ზოგადი განათლების რეფორმა, ანუ მესამე თაობის ახალი ეროვნული სასწავლო გეგმის დანერგვა საქართველოს საჯარო სკოლებში 2019 წლიდან მიმდინარეობს. იგი ორიენტირებულია შემოქმედებით პროცესში მოსწავლის აქტიურ ჩართვაზე, სასწავლო მასალის სიღრმისეულ გააზრებასა და ინფორმაციის ცოდნად გარდაქმნაზე, რომლის გამოყენებასაც ის ყოველდღიურ ცხოვრებაში შეძლებს. რეფორმის მიზანია, ასევე, ყველა მოსწავლისთვის ხარისხიანი განათლების ხელმისაწვდომობა, სკოლაში უსაფრთხო, მზრუნველობითი და თანამშრომლობითი გარემოს შექმნა, რომელიც პიროვნულ განვითარებასა და სახელმწიფოებრივად მოაზროვნე მოქალაქის ჩამოყალიბებას განაპირობებს. ზოგადი განათლების რეფორმის შედეგად იცვლება სწავლა-სწავლების მეთოდოლოგია, რაც მოსწავლეებში თავისუფალი, კრიტიკული აზროვნების განვითარებას უწყობს ხელს და ახალგაზრდებს XXI საუკუნის შესაბამისი განათლების მიღების შესაძლებლობას აძლევს.
„ახალი სკოლის მოდელი“ მასწავლებელს აძლევს შესაძლებლობას, განაახლოს თავისი გამოცდილება, ცოდნა, უნარი. განათლება ერთ ადგილას არ დგას, მუდმივად იცვლება, იზრდება, იხვეწება, ყალიბდება. მასწავლებლებს ახალი მიდგომებისადმი საკუთარი დამოკიდებულებები უჩნდებათ, ზოგი თვითონ ქმნის კლასში რაღაც ახალს, საინტერესოს. „ახალი სკოლის მოდელი“ მათ ამის ფორმულირების, დემონსტრირების საშუალებას აძლევს. მოსწავლეზე ორიენტირებულობა მასწავლებლის წარმატების გარანტია, მისი პროფესიონალიზმის ნიშანია, როდესაც მოსწავლეს შეუძლია თავისუფლად იაზროვნოს, გამოხატოს თავისი დამოკიდებულებები, ასევე, იმ ცნებებისა და მკვიდრი წარმოდგენების გააზრება, რასაც მასწავლებელი ასწავლის. თუ მოსწავლე აცნობიერებს რას და რატომ სწავლობს და მასწავლებელი აგებინებს, არწმუნებს, რატომ არის მნიშვნელოვანი მისთვის სწავლა, ეს უკვე გვაძლევს იმედს, რომ მომავალში, როდესაც ეს მოზარდი სკოლას დაამთავრებს, საზოგადოების სრულფასოვანი წევრი გახდება და ნებისმიერ გარემო პირობებში შეძლებს ადაპტირებას. „ახალი სკოლის მოდელი“ გვაძლევს საშუალებას, ბავშვს სკოლიდანვე მივცეთ არჩევანის უფლება, საკუთარი აზრის ჩამოყალიბებისა და განმტკიცების შესაძლებლობა. ამ ფაქტორის წინაპირობა კი, სათანადოდ მომზადებული მასწავლებელია, რომელიც მუდამ მზად უნდა იყოს სიახლისათვის. მისი შრომა არ უნდა იყოს ცალმხრივი, მასწავლებელმა და მოსწავლემ უნდა იმეგობრონ, ითანამშრომლონ. გასათვალისწინებელია ასევე მშობელთა ჩართულობის ხარისხი. ეს მნიშვნელოვანი ჯაჭვი — მშობელი-ბავშვი-მასწავლებელი — ისე უნდა აეწყოს, რომ ამ სამ რგოლს შორის მუდმივი კომუნიკაცია ჩამოყალიბდეს.
როდესაც „ახალი სკოლის მოდელზე“ ვსაუბრობთ, საყურადღებოა ორი გარემოება:
ა) „ახალი სკოლის მოდელი“ არის მასწავლებლების მხარდაჭერაზე, დახმარებასა და წახალისებაზე ორიენტირებული პროექტი და არა დასჯაზე. შემთხვევითი არ არის, რომ სკოლაში წარგზავნილი ადამიანები ქოუჩებად მოიხსენიებიან. ქოუჩინგი თანასწორ პროფესიონალთა თანამშრომლობას გულისხმობს, საერთო მიზნის მისაღწევად ან პრობლემის გადასაჭრელად და არა მენტორული სტილის ტრენინგს.
ბ) მეორე და ძალიან მნიშვნელოვანია ის, რომ პროექტი მიმართულია სკოლის, როგორც ერთიანი გუნდის განვითარებაზე და არა მცირე რაოდენობის მასწავლებლების გამოკვეთაზე; აქცენტი კეთდება სასკოლო კულტურის ყველა მხარეზე და არა რომელიმე ერთ სფეროზე.
ტყიბულის მუნიციპალიტეტის სოფელ ორპირის საჯარო სკოლა, 2021 წლის თებერვლიდან, ჩაერთო „ახალი სკოლის მოდელში“. პროცესები აქტიურად განვითარდა. სკოლას მიმაგრებული ჰყავდა ეროვნული სასწავლო გეგმის განვითარებისა და დანერგვის კოორდინატორი, ქალბატონი ნატო კვეტენაძე და ეროვნული სასწავლო გეგმის დანერგვისა და განვითარების სპეციალისტი საგანმანათლებლო ლიდერობის მიმართულებით, ქალბატონი ნანა გიორგობიანი. რეფორმის ფარგლებში, ვებინარებს უძღვებოდნენ სხვადასხვა საგნის ქოუჩები. ვმუშაობდით სამი მიმართულებით: 1) კომპლექსური დავალება და განმავითარებელი შეფასება; 2) სასკოლო პროექტი; 3) სასკოლო კურიკულუმის განვითარება. კოორდინატორთან, ქოუჩებთან და საგნობრივ კათედრებთან აქტიური თანამშრომლობით, გასული სასწავლო წლის ბოლოს, ორპირის საჯარო სკოლაში, მომზადდა 2021-2022 სასწავლო წლის სასკოლო სასწავლო გეგმა. სასკოლო საზოგადოების გამოკითხვის შედეგად გადაწყდა, რომ სასკოლო პროექტი კულტურული მემკვიდრეობის დაცვის მიმართულებით განხორციელებულიყო.
მიმდინარე სასწავლო წლის დასაწყისიდან, ორპირის საჯარო სკოლაში, კვლავ გააქტიურდა მუშაობა ზოგადი განათლების რეფორმის ფარგლებში. I-IX კლასების ყველა საგანში ხორციელდება კომპლექსური დავალებები. სკოლას სტუმრობენ საგნობრივი ქოუჩები, რომელთა ვიზიტი თანამშრომლობით ხასიათს ატარებს და გვეხმარება პრობლემების იდენტიფიცირებასა და დაძლევაში.
ასევე აქტიურად დავიწყეთ სასკოლო პროექტის განხორციელება, სახელწოდებით — „შევიყვაროთ და შევიმეცნოთ ჩვენი ეროვნული საგანძური“. პროექტის მიზანია: მოსწავლეს გამოუმუშავდეს პატივისცემის გრძნობა და მზრუნველი დამოკიდებულება ადამიანის მიერ წარსულსა თუ აწმყოში შექმნილი მატერიალური თუ არამატერიალური კულტურის (ტრადიციების, ფასეულობების, ღირებულებების სხვ.) ნიმუშების მიმართ; მოსწავლემ გაიაზროს, რომ მომავალი სწორედ ამ მემკვიდრეობას უნდა დაეფუძნოს.
2021 წლის 13 ნოემბერს პროექტის ერთ-ერთი აქტივობა განხორციელდა, რომლის ფარგლებში, ჩვენი სკოლის მოსწავლეები და პროექტის განმახორციელებელი ჯგუფის წევრები (პროექტის ხელმძღვანელი — ქართული ენისა და ლიტერატურის მასწავლებელი დარეჯან ბაკურაძე, წევრები: ირინა ბერეკაშვილი, მაია სვანაძე და მაკა ჯინჯიხაძე) ეწვივნენ საქართველოს ეროვნულ მუზეუმს, ექსპერიმენტორიუმს, მთაწმინდის მწერალთა და საზოგადო მოღვაწეთა პანთეონს. აქტივობა დააფინანსა სოფლის მკვიდრმა, მომღერალმა დათო ხუჯაძემ. მისი გზავნილი ახალგაზრდებისადმი ასეთია: „ისწავლეთ და შეიმეცნეთ თქვენი ქვეყნის ისტორია და კულტურა! თქვენი ცოდნა და შესაძლებლობები მოახმარეთ ჩვენს საქართველოს“!
ამ წერილით, მინდოდა მომეთხრო ჩემს სკოლაში მესამე თაობის ეროვნული სასწავლო გეგმის დანერგვასა და მიმდინარე პროცესებზე, თქვენთვის გამეზიარებინა ჩემი მოსაზრება და მცირედი გამოცდილება აღნიშნულ საკითხთან დაკავშირებით. სკოლებს, რომლებიც ახლა იწყებენ ეროვნული სასწავლო გეგმის დანერგვას, ვურჩევდი, მუდმივად იზრუნონ პროფესიულ განვითარებასა და ზრდაზე, ეცადონ სასკოლო ცხოვრებაში რაც შეიძლება მეტი სიახლე დანერგონ, რაც უფრო მიმზიდველსა და საინტერესოს გახდის მას. „გვჯეროდეს საკუთარი თავის და გვჯეროდეს ჩვენი მოსწავლეების“! (ეინარ ვარა)
ირინა ბერეკაშვილი – ტყიბულის მუნიციპალიტეტის სოფელ ორპირის საჯარო სკოლის დირექტორი, ისტორიის წამყვანი მასწავლებელი