ჟალე გასანოვა,
თამარა მამედოვა
სსიპ მარნეულის მუნიციპალიტეტის სოფელ კირიხლოს საჯარო სკოლის მეთერთმეტეკლასელები
პედაგოგი – ნანა არაბული
განათლების სისტემაში მიმდინარე არაერთი მასშტაბური პროექტისა თუ რეფორმის მიუხედავად, მაინც გამოწვევად რჩება განათლების თანაბარი ხელმისაწვდომობის უზრუნველყოფა და ეს ისე ცხადად, ალბათ, არსად იგრძნობა, როგორც ეთნიკური უმცირესობების სკოლებში. ამ პრობლემის გამომწვევი ერთ-ერთი სერიოზული მიზეზი ენობრივი ბარიერი და უმრავლესობაში ინტეგრაციის პრობლემაა, რომელთა მოგვარებას კომპლექსური მიდგომა სჭირდება და საგაკვეთილო პროცესი (თუნდაც 5 საათი ან მეტი კვირაში), რაგინდ სრულყოფილი, ამ პრობლემას ვერ გადაჭრის, თუ არა არაფორმალური განათლების ხელშემწყობი პროექტები. სკოლასა თუ სასკოლო ქსელში ჩემ მიერ უამრავი პროექტის დაგეგმვამ და განხორციელებამ მისცა ჩემს მოსწავლეებს შესაძლებლობა, დაეძლიათ ენობრივი ბარიერი და მიეღწიათ წარმატებებისთვის, რომლითაც ძალიან ვამაყობთ და რომლის შესახებაც თვითონ მოგიყვებიან.
აქვე მადლობას ვუხდით ყველა იმ სკოლასა და ორგანიზაციას (ბათუმის კერძო სკოლა „ევრო2000“; თბილისის ვაჟა-ფშაველას სახელობის №87 საჯარო სკოლა; მარნეულის საჯარო ბიბლიოთეკა; ქ. მარნეულის ამერიკული კუთხე; სასკოლო ქსელში ჩართული სკოლები), რომლებმაც მოგვცეს საშუალება, გვერწმუნა საკუთარი თავის და წარმატებას მეტი მოტივაცია მოეტანა.
ჩვენი თავგადასავალი დაიწყო ზუსტად იმ დღეს, როცა ჩვენი არაქართულენოვანი მოსწავლეებით სავსე კლასში ჩვენი ქართული ენის მასწავლებელი პირველად შემოვიდა. იმ დღიდან ჩვენ გვჯერა, რომ კავშირი გვაქვს დანარჩენ საქართველოსთან.
ჩვენ ვართ მარნეულის მუნიციპალიტეტის სოფელ კირიხლოს საჯარო სკოლის მეთერთმეტეკლასელები – ჟალე გასანოვა და თამარა მამედოვა. მიუხედავად იმისა, რომ არაქართულენოვან სკოლაში ვსწავლობთ და ჩვენი გარემო მხოლოდ აზერბაიჯანულენოვანი მოსახლეობაა, ქართულს ვსწავლობთ პირველივე კლასიდან და უკვე საშუალო დონეზე ვფლობთ. მაგრამ ჩვენ ამ პერიოდში მხოლოდ და მხოლოდ არ ვისწავლეთ ენა, ჩვენ ვისწავლეთ დანარჩენი საქართველოს ტრადიციები, კულტურა, ლიტერატურა და ა.შ. იცით როგორი რთული იყო ენის და მისი ლიტერატურის სწავლა არასაკმარისი რესურსებით? ჩვენი სკოლის ბიბლიოთეკაში არის სულ რამდენიმე წიგნი ქართული ლიტერატურიდან და მისი წაკითხვაც ჩვენი ძალებით შეუძლებელია, რადგან არ არის ადაპტირებული და რთულია. ამის გამო შევქმენით ქართული ენის კლუბი, რომელშიც კვირაში ერთხელ ვხდებოდით. ვირჩევდით ქართულ ლიტერატურიდან თითო ნაწარმოებს და ვკითხულობდით ჩვენი ქართული ენის მასწავლებელთან ერთად. რთულ სიტყვებს განვმარტავდით, შინაარსს ვყვებოდით, საჭირო ვიდეოებსა და ფილმებს ვუყურებდით, შემდეგ კი წაკითხული ნაწარმოების ადაპტირებულ ვერსიას ხელნაკეთ წიგნებად ვაქცევდით, რომელსაც ვურთავდით ლექსიკონს, ილუსტრაციებს, ზოგჯერ ვაშინაარსებდით რთულ ტექსტებს, რომ სხვა ბავშვებსაც შესძლებოდათ ამ ტექსტების წაკითხვა და გაგება. მერე ამ ტექსტებს სკოლის დერეფანში მკითხველთა კლუბის ბავშვებს ვუკითხავდით. ეს იყო ჩვენი პროექტის „წიგნის თარო“ პირველი ნაბიჯები. ეს გზა ახლაც გრძელდება, უკვე მეშვიდეკლასელებიც შემოგვიერთდნენ და ეს ჩვენ ძალიან გვიხარია. გარდა ამისა, სხვა სკოლებსაც გავუზიარეთ ჩვენი გამოცდილება, მაგალითად, ვიყავით მარნეულის მუნიციპალიტეტის სოფელ თაზაქენდის №2 საჯარო სკოლაში, ყულარის საჯარო სკოლის მოსწავლეებთან ერთად და განვახორციელეთ ერთობლივი პროექტი.
ეს ერთ-ერთი პროექტია იმ მრავალფეროვანი პროექტებიდან, რასაც ჩვენ ჩვენი ქართულის მასწავლებლის დახმარებით ვახორციელებთ. ვეცნობით ჩვენს ქვეყანას უფრო ახლოს, ვუფიქრდებით ჩვენს როლს საქართველოში, ვსწავლობთ საკუთარ შესაძლებლობებს და სამყაროს ახალი ფერებით ვხედავთ.
ქართული ლიტერატურის წაკითხვამ გვასწავლა, როგორ წავიკითხოთ ზოგადად, ლიტერატურა, ტექსტები, რამაც ბევრი წარმატება და ახალი თავგადასავლები მოგვიტანა. ჩემი (ჟალე გასანოვას) ერთ-ერთი დაუვიწყარი წარმატება იყო შარშან თბილისის ვაჟა ფშაველას სახელობის №87 სკოლის მიერ ჩატარებული ესეების კონკურსზე „რამ შემქმნა ადამიანად“ პირველი ადგილის დაკავება და კომპიუტერის მოგება. თამარა მამედოვა კი სკოლის რჩეული გახდა და ის დააჯილდოვეს სხვადასხვა საინტერესო წიგნით. კონკურსის დაჯილდოების ცერემონიაზე ვაჟა-ფშაველას დაბადების დღეზე ვიყავი ჩარგალში, მის სახლ-მუზეუმში, რაც დაუვიწყარი შთაბეჭდილება იყო ჩემთვის.
ერთ-ერთი საუკეთესო რამ, რასაც ქართულის სწავლა გვაძლევს, არის ის, რომ ჩვენ შეგვიძლია დავესწროთ სასურველ კურსებსა და კონფერენციებს. ამ გზით დავასრულე გრაფიკული დიზაინის კურსი, რომელიც ჩემი (თამარა მამედოვა) ერთ-ერთი ყველაზე დიდი ოცნება იყო. ამ კურსის წყალობით შევქმენი ჩვენი სკოლის კლუბის – „მომავლის მატარებლის“ ლოგო, რომელიც წარვადგინეთ ბათუმში, კონფერენციაზე.
წელსაც ახალი თავგადასავალი დავიწყეთ: ქ. ბათუმში სკოლა „ევრო 2000“-ის მიერ ორგანიზებულ 3-დღიან კონფერენციაში „საქართველო-კულტურათა გზაჯვარედინი“ მივიღეთ მონაწილეობა. კონფერენციის მიზანი იყო ერთ ადგილას მრავალფეროვანი საქართველოს ფერების გაერთიანება. იქ ჩვენი სკოლიდან ოთხმა მოსწავლემ (ჟალე გასანოვა, თამარა მამედოვა, თუნარ ალიევი და ელჯან ახმედოვი) წარვადგინეთ თემები ჩვენი ერის კულტურისა და ტრადიციების, ჩვენი ეთნოსის საქართველოში დასახლებისა და მისი ისტორიის, ქართველებთან ურთიერთობის, ქართული სახელმწიფოს მშენებლობაში ეთნიკური აზერბაიჯანელების როლის შესახებ; ასევე ჩვენი სწავლის პროცესისა და მასში ქართული ლიტერატურის მნიშვნელობის შესახებ.
გარდა კონფერენციისა, იქ გვქონდა განსხვავებული და სახალისო მომენტები, რომლებიც ყოველთვის მნიშვნელოვან ადგილს დაიკავებს ჩვენს მეხსიერებაში. ასევე ჩვენი მასპინძელი ოჯახებიც, მოსწავლეებიც, მასწავლებლებიც, ერთი სიტყვით, ყველა ძალიან კეთილგანწყობილი და მეგობრული იყო. კონფერენციის ბოლოს ყველა მონაწილეს და კონსულტანტ მასწავლებელს გადასცეს სერტიფიკატები და სპეციალური საჩუქრები – წიგნები და წიგნის ვაუჩერები. ასევე მინდა გაგიზიაროთ ერთი დეტალიც – კონფერენციაზე დიდი მოწონება დაიმსახურა ჩვენი სკოლის მოსწავლეების გამოსვლამ. თუმცა ყველაზე აღმაფრთოვანებელი მომენტი იყო ჩემთვის მომზადებული სიურპრიზი. მე – ჟალე გასანოვა – გამორჩეული და საინტერესო პრეზენტაციისთვის დამაჯილდოვა სკოლამ ამავე სკოლაში სწავლის ერთწლიანი დაფინანსებით. ეს ჩემთვის ძალიან გასაკვირი და საოცრებასავით ამბავი იყო.
მოკლედ, ამ კონფერენციამ ჩვენ დიდი სიხარულით და აღტაცებით სავსე შთაბეჭდილებები დაგვიტოვა.
ჩვენი წარმატებული თავგადასავალი ჯერ კიდევ 2018-2019 სასწავლო წელს დაიწყო, როცა ქ. მარნეულის საჯარო ბიბლიოთეკამ გამოაცხადა კონკურსი „დაწერე საახალწლო ზღაპარი“. მე (თამარა მამედოვა) და ჟალა გასანოვა ვმონაწილეობდით კონკურსში და ჩვენმა ზღაპრებმა პირველი ადგილი მოიპოვა, ფაქტობრივად, ჟიურის იმდენად მოეწონა ჩემი მოთხრობა, რომ მთხოვეს შემდეგ კონკურსში მონაწილეობაც.
ჩვენი სკოლის კიდევ ერთი ტრადიციის შესახებ უნდა მოგიყვეთ, რაც უფრო მეტი წიგნის წაკითხვის საშუალებას გვაძლევს – ეს არის წლის შემაჯამებელი ღონისძიება, რომელშიც არის ჩვენთვის ძალიან მნიშვნელოვანი ნაწილი – წიგნის ჩუქება მოსწავლეებისთვის, წლის წარმატებულ მოსწავლეებს ნანა მასწავლებელი წიგნით გვასაჩუქრებს. ამ ტრადიციის წყალობით ჩვენ უკვე პირადი ბიბლიოთეკაც გვაქვს.
ქართული ლიტერატურის წაკითხვა ინგლისური ენის კონკურსში გამარჯვებაშიც დაგვეხმარა: მარნეულის ამერიკულმა კუთხემ მოაწყო მკითხველთა კონკურსი, ვის უფრო მეტი ჰქონდა წაკითხული და აქაც საპრიზო ადგილები მივიღეთ, ამჯერად ინგლისურ ენაზე მოვყევით ქართული ნაწარმოებები, ვისაუბრეთ მის იდეაზე და გადმოგვეცა პლატინისა და ოქროს სერტიფიკატები (დიდი მადლობა ინგლისური ენის კონსულტანტ-მასწავლებელს, სოფიკო ლეკიაშვილს).
გინახავთ მასწავლებელი, რომელიც სახლებში მიდის მშობლებთან და მადლობას უხდის მათი შვილების წარმატებული სასკოლო ცხოვრებისთვის? ჩვენ გვყავს ასეთი მასწავლებელი, რომელიც უამრავ ახალ იდეას გვაწვდის, ისმენს ჩვენს აზრს, ინიციატივას და გვეხმარება მათ განხორციელებაში. ახლა შემეცნებით ალბომებს ვაკეთებთ ჩვენი უმცროსი მეგობრებისთვის, პროექტის „გაიცანი შენი ქვეყანა“ ფარგლებში. პირველი ალბომი, რომლის სათაურია „მოგზაურობა დაიწყე შენი სოფლიდან – კირიხლო“ მიეძღვნა ჩვენს სოფელს, რომ უფრო მეტი იცოდნენ ბავშვებმა თავისი სოფლის შესახებ. პროექტი ითვალისწინებს 10 ალბომის მომზადებას ერთი წლის განმავლობაში.
ჩვენი სასკოლო ცხოვრება ჯერჯერობით გრძელდება და დარწმუნებული ვართ, ერთად მომავალშიც ახალი თავგადასავლები გველოდება.
