ხათუნა სვანაძე
წყალტუბოს მუნიციპალიტეტის
№2 საჯარო სკოლის
მათემატიკის წამყვანი მასწავლებელი
⇒ მე ვარ ხათუნა სვანაძე, მათემატიკის წამყვანი მასწავლებელი, 27 წელია, ვასწავლი სსიპ მამია ფანცულაიას სახელობის წყალტუბოს №2 საჯარო სკოლაში, ასევე ვმუშაობ ფარცხანაყანევის №1 საჯარო სკოლაში. აქტიურად ვმონაწილეობ სხვადასხვა პროექტებში, ერთ-ერთია „ახალი სკოლის მოდელი“. კოლეგები მთვლიან კომუნიკაბელურ, ინიციატივიან, ორგანიზებულ თანამშრომლად. მყავს მეუღლე და ორი შვილი. ვაჟი „ფლექსის“ პროგრამის გამარჯვებულია და ამჟამად, აშშ-ს ერთ-ერთი უნივერსიტეტის სტუდენტია, ხოლო გოგონა სკოლის მოსწავლეა.
იყო მასწავლებელი, ეს უდიდესი პასუხისმგებლობაა
სკოლაში მუშაობა 19 წლისამ დავიწყე. პირველი გაკვეთილის ჩატარებიდან, პირველივე თვეში, მივხვდი, რომ საუკეთესო ადგილას ვიყავი და ძალიან მინდოდა აქ მუშაობა. მიზერული ხელფასის მიუხედავად, ვიცოდი, ეს საქმე უნდა მეკეთებინა. ჩემი პროფესიული ცხოვრების სკოლასთან დაკავშირებაში დიდი წვლილი მიუძღვის ჩემს მასწავლებლებს. მასწავლებლობა ჩემთვის იმაზე მეტია, ვიდრე პროფესია, თუ ბედავ სწავლებას, მაშინ თავადაც სულ უნდა სწავლობდე.
მასწავლებლის პროფესიონალიზმისთვის აუცილებელი პირობაა საგნის ცოდნა, გამართული პროგრამები, სახელმძღვანელოები და მეთოდური ლიტერატურა…
იმისთვის, რომ იყო პროფესიონალი მასწავლებელი, პირველ რიგში, უნდა გქონდეს დიდი პასუხისმგებლობა, რადგან შენს ხელში ადამიანი ყალიბდება, უნდა ეცადო, არსად დაუშვა შეცდომა. მასწავლებელი მუდმივ ძიებაში უნდა იყოს, არ უნდა შეჩერდეს, განავითაროს საკუთარი თავი, იკვლიოს საკუთარი პედაგოგიური პრაქტიკა და შეიმუშაოს ინტერვენციები. ყველას სურს, იყოს თანამედროვე მასწავლებელი, თავის საგანს აყვარებდეს მოსწავლეებს, თვითონაც უყვარდეთ ბავშვებს, იმსახურებდეს კოლეგებისა და მშობლების გულწრფელ პატივისცემას. კარგი მასწავლებელი კრეატიულია. მასწავლებლის სამუშაო არეალიც სავსეა შემოქმედებითი ამოცანებით, რომლებსაც თვითონვე ისახავს. კარგი მასწავლებელი თავად იგონებს გაკვეთილებს, სავარჯიშოებს, პროექტებს. მასწავლებელი უზომოდ უნდა იხარჯებოდეს, იცლებოდეს ძალებისგან, ემოციებისგან, მაგრამ ამას ვერავინ ამჩნევდეს, ისევ ივსებოდეს ახალი ძალებით, ემოციებით, იდეებით და აგრძელებდეს საყვარელ საქმეს.
რას ითხოვენ თანამედროვე მოსწავლეები მასწავლებლისგან
თანამედროვე მოსწავლეებს, წიგნიერებასთან ერთად, განვითარებული აქვთ ციფრული წიგნიერებაც. ამიტომ ისინი ჩვენგან თანამედროვე მეთოდებს ითხოვენ, რომ ბევრი უნარი განივითარონ. თანამედროვე მასწავლებელი მზად უნდა იყო სიახლეებისთვის, განსხვავებული მოსაზრების მიღებისთვის, შეფასებისთვის. მოსწავლეები ყველაზე გულწრფელი შემფასებლები არიან, ყველაზე გულწრფელად და ღიად შეუძლიათ სიხარულის და წყენის გამოხატვა. შეუძლიათ, უზომოდ ბევრი სითბო გაჩუქონ და აგავსონ დადებითი ემოციით.
თანამედროვე მასწავლებელი ბავშვების მოყვარული უნდა იყოს, საგნის და მეთოდოლოგიის კარგად მცოდნე და ბავშვების მეგობარი. მას, უპირველეს ყოვლისა, ესაჭიროება იმის გაცნობიერება, რომ პედაგოგობა მოიაზრებს განვითარების უწყვეტ პროცესს. შინაგანი მოტივაციის არსებობა, მუდმივი სწრაფვა სიახლეებისაკენ უმნიშვნელოვანესი მგონია. წარმატებას კი მოსწავლეებისა და საქმის სიყვარული, შრომისმოყვარეობა, მონდომება განაპირობებს. უნდა გჯეროდეს საკუთარი თავის და ამაყობდე იმით, რომ მასწავლებელი ხარ.
„არასტანდარტული გაკვეთილი“
ვფიქრობ, ასეთ გაკვეთილებს ქართველი მასწავლებლების 30% მაინც ატარებს. მე კი, სულ მაქვს მცდელობა, ჩემ მიერ ჩატარებული გაკვეთილი არასტანდარტული, საინტერესო და მრავალფეროვანი იყოს, თუმცა, ამავე დროს, დავიცვა ოქროს შუალედი და მოსწავლეებიც ზედმეტად არ გადავტვირთო. ვიყენებ ბევრ მეთოდს, როგორც ელექტრონულს, ისე ფიზიკურ რესურსებს… ეს მზარდი, მუდმივად განახლებადი პროცესია, ერთი გაკვეთილი არაფრით ჰგავს მეორეს, უმეტესად ექსპრომტად ხდება ყველაფერი. თავად მოსწავლეების მხრიდან მოდის, ასე ვთქვათ, დაკვეთა და შემიძლია, თამამად გითხრათ — საუკეთესო მოსწავლეები მყავს, რომელთა საჭიროებიდან გამომდინარე ვგეგმავ თითოეულ გაკვეთილს.
თანამედროვე განათლების სისტემა — პროფესიული განვითარება, ინოვაციები, ტექნოლოგიები, ახალი მიდგომები, სტრატეგიები…
პროფესიონალიზმის ამაღლებისთვის ნამდვილად კარგი ტრენინგები, ვებინარები, მასტერკლასებია შემოთავაზებული. თუმცა უკეთესი იქნება, რომ იყოს პედაგოგთა გაცვლითი პროგრამები, როგორიც უცხო ენებს აქვთ… ასევე — სკოლაში გამართული ინფრასტრუქტურა, ლაბორატორიები.
როგორ ვახერხებ განვითარებას? მოსწავლეებთან მუშაობა ჩემთვის მუდმივად ფორმაში ყოფნას ნიშნავს, ამიტომაც არის პედაგოგობა ყველაზე საინტერესო პროფესია, რომელიც ყოველდღიურად გიბიძგებს განვითარებისკენ, თანამედროვე ცოდნით აღიჭურვო და თვითგანვითარების სხვადასხვა გზები მოძებნო, რომ ყოველ გაკვეთილზე საინტერესო იყო. და რადგან, ყოველდღიურად ვხვდები ჩემს მოსწავლეებს, ვწვდები მათ საფიქრალს, ვსაუბრობთ, ვარკვევ, რა მოსწონთ და რა არა, ვისმენ მათ კითხვებს და მუდმივად მზადყოფნაში ვარ მათთვის პასუხების გასაცემად, ეს კი მუდმივ განათლებას მოითხოვს.
ზოგჯერ ისეც ხდება, რომ არ მაქვს მზა პასუხი მათ შეკითხვაზე და ამიტომ ვეუბნები — ვნახავ, წავიკითხავ, მოვიფიქრებ და გიპასუხებთ-მეთქი. მოსწავლემ ტყუილში არ უნდა გამოიჭიროს მასწავლებელი. უმჯობესია, პასუხი რამდენიმე დღის მერე უთხრა, ვიდრე დაუსაბუთებელი და არასწორი პასუხი გასცე.
თანამედროვე განათლების სისტემაში ბევრი რამაა გასათვალისწინებელი: ტრენინგებისა და ვებინარების ხარისხი, საჭიროა კომპიუტერები, უკეთესი სახელმძღვანელოები, მასწავლებლების გადამზადება უნდა ხდებოდეს მხარდაჭერისა და თანამშრომლობის პოზიციით.
ყოველთვის მომხრე ვიყავი სიახლეების დანერგვის. მაინტერესებდა, თუ სხვა ქვეყანაში მუშაობდა რაღაც მიდგომები, რატომაც არ გვეცადა მათი ჩვენთან გამოყენება. ამ მიზნით, არაერთი ტრენინგი გავიარე. ამ ახალ მეთოდებსა და გზებს მუდამ ვიყენებ პრაქტიკაში. ვაკვირდები და ვხედავ, რომ ეს ჩემს სამუშაო პროცესსაც გაცილებით სახალისოს და საინტერესოს ხდის, ვიდრე რუტინული, ერთგვარად ჩარჩოში ჩასმული გაკვეთილები. ჩემი აზრით, თუკი სიახლე პრაქტიკაში არ გამოიყენე, ვერ გაიგებ ვერც მის დადებით და ვერც უარყოფით მხარეს. ამიტომ, მხოლოდ სწავლების პროცესში იბადება ოპტიმალური მეთოდი, რომელსაც შეარჩევ და გამოიყენებ.
მივიჩნევ, რომ მასწავლებლობა სულაც არ ნიშნავს პედაგოგიკის მხოლოდ თეორიული ნაწილის კარგად ცოდნას. ამ წლების განმავლობაში არაერთი რეფორმა გატარებულა განათლების სფეროში. მეც ყოველთვის ვცდილობდი, მაშინვე ამება მხარი ნებისმიერი ნოვაციისათვის და ჩემს მოსწავლეებთან პრაქტიკულად განმეხორციელებინა ის, რასაც თეორიულად გადმოგვცემდნენ. ყოველი ახალი გამოშვების შემდეგ, ვცდილობ კორექტივები შევიტანო მიდგომებში და რაღაც ახალი დავნერგო, რომ უფრო მეტად გავახალისო სწავლის პროცესი. მასწავლებელს, როგორც მოსწავლეებს, სჭირდება მოტივაცია, რა თქმა უნდა, ეს ხელფასზეც უნდა აისახოს და სხვა წამახალისებელი ჯილდოც სასურველი იქნებოდა — ექსკურსია, გაცვლითი პროგრამა, ბანაკები…
„ახალი სკოლის მოდელი“
ახალმა სკოლის მოდელმა შეცვალა მასწავლებლის და მოსწავლეების დამოკიდებულებები. მასწავლებელი მეტად დააფიქრა მოსწავლის საჭიროებაზე და გაზარდა ისეთი დავალებები, რომლებიც ავთენტურია და ყოველდღიურ ყოფა-ცხოვრებას უკავშირდება.
თავისუფალი დრო და მომავლის გეგმები
თავისუფალ დროს მეგობრებთან და ოჯახის წევრებთან ვატარებ, ისე კი, თავისუფალი დროის ნაკლებობას განვიცდით მასწავლებლები. ძალიან მიყვარს მოგზაურობა.
რაც შეეხება სამომავლო გეგმებს, სკოლაში დარჩენას კიდევ ვაპირებ — სექტემბერი რომ ახლოვდება, ერთი სული მაქვს ხოლმე, სკოლაში როდის დავბრუნდები. პარალელურად, საკუთარი შესაძლებლობის სხვაგან მოსინჯვაზეც ვფიქრობ, თუმცა, განათლების სფეროს ვერ მოვშორდები, რადგან კარგა ხანია ამ დიდი ოჯახის წევრი ვარ.