ცი­ე­ბის სწორ შე­ფა­სე­ბა­ში.

საკ­ლუ­ბო შეხ­ვედ­რის­თ­ვის, არა­ფორ­მა­ლურ გა­რე­მო­ში მო­ვაწყოთ სივ­რ­ცე, რო­მე­ლიც მაქ­სი­მა­ლუ­რად იქ­ნე­ბა მი­ახ­ლო­ე­ბუ­ლი სა­სა­მარ­თ­ლოს ფი­ზი­კურ გა­რე­მოს­თან. მოს­წავ­ლე­ე­ბი ითა­ნამ­შ­რომ­ლე­ბენ  სა­მო­ქა­ლა­ქო გა­ნათ­ლე­ბის პე­და­გოგ­თან ნა­წარ­მო­ებ­ში წა­მოჭ­რი­ლი პრობ­ლე­მის შე­სა­ბა­მი­სი კა­ნო­ნე­ბის, დამ­ხ­მა­რე მა­სა­ლე­ბის გა­მო­სა­ყე­ნებ­ლად. სა­სა­მარ­თ­ლო­სათ­ვის მნიშ­ვ­ნე­ლო­ვა­ნია მოს­წავ­ლე­ებ­მა კარ­გად გა­ი­აზ­რონ ნა­წარ­მო­ე­ბი, წარ­მო­იდ­გი­ნონ, რომ დამ­ნა­შა­ვე გმი­რი სა­მარ­თალ­დამ­ცა­ვე­ბის ხელ­ში აღ­მოჩ­ნ­და. გა­ი­ნა­წი­ლონ რო­ლე­ბი: მო­სა­მარ­თ­ლე, ბრალ­მ­დე­ბე­ლი, ად­ვო­კა­ტე­ბი, ნა­ფი­ცი მსა­ჯუ­ლე­ბი, მოწ­მე­ე­ბი, უფ­ლე­ბა­დამ­ც­ვე­ლე­ბი, დამ­ნა­შა­ვე, და­ზა­რა­ლე­ბუ­ლი, დამ­ნა­შა­ვე მხა­რის წარ­მო­მად­გენ­ლე­ბი, ჟურ­ნა­ლის­ტე­ბი, სა­ზო­გა­დო­ე­ბის წარ­მო­მად­გენ­ლე­ბი. რო­ლი­დან გა­მომ­დი­ნა­რე, ყვე­ლამ უნ­და მო­ამ­ზა­დოს შე­სა­ბა­მი­სი გა­მოს­ვ­ლა.

უნ­და გა­ით­ვა­ლის­წი­ნონ, ასევე, სა­სა­მარ­თ­ლო პრო­ცე­სის თან­მიმ­დევ­რო­ბა, იმ­ს­ჯე­ლონ ორი­ვე მხა­რის ქმე­დე­ბებ­ზე და გა­ნა­ჩე­ნი გა­მო­ი­ტა­ნონ მოქ­მე­დი კა­ნონ­მ­დებ­ლო­ბის სა­ფუძ­ველ­ზე. თუ სა­სა­მარ­თ­ლომ გა­მო­ი­ტა­ნა „ნამ­დ­ვი­ლი სა­სა­მარ­თ­ლოს“ მო­სა­ლოდ­ნე­ლი გა­დაწყ­ვე­ტი­ლე­ბი­სა­გან გან­ს­ხ­ვა­ვე­ბუ­ლი გა­ნა­ჩე­ნი, უნ­და იმ­ს­ჯე­ლონ რით იყო ეს გან­პი­რო­ბე­ბუ­ლი.

„ჩვენ სა­ში­შე­ბი ვართ, რო­დე­საც არ ვი­ცით ჩვე­ნი პა­სუ­ხის­მ­გებ­ლო­ბა იმა­ზე, თუ რო­გორ ვიქ­ცე­ვით, ვფიქ­რობთ და ვგრძნობთ თავს“ (მარ­შალ ბ. რო­ზენ­ბერ­გი).

ლი­ტე­რა­ტუ­რუ­ლი სა­სა­მარ­თ­ლო­ე­ბის გა­მარ­თ­ვა მოს­წავ­ლე­ებს სა­ზო­გა­დო­ე­ბის წი­ნა­შე მე­ტი პა­სუ­ხის­მ­გებ­ლო­ბი­სა­კენ უბიძ­გებს, ამა­ვე დროს გა­ნუ­ვი­თა­რებს XXI სა­უ­კუ­ნის უნა­რებს: კრი­ტი­კულ აზ­როვ­ნე­ბას, კრე­ა­ტი­უ­ლო­ბას, თა­ნამ­შ­რომ­ლო­ბა­სა და კო­მუ­ნი­კა­ცი­ას. რაც მთა­ვა­რია, ისი­ნი ის­წავ­ლი­ან მოს­მე­ნას. „რო­დე­საც თა­ნაგ­რ­ძ­ნო­ბით უს­მენ სხვა ადა­მი­ანს, მას ფსი­ქო­ლო­გი­ურ ჰა­ერს აძ­ლევ“ (სტი­ვენ კო­ვი).

ამ უმ­ნიშ­ვ­ნე­ლო­ვა­ნე­სი უნა­რის დე­ფი­ციტს კი, სამ­წუ­ხა­როდ, სა­ზო­გა­დო­ე­ბის დი­დი ნა­წი­ლი გა­ნიც­დის.

ჩვენ ყვე­ლა ერ­თად ვქმნით გა­რე­მოს, სა­დაც ვვი­თარ­დე­ბით, ამი­ტომ არ დაგ­ვა­ვიწყ­დეს, თა­ვად ვი­ყოთ მა­გა­ლი­თი, მო­დე­ლი ბავ­შ­ვე­ბი­სათ­ვის. გვახ­სოვ­დეს, სო­ცი­ა­ლი­ზა­ცია და ჯან­სა­ღი ურ­თი­ერ­თო­ბე­ბი დაგ­ვეხ­მა­რე­ბა ლა­ღი, ბედ­ნი­ე­რი და რე­ა­ლი­ზე­ბუ­ლი, მა­ღა­ლი სა­მო­ქა­ლა­ქო პა­სუ­ხის­მ­გებ­ლო­ბის მქო­ნე მო­მა­ვა­ლი თა­ო­ბის აღ­ზ­რ­და­ში.

 გამოყენებული ლი­ტე­რა­ტუ­რა:

ანი­ტა ვულ­ფოლ­კი –  „გა­ნათ­ლე­ბის ფსი­ქო­ლო­გია“;

ლევ ვი­გოტ­ს­კის „სო­ცი­ა­ლურ-კულ­ტუ­რუ­ლი თე­ო­რია“ ;

https://bit.ly/2SSB8eW

 

ბლოგი

პროფესიული

მოსაზადებელი კურსი მოსწავლეებისთვის

მსგავსი სიახლეები