14 დეკემბერი, შაბათი, 2024

თვით­შე­ფა­სე­ბა — მთა­ვა­რი წყა­რო გა­რე­შემ­ფა­სებ­ლის­თ­ვის

spot_img
დას­რულ­და სამ­წ­ლი­ა­ნი სა­პი­ლო­ტე პრო­ექ­ტი „სკო­ლის თვით­შე­ფა­სე­ბა გან­ვი­თა­რე­ბის­თ­ვის“, რო­მე­ლიც მიზ­ნად ისა­ხავ­და სწავ­ლა-სწავ­ლე­ბის ხა­რის­ხის გა­სა­უმ­ჯო­ბე­სებ­ლად სკო­ლის თვით­შე­ფა­სე­ბის და გან­ვი­თა­რე­ბის სის­ტე­მის მო­დე­ლის შე­მუ­შა­ვე­ბას. შე­ფა­სე­ბი­სა და გა­მოც­დე­ბის ეროვ­ნუ­ლი ცენ­ტ­რის მი­ერ, „ათას­წ­ლე­უ­ლის გა­მოწ­ვე­ვის ფონდ — სა­ქარ­თ­ვე­ლო­სა“ და „ათას­წ­ლე­უ­ლის გა­მოწ­ვე­ვის კორ­პო­რა­ცი­ის, ფი­ნან­სუ­რი მხარ­და­ჭე­რით გან­ხორ­ცი­ე­ლე­ბულ პი­ლო­ტი­რე­ბა­ში ჩარ­თუ­ლი იყო ქა­ლა­ქე­ბის, და­ბე­ბი­სა და მა­ღალ­მ­თი­ა­ნი სოფ­ლე­ბის 13 სკო­ლა.
რას ითხოვს სა­ზო­გა­დო­ე­ბა სკო­ლის­გან და რა შე­დე­გე­ბი აჩ­ვე­ნა პრო­ექ­ტ­მა, ამის შე­სა­ხებ   გვე­სა­უბ­რე­ბა შე­ფა­სე­ბი­სა და გა­მოც­დე­ბის ეროვ­ნუ­ლი ცენ­ტ­რის სა­გან­მა­ნათ­ლებ­ლო შე­ფა­სე­ბე­ბის მხარ­და­ჭე­რის პრო­ექ­ტის კო­ორ­დი­ნა­ტო­რი ნი­ნო რე­ვიშ­ვი­ლი:

პრო­ექ­ტის მთა­ვა­რი აქ­ცენ­ტე­ბი

სამ­წ­ლი­ა­ნი სა­პი­ლო­ტე პრო­ექ­ტი სრუ­ლი­ად გან­ს­ხ­ვავ­დე­ბა სხვა პრო­ექ­ტე­ბის­გან, რაც შე­ფა­სე­ბი­სა და გა­მოც­დე­ბის ეროვ­ნულ ცენტრს აქამ­დე გა­ნუ­ხორ­ცი­ე­ლე­ბია. პრო­ექ­ტი მიზ­ნად ისა­ხავ­და, უშუ­ა­ლოდ დახ­მა­რე­ბო­და სკო­ლებს, ცენ­ტ­რ­თან ერ­თად, სა­ერ­თა­შო­რი­სო თუ ად­გი­ლობ­რივი კონ­სულ­ტან­ტე­ბის ჩარ­თუ­ლო­ბით, შე­ე­მუ­შა­ვე­ბი­ნათ ისე­თი ინ­ს­ტ­რუ­მენ­ტე­ბი, რი­თაც სა­კუ­თა­რი მიღ­წე­ვე­ბი­სა თუ გა­მოწ­ვე­ვე­ბის შე­ფა­სე­ბას შეძ­ლებ­დ­ნენ. იდენ­ტი­ფი­ცი­რე­ბუ­ლი კონ­კ­რე­ტუ­ლი პრობ­ლე­მა სკო­ლებს სა­კუ­თა­რი რე­სურ­სე­ბით უნ­და აღ­მო­ეფხ­ვ­რათ. პრო­ექ­ტის წარ­მა­ტე­ბა, რა თქმა უნ­და, არ გუ­ლის­ხ­მობ­და არც სკო­ლე­ბის შე­ჯიბ­რე­ბას და არც იმის დად­გე­ნას, რო­მელ­მა სკო­ლამ გა­არ­თ­ვა უკეთ თა­ვი, არა­მედ მთლი­ა­ნად და­მო­კი­დე­ბუ­ლი იყო მათ მო­ტი­ვა­ცი­ა­სა და მონ­დო­მე­ბა­ზე.

სრუ­ლი­ად გან­ს­ხ­ვა­ვე­ბუ­ლი 13 სკო­ლა ძა­ლი­ან ცხა­დი შერ­ჩე­ვის კრი­ტე­რი­უ­მე­ბით ავირ­ჩი­ეთ. გარ­და იმი­სა, რომ მი­ვი­ღეთ აპ­ლი­კა­ცი­ე­ბი და გა­ვე­ცა­ნით მათ და­სა­ბუ­თე­ბას, თუ რა­ტომ ჰქონ­დათ პი­ლო­ტი­რე­ბა­ში ჩარ­თ­ვის სურ­ვი­ლი, ჩა­ვა­ტა­რეთ პი­რის­პირ ინ­ტერ­ვი­უ­ე­ბი, რომ­ლებ­მაც რე­ა­ლუ­რად გვაჩ­ვე­ნა, რამ­დე­ნად გა­აზ­რე­ბუ­ლი ჰქონ­და სკო­ლას ამ ტი­პის შე­ფა­სე­ბის აუცი­ლებ­ლო­ბა.

უფ­რო გა­სა­გე­ბი რომ გახ­დეს, რას გუ­ლის­ხ­მობს პრო­ექ­ტი, კონ­კ­რე­ტუ­ლი სკო­ლის მა­გა­ლი­თებ­ზე გან­ვი­ხი­ლავ, რო­გორ ხდე­ბო­და ფო­კუ­სი­რე­ბუ­ლი შე­ფა­სე­ბა. პირ­ველ რიგ­ში, მნიშ­ვ­ნე­ლო­ვა­ნია ის ფაქ­ტო­რი, რომ პროექ­ტი არ გუ­ლის­ხ­მობს მხო­ლოდ დი­რექ­ტო­რის ჩარ­თუ­ლო­ბას. სამ­წუ­ხა­როდ, ხში­რად ჩვენ­თ­ვის სკო­ლის შე­ფა­სე­ბა და წარ­მა­ტე­ბა   დი­რექ­ტო­რის წარ­მა­ტე­ბას­თან და სი­ყო­ჩა­ღეს­თა­ნაა გა­ი­გი­ვე­ბუ­ლი. ერ­თი მხრივ, ეს სწო­რი­ცაა, რად­გან დი­რექ­ტო­რი მნიშ­ვ­ნე­ლო­ვა­ნი აქ­ტო­რია სკო­ლის ცხოვ­რე­ბა­ში, მაგ­რამ უფ­რო მნიშ­ვ­ნე­ლო­ვა­ნია მთლი­ა­ნად სკო­ლის გა­აქ­ტი­უ­რე­ბა. უშუ­ა­ლოდ სკო­ლის მმარ­თ­ვე­ლი ჯგუ­ფი/გუნ­დი, რო­მელ­საც მას­წავ­ლებ­ლე­ბი და იქ და­საქ­მე­ბუ­ლი ადა­მი­ა­ნე­ბი წარ­მო­ად­გე­ნენ, უნ­და აც­ნო­ბი­ე­რებ­დეს, რომ სკო­ლის წარ­მა­ტე­ბა მა­თი პა­სუ­ხის­მ­გებ­ლო­ბის ნა­წი­ლია. ამი­ტომ პრო­ექ­ტის მთა­ვა­რი აქ­ცენ­ტიც ეს იყო — შე­ირ­ჩ­ნენ თვით­შე­ფა­სე­ბის ჯგუ­ფე­ბი, რო­მე­ლიც დი­რექ­ტორ­თან ერ­თად, სხვა პი­რებ­საც აერ­თი­ა­ნებ­და. ჯგუ­ფის წევ­რე­ბი ერ­თად ფიქ­რობ­დ­ნენ, რა იყო სკო­ლა­ში ერთ-ერ­თი ყვე­ლა­ზე მწვა­ვე პრობ­ლე­მა, ოღონდ ისე­თი ტი­პის, რომ­ლის დაძ­ლე­ვა­საც სა­კუ­თა­რი რე­სურ­სე­ბით შეძ­ლებ­დ­ნენ. უნ­და ვა­ღი­ა­როთ, რომ ეს იყო ყვე­ლა­ზე რთუ­ლი ეტა­პი სკო­ლე­ბის­თ­ვის. ერ­თი შე­ხედ­ვით, თით­ქოს მარ­ტი­ვია, და­ად­გი­ნო რა გი­ჭირს, მაგ­რამ იმ   პი­რო­ბის გათ­ვა­ლის­წი­ნე­ბით, რომ შემ­დეგ ეს პრობ­ლე­მა სა­კუ­თა­რი რე­სურ­სით დაძ­ლიო, რთუ­ლი აღ­მოჩ­ნ­და, მით უფ­რო, რო­ცა გან­ს­ხ­ვა­ვე­ბულ სკო­ლებ­ზე ვსა­უბ­რობთ. მა­გა­ლი­თად, რე­გი­ო­ნის სკო­ლებს არ აქვთ მრა­ვალ­ფე­რო­ვა­ნი რე­სურ­სე­ბი — არც ადა­მი­ა­ნუ­რი, არც ფი­ნან­სუ­რი და არც მა­ტე­რი­ა­ლუ­რი. შე­სა­ბა­მი­სად, ძა­ლი­ან დი­დი მუ­შა­ო­ბა გას­წი­ეს ჯუ­ფებ­მა სა­ერ­თა­შო­რი­სო კონ­სულ­ტან­ტ­თან და ცენ­ტ­რ­თან ერ­თად, რომ პრობ­ლე­მის ფო­კუ­სი­რე­ბუ­ლი შე­ფა­სე­ბა მო­ეხ­დი­ნათ, ანუ აერ­ჩი­ათ ისე­თი პრობ­ლე­მა, რო­მე­ლიც, ერ­თი მხრივ, მწვა­ვეც იქ­ნე­ბო­და სკო­ლის­თ­ვის და, მე­ო­რე მხრივ, აღ­მო­აჩ­ნ­დე­ბო­დათ მი­სი დაძ­ლე­ვის რე­სურ­სე­ბი.

რამ­დე­ნი­მე სკო­ლამ აღ­მო­ა­ჩი­ნა, რომ მათ მოს­წავ­ლე­ებს გა­აზ­რე­ბუ­ლი კითხ­ვის პრობ­ლე­მა აქვთ. ჩვენ­თ­ვის კითხ­ვა, სტე­რე­ო­ტი­პუ­რად, და­კავ­ში­რე­ბუ­ლია მხო­ლოდ ქარ­თუ­ლის გაკ­ვე­თილ­თან და ჰუ­მა­ნი­ტა­რულ სფე­როს­თან, რაც, თა­ვის­თა­ვად, არას­წო­რია, რად­გან კითხ­ვის და ტექ­ს­ტის გა­აზ­რე­ბის პრობ­ლე­მა ყვე­ლა სა­გან­ში იკ­ვე­თე­ბა. ბევ­რ­მა სკო­ლამ, სა­კუ­თა­რი რე­სურ­სით, ძა­ლი­ან მარ­ტი­ვი კვლე­ვით, შეძ­ლო პრობ­ლე­მის იდენ­ტი­ფი­ცი­რე­ბა. თუმ­ცა, თა­ვი­დან, კვლე­ვა აში­ნებ­დათ, რად­გან ამ მი­მარ­თუ­ლე­ბით არა­ნა­ი­რი გა­მოც­დი­ლე­ბა არ ჰქონ­დათ (პრო­ფე­სი­ო­ნალ მკვლევ­რებ­საც კი დრო სჭირ­დე­ბათ იმის­თ­ვის, რომ გა­ი­წა­ფონ). ამი­ტომ მას­წავ­ლე­ბელს, რო­მელ­საც კვლე­ვა­ში არა­ნა­ი­რი გა­მოც­დი­ლე­ბა არ აქვს, რთუ­ლი მე­თო­დე­ბის გა­მო­ყე­ნე­ბას ვერ მოს­თხოვ. აქე­დან გა­მომ­დი­ნა­რე, მათ ეს გა­ნა­ხორ­ცი­ე­ლეს მარ­ტი­ვი ფორ­მე­ბით — კითხ­ვა­რე­ბის გა­მო­ყე­ნე­ბით, მოს­წავ­ლე­თა მიღ­წე­ვებ­ზე დაკ­ვირ­ვე­ბით. შემ­დეგ, სტა­ტის­ტი­კა­სა და თვი­სებ­რივ მო­ნა­ცე­მებს სკო­ლის შე­ფა­სე­ბის ჯგუ­ფი აჯა­მებ­და და ად­გენ­და პრობ­ლე­მას. რამ­დე­ნი­მე სკო­ლამ სწო­რედ ასე­თი მარ­ტი­ვი კვლე­ვით და­ად­გი­ნა გა­აზ­რე­ბუ­ლი კითხ­ვის პრობ­ლე­მუ­რო­ბა.

გა­აზ­რე­ბუ­ლი კითხ­ვა ინ­ფორ­მა­ცი­ის გა­აზ­რე­ბას გუ­ლის­ხ­მობს, რაც გან­სა­კუთ­რე­ბუ­ლი სიმ­წ­ვა­ვით V-VI კლა­სებ­ში ვლინ­დე­ბა, რო­ცა მოს­წავ­ლე­ე­ბი დაწყე­ბი­თი სა­ფე­ხუ­რის პირ­ველ ოთხ კლასს ამ­თავ­რე­ბენ და უფ­რო კომ­პ­ლექ­სუ­რი საგ­ნე­ბის შეს­წავ­ლას იწყე­ბენ (ამ დროს შე­მო­დის სა­ბუ­ნე­ბის­მეტყ­ვე­ლო საგ­ნე­ბის უფ­რო რთუ­ლი ნა­წი­ლი). თუ­კი მოს­წავ­ლეს, ამ დროს, ტექ­ს­ტ­თან მუ­შა­ო­ბი­სას, სე­რი­ო­ზუ­ლი ჩა­ვარ­დ­ნა აქვს, შემ­დეგ სა­ფე­ხუ­რებ­ზე პრობ­ლე­მა კი­დევ უფ­რო უმ­წ­ვავ­დე­ბა. თან, პრობ­ლე­მე­ბი თავს იჩენს არა მხო­ლოდ ჰუ­მა­ნი­ტა­რულ, არ­მედ ტექ­ნი­კურ საგ­ნებ­შიც. ბევ­რი მას­წავ­ლე­ბე­ლი ჩი­ვის, რომ ბავ­შ­ვებს ამო­ცა­ნის პი­რო­ბის გა­გე­ბა უჭირთ, მაგ­რამ, რო­გორც კი ეტა­პობ­რი­ვად იწყე­ბენ იმის გა­აზ­რე­ბას, რას ითხოვს ამო­ცა­ნა, მა­შინ­ვე იწყე­ბენ ამოხ­ს­ნას, ანუ პრობ­ლე­მა არა ფორ­მუ­ლე­ბის და მა­თე­მა­ტი­კუ­რი ნა­წი­ლის ცოდ­ნაა, არა­მედ ტექ­ს­ტის გა­აზ­რე­ბა — არ ეს­მით, რას ითხოვს ამო­ცა­ნის პი­რო­ბა. მსგავ­სი პრობ­ლე­მა ჩნდე­ბა ბი­ო­ლო­გი­ა­ში, ქი­მი­ა­ში, ფი­ზი­კა­ში, გე­ოგ­რა­ფი­ა­ში, აბ­სო­ლუ­ტუ­რად, ყვე­ლა სა­გან­ში. სკო­ლებ­მა, ამ პრობ­ლე­მის და­საძ­ლე­ვად, სხვა­დას­ხ­ვა მე­თო­დი შე­ი­მუ­შა­ვეს.

ერთ მა­გა­ლითს მო­ვიყ­ვან. სპე­ცი­ა­ლუ­რი პროგ­რა­მის ფარ­გ­ლებ­ში, საგ­ნობ­რი­ვი ჯგუ­ფე­ბის მას­წავ­ლებ­ლებ­მა წიგ­ნი­ე­რე­ბის კულ­ტუ­რის ამაღ­ლე­ბა­ზე იმუ­შა­ვეს. მა­გა­ლი­თად, ფი­ზი­კის ან გე­ოგ­რა­ფი­ის მას­წავ­ლე­ბე­ლი ყუ­რადღე­ბას ამახ­ვი­ლებ­და ტექ­ს­ტის გა­აზ­რე­ბის ტექ­ნი­კა­ზე. მი­უ­ხე­და­ვად იმი­სა, რომ ისი­ნი სა­ბუ­ნე­ბის­მეტყ­ვე­ლო საგ­ნებს ას­წავ­ლიდ­ნენ, ამ თე­მას უთ­მობ­დ­ნენ დროს სა­კუ­თა­რი საგ­ნის ჭრილ­ში, რა­მაც ძა­ლი­ან კარ­გი შე­დე­გი აჩ­ვე­ნა — ბავ­შ­ვებ­მა დაძ­ლი­ეს ტექ­ს­ტ­თან მუ­შა­ო­ბის პრობ­ლე­მე­ბი და გა­უჩ­ნ­დათ მო­ტი­ვა­ცია — აღ­მო­ა­ჩი­ნეს, რომ მშვე­ნივ­რად იგე­ბენ ტექსტს და ძა­ლი­ან მოს­წონთ სა­გა­ნი, რო­მე­ლიც მა­ნამ­დე არ უყ­ვარ­დათ იმის გა­მო, რომ სრუ­ლი გა­უცხო­ე­ბის გან­ც­და ჰქონ­დათ. ეს ერთ-ერ­თი მა­გა­ლი­თია, თუ რას გუ­ლის­ხ­მობს თვით­შე­ფა­სე­ბა გან­ვი­თა­რე­ბის­თ­ვის.

პრო­ექ­ტის მო­ნა­წი­ლე, შორ რე­გი­ონ­ში გან­თავ­სე­ბუ­ლი, ერთ-ერ­თი პა­ტა­რა და­ბის სკო­ლამ, მათ­თ­ვი­საც მო­უ­ლოდ­ნე­ლად, კვლე­ვის შე­დე­გად, აღ­მო­ა­ჩი­ნა, რომ ერთ-ერ­თი უმ­წ­ვა­ვე­სი პრობ­ლე­მა სკო­ლა­ში მშობ­ლე­ბის უკი­დუ­რე­სი პა­სი­უ­რო­ბაა. ყვე­ლამ იცის და ჩვე­ნი კვლე­ვე­ბი­თაც ვლინ­დე­ბა, რამ­დე­ნად მნიშ­ვ­ნე­ლო­ვა­ნია მშობ­ლის პო­ზი­ცია სწავ­ლის პრო­ცეს­ში. მი­სი სწო­რი და­მო­კი­დე­ბუ­ლე­ბა ბევ­რად გა­ნა­პი­რო­ბებს შვი­ლის კარ­გად სწავ­ლას. შე­იძ­ლე­ბა, მშო­ბე­ლი თა­ვად არ იყოს გან­ს­წავ­ლუ­ლი, მაგ­რამ თუ­კი მის­თ­ვის სწავ­ლა პრი­ო­რი­ტე­ტუ­ლია, მა­შინ მე­ტი ალ­ბა­თო­ბით, მი­სი შვი­ლიც და­ინ­ტე­რე­სებუ­ლია სწავ­ლით. აღ­მოჩ­ნ­და, რომ მშობ­ლებს სკო­ლის ნდო­ბა არ აქვთ, იმ მი­ზე­ზის გა­მო, რომ სკო­ლა ვერ უზ­რუნ­ველ­ყოფს ხა­რის­ხი­ა­ნი გა­ნათ­ლე­ბის მი­ცე­მას მოს­წავ­ლე­ე­ბის­თ­ვის. სა­ბო­ლოო ჯამ­ში კი, ეს მა­თი შვი­ლე­ბის მო­მა­ვალ­ზე უარ­ყო­ფი­თად აისა­ხე­ბა — ისი­ნი შემ­დეგ სა­ფე­ხურ­ზე კონ­კუ­რენ­ცი­ას ვე­ღარ უწე­ვენ ქა­ლა­ქელ თა­ნა­ტო­ლებს.

პრო­ექ­ტ­ში მშობ­ლე­ბის ჩარ­თუ­ლო­ბა მა­ღა­ლი იყო, შე­ფა­სე­ბის ჯგუ­ფე­ბი კითხ­ვა­რე­ბით მი­მარ­თავ­დ­ნენ რო­გორც მოს­წავ­ლე­ებს, ისე მშობ­ლებს. მას შემ­დეგ, რაც გა­მო­იკ­ვ­ლი­ეს, რომ პრობ­ლე­მა მშო­ბელ­თა ჩარ­თუ­ლო­ბაა, კონ­კ­რე­ტულ­მა სკო­ლამ მო­ა­ხერ­ხა ახა­ლი პროგ­რა­მის გან­ხორ­ცი­ე­ლე­ბა. და­იწყო პრო­ფე­სი­ულ კო­ლე­ჯებ­თან თა­ნამ­შ­რომ­ლო­ბა და, პრო­ფე­სი­უ­ლი გა­ნათ­ლე­ბის მი­მარ­თუ­ლე­ბით, სკო­ლა­ში შე­მო­ი­ტა­ნა, მა­გა­ლი­თად, კომ­პი­უ­ტე­რუ­ლი მეც­ნი­ე­რე­ბე­ბის სწავ­ლე­ბა, ასე­ვე, სხვა მი­მარ­თუ­ლე­ბე­ბი. პრო­ფე­სი­უ­ლი კო­ლე­ჯე­ბი მათ მოს­წავ­ლე­ებ­თან ატა­რებ­დ­ნენ ვორ­ქ­შო­ფებს, რა­თა კა­რი­ე­რულ ორი­ენ­ტა­ცი­ა­ში დახ­მა­რე­ბოდ­ნენ და მი­ე­ცათ მოს­წავ­ლე­ე­ბის­თ­ვის შან­სი, სიღრ­მი­სე­უ­ლად გასც­ნო­ბოდ­ნენ სხვა­დას­ხ­ვა პრო­ფე­სი­ებს; გა­ე­გოთ, რა შე­საძ­ლებ­ლო­ბე­ბი არ­სე­ბობს იმ პრო­ფე­სი­ის და­სა­უფ­ლებ­ლად, რაც მათ მო­მა­ვალ­ში და­ა­ინ­ტე­რე­სებთ. პროგ­რა­მა სა­ოც­რად წარ­მა­ტე­ბუ­ლი აღ­მოჩ­ნ­და. ერ­თია, რომ სკო­ლამ დაძ­ლია მშობ­ლე­ბის ჩარ­თუ­ლო­ბის პრობ­ლე­მა და მე­ო­რეა, რომ მშობ­ლებ­მა სხვა პერ­ს­პექ­ტი­ვაც და­ი­ნა­ხეს — სკო­ლამ მოს­წავ­ლე­ებს პრო­ფე­სი­უ­ლი კა­რი­ე­რის და­გეგ­მ­ვის გზა გა­უ­კა­ფა, ბავ­შ­ვებს სწავ­ლის გაგ­რ­ძე­ლე­ბის სურ­ვი­ლი გა­უჩ­ნ­დათ. ამ კონ­კ­რე­ტუ­ლი და­ბი­დან საკ­მა­ოდ იშ­ვი­ა­თად აგ­რ­ძე­ლებ­დ­ნენ სწავ­ლას უმაღ­ლეს ან პრო­ფე­სი­ულ სას­წავ­ლებ­ლებ­ში. წელს კი, კურ­ს­დამ­თავ­რე­ბულ­თა უმე­ტე­სო­ბამ გა­დაწყ­ვი­ტა, სწავ­ლა გა­აგ­რ­ძე­ლოს უმაღ­ლე­სი ან პრო­ფე­სი­უ­ლი გა­ნათ­ლე­ბის მი­მარ­თუ­ლე­ბით. ბავ­შ­ვე­ბის მო­ტი­ვა­ცია სწო­რედ იქი­დან გა­მომ­დი­ნა­რე გა­ი­ზარ­და, რომ მათ კა­რი­ე­რუ­ლი და­საქ­მე­ბის პერ­ს­პექ­ტი­ვა და­ი­ნა­ხეს.

ძი­რი­თა­დი პრობ­ლე­მე­ბი მა­ღალ­მ­თი­ან და არა­ქარ­თუ­ლე­ნო­ვან სკო­ლებ­ში

მოყ­ვა­ნი­ლი მა­გა­ლი­თი სწო­რედ მა­ღალ­მ­თი­ან სკო­ლას ეხე­ბო­და, არა­ქარ­თუ­ლე­ნო­ვან სკო­ლა­ში კი ერთ-ერ­თ­მა სკო­ლამ პრობ­ლე­მის და­საძ­ლე­ვად ძა­ლი­ან სა­ინ­ტე­რე­სო მე­თო­დი გა­მო­ი­ყე­ნა. სი­ურ­პ­რი­ზი არა­ვის­თ­ვის არ იქ­ნე­ბა, რომ არა­ქარ­თუ­ლე­ნო­ვან რე­გი­ონ­ში მთა­ვა­რი პრობ­ლე­მა სწო­რედ ქარ­თუ­ლის, სა­ხელ­მ­წი­ფო ენის არ­ცოდ­ნაა. არა­ქარ­თუ­ლე­ნო­ვა­ნი და­სახ­ლე­ბის სოფ­ლის სკო­ლა­ში, სა­დაც ქარ­თუ­ლე­ნო­ვა­ნი სწავ­ლე­ბა მიმ­დი­ნა­რე­ობს, მოს­წავ­ლე­თა დი­დი ნა­წი­ლი არა­ქარ­თუ­ლე­ნო­ვა­ნი მოს­წავ­ლე­ე­ბი­თაა და­კომ­პ­ლექ­ტე­ბუ­ლი. შე­სა­ბა­მი­სად, სკო­ლას ორი ძა­ლი­ან გან­ს­ხ­ვა­ვე­ბუ­ლი მიღ­წე­ვის მოს­წავ­ლე­ე­ბი ჰყავს. ქარ­თუ­ლე­ნო­ვა­ნი და არა­ქარ­თუ­ლე­ნო­ვა­ნი ბავ­შ­ვე­ბი კლას­ში ერ­თი პროგ­რა­მით სწავ­ლობ­დ­ნენ. არა­ქარ­თუ­ლე­ნო­ვან ბავ­შ­ვებს, რა თქმა უნ­და, უჭირ­დათ ქარ­თულ ენა­ზე ყვე­ლა საგ­ნის დაძ­ლე­ვა. შე­სა­ბა­მი­სად, სკო­ლამ ასე­თი სტრა­ტე­გია შე­ი­მუ­შა­ვა: ძი­რი­თად საგ­ნებ­ში, რო­გო­რი­ცაა ქარ­თუ­ლი და მა­თე­მა­ტი­კა, არა­ქარ­თუ­ლე­ნო­ვა­ნი ბავ­შ­ვე­ბი (რომ­ლებ­საც უჭირ­დათ პროგ­რა­მის დაძ­ლე­ვა), 15-20 წუ­თის გან­მავ­ლო­ბა­ში, გაკ­ვე­თი­ლი­დან გა­მოჰ­ყავ­დათ და ცალ­კე უტა­რებ­დ­ნენ ადაპ­ტი­რე­ბულ გაკ­ვე­თილს. იმა­ვე პროგ­რა­მას გა­დი­ოდ­ნენ უფ­რო მარ­ტი­ვად, მი­ზან­მი­მარ­თუ­ლად — მა­თი მიღ­წე­ვის დო­ნის მი­ხედ­ვით უხ­ს­ნიდ­ნენ მა­სა­ლას. შე­იძ­ლე­ბა ვი­ფიქ­როთ, რომ ამით, პი­რი­ქით, სეგ­რე­გა­ცი­ას — ქარ­თუ­ლე­ნო­ვა­ნი და არა­ქარ­თუ­ლე­ნო­ვა­ნი ბავ­შ­ვე­ბის ცალ-ცალ­კე სწავ­ლე­ბას შე­უწყ­ვეს ხე­ლი. მაგ­რამ ასე არ ყო­ფი­ლა, იმი­ტომ რომ, თვე­ში ერ­თხელ ან ორ თვე­ში ერ­თხელ, აფა­სებ­დ­ნენ არა­ქარ­თუ­ლე­ნო­ვა­ნი ბავ­შ­ვე­ბის მიღ­წე­ვებს, შე­დე­გე­ბის მი­ხედ­ვით, უფ­რო და უფ­რო ნაკ­ლებ ბავშვს სჭირ­დე­ბო­და ცალ­კე გაკ­ვე­თილ­ზე გა­მოს­ვ­ლა. ისი­ნი უბ­რუნ­დე­ბოდ­ნენ კლასს, ასე ვთქვათ, ეწე­ოდ­ნენ ქარ­თუ­ლე­ნო­ვან თა­ნა­ტო­ლებს. ამ­დე­ნად, მას­წავ­ლე­ბელს აღარ უწევ­და მათ­თ­ვის ფო­კუ­სი­რე­ბუ­ლი გაკ­ვე­თი­ლე­ბის ჩა­ტა­რე­ბა კონ­კ­რე­ტულ სა­გან­ში.

პრო­ექ­ტის ეტა­პე­ბი — თვით­შე­ფა­სე­ბა, როგორც მთა­ვა­რი წყა­რო გა­რე­შემ­ფა­სებ­ლის­თ­ვის

ეს მა­გა­ლი­თე­ბი პრო­ექ­ტის ინ­ტერ­ვენ­ცი­ის ნა­წილს ეხე­ბა. თუმ­ცა, რა­საკ­ვირ­ვე­ლია, იყო სხვა ეტა­პე­ბიც. რო­გორც წე­სი, გა­ნათ­ლე­ბის სფე­რო­ში, ძა­ლი­ან ხში­რად, ყვე­ლა­ფე­რი ერ­თად გვინ­და რომ სწრა­ფად გა­ვა­კე­თოთ. არა­და, ამ დროს ბევ­რი რამ არის გა­სათ­ვა­ლის­წი­ნე­ბე­ლი. ხში­რად ძა­ლი­ან კარ­გი იდეა/ჩა­ნა­ფიქ­რი სწო­რედ ამ უაზ­რო სის­წ­რა­ფის გა­მო შე­იძ­ლე­ბა მოვ­კ­ლათ და ვერ გან­ვა­ხორ­ცი­ე­ლოთ. ამ ტი­პის მო­ნა­ცე­მე­ბის გა­აზ­რე­ბას გარ­კ­ვე­უ­ლი დრო სჭირ­დე­ბა. სკო­ლებს მსგავ­სი პრო­ექ­ტი ად­რე არ გა­უ­კე­თე­ბი­ათ, ამი­ტომ პირ­ვე­ლი წე­ლი მთლი­ა­ნად შე­ფა­სე­ბის ინ­ს­ტ­რუ­მენ­ტე­ბის შეს­წავ­ლას და თვით­შე­ფა­სე­ბის თე­მის გა­აზ­რე­ბას და­ეთ­მო — რა არის თვით­შე­ფა­სე­ბა და რი­თი გან­ს­ხ­ვავ­დე­ბა შე­ფა­სე­ბის სხვა ფორ­მე­ბის­გან? ასე­თი ტი­პის თვით­შე­ფა­სე­ბა მნიშ­ვ­ნე­ლო­ვა­ნი რგო­ლია, რო­მე­ლიც აუცი­ლებ­ლად უნ­და და­უ­კავ­შირ­დეს გა­რე­შე­ფა­სე­ბას. მე­ტიც, გა­რე­შე­ფა­სე­ბა ძა­ლი­ან რთუ­ლი გან­სა­ხორ­ცი­ე­ლე­ბე­ლი იქ­ნე­ბა, თუ სკო­ლას არ ეს­მის, რას სთხოვს მას სა­ზო­გა­დო­ე­ბა ან სა­ხელ­მ­წი­ფო — რის მი­ხედ­ვით ფას­დე­ბა ის. ამი­ტომ, სკო­ლა, პირ­ველ რიგ­ში, თა­ვად უნ­და იაზ­რებ­დეს, რა არის მი­სი უმ­თავ­რე­სი პრობ­ლე­მე­ბი და მა­თი გა­დაჭ­რის გზე­ბი, ამას გა­რე­დან არ უნ­და კარ­ნა­ხობ­დ­ნენ. წი­ნა­აღ­მ­დეგ შემ­თხ­ვე­ვა­ში, თუ სკო­ლა ამის გა­აზ­რე­ბას ვერ ახერ­ხებს, მა­შინ გა­რე­შე­ფა­სე­ბის სის­ტე­მა, ბი­უ­როკ­რა­ტი­ულ პრო­ცე­სად იქ­ცე­ვა, სა­ი­და­ნაც სკო­ლა რო­გორ­ღაც ეც­დე­ბა გა­მოძ­ვ­რო­მას. სხვაგ­ვა­რად რომ ვთქვათ, თვით­შე­ფა­სე­ბა უნ­და იყოს მთა­ვა­რი წყა­რო, ძი­რი­თა­დი მო­ნა­ცემ­თა ბა­ზა გა­რე­შემ­ფა­სებ­ლის­თ­ვის. შე­უძ­ლე­ბე­ლია მაქ­სი­მა­ლუ­რი სტან­დარ­ტი და­უდ­გი­ნო სკო­ლას, რო­მელ­საც მწი­რი, ძა­ლი­ან შეზღუ­დუ­ლი რე­სურ­სი და ცო­ტა დრო აქვს იმის­თ­ვის, რომ ცვლი­ლე­ბე­ბი გა­ნა­ხორ­ცი­ე­ლოს. სის­ტე­მა მაქ­სი­მა­ლუ­რად პრო­აქ­ტი­უ­რი უნ­და იყოს და სკო­ლას გან­ვი­თა­რე­ბა­ში ეხ­მა­რე­ბო­დეს. სწო­რედ ამი­ტომ იყო პრო­ექ­ტი სამ­წ­ლი­ა­ნი და ერ­თი წე­ლი და­ეთ­მო იმას, რომ სკო­ლებს კარ­გად გა­ე­აზ­რე­ბი­ნათ, რა არის თვით­შე­ფა­სე­ბა და რო­გორ იმუ­შა­ონ პრობ­ლე­მე­ბის იდენ­ტი­ფი­ცი­რე­ბა­ზე.

რე­ა­ლუ­რად, სა­ქარ­თ­ვე­ლო­ში დი­დი ფუ­ფუ­ნე­ბაა, სკო­ლას მის­ცე ერ­თი წე­ლი იმის­თ­ვის, რომ პრობ­ლე­მა და­ად­გი­ნოს. ჩვენ მუდ­მი­ვად სადღაც გვეჩ­ქა­რე­ბა, მაგ­რამ თუ გვინ­და, რომ პრო­ცე­სი სრულ­ფა­სოვ­ნად წა­რი­მარ­თოს, საკ­მა­რი­სი დრო უნ­და მივ­ცეთ სკო­ლებს გა­სა­აზ­რებ­ლად. ძა­ლი­ან შე­უ­ფა­რა­ვად ვამ­ბობთ ხოლ­მე, რომ სკო­ლებს, პრობ­ლე­მე­ბის იდენ­ტი­ფი­ცი­რე­ბი­სას, ძა­ლი­ან ბევ­რი რამ ეშ­ლე­ბო­დათ და ეს სრუ­ლი­ად ბუ­ნებ­რი­ვი­ცაა. ამის აღი­ა­რე­ბის არც სკო­ლებს ეში­ნო­დათ, რად­გან ხვდე­ბოდ­ნენ, რომ ეშ­ლე­ბა მას, ვინც მუ­შა­ობს და რა­ღა­ცას აკე­თებს. ისეთ პრობ­ლე­მებს ეჭი­დე­ბოდ­ნენ, რო­მელ­თა დაძ­ლე­ვაც სა­კუ­თა­რი რე­სურ­სით შე­ეძ­ლოთ. ამა­ში ეხ­მა­რე­ბო­დათ სა­ერ­თა­შო­რი­სო კონ­სულ­ტან­ტი ჰარ­ტ­მუტ მა­ი­ე­რი, რო­მე­ლიც გერ­მა­ნი­ა­ში ამ მი­მარ­თუ­ლე­ბით მუ­შა­ობს, ძა­ლი­ან გა­მოც­დი­ლი ექ­ს­პერ­ტია და ქარ­თ­ველ კო­ლე­გებ­საც კარგ რჩე­ვებს აძ­ლევ­და.

ერ­თი წლის შემ­დეგ, თვით­შე­ფა­სე­ბის ჯგუ­ფე­ბი პრო­ექ­ტის მე­ო­რე ეტაპ­ზე გა­და­ვიდ­ნენ — იდენ­ტი­ფი­ცი­რე­ბუ­ლი პრობ­ლე­მის მი­ხედ­ვით ინ­ტერ­ვენ­ცი­ე­ბის და­გეგ­მ­ვა-გან­ხორ­ცი­ე­ლე­ბა. შემ­დე­გი ერ­თი წლის გან­მავ­ლო­ბა­ში, გარ­კ­ვე­უ­ლი ღო­ნის­ძი­ე­ბე­ბი გა­ნა­ხორ­ცი­ე­ლეს კონ­კ­რე­ტუ­ლი პრობ­ლე­მე­ბის აღ­მო­საფხ­ვ­რე­ლად, ხო­ლო მე­სა­მე წე­ლი, პრო­ექ­ტის მო­ნა­წი­ლე სკო­ლე­ბის ნა­წილ­მა, ისევ ახა­ლი პრობ­ლე­მის იდენ­ტი­ფი­ცი­რე­ბას და­უთ­მო. ფაქ­ტობ­რი­ვად, სა­მი წლის გან­მავ­ლო­ბა­ში, ორ პრობ­ლე­მა­ზე იმუ­შა­ვეს. ზო­გი­ერ­თ­მა სკო­ლამ უფ­რო სიღ­რ­მი­სე­უ­ლად გა­ნავ­რ­ცო უკ­ვე იდენ­ტი­ფი­ცი­რე­ბუ­ლი პრობ­ლე­მის აღ­მოფხ­ვრა — სხვა ას­პექ­ტ­ზე იმუ­შა­ვა. ერ­თი პრობ­ლე­მის აღ­მოფხ­ვ­რას ჯაჭ­ვი­ვით ებ­მე­ბა მე­ო­რე, რო­მე­ლიც წი­ნა პრობ­ლე­მას­თა­ნაა კავ­შირ­ში. რე­ა­ლუ­რად, ციკ­ლუ­რი პრო­ცე­სია — სკო­ლე­ბი, სა­კუ­თა­რი რე­სურ­სით, ნელ-ნე­ლა, ფო­კუ­სი­რე­ბუ­ლად მუ­შა­ო­ბენ პრობ­ლე­მის დაძ­ლე­ვა­ზე.

პროგ­რა­მა ძა­ლი­ან ღი­რე­ბუ­ლი იმი­თაც გახ­და, რომ გარ­და სა­ერ­თა­შო­რი­სო კონ­სულ­ტან­ტის დახ­მა­რე­ბი­სა, რე­ა­ლუ­რად, სხვა და­მა­ტე­ბი­თი რე­სურ­სი სა­ხელ­მ­წი­ფოს­გან არ და­ხარ­ჯუ­ლა, სა­კუ­თა­რი ადა­მი­ა­ნუ­რი თუ მა­ტე­რი­ა­ლუ­რი რე­სურ­სით უმ­კ­ლავ­დე­ბოდ­ნენ ყვე­ლა­ფერს. ამან დაგ­ვა­ნა­ხა, რომ მი­ნი­მა­ლუ­რი და­ნა­ხარ­ჯი­თაც შე­საძ­ლე­ბე­ლია, ნე­ბის­მი­ერ­მა სკო­ლამ, რო­მე­ლიც მო­ტი­ვი­რე­ბუ­ლი და და­ინ­ტე­რე­სე­ბუ­ლია რა­ღაც შეც­ვა­ლოს, მსგავს პრობ­ლე­მებ­ზე შე­დე­გი­ა­ნად იმუ­შა­ოს. ამის თქმის უფ­ლე­ბას თუნ­დაც უკი­დუ­რე­სად პა­ტა­რა და ძა­ლი­ან მწირ­ბი­უ­ჯე­ტი­ა­ნი სკო­ლე­ბის მო­ნა­წი­ლე­ო­ბაც მაძ­ლევს. ისი­ნი სა­უ­კე­თე­სო მა­გა­ლი­თად იქ­ც­ნენ — რო­გორ შე­იძ­ლე­ბა სკო­ლამ, სა­კუ­თა­რი რე­სურ­სით, გა­დაჭ­რას ძა­ლი­ან მწვა­ვე პრობ­ლე­მაც კი.

პრო­ექ­ტის ბო­ლო ეტაპ­ზე, მი­კერ­ძო­ე­ბუ­ლე­ბი რომ არ ვყო­ფი­ლი­ყა­ვით, გა­რე­ექ­ს­პერ­ტე­ბი ავიყ­ვა­ნეთ. გა­რემ­კ­ვ­ლევ­რებ­მა ჩა­ა­ტა­რეს სკო­ლე­ბის მი­ერ გან­ხორ­ცი­ე­ლე­ბუ­ლი ინ­ტერ­ვენ­ცი­ე­ბის კვლე­ვა — რე­ა­ლუ­რად ეს მათ მი­ერ გან­ხორ­ცი­ე­ლე­ბუ­ლი პრო­ცე­სე­ბის შე­ფა­სე­ბა იყო. კვლე­ვის ან­გა­რიშ­მა (მა­ლე აიტ­ვირ­თე­ბა ცენ­ტ­რის ვებ­გ­ვერ­დ­ზე) ზუს­ტად აჩ­ვე­ნა, რა ეტაპ­ზე ხვდე­ბო­დათ სკო­ლებს სირ­თუ­ლე­ე­ბი. ერთ-ერ­თი მთა­ვა­რი სირ­თუ­ლე, რა­ზეც უკ­ვე ვი­სა­უბ­რე, სწო­რედ პრობ­ლე­მის იდენ­ტი­ფი­ცი­რე­ბას უკავ­შირ­დე­ბო­და. კვლე­ვით დად­გინ­და, ასე­ვე, რა უფ­რო ღი­რე­ბუ­ლი იყო მათ­თ­ვის ჩვენ მი­ერ შე­თა­ვა­ზე­ბუ­ლი დახ­მა­რე­ბი­დან — ტრე­ნინ­გე­ბი თუ სა­ერ­თა­შო­რი­სო კონ­სულ­ტან­ტის დახ­მა­რე­ბა, ან რა ტი­პის ტრე­ნინ­გე­ბი იყო უფ­რო ინ­ფორ­მა­ტი­უ­ლი.

ჩვენს სკო­ლებ­ში ძა­ლი­ან ბევ­რი რამ შე­იძ­ლე­ბა იყოს პრობ­ლე­მუ­რი, მაგ­რამ მნიშ­ვ­ნე­ლო­ვა­ნია, ეტა­პობ­რი­ვად, ფო­კუ­სი­რე­ბუ­ლი შე­ფა­სე­ბა — ფო­კუ­სი­რე­ბა კონ­კ­რე­ტულ გა­მოწ­ვე­ვა­ზე და მი­სი გა­და­ლახ­ვა. პირ­ველ ეტაპ­ზე პრობ­ლე­მა სკო­ლე­ბის ჩარ­თუ­ლო­ბაც იყო. თა­ვი­დან, სი­ახ­ლეს ყვე­ლა სკეპ­ტი­კუ­რად უყუ­რებს, მაგ­რამ მნიშ­ვ­ნე­ლო­ვა­ნია, რომ მათ ეს და­მო­კი­დე­ბუ­ლე­ბა დაძ­ლი­ონ. ასე­ვე, მნიშ­ვ­ნე­ლო­ვა­ნია, სკო­ლამ პრო­ცე­სებ­ში ყვე­ლა და­ინ­ტე­რე­სე­ბუ­ლი პი­რი ჩარ­თოს, რომ ეს მთლი­ა­ნად სკო­ლის პა­სუ­ხის­მ­გებ­ლო­ბად იქ­ცეს და მხო­ლოდ დი­რექ­ტო­რის ან მი­სი მო­ად­გი­ლის ცალ­კე­ულ ინი­ცი­ა­ტი­ვად არ დარ­ჩეს. ამ პრო­ექ­ტის არ­სი და ფი­ლო­სო­ფი­აც სწო­რედ იმა­შია, რომ ყვე­ლა ერ­თად მუშაობს — სკო­ლის თვით­შე­ფა­სე­ბის ჯგუ­ფი პრო­ექტს ახორ­ცი­ე­ლებს იმის­თ­ვის, რომ, სკო­ლა­ში სა­ერ­თო პა­სუ­ხის­მ­გებ­ლო­ბის კულ­ტუ­რა ჩა­მო­ყა­ლიბ­დეს, ღი­ად ისა­უბ­რონ პრობ­ლე­მებ­ზე, აღარ შე­უ­შინ­დ­ნენ ჩა­ვარ­დ­ნებს და გა­მოწ­ვე­ვებს.

რას ითხოვს სა­ზო­გა­დო­ე­ბა სკო­ლის­გან

გან­ზო­გა­დე­ბა ყვე­ლა სკო­ლა­ზე არ შეგ­ვიძ­ლია, თუმ­ცა, პრო­ექ­ტ­ში ჩარ­თუ­ლი 13 სკო­ლის მა­გა­ლით­მა აჩ­ვე­ნა, რომ ყვე­ლა სკო­ლის­თ­ვის ერ­თი ზო­გა­დი გლო­ბა­ლუ­რი პრობ­ლე­მა არ არ­სე­ბობს. ჩვე­ნი სკო­ლე­ბი ერ­თ­მა­ნე­თის­გან გან­ს­ხ­ვავ­დე­ბი­ან, ამი­ტომ პრობ­ლე­მე­ბიც გან­ს­ხვა­ვე­ბუ­ლი აქვთ. ის, რაც შე­იძ­ლე­ბა ერ­თი კონ­კ­რე­ტუ­ლი სკო­ლის­თ­ვის მწვა­ვე პრობ­ლე­მაა, მე­ო­რე სკო­ლის­თ­ვის სა­ერ­თოდ არ აღ­მოჩ­ნ­დეს პრობ­ლე­მა. ჩვენ გვაქვს დაშ­ვე­ბე­ბი და სტე­რე­ო­ტი­პე­ბი, რომ სოფ­ლის სკო­ლას „ეს პრობ­ლე­მე­ბი“ აქვს და ქა­ლა­ქის სკო­ლას — „ეს“. ხშირ შემ­თხ­ვე­ვა­ში, არც ეს არის მარ­თა­ლი. ყვე­ლა სკო­ლას თა­ვი­სი სა­ჭი­რო­ე­ბა აქვს. ამი­ტომ, თუ სა­ხელ­მ­წი­ფო მხო­ლოდ ერ­თი უნი­ვერ­სა­ლუ­რი პრობ­ლე­მის დად­გე­ნის გზით იმუ­შა­ვებს, აუცი­ლებ­ლად გა­იზ­რ­დე­ბა სკო­ლის ინ­დი­ვი­დუ­ა­ლუ­რი სა­ჭი­რო­ე­ბის გა­უთ­ვა­ლის­წი­ნებ­ლო­ბის რის­კი. რო­გორც მოს­წავ­ლეს აქვს ინ­დი­ვი­დუ­ა­ლუ­რი სა­ჭი­რო­ე­ბე­ბი, სწო­რედ ასე­ვე აქვს სკო­ლა­საც. ამი­ტომ ვუს­ვამთ ხაზს თვი­თონ სკო­ლის ჩარ­თუ­ლო­ბის მნიშ­ვ­ნე­ლო­ბას პრობ­ლე­მე­ბის დად­გე­ნა/დაძ­ლე­ვის პრო­ცეს­ში, მით უფ­რო, რო­ცა ისე­თი პრობ­ლე­მის იდენ­ტი­ფი­ცი­რე­ბა­ზე ვსა­უბ­რობთ, რომ­ლის აღ­მოფხ­ვ­რა სკო­ლამ სა­კუ­თა­რი ძა­ლე­ბით უნ­და შეძ­ლოს. სხვა შემ­თხ­ვე­ვა­ში, შე­ფა­სე­ბა მხო­ლოდ ბი­უ­როკ­რა­ტი­ულ პრო­ცე­სად იქ­ცე­ვა.

ვფიქ­რობ, ჩვე­ნი ინი­ცი­ა­ტი­ვა და მცდე­ლო­ბა, ამ ტი­პის პრო­ექ­ტი გა­მოგ­ვე­ცა­და, წარ­მა­ტე­ბუ­ლად დას­რულ­და. სა­პი­ლო­ტე პრო­ექ­ტ­მა თვით­შე­ფა­სე­ბის ინ­ს­ტ­რუ­მენ­ტის მო­დე­ლი შექ­მ­ნა, რის­თ­ვი­საც, ცენ­ტ­რის სა­ხე­ლით, დი­დი მად­ლო­ბა მინ­და გა­და­ვუ­ხა­დო „ათას­წ­ლე­უ­ლის გა­მოწ­ვე­ვის ფონდ — სა­ქარ­თ­ვე­ლოს“ და ათას­წ­ლე­უ­ლის კორ­პო­რა­ცი­ას, რად­გან სწო­რედ მა­თი დახ­მა­რე­ბით შევ­ძე­ლით სა­პი­ლო­ტე პრო­ექ­ტის გან­ხორ­ცი­ე­ლე­ბა.

ბუ­ნებ­რი­ვია, არ შე­იძ­ლე­ბა, 13 სკო­ლის მა­გა­ლი­თით, მო­ვითხო­ვოთ პრო­ექ­ტის ერ­თ­ბა­შად ყვე­ლა სკო­ლა­ში გან­ხორ­ცი­ე­ლე­ბა. ჩვე­ნი ხედ­ვაა, ეტა­პობ­რი­ვად და­ი­ნერ­გოს და ის სკო­ლე­ბი, რომ­ლე­ბიც სა­მი წლის გან­მავ­ლო­ბა­ში სწავ­ლობ­დ­ნენ, ახორ­ცი­ე­ლებ­დ­ნენ და მი­ი­ღეს პრაქ­ტი­კუ­ლი გა­მოც­დი­ლე­ბა, სა­კუ­თარ რე­გი­ო­ნებ­ში ამ ცოდ­ნის გა­მავ­რ­ცე­ლე­ბელ ცენ­ტ­რე­ბად იქ­ც­ნენ. მათ შე­უძ­ლი­ათ გა­მოც­დი­ლე­ბა გა­უ­ზი­ა­რონ თუნ­დაც მათ რა­ი­ონ­ში/რე­გი­ონ­ში მდე­ბა­რე რამ­დე­ნი­მე სკო­ლას. ასე­თი პრო­ექ­ტე­ბის გან­ხორ­ცი­ე­ლე­ბი­სას ძა­ლი­ან ფრთხი­ლად უნ­და ვი­ყოთ, რად­გან მსგავს ინი­ცი­ა­ტი­ვებს ძა­ლით ვერც ერთ სკო­ლას ვერ გა­ა­კე­თე­ბი­ნებ.

ცენტრს ძა­ლი­ან დი­დი გა­მოც­დი­ლე­ბა და­უგ­როვ­და ამ მი­მარ­თუ­ლე­ბით და მზა­დაა (სა­ქარ­თ­ვე­ლო­ში, აქამ­დე, ამ ტი­პის პრო­ექ­ტი არა­ვის გა­ნუ­ხორ­ცი­ე­ლე­ბია) სა­კონ­სულ­ტა­ციო დახ­მა­რე­ბა გა­უ­წი­ოს სკო­ლებს, ზუს­ტად ისე­ვე, რო­გორც ამას 13 სკო­ლის­თ­ვის ვა­კე­თებ­დით. თუმ­ცა, ინი­ცი­ა­ტი­ვა­ზე სა­კუთ­რე­ბის გან­ც­და მთლი­ა­ნად სის­ტე­მას უნ­და ჰქონ­დეს. ასე­თი მნიშ­ვ­ნე­ლო­ვა­ნი წა­მოწყე­ბა ცენ­ტ­რის კერ­ძო პრო­ექ­ტის გან­ხორ­ცი­ე­ლე­ბით რომ არ დას­რულ­დეს, სა­ხელ­მ­წი­ფომ უნ­და აიღოს პა­სუ­ხის­მ­გებ­ლო­ბა, სხვა აქ­ტო­რებ­თან ერ­თად.

კონ­ფე­რენ­ცია — შე­დე­გე­ბის შე­­ჯა­მე­ბა

ძა­ლი­ან მნიშ­ვ­ნე­ლო­ვა­ნი კონ­ფე­რენ­ცია მო­ვაწყ­ვეთ 8-9 ივ­ნისს. პირ­ვე­ლი დღე შე­დე­გე­ბის წარ­დ­გე­ნას და­ეთ­მო, მე­ო­რე დღეს კი მო­ნა­წი­ლე სკო­ლებ­მა სა­მუ­შაო შეხ­ვედ­რე­ბი გა­მარ­თეს სხვა სკო­ლებ­თან, აუხ­ს­ნეს, რო­გორ შე­იძ­ლე­ბა სა­სი­კე­თოდ გა­მო­ი­ყე­ნონ თვით­შე­ფა­სე­ბა და სა­კუ­თა­რი მე­თო­დე­ბით დაძ­ლი­ონ პრობ­ლე­მე­ბი. ჩემ­თ­ვის კონ­ფე­რენ­ცია ერთ-ერ­თი გა­მორ­ჩე­უ­ლი იმი­თაც იყო, რომ არც ერ­თი სკო­ლა, მათ შო­რის ძა­ლი­ან წარ­მა­ტე­ბუ­ლიც, არ უშინ­დე­ბო­და იმის თქმას, რომ რა­ღაც ეტაპ­ზე შე­ე­შა­ლა, რა­ღაც არას­წო­რად გა­ა­კე­თა. ეს სავ­სე­ბით ჯან­სა­ღი და სწო­რი მიდ­გო­მაა. შეც­დო­მით მათ უფ­რო კარ­გად გა­ი­აზ­რეს, რა უნ­და გა­ე­კე­თე­ბი­ნათ გა­მო­სას­წო­რებ­ლად. ბუ­ნებ­რი­ვია, სწავ­ლის პრო­ცეს­ში, თა­ვი­დან, ყვე­ლა­ფე­რი ისე არ გა­მო­ვა, რო­გორც გეგ­მავ, მაგ­რამ ზო­გა­დად, სკო­ლე­ბიც და მას­წავ­ლებ­ლე­ბიც უნ­და შე­ეჩ­ვი­ონ ამას და მოს­წავ­ლე­ებ­საც ას­წავ­ლონ, რომ გარ­კ­ვე­უ­ლი მარ­ცხის შემ­თხ­ვე­ვა­ში ფარ-ხმა­ლი არ და­ყა­რონ.

იმ შემ­თხ­ვე­ვა­ში, თუ სა­ხელ­მ­წი­ფოს მხარ­და­ჭე­რით, მო­მა­ვალ­ში, სხვა სკო­ლებ­შიც გავ­რ­ცელ­დე­ბა თვით­შე­ფა­სე­ბის პრო­ექ­ტი, ბუ­ნებ­რი­ვია, აუცი­ლებ­ლად უნ­და იყოს დაშ­ვე­ბა, რომ მათ გარ­კ­ვე­უ­ლი დრო მივ­ცეთ გან­სა­ხორ­ცი­ე­ლებ­ლად. სკო­ლებ­მა, ეტა­პობ­რი­ვად, უნ­და ის­წავ­ლონ რა რო­გორ გა­ა­კე­თონ, რად­გან ერთ-ორ თვე­ში ამ ტი­პის ცოდ­ნა და გა­მოც­დი­ლე­ბა არ მო­დის. რაც მთა­ვა­რია, ეს ნამ­დ­ვი­ლად არ მი­უ­თი­თებს არც სკო­ლის უუნა­რო­ბა­ზე და არც დი­რექ­ტო­რის არა­კომ­პე­ტენ­ტუ­რო­ბა­ზე ან მას­წავ­ლებ­ლე­ბის და­ბალ კვა­ლი­ფი­კა­ცი­ა­ზე, ეს არის პრო­ცე­სი, რო­მე­ლიც წარ­მა­ტე­ბის მი­საღ­წე­ვად დრო­სა და მოთ­მი­ნე­ბას მო­ითხოვს.

ესაუბრა ლა­ლი ჯე­ლა­ძე

     

მკითხველთა კლუბი

ბლოგი

კულტურა

უმაღლესი განათლება

პროფესიული განათლება

მსგავსი სიახლეები