ნანა გრიგალაშვილი
სსიპ ქალაქ თბილისის №156 საჯარო სკოლის პედაგოგი
სასწავლო რესურსების გამოყენება საგაკვეთილო პროცესს უფრო მრავალფეროვანს ხდის. მოტივაცია და ჩართულობა მაღალია, როცა მასწავლებელს შეუძლია დაგეგმოს და ეფექტურად გამოიყენოს რესურსები, ყველა მოსწავლისათვის ხელმისაწვდომი, ადაპტირებული და დიფერენცირებული.
ჩვენ ყველა ბავშვობიდან მოვდივართ და გვახსოვს, სკოლის ცხოვრებიდან, დასამახსოვრებელი დღეები. ახლა რომ ვკითხოთ ნებისმიერ ზრდასრულ ადამიანს, გაიხსენოს სკოლა და ერთი კონკრეტული გაკვეთილი, უმრავლესობა იხსენებს გასვლით ან თვალსაჩინო რესურსებით ჩატარებულ ვიზუალურ გაკვეთილებს, რომელსაც მოსწავლე იმახსოვრებს არა მარტო სმენით, არამედ შეხედვით, შეხებით და კეთებით.
რესურსების გამოყენების ეფექტურობაზე დიდი ხანია ვსაუბრობთ და სისტემურად ვგეგმავთ სასწავლო პროცესში. სასწავლო რესურსები კიდევ უფრო ეფექტიანია, თუკი თავად მოსწავლეები დაამზადებენ. სწორედ ასეთი რესურსების შესახებ მინდა გიამბოთ, რომელიც ჩემმა მეორეკლასელებმა პანდემიის პერიოდში შექმნეს და გამოვიყენეთ გაკვეთილებზე.
რესურსი მათემატიკისა და ქართულის გაკვეთილებისთვის შეიქმნა, თუმცა, ბუნებისმეტყველების გაკვეთილებზეც შეიძლება გამოყენება.
რესურსის შექმნის მიზნები:
⇒ პანდემიის პერიოდის საშინაო დავალებების ეფექტურობის გაზრდა და მოსწავლეთა მეტი ჩართულობა, მოტივაციის ზრდა სწავლა/სწავლების ეფექტიანობისთვის;
⇒ მათემატიკის გაკვეთილებზე მეტი შემოქმედებითი მუხტის შეძენა, ამოცანებთან დაკავშირებული სირთულეების ვიზუალური მასალით ჩანაცვლება და აღმოფხვრა.
რესურსი გახლავთ პოსტერი, რომელიც მოსწავლეებმა შერეული ჰიბრიდული სწავლების პერიოდში შექმნეს, როდესაც ხშირი იყო დისტანციურ სწავლებაზე გადასვლა და კლასის ნაწილი დადიოდა სკოლაში, ნაწილი კი კვლავ დისტანციურ სწავლებაზე იყო. რესურსის გამოყენება შესაძლებელია ეფექტურად ორივე ტიპის სწავლებისთვის.
მათემატიკის გაკვეთილებზე, დისტანციური სწავლების პერიოდში, ძალიან ეფექტურად ვიყენებდით სხვადასხვა თვალსაჩინო ელრესურსს. თუმცა, როდესაც სკოლაში დავბრუნდით, მოსწავლეებს ნაკლებად დახვდათ ის ვიზუალური მასალა, რაც აღქმასა და უკეთ გააზრებაში დაეხმარებოდა. სწორედ ამ მიზნით მოვიფიქრეთ ვიზუალური პოსტერების დამზადება, ამოცანების შესწავლისას. მოსწავლეებმა მოიძიეს, მოიფიქრეს, ზოგს მასწავლებელმა მიაწოდა ამოცანები, რომლის ვიზუალიზება უნდა მოეხდინა და დიდ ფორმატზე გადაეწერა დიდი ასოებით, გაეფორმებინა ილუსტრაციით. გვერდით პატარა ფერად კონვერტს აკრავდნენ, ამოცანას ამოხსნიდნენ და პასუხს კონვერტში დებდნენ. აღნიშნული მასალა მეორე კლასის მეორე სემესტრის განმავლობაში გამოვიყენეთ. ეტაპობრივად, თემასთან დაკავშირებით, ვმუშაობდით ამოცანებზე. მოსწავლეებისთვის ძალიან სახალისო იყო, თუ კარგად ამოხსნიდნენ ამოცანას, პასუხს ვიღებდით კონვერტიდან და ჩვენი პასუხები ემთხვეოდა. კლასიც სიხარულს განიცდიდა და ამოცანის ავტორიც, თუმცა, თუ კლასი ვერ მიდიოდა სწორ პასუხამდე, დახმარებას ვთხოვდით კლასელს, რომ აეხსნა მეგობრებისთვის. აქაც ძალიან ეფექტური გამოსვლები ჰქონდათ პოსტერის შემქმნელებს, რომლებიც მზად იყვნენ დახმარებისთვის.
ქართულის და ბუნებისმეტყველების გაკვეთილებისთვის დაამზადეს გამოცანების პოსტერები. აქაც დიდ ფორმატზე დიდი ასოებით ეწერა გამოცანები, მიმანიშნებელი ნახატით და კონვერტში იდო პასუხი.
ბუნებისმეტყველების გაკვეთილებისთვის ბავშვებმა წელიწადის დროებზე შექმნეს შესაბამისი გამოცანები. საგაკვეთილო პროცესი უფრო ეფექტური და ხალისიანი გავხადეთ, გამოცანები მოსწავლეებმა მშობლების დახმარებით მოიძიეს, ზოგს კი მასწავლებელმა მიაწოდა.
დისტანციური სწავლებისას, „სლაიდების“ სახით, ვაწვდიდით მოსწავლეებს და კონვერტის გახსნის ეფექტისთვის ვიყენებდით მომდევნო „სლაიდს“, ხოლო პირისპირ სწავლებისას, კონვერტს ვხსნიდით და ვკითხულობდით ფურცელზე დაწერილ პასუხს.
თავდაპირველად, დავამზადეთ რესურსები და შემდეგ, ნახევარი სემესტრის განმავლობაში, თემის შესაბამისად ვიყენებდით გაკვეთილებზე. მე-2 კლასის დასასრულს კი, მოსწავლეებმა შეაფასეს რესურსი და გამართეს პრეზენტაცია, სადაც მადლობის სერტიფიკატებით დაჯილდოვდნენ.
რესურსი შევინახეთ, რადგან ძალიან ეფექტურად შეიძლება გამოვიყენოთ მე-3 კლასის დასაწყისშიც, როდესაც გაკვეთილებზე წინა წლის მასალას ვიმეორებთ. აგრეთვე, შეიძლება მომავალ მეორეკლასელებს შევთავაზოთ, გამოიყენონ ამოცანების შესწავლისას, ქართულისა და ბუნებისმეტყველების გაკვეთილების გამრავალფეროვნების მიზნით. რესურსი წიგნის სახით აეწყო და შესაძლებელია, როგორც უკვე აღვნიშნე, მომავალ წლებში, სხვა კლასებს გადავცეთ და დავეხმაროთ გაკვეთილების გააზრებაში.
რესურსების გამოყენება ეფექტურია საგაკვეთილო პროცესში და როდესაც ვეტყვით მოსწავლეებს, რომ ეს რესურსი მეორეკლასელმა შექმნა, ვფიქრობ, უფრო ეფექტური იქნება და მეტი პასუხისმგებლობით ჩაერთვებიან მოსწავლეებიც, როცა ეცოდინებათ, რომ თანატოლის მიერ შექმნილ ამოცანაზე მუშაობენ.
ხელს შევუწყობთ „თანატოლთ განმანათლებელს“ სკოლაში. მოსწავლეები უფრო თავდაჯერებულნი და მოტივირებულნი იქნებიან, დაამზადონ და შექმნან ისეთი ეფექტიანი რესურსი, რომელიც არა მარტო მათ მოუტანს სარგებელს, არამედ დაეხმარება უმცროს მეგობრებს სხვადასხვა უნარების განვითარებაში.
